장음표시 사용
151쪽
lebrata fuit. Accidit autem sub Galieno Imperat. dum haec gerirentur, adesse Romanae urbis senatorem, Regia prosapia, opibus, ac nomine clarilsimum Asterium, illustre post ea Christi martvrem. Qui ctim spectatores
omnes miraculi huius stupore animaduert ret Constrinai, humanOS miserar CrroreS,
cum gemitu & 1aspirio oculos simul dc palmaS ad caelum tendens, rerum omnium DCum tota fide profuisis lacrymis inuocat, ut fallacis daemonis, illis aquis innatantis praestigias dispelleret, ac fraude & errore tanto miseros illos mortales liberaret Haec illo cum fletibus stipplicante,confestim subnatans victima illa, quae inuisibiliter Credebatur assupta, superferri aquis Videtur, dc conspectibus omnium redditur. Ita unius Christiani prece diabolicus tantorum saxi alorum dolus, ac longe lateque celebratum miraculum, hominumque dem portentosa opinio, adeo si1blata est, i d
inceps nihil eiusmodi i n eo loco sit factum. 77. PLANICIES maxima, quae inter mon
tes Vesaphar, &scabras rupes fluuio Eleuthero imminentes sitae t. in qua Hierosolymorum rex Baldainus quartuS inita cum Saladino pugna, multis Turcarum interfectis, ceeteros in fagam Vertit. At redintegrato
ibidem proelio,victoribus victis, pIurimisque Christianorum captis, reliqui in castrum Bel
ne in ciuitatem CorOZai En trasituS erat. Vbi certi ad hoc deputati receptores, Roman. nomine quod ipsi forte pontem, Ut como des eum e Iudaea in Syriam traiectus esset eXtruxissent) vectigal, quod Gallico vocabulo Pas. sagium nominant, a transeuntibus accipi bant. Hos quidam a Christo didrachmum, , de quo in Matthri Euangelio agitur, hic ex- m' /7 egisse putant. A tramen non desunt, qui hoc didrachmum quod valebat septem stularos nostrateS, aut, quod idem est, septem itidos
Gallicos Turonicos Romanis alia ratione annuatim pendendum fui Te existiment. Interim DominuS cum Regis esset filius. ideoque ab omni Vectigali Jc tributo immunis, ne exactoreS Offenderet, Petro iussit hamum in mare mittere, & staterem in ore piscis inueniendum, pro se Scillo exsolvere. sis scribantur literis, diuersa esse nomina Oamnes interim is se Ramae in excelsis collibus 11tae sunt: nam Rama HebraeiS CX celsum δί1ublime interpretatur.
Ribia, incluta urbs in terra Emath ac tribu Neptatim,iuxta fluuium Iordanem sita. quae limpidissimis fontis Daphnis aquis ir
In hac urbe licet id quidam in Antio- 4. Rei chia Syriae facitam putent) Pharao Nechao Hieron. DAegypti rex accersitum ad se Ioachag regem Ioc. II Vr. Iuda ligavit: ac ligatum inde in Aegyptum transtulit. Huc Sc Sedechias rex Iuda, a Chaldaeor una CXercitu in campestribus Iericho con prehensius, ad Nabuchodonosor regem Ba ἔφ' bylonis perductus est. Qui china de rebelliO- ne & periurio Sedechiam acriter increpuiDset, mox eius filios, Omnesque principes Scnobiles Iuda in conspectu eius hic occidit Deinde oculos ipsi Sedechiae eruit, ac catenis compedibusque vinctum, in Babylonem si cum abduxit, & perpetuis mancipauit Carceribus. Atque ita Diuina utriusque Prophetae, tam Ieremiae, quam Ezechielis Vaticinia, quamuis a Sedechia, quod diuersa ac contraria esile videbantur, contempta, ipso e taenia sunt impleta. Ieremiae quidem, quod Hierosolymae prssens regi Sedechize semel, iterum, Ierem. 3a- tertioque, ipsum a Chaldeis capiendum,&in 3- o. Babylonem abducendum obnunclauerat. EZechielis Vero, quod eodem tempore apud βῆ ccb.iz.
