장음표시 사용
31쪽
DrΡΕs TE. vii lutimum lethalis ceteris paribus, deprehen- is est. Niger omnino mortem portendit, teste t- iam Avicenna 3. q. Locus, in quo emersit bubo vel carbunculus si viceretur,fueritq; resiccatus, coloremque nigrum viridem ue praetulerit, praesagit mortem. Hipp./.prognost.
In hoc unica fallitis spes consistit, si virtus ita
est robusta, ut excrementum venesIcum possit ad extimas partes protrudere.Galen.cap. a. .F.
meth Hipp.; Epidem Hectica pestilens prorsus est in curabilis. Gal.l.s. c. s. de praesag. puls.ra tio est,quoniam in hectica pestilenti solida cordis a sciuntur, hoc est, ipsa cordissibilantia a veneno pestilcnti obsidetur, unde, quia venenum magnae est activitatis, enicaciterque agit cunctis primo quoq; die pernitiosa est. Hac af signa hod, sciuntur inprimis, qui cor vel natura vel abusi psilendiaetae ita habent di positum, ut facile hanc cala imitatem admittat. Haec febris vicissitudinis pa-roxys norum est expers, unde non sentiunt se febrire,licet pectus intus flagret aestuetq; , pulsus est celer, ac imbecillis, crebro altumque respirant, vires suas sentiunt magis magis'; si angi, expirantq; scedam animam urinae sanorum ideam repri sientant, facies erysip laxi p)l Oxςm , si
Ostendit. Ab humorali igitur distinguitur, h0ς
est, cum venenum in humidas cordis parte humu=aia
32쪽
thrax nigrum fuructili alba faber caput.
uit, quod fit clim natura vel diaetae vitio huic tui humores cordis fuerint obnoxii iam in hac aegri se febricitare sentiunt,& interna maxime flagiant, imbecillis pullius est , sed non ita ut in hectica, inciria te Raoibo sunt soporosi, postea ob acerrima an putrefactionis vim vigiliae urgent atq; delirant, sitis adest inexplebilis, ciborum
sisti ditim, profluuia alui colliquatitia, vomitio, inae confusae, sudor foeteias,sanguis sub- stillans bubones, carbunculi,surunculi,anthra ces. In hac peste certe sunt prognoscis&mortis indicia, si facies sui fuerit disti milis, ac denigretur, pustui que nigrae, violaceae, vel virides ante diem decretorium exoriantur. Et licet crisis, Galeno teste, magis ad salutem tendat quam ad mortem, in pestilentibus tamen febribus contrarium euenit, quae non vera risis est, sed potius symptomaticus motus,ob materi veneficς stimulos, nulla conco fhione praecedente, licet aliquando a praecesserit, nocumentum tamen in corde impressum infirmum necat. Itaq; ante omnia Medicus prouidebit, quoniam, stis est morbus peracutis imus , qui ad statum citissime properat, ne aliquis ignauiae detur locus, nullaeque quaeiantur induciae, sed ilico remedia adhibeat, quam primum scilicet caput' cunctaq; membra grauari incipiant, iisq; utatur
medicamelis, quibus cor erigatur, ac venenata qualitate seruetur immune.
33쪽
Carbi inculi multi paucis sunt magis funesti, a b ibones pauci magis calamitosi sunt quam
Si ex carbunculis apertis non manat pus saniosum, sed veluti spumosum, malum. Circa fauces quiessorescit anthrax, cita morte est funestus,est enim sit cativus. Bubo quanto minor,eo funestior. Et carbunculi minores maioribus sunt pe
Perni ios quoque qui guttur,pectus & ventriculi regionem occupant. In brachiis, femoribus,cruribus&dorse plurimi pestis nostra grassantis tempore visi sunt, magis tamen in principio quam declinatione,
sed minus fuerunt lethales. Initio duriores maiores, pel aseatq; nulla signa ostendentes magna ex parte lethales deprehemi sunt.
Qui circa oculos eruptionem faciunt, euasionem vix pollicentur , quin oculi sequatur corruptio. Vnum hic occurrit, quod praeteritum non oportuit. Accersitus ad Ludovicum Saurciuem Marpurgensem optimum conque' rentem de intolerabili ardore,tumore,& dolore oculi dextri, primo intuitu, accessu putaui esse phthalmiam vel phimosin verum Oculis propius admotis apparuit carbunculus in palpebra oculi dextri aspectu horrendus. De
34쪽
ploratus ab omnibus saluus per irae , iuuante Deo euasit oculo illaeso. Remedium sui aqua Camphiliata cum quibusdam appropriatis. Bubone aut Carbunculo erumpente si somnus subrepserit,malum. Ante febrem pestilentem bubonem morescere optabilius est, naturae enim valenti, robustae signum est. Copiosae urina effusio, vidi sudores plurimi non semper bonum praesagiunt, sit enim id interdum Symplomatice, syntexeosin colliquationis vi.
Sudores foetidi,&frigidi pessimi, scolor enim corruptionis index, idque extra decretorios dies,si enim critice sitigerint, salutis quandoq; sunt indicium. Pulicares maculae nigrae pessime,sanguinis enim adusti ebullitionem indicant. Omnis Carbunculus bubone pernitiosior, nunc ex hac, nunc ex illa corporis sede prosiliens oritur autemsere semper ab exili pustulamilii seminis magnitudine qua sensim increscente pars uritur crustosiamq; ulcus quasi candente ferro inducitur, idque vel nigrum vel cineritium, quamuis interdum etiam a crustose ulcere seu pustula initium sumat. Causa eius est sanguis crassus fruens retorridus, longe diuersus ab eo, qui phlegmonem 'gnit. Bubonis vero materia, ut minus est feruida,
35쪽
ita etiam minus pernitiosa, sanatione enim suppurat,qui magis phlegmonodes. Bubones magni procul a corde in partem capacem exclusi, febrii symptomatibus mitescentibus flutis indicium sunt. Erysipelas obortum saniem putridam eructans unaq; partem exedens salutem promittit veneno scilicet a corde averse. Aluus ienterica vel dysenterica lethalis. Pustula omnes suspectae, qua lassitudinem
Salutem denunciant, appetitus constantia, bene constare mente, si febris remittat omniaque symptomata mitescat, corpus aequaliter sud ot humor utrilaginosus e corpore erupat, aluus turbata excernat biliosa vesica urinam
funda biliosam, lictericam intra diem signa coctionis appareant, vel ad summu pulsius si boni sint.bsorituris pulsus inaequaliter tormicat,frigent extrema, pectus facies frigido sudore madent cum animi deliquio.
Sed horum signorum diligentissima collatio est instituenda, cum saepe quosdam ambulantes videamus tanquam cani facti, qui panto tamen post mortui sunt. Vnde recte Gordonius febrem pestilentem deludere medicos dixit, quod tamen de hecticis potissimum intellige)Et Guainerius monuit, ut nequaquam signis quantumuis bonis fideremus, pessimis delites
36쪽
tiosis medicamentis certam salutis spem polliceri, quod gyrtarum: circumforaneorum ess proprium. Quidam, si signa sint dubiari incerta, proiiciunt ac mulieris laci antis masculum in urinam hominis peste insecti, id si petierit indum, moriturum aegrum, si non, euasurum dicunt. Experimenti via omnibus patet. Ego optimum esse iudico, trium facultatum robur explorare, indeq; de salute vel morte aegri pronunciare. Hactenus fuerunt signa prognostica. sequuntur symptomata, quibus peste infecti solent inquietari.
Iure quis cuncta pestis symptomata calamitosos morbos dixerit, adeo dirum & ferum malum est pestis. Quare nihil in peste pestilentius est, quam cunefari, vel est in remedia non habere in promtu Nan aliquantulum proserpsit , resiluit mi ita die remedium. Cum autem in omni peste praecipue assiciatur cor, vivificumq; eius iaci far, hoc est, spiritus de calor, quos dissipares depopulati venenum pestilens cum aggreditur, necessario fit debile, induciturque propter hanc cordis imbecillitatem, quam sequitur impotentia micandi, sym
37쪽
ploma quod dicitur syncope, teipothymia, pothymia, id est, deliquium animi, tristitia&anxietas cordis, qui cunctis pestibus iuncta cernitur. Nam dissipato cordis nectare vivifico,neque diastole iussicit ad hauriendum sanguinem c caua vena de spiritum ex pulicionibus, neque systole suum facit officium in expurganda fui,
sine a corde per arterias tanquam per canales aquaeductus in uniuersum corpus. Conse-stim igitur cor roborandum, aestus febris temperandus, malignitas arcenda, fuligines exclir-dendae, de succorum abundantium copia abscindenda. Ac primo veniat hic in mentem aphorisinus Hippocratis ii. lib. a. facilius est potu refici quam cibo, potu,id est alimento media camento liquido, concoctu facili. Ex medicamentis praecipuam gloriam obtinent, aqua cinnamomi, citri,d rotarum, species electuarii de gemmis, diari hodon Abbatis, diam argaritum frigidum N . q. Cinnam rosar cilia,sin gularum unciam unam electuar de gemma
diarrhod Abb lingui scrupulum unum, misce&propina duabus vel tribus vicibus Calida omnia seorsim exhibita hic improbantur, adlaphoreticis ac sii loriferis calidis omnino ab C.
tinendum, calorem enim Mincendium auget, magisque inflammant, quod certa experientia compertum habeo, ac nimis temere agunt qui ea propinant. Frigida onam bus modis iuuant,
38쪽
1. t. viserum lactis cum aceto , qua rosar sorum Nymphes, nucum viridium, quae maximarum cst vitium in refrigerando, d veneno resistendo, praesertim aliis commixta, ob que id in pharmacopoliis nostris non postremum ei locum ilignaui aqua cum aceto rosarum, melis sar, lauendulae, fiagorum, vel fructuum rubi Ἀ- qua cichorii solachi, acetos horra g. buglossy, endi uiae, tormentillae, quinquefolii,aquae cam-
phurata: quae in lue pestilenti sunt insignes vi
acetum camphuratum , quod similitervenenum potenter debellat Seorsim autem dictae aquae non exhibendae, quoniam parum iuuant, sed commiscendae sinat inuicem habitaque ratione caloris putredinalis, νονο ilico sinena ora de saepe propinandae. Hoc salutare deprehendi, si aeger drachmam unam terrae sigillatae Strigensis,& pulueris beEoardici scrupulum dimidium cum aqua nucum vel acetosae unciis . ve .ebit, erit,ac sudarit nam rigida sudorisera tuto hic exhiberi postulat, quia calidi innati di in solutionem impediunt, quam calidiora inferrenti Scquuntur iam aliquot descriptiones aquarum compositarum, quarum usus legitimus pestis tempore maxime salutaris est deprehen
bus vicibus i Duplicem quam nucum in phar
39쪽
macopoliis nostris curatu destillati, unam sine, alteram cum vino Illius usus est,cum simpliciter refrigerare, huius cum 'restigerareri cito reficere erat intentio. Pr stans enim alicuius virtutisci qualitatis vehiculum est vinum. Qua cordialis mea spiritus recream, cordi strenuo propugnans, venena optarans.
aqv nuc cum vino uncia, . borragin. buglos melisi acetos. singui uncias . corticum citri recentium. arantiarum inciserum singulor. unciam semis florum rosaiarin rosarum rubrisin pugillum santali citrini drachmas et Indantur vitro, macerentur ut decet, adde camphiarael scrupulos croci integri scrupulum Dentur unciae dure,tres,pluresue pro ratione grotantis.
Haec aqua tempestiue adhibita multis ibit salutaris.
Plurimum quoq; adiumenti attulit aegris a Tae , aestim qua mea vitae, seu extractum vitale, cuius guttas autoris maliquot exhibui cum aquae nucum simplicis,vel sq,ρ ςtiam aceto a viacit, . Prostat autem hoc ex D ' - - tractu in nullo pharmacopolio,neminemqu a gnoscit nisi suum autorem. Non tantum autem facultatem vitalem roborat atq; conseruat, sed animalem quoq; &naturalem,quod ii testatum facient,
40쪽
facient qui in extra pestem eo felicissinae usi sunt.Deo laus, honores lotia.
co ortans. aq. acetosis. borrag. bugiosi fraga . angel. sng. uncias .Scabios uncias s. amphorae rupulos a misce diligenter. Alia. t. aq. Melissi Carduit, en acetos angeli c. cichor fragar borra g. buglossi in gular. uncias . ligni astafr unciam semis.camphur drachmam una cum dimidia misce secundum artem hanc in frequenti habui usu: dedi uncias vel etiam plures una vices qui retinuerunt, euaserunt, qui primo&secundo e
Nota Sastasias propter siccitatem strenue corrigere putredinem, propter tenuitatem attenuare&penetrare, propter amaritudinem detergere propter caliditatem resbluere, propter
denique odorem spiritus reficere, ideoq; utiliter in peste adhiberi. Acetum Camphuratum vi. v. q. an elic. calendui.acetos in nisi singular.