장음표시 사용
101쪽
qui, quomodo dc a iiibiis naturae vires collapsaeam oppressae restaurentur, ignorant. 96. In quavis quoque contagione, substantiae alicuius fit corruptio, quae nec a natura, nec a re mediis coirigi in istis enim frustra expectatur regressus a priuatione ad habitum' sed sola substantiae corrupto ablatione emendari potest.
97. Vapores autem salubres, corruptos exturbare non post , puto extra controuersiam esse.
8. Est enim naturae solius hoc munus osticium. Et tantum abest, ut pauci halitus naturam a morbo oppressam erigant, ut citius ipsi quoq; inficiantur vel certe dissoluantur, quod factu est facilimum. 29. Nec omittendum, quod ex sanis corporibus emanantes et πορροα , non sic Omnem cor
porum,quorum sinat struitia, facultatem possident, quomodo putridae, ποκρμεις totam putrefactae substantiae potentiam & proprietatem
continenr,quippe hq seminis rationem habent, quod de illis dicino potest. Nihil enim possunt aliud quam tepide calefacere. OO. De rerum odoratarum exhalationibus, quas quidam obiiciunt, ferme statuendum idem.
Ioi. Cum enim odor sit qualitas incerta missio
102쪽
Ios. Quocirca non poterit odorata resperef suuium eundem suum odorem aliter isto corpori ingenerare,nisi eadem illam mistionis speciem in ipso gignat, quam ipsa antea sortita fuit. Iam vero quae eodem modo sunt mixta, specie non differunt, sed conueniunt fieri e nim nulla ratione potest,ut duae materiae similiter temperatae discrepantes participent formas. Generationem igitur praecedere oportet, ut idem odor in corpore alieno producatur Generatio autem ut fiat, certo loco Dateria determi
nata, desinito effeci ore opus cst. Sic odorio lsae produci in re nulla alia potest, quam in planta rosas serente.
io . Restant scabies&lepra, qui morbi perdistans communicari non possunt sed solo conta et uinficiunt, siue immediatus is fuerit, siue mediante relicto fomite. 1 O . Neque enim inficit scabies, quod pars sit mobilis,aut omnino denudata,vi est oculus, neque quod spiritus vaporesque putrefacientes ac foetentes emittuntur , ut in phtisi&peste, sed quia, quod defluit in scabie humidum est, cras sum viscidum pruriginosum, nec cito uaporabile unde diutius adhaere cens sibi simile in alio generare potest pruritumque dc ardorem
103쪽
nitrosa,salsa, amara: idq; ostendit exemplo scyl
la,muriae, Vrticae,quae Omnia faciunt pruritum:
ponitq; eodem loco differentiam inter materiam simplicis pruritus, scabieici leprae inquit
enim, materiam prurit aselle succum tenuem, falsum de immotum, materiam vero scabieiacleprae succi multu, salsum, crassum,immotum. Ior. Cum enua scabies in extima superficie corporis haereat, crassam fmiem emittat,putredinemque habeat in crassis omnino ac viscidis humoribus radicatam,facile cutem integri cor poris labefactare potest non per distantiam, sed vel contaci u vel fomite. io 8. Cur autem hydrops epilc psia, aliaeq; febres non communicentur , duae causae asserti post mi. i. quod aut in superficie materia morbos illos faciens non cosistat, aut certe si extimam superficiem occupet,huiusmodi amoeno est, ut aut uaporando ad distantia peruenire ponit, aut crastitie dolentore suo diutius adhaerere. Manifeste hoc explicat Alexander primo problemate s.&secundo problernate a. Cum dicit, Caeteri sane morbi, aut positi intus cutim attingere nequeunt, nullamque reddunt delibationem seu irrigationem , thymdrops, pilepsia, aut cu per summa corporis i a tet, nihil tamen humoris ob nimium suum en
104쪽
post quidem in partibus interioribus sunt, sed quoniam nihil pestilens putrefaciensq;emittur, suum aliorsum transiliittere vitium non pos simi, ut febres crebriores ublitae. Haec Ale
ao9. Si enim res putrescens vel sicca nimis sit ac lentoris expers, vel humidior quam ut eius partes cohaerere facile possint, vapores emittit innoxios, qui facile a re qualibet alterantur. ito Quod si res, quibus ex italant, calorem vel nullum,uel non magnum de durabilem recipere natae sint, minus detrimenti adhuc appor
Iir. Vnde cum ossa putrescunt cartilagines&ligamenta contagium aliis non communicant, propterea quod vapores ex iis pauci excitantur, si excitentur, neque longius tamen efferuntur, neq; putrefactionem retinere diu tertinaciter possunt.
Ita. Porro ex morbis neq; frigidi, neque humi, di, neque sicci contagio se promouere in alios possunt. ii 3. In propter contrarii resistentiam.Nam o
pora sana valido sito calore tigidos halitus vel ficile repellunt, vel priusqua aliquid imprimat, alterant.Hi propter impotentiam agendi. H . Nam humiditas iccitas qualita es sunt admodum ignauae, docum caliditate frigiditateque
105쪽
i rationem obtinent, id est patiendi magis quam agendi principia existunt. iis Itao; neq; frigidi humidi, neque frigidi
d sicci morbi, siue cum, siue absq; materia subsistere ponantur, contagios esse possunt, quantisper nullum alium amatum persenserint.116. Quid igitur de calidis mechi contagiosi sunt, quandocunque vel citra putrefactionem, vel etiam caliditate simplici vel cum humidita-ete aut siccitate iuncti ludunt, alterantile Etsi enim primaequalitates praesertim vero caliditas& frigiditas in res cunctas quomodolibet tem
peratas mixtas scin sinuare,d in omnem mu-iab iis mundi materiam propagat habiles sint, adpropinquantes tamen instar contagio rum
II7. Rationem nulla afferri aliam video quam quod eiusmodi qualitates in rara pauca exhalatione vires obtinent exiguas, leuiq; negotio ex alieno subiecto facile delentur. Quam enim facilest cito alieno calore, ut solis, ignis te cales eta iterum frigescant, nemo ignorat. 'I8. At vero secundae qualitates dissicilius e ninguntur, imo ubiecto non transimulato nunquam extinguuntur, nisi forte non totius
su siecti qualitates sint sed in aliqua parte, qua
facile separari possiunt inhaereant. ai P. Videamus nunc porro contagii gener ait.
106쪽
differentias,nam pro varietate agentis Somate rice, varia quoq; morborum contagio rum Onera producuntur, contagium'; alias mitius, alias ferocius in aeredeanimalia furit ac grassaturii 2 o. Qui contagionis seminaria omnia morbi ficet exhalationis atque putridae expirationis evaporationisque genere contineri volunt, δίex iis alios morbos magis aptos esse inficere,alios minus, pro triplici aptitudine&seminario rum mixtione atq; concursu, triplex quoq; tum contagionis, tum etiam morborum ex contagio
Iri. Vnum genus est quod fit contactu alterutra quod etiam so mitem relinquit, tertium, quod ad distans quoq; perficitur. His respodent contagio rum morborum differentiae totidem. . a. Diuersitatis huius ratio autem non asserma, maiori sic minori ue putrefactione solum desumed est,sed a materia etia&modo mixtionis. ias. Neq; enim simpliciter verum est,grauiore ex maiori putredine ortum esse idiotagium, quod ad distans per aerem alteri communicatur, cum hoc pollit quadoq; ex subtiliori male
ria magis' apta, ad distans per acie setri, ut in lippitu dane,in qua insignis illa putredo non est. ad distans tamen maxime lapta est inficere, dc magis etiam quam contactu aut sonatu. ia . Itaq; hoc modo laec distinguenda sunt: quae ad distans contagionem faciunt, ea
107쪽
contactu fomite inficere consueuerunt quae vero mite contagiosa sunt, eadem immedia tocontactu assciunt , ad distans tamen nono
iis. Vnde simplicissima est naturaq; prior ea
contagio, tuae bio contactu inficit. Iro Diuertitatis huius causam referunt ad D porum,exta alationum, orporumq; putrescen tium insignem putrilaginem. I 27. Hier. Fracastorius nouus Leucippi me-
mocriti excitator, liuersitatis harum conta 'ionum caulas in corpuscula potius quam vapores transfert, lib. I. G2.de contag. affertq; d i ferentiam inter vapores&corpuscula illa, quod videlicet vapor sit corpus alterabile satis , mixtionem non habens fortem in lentore, nec ὀ-bolem sibi similem procreare valens, quae ada lium delata contagium inducat,qualia esse dicit seminaria illa, quae corpuscula vocat. Ia8. Hunc resuto Ludovicus Septatius in comment.ad probi. . Arist. dicens, verum non esse,
vapores repeliri nullos mixtionem in lentore fortem habentes, quique bbolem sibi similem generare possint, aut diutius perdurare. Varios enim .d di vapores, diuersamque naturam assii mere pro variis, unde eleuantur ubiectis, vel mediocriter rerum physicarii peritus intelligit. Sunt enim alii lenti,diutius faciliusq;int, se res,alii humentiores,humectates quide, scd sine
108쪽
lent Gie aut te istacitate:&ea quae intinuit velociusq; penetrant,niillum in se lentoren habere oportet, lentor enim de tenacitas: ad longinqua progrestionem penetratione impediunt. Unde lentos ilevi tenaces potius illos vaporescite oportet, qui per fomitem aliis communica lina inhaereant, atq, diutius inhaerentia pei durent, do ad alia communicari possint, len
Vapores vero similem sibi se bolem proci e re posse, exemplo uni odores, i ii vel in exhalatione vel vapore consistunt, nam a corpore odorifero eleuati rebusq; aliis communica i , dccodem res illas odorea si iunt, de aptismi etiam corpora alia se undo odorata reddet C. 13o lana vi te ideanti . si minaria contagionis, qua si varia contagi generi: DrO-
asi. Cum morbus aliquis contagiosus ex materia excitatur, in qua parsaque praedominetur, putredinem maxime tibierit, a porcique viscidi non sunt, sed ob exuperantem humiditatem fluidi, diutius inhaerere non potest is moi bus, sed contactu tamen inficeres, id quod in fiuctibus euenire conspicimus. i31. Quod si portiones aetio ira uitae cum te reis igneis mediocribus, minimi se; aqueis citentur ace uaporent ionem minutio uicacio. em quae ei diuare diuti is l
109쪽
iit in omite relinqui per longilia tempus, atq; ad longin liuiora etiam propagari.
133. Cum enim fluidi non sita ut priores, a gis tamen tenues, Onc sita es usi, tum afficiunt.
sed mite mctiam relinquunt, quo ucluti me dio etiam alios in sciant affectione eadem, qua assicii ut i in cibi iis, via d. s uxor una. 134. Quotiescunq; enim seminaria hic in vicinum contactumq; corpus incidunt, quod lina i-le analogum i iit, statim: contagionem inducunt imprimuntq; de consequenter contagio sis morbos quoties enim analoga non sunt, quod tangitur, allaci non est aptum ad seminaria tamen excipienda, exceptaque diutius retinenda atq; conseruanda non ineptum, tunc )l mitis naturam induit, quo post multos etiam
is . Sic ipse quando que aer fomitis rationem subit, cum vapores putrilaginosos, seminalia contagionis tanquam per medrum alteri communicat, licet non ita manifestis signis se contalis iam exerat, quoniam vapores vel ex hulatio, in i mite vel aere latent. a 36. Quod si igneae partes cum multis aereis in mixtionis per insignem hac putrefactionem dissolutione praeualuerint, aqueis alioquin
terreis minima quantitate vel prorsus nulla com mixtis,vapores redduntur subtilis uva, qui 'bus tertium illud contagionis claus X cli
110쪽
ρό R. cu sic ili per contactu mediatu,tum per semiate, tum ad distans simile principio affectionem generare possunt. Cum enim ij vapores sint subtilisti ini, quo libritersum permeare atq; perua dere facile possunt, ibiq; etiam adhaerere, ut fomitem de te linquan aeriis vero solis praeualentit, si lentoris nonnihil obtinuerint, etsi tam valide penetrare nequeant, ad distans tamen aliquantisper ferri inhaerere poterunt, pro contagio inserendo. 136. De fomite unum afferendum, quod praeteritum non oportuit, non scilic eum exurgere in momento, nec susscere inducere affectima ab humore quieto, sed a moto. Nec moueri contagium potest ab innato calore, is enim emendati castigat fomitis malitiam, nec ab extraneo comburente, hic namque mitem dissipat , sed ab extraneo putrefastum omn/UI Sic igitur ex hactenus dictis patere arbitrora rerutru quatuor praecipue ad contagium requiri, sed 4 es contagionis potissunas causas i. astralis impressio, quae infert contagium pestilens simplex a putrefactio in aliquo humore vel materia, inoccontagium materiale non inci te appellari posse puto. . lento fomitis, lenta enim omnia haerent , nec integre dis soluuntur, unde per moram imprimunt. q.Vt materia putrefacta in supersici consistar, cu-