Babylonem prophetans, etiam Hierosol
mam transmiserat, Regem quidem capien- q'dum, at Babyloniam non visurum. .
SA ANANIM , alias Sannanim, Salianis
nim, Sahananim, dc Sahanannim, FHieronymo Sienaim, ciuitas de quercetum in tribu Neptati m. IOf.19. Iud. . in Hebr. Hieron in Hebr.lo c. lit. S. Mercat.
haud procul ab urbe Seph et in excelso
Ioc. Heb. colle aedificatus est.
Γt.R. Admonet hoc loco Diuus Hieronymus Trocard. varijs diuersarum tribuum ciuitatibus & Viculis idcirco eadem nomina Rama assigna-b id ibit ii quia chim apud nos Vnum nomen sonare videantur,apud Hebreos tamen quod diuer-SA B A RI II, ciuitas aut villa, quae inter
terminum Damasci, &confinium Emath 1Ita, ad Septentrionem terrae pro missae limes est. EZech. 7.Hieronym. ibid.&in loc.Hebr.
fA B V L, alias Cabui seu Chabul castrum
etiamnum forte de munitum a Saracenis
Zabul dictum, quod a Valle Sennim, quam Ρ Versus.
152쪽
versus Vulturnum respicit, duobus: VersuSSeptentrione Vero a ciuitate Seph et totidem miliaribus distat. Ab hoc castro etiam adi Cens regio terra Sabui siue Zabul appellatur.
Scriptura, tota silua, tam quae Libanum montem tegit, quam quae Vel ad Meridiem, vel ad Septentrionem iuxta Cum proteditur, intelligenda venit. Tyr.18. beli stac. II. Vitria.
pagus, qui Septentrionalis terminus est terrae promissioniS.Num. 34. EZech. 7. Hieron. ibid. dc in loc. Hebr.lit.S.
lam Enam & urbem Reblata in ripa Iordanis situm. terminus Israeliticae terrae ad Solis
urbs in tribu Neptatim inter montana in altissimo monte ac loco pulcherrimo sita,cu 4 6 ius liber Tobiae meminit. Quae a ciuitate Neptatim ad sinistrum, hoc est, ad Septentrio- T r. bess. nem paulo plus Uno miliario, & contra At,
Dor. li.1s. strum a castro Zabul tribus, Versus Occidenae.14. ILan tem a Monte Christi totidem, cotra Africum c.u.L22. a Cedes Neptatim quatuor, Versus Orientemca'Ib. autem a mari magno decem miliaribus di-
O qD Haec una fuit ex clarissimis regionis Deca-βηρ poleos ciuitatibus. ac Christianorum tems . d.M2 p.rς elcgantissima firmissimaque arce nati nita, quae tutum ac inexpugnabile Christia- ις p. norum fuit asylum, tot1ulque Gal11sese ma-Beroldo. nitissimum: quod dominis militiae templi sercontin. bH. uandum defendedumque commissum erat. μιτ in Rebus Christianorum in terra sancta deficientibu S,arx & urbs haec per deditionem in Saladini Damascenorum & Aegyptio rum SOldam potestatem deuenit. Qui eo ceu altissimo tutissimoque nido utens, totam inde Galilaeam, sortes scilicet tribuum Zabulon, Isachar,Manassen, Neptatim, & Aser, Omnemque terram Ptolemaidem, Tyrum & Sudonem Vsq; multo tempore stibi parere coegit. Nunc vero TurciS paret.
89. SER, ciuitas est in tribu Neptatim,munitio
ne Saltus Libani etiam comprehesa, posmea ab urbe Paneade, cui proxima adiace Vulgo Paneas silua dicta fuit,locus pascendis gregibus maxime idoneus eo. In quo cum Balduinus tertius, Hierosolymorum rex, innumerabile Arabum & Tu carum multitudinem, pascuarum sequentes commoditatem, Arabum more intentorijs habitare, ac magnam gregum armentorumque Vim pabulandi gratia, Vnde vitam sustentaret, eo adducere pleno consensu permisis set tande aere grauatus alieno, cum militibus
non esset soli1cndo, impia quorundam suggestione, cotra datam fidem ac pacta eos per milites suos partim Occidit, partim fugauit,
partim in seruitutem redegit; cunctaquC CO-rum pecora diripuit. Ex quo tempore multae eum calamitates secutae sunt. Tyr. bcli. sa r. lib. I 8.cap. II lib.2I cIP. IO. & 27.Vitria .ca. 3b. Niger geogr. As .com. 6.
quod olim haud longe a ciuitate Asor, in valle Seniam, Versus Vulturnum quatuora Castro regio, contra Africum autem a castro Labul tribus miliaribus tetenderat. Ad quod cum Sisara princeps exercituS Iabin regis Asor a Debora & Barac iuxta montem Tabor victus, profugisset, a Iahel uxore Aber Cinaei clauo tabernaculi per tempora mallei ictu transfixo, Occisus est. Iudic. .3. Brocard itin. 3.Brcideiab.ibid.
iuxta Capharnaum adiacens; in qua Publicani, hoc est, qui publica Senatus populique Romani tributa & vectigalia asii bditis pendenda certo constituto precio redemerant; ea a praeternauigantibus & applicantibus recipiebant.Quorum licet officium, ut est Rei publicae neccillarium, ita sine peccato consistere possit: quoniam tamen huiusmodi hominum genus plerunque nullam religionis habet ratione, &quaestui &auaritiae penitus
addictum, vi & rapina peccare, & supra qua ipsis a Principibus praescriptum est, a populo extorquere, suique commodi ex publicis incommodiS negotium agere sole ob hςc Publicani, quasi publici peccatores apud Iud os ut apud Christianos publici foeneratores
vel maxime erant infames His accedit,quod olim Iudaei ab huiusmodi tributo liberi,contra Diuinae legis libertatem,a Publicanis Romanorum ministris iniuste & tyrannice hac extorsione se premi putauerint. Hac cum Iesus quondam praeteriret, Mat mit ''thaeo publicano, quem in telonio mensae Vectigalis adsidere videbat,ait; Sequere me. Cu ι με ius Vtique occulta: Diuinitatis maiestate atq; fulgore, quae etiam, Vt habet D Hieronymus, Aibros. in humana facie relucebat, MatthaeuS totus Mib. ρ- commotus est. & sicut Magnes ferrum aut annulos sibi copulat: ita & Christus etiam primo aspectu eius ad se cor attraxit, Ut mox iurges,cum in domo sua Dominum una cum multis
153쪽
multis publicanis & peccatoribus magno, O pulento, & honorifico conuiuio splendide excepisset; negotijs, rebusque ac posseisionibus omnibus relictis, deinceps secutus est eum. Referunt qui hanc terram diligentius per-
93, TE M P L V M A V G V S TI elegantissi
mum, quod prope fontes Iordanis Herodes senior Casari Augusto etiamnum Viuo ecandido marmore exstruxit ac dedicauit.Io
proximus, qui Versius Orientem Galilaeam superiorem finit. Ioseph.3.bel. .
siue pagus, qui est iuxta terminum Aura- nitidis regioniS. EZech. T.
96. VA D V M I A C O B, locus est in pago
Cades Neptatim, distans a Caesarea Philippi miliaribus decem ubi per pJtem transsitus vltra Iordanem erat Vadum autem Iacob ideo appellatur, quod Maiorum traditiones habeant, hunc eum esse locum, Vbi Iacob patriarcha a facie fratris sui Esau in Mesopotamiam Syrte pro- fugiens,Iordanem transiuit, nihil secum pr. Grai s 3 ter baculum conferens. Vnde cum multo grege ditatus reuerteretur,laetus dixit: In baculo meo transiui Iordanem istum: & nunc cum duabus turmiS regredior. Eodem hoc loco anno Christi supra millesimum & centesima septuagesimo octauo Hierosolymorum rex Balduinus quartus si per ripas Iordanis in colle mediocriter eminenti sex mensium spacio, mirae fortitudinis castrum in quadrum exaedificavit: quo Saracenorum ex Damasco in terram sanctam re
97. VALLIS SENNIM , inter Castrum
regium & castrum Sabui, non procul a ciuitatibus Asor & Cedes Neptatim sita. in qua Aber Cinaeus tetenderat tabernaculum, in quo Sisara Occisus est. Iud. . Brocar itin 3. Breidenbach ibid.
Ca,Hieronymo Icoc. ciuitas sortis Neptatim, quae in confinio tribuum Neptatim &Zabulo,haud procul a tribu Aser sita est Ios. 19 Hieron. de loc. Hebr.lit.I.
99. VI A,quae ducit in Galgala,qua Bacchides
Tobiae, & Euan elio Matthaei sit metio, Is - ' indeque nomen habet, quod e Syria in Occia/ q- dentem ad Mare magnum seu mediterrane i um duca publica quaedam via est. Qu. initi' si , a, i iam in Syria sumens, per montana Traconiti - - dis regionis & ciaitates Cedar & Corozaim, Brei ηb. atque Iordanem fluuium, tandemq; Vrbem Capharnaum transit, illincque per littus Maris Galilaeae procedens, iuxta ciuitates Bethsaidam, Neptatim, Sephet, & Naason praeterit; &per Galilaeam gentium, ac Vallem ser, quae nunc S. Georgij appellatur, Ptolemaidem decurrens, merces suas in Universum Occidentem distrahendas, ad mare ma
brona, Hebraice Ziphrona, ciuitas aut Vicus, qui ad Septentrionem terrae promissae terminuS est. Numer. 3 . Hieronymus in E
154쪽
Pharan desertum, & confinia eius, Cum partς
HARAN desertum amplissimum, vastissimum,in uium, & inaquosum, continens a monte Sinai usque Cadesbarne iter Undecim
rari potest, nec seri, tota arida est, sterilis & squalida, Breid L inhabitabilis, hominibus, Villis, domibus &diei casis carens ; ubi nec homines Videntur, ne ρtem n bestia
aliquod, sed non nisi rupes & monteS saxos, altissimi, asperrimi, undiq; praerupti & praecupites, mixti coloris, rubet & nigri, solis ardoribus exusti; quo splendete videntur saxa refulgentia, quasi essent oleo inuncta, quae ipso visu horroris speciem & mortis imaginem
prae se ferui. Terra autem caesoque aquarum penuria est iacent arenae steriles, quaS ubi Vapor solis accendit, fervido sole exurente V stigia, intolerabilis aestus existit. Luctandum insuper est, no tantum cum ardore & siccitate regionis, sed etiam cum tenaciss1mo saba-lo,quod praealtu & Vestigio cedenS, a re in Oliuntur pedes. In hCc deserto vagati iunt silij
Dext. a. . Israel annis triginta octo, quo toto tempore, ' nec manna, nec aqua eOS defecit; non Vesti-riura menta, non calceameta eorum detrita sunt;
με atque ex ipsis plus quam sexcenta virorii millia, praeter mulieres & paruul OS, ibi morgui, Nisis jb eorumque cadauera consumpta sunt. Acci pitur autem aliquando Pharan pro prima D ut. 1. Parte deserti Arabiae,prope montem Sina aliquado pro Vltima parte VersuS terram promissionis; aliquado vocatur desertum Sin quae litera apud HebraeOS est.
Psalm saepe in sacris literis dicitur, a filio Noe δ. Io . Cham,eius principe. A Prophetis appellaturisi lingua Hebraica Mesraim, siue Misraim, a Ge . o. Mesraim filio Cham ita nuncupata; quondai cyo- - dicta est. Et quidem inter caeteras Orbis ηιιθ' δ' partes munitissima: nam & terra difficilis ac- is obh Cesila, marique importuosa est.Ab Occidentesisse aridam Lybiam habet obiecta; a Meridie veta throniis. ro limite, qui Syenem ab Aethiopia dirimit, Ioseph s. nauibusque inulas Nili fluminis cataractas. bess. II. itemque ab Oriente Mare rubrum, ad Copton
ciuitatem Vsque diffusum; Septetrionale Uero munimentum habet terram Vsque ad Syriam, & quod dicitur Aegyptium pelaguS, totum portubus carens. Atq; est regio ipsa lati1sima,in qua raro pluit,sed Nilo statis anni uticibus inundante, foecundatur & irrigatur; frumeti, cucumerum, peponum, porrorum, ceparum, alliorum, holerum, taeterorumque terrae fructuum fertilitate,carnium,piscita, que copia abundat; adeo quid em, ut Ro ma μ 'N norum tempore maxima fuerit impexij pars, propter frumetariam functionena ut Vespasianus putarer,cum primum ad imperium a s
surgeret, si Aegypto potitus esset, Vi quoque, si perstaret,deijciedum Vitellium; nec enim perpessurum esse popatum Romanum fame opprimi. Urbes insignes,Incolarum aliquan Ioseph. a.dO 73O myriades, praeter plebem Alexandri- bed. 16.11Orum. Gens tota delicata est, libidini & tD mer .i nauiae dedita, quae Voluptatibus solum Sc ca- Isai.ca. 3.ptandis Undecunq; lucris occupetur: & quia vinum ibi rarum est, cereuisia potione ex frugibus aquaq; confecta maxime Vicitur: mortalium pene Omniu superstitiosissii mi, ut qui beluas etiam & pecora Diuoru loco habeat; Apim, Pan, taurum, simia caudatam,caneS, hircoS, asinos, arieteS, accipitreS, noctUas, &c. Et de Api quidem multa memorant Plinius, Herodotus, Solinu & alij. Erat aute bos cor- Hieronympore toto niger, cadida in Dote macula, que con. Dum. cum ad se adductum Cambyses, qui primuS bb 2 ct in Persicorum regum Aegyptum stibiugauit, Exa b.ag. in femore Vulnerasset: dignus sane, inquit, Aegyptiorum Deus Enimuero singulae pene Vrbes, tangulas in Aegypto bestias venerabantur; Vnde ab ipsis animalibus, ciuitatibus ibi nomen indebatur; Vt Leonto, Cyno, Lyco, BiasyriS,Tmuis,a leone,cane, lupo, bufyride, botae, hirco, ut videlicet constaret omnibus, quales ibi Deos colerent. Ingresso autem in eam terram Christo, simulacra & idola Hier .in omnia corruerunt; praedicante Vero ibi san- Isai /ρ.cto Marco Euangelista, prae caeteris nationibus Christianorum & eremitarum nobilitate & multitudine floruerunt. Rrque in hac terra filij I srael, multis annis durissimis operibus luti & lateris oppressi, deseruierunt, atque inde maximo miraculo liberati, in te ram promissam descenderunt. Caeterum,quemadmodum apud Roma Unon iis
nos Caesares & Augusti reges eorum appella- cth tur a primo C. Caesare, & adoptiuo eius filio , . Octauiano, qui postea Augustus est appella- Iiae i. tus; apud Syros, Antiochi; apud Persas, Arsa- -0. q. st cidae;apud Philistaeos,Abimelec ita apud Ae- Lant. αgyptios, Pharaonis,& post Alexandrum Pto lomaei vocabulo regia dignitas demonstr
batur. Patrum nostrorum memoria, euer
so Sullani & Mamalucorum imperio, tota Paulus Eea terra Selymi Turcarum Imperatoris pote- Istu. inbi L
stati subiecta est; & ad hunc diem pomidetur. tom L
155쪽
A E SIM ON,locus deserti deniq; d ipsu I
vocabulum incultam terram desertamque significat Hieron .inloc.HCbr. 6.
, Λ LEX ANDRI A, hebraice quondam
LNO dicta. fuit urbs potens, & totius AE-ς iis, i. gypti celeberrima,populosa, opulenta, mi; imme. Hi issima. Habet enim pro muro aquas circu- quaque Hinc dilo, inde laca Mareotico seu Meotide,ab alia parte mari ipso cingitur. Hac iuxta Prophetarum Vaticinia, a Nabuchodonosor,& Chaldaeis destructam, diu post , ante Christi aduentum anno 32O . AlexandCr Magnus Macedonum reX, ad erigiem Macedonicae clamidis, orbe gyrato, spacio septendecim dierum, Vt Iustinus testatur, libro XI. extructis muris,qui se extenderent ad sex millia passivum, magnince restitues,de suo nomi-ἡ ne appellauit Alexandriam. Urbs omnium
post Romam maxima, longa stadijs triginta, i. a j. ι x deVem, ambitu ipso complectitur passuum millia qaindecim. Est aute vel in primis admirandus urbis illius portus; cum sit ea loci natura, vidissicili mum videatur Vel tran-πil of. quillis circi inquaq; Omnibus co pertingere: χρ. be ac. nam & Ostium perangustum habet, saxisq; la- v. o cat. tentibus a directo cursia deflectitur; & laeua quidem pars manufactis brachijs cingitur; a dextera Vero Pharus obiecta insula, turrim maximam sustinet, ad trecenta usque stadia nauigantibus igne lucentem, Ut quam longis si me dissicultatem applicandarum nauium
Circa hanc autem insulam Opere instructo ingentes muri sunt, quibus amictum pelagus,& obiectis obicibus fractum, asperiorem facit meatum, eoque periculosum per angustiam aditum intus tamen portus ipsi tuticinius est,& triginta stadijs magnus, in quem tam quae desunt illi terrae ad beatitudinem deuehutur, quam quiae superat ex domesticis & indigenis in totum orbem diuisa exportantur. propter loci commoditatem metropolisfuit totius,&celeberrimum orbis emporium, populis &diuitijs abundans. quo tempore Romanis paruit, pendebat plus tributorum singulis inensibus,qua Ierosolyma toto anno;& preter pe
cuniam,quatuor mensium annonam Roma
nae plebiministrabat. Habuit scholam omnia disciplinarum,& bibliotecam instructissima, quae continebat o. libroru millia;quam pri- Strat. Geo mus dicitur instituisse Aristoteles, magnifice gr lib./3. auxisse Ptolomaeus. Sed hic tantus the Hirus, cum incomparabili totius orbis detrimento, in illa Iulij Caesaris fuga,&mox Victoria , tΟ- tus igne perijt. Annunclauit hic Christum E- uanges a primus D. Marcus; cumq; ibi Epio' ς ε ' copus sedisset annis viginti, laqueo strangulatuS est; cuius tumulta aetate Hieronymi pij C. simus quisque ibi venerabatur. at Vero CX Cl-luit mox viris clarissimis,atque ob cultum diuinum isthic florentem, plebisque sanctimoniam paradysum Domini Veteres eam nunc pabant Fuit enim illustris praelatione sancto-- ρ. rum Patrum Athanasij & Cirilli, eorumque - -Ηre tumulis decorata: habuit Origenem, Philo R ery tr. nem, Dionysium, Didimum, Ut iΠfinitos ali' 'aisi huelios taceamus; quem postremum Vt docetem audiret, eo contendit Hieronymus atque ibidem S. Catharina virgo decollata, Vt multi autoreS sunt,lac pro sanguine fudit. Obtinuit secundum inter Patriarchas locum, Aegypti, Lubiae, Pentapolis, & multarum prouinciarum reuerenda metropolis iam a Turcis poLsidetur. 7.
AL V A quae & Alia, ciuitas Idumaeorum.
LVS;vbi decima mansio filiorum Israel
regio, dc populi Amalecitae, Orti ab A- Genes. .. malec filio Eliphag primogeniti Esau ex Tha 36. na concubina EliphaZ : hi impugnarunt in Raphidim Israelem ascendentem ex Aegyp- Brocor. 9to,cuiuSiniurie memor Dominus, voluit ilia Freicit. Llos per Saul internecione deleri. Ilo i .a.
Confiderant dcirco neuter eorum potuit in- '' tro1re terram promulIOmS. etIamnum tem Saplan. D.
pore Hieronymi rupes ea hic ostendebatur. Oulib. atque hinc missis ad Edom nuncijs a Moyse Hieron. in transitus petitur,sed non impetratur. Genectin
13 AS E RINI ciuitas, in qua Hevaei, siue E D- Luei gigantes habitarunt,orti primum ab 1 α Fuceo filio Chanaan. sita est in dorso montis .. . o. Seir, inter Aegyptam & Chananaeam, Ut qui' meron. in busdam videtur A seroth appellata sunt haec loc. Bebr. Ioca,sed Hebraei Aserim nominant.1 o
decima quarta; Vbi Maria & Aaro mur D. II. murauerunt corra Moysem propter Aethim 17.33. pissam: quapropter Maria lepra perfusa,& Deuter.
156쪽
septem diebus extra castra separata, oratione Hieron. in Moysis recepit sanitatem Hebraeis appellatur lac.Hebr. Asedoth,Vt quidam Volunt,sed, quemadmodum inquit Hieronymus , Asedoth est alia ciuitas,quam CXpugnauit Iosue,Rege eius interfecto.
ma solitudinis Pharan, ciuitas & portuSIudaeorum fuit in littore maris rubrr, in terra Edo quo reges Iudae ad IudaicaS nauigatiOnes Vsi sunt unde& rex Solomon ibi classem feci eamq; mittens in Ophir Indiae, quae post aurea terra nominata est, magnam vim auri inde asportauit. Rex Iudae Iosaphat cum hoc ipso loco classem instruximet,nauigaturam in Ophir pro auro, tota Vi tempestatis contrita est, eo quod societatem inijsset cum impio Rege Israel Iosephi tempore Berenice Vocabatur; Hieronymi autem Fgia. Sed quod in Regum libris scribitur, classem iuime in Tharsis, varia doctissimorum hominum sententia est: nam vel Indiae regio est hoc nomine, Vel certe omne pelagus Tharsis appellatur. COLmographis creditur esse in Africa, & nunc Zaphalla vocari, ubi aurifodina inueniatur. Et Hieronymus alibi docet per Tharsim significari vel urbem Ciliciae, Vel Carthaginem Africa vel Indiam. 16.
AURIFODIN A, hebraice Dizahab,
graece catachrysea dicta; ubi auri est plum Timum.Sunt autem montes auri fertiles in deserto,itinere Vndecim dierum de Oreb, iuxta quos Μoyses Deuteronomium scripsime perhibetur: sed & metalli aeris,quod nostro tempore corruit, montesque Venarum auri pi nos olim fuisse Vicinos existimant. DeutCr. I. Hieronym in loc. Hebr. & epist.ad Fabiolam
rum Iachan, mansio 28.Nume. 33. Deute-
19. EOS RA, alias Boetra, egregia in Idumaea
CADES, urbs in finibus Edom; Vbi prin
cipes Amalec a Chodorlahomor caesi sunt. per anticipatione dicta est fons Mesphat, siue Misphat, id est,fons iudici quod ibi Deus populum iudicauit, a qua & adiacenS solitudo appellatur desertum CadeS. 22.
forto rectius ponetur inypsa CadeS. In hac mansione anno quadragesimo egressionis de Aegypto, Maria soror Moysi mortua est,& sepulta cuius sepulcrum monstrabatur ibi aetate Hieronymi Sed & scriptura desertum Cades contra faciem Aegypti extedi memorat, ad quod primum Venerunt Hebraei, mari rubro transvadato.
23. PALM A Cades.Ecclesiast.2 .
bilius est; alij volunt locum fuisse in deserto Pharan .Hinc Moyses exploratores duodecim misis, ad considerandam terram prinmissionis; qua diligenter explorata a deserto Zin usq; Roob & Emath,& inde Versus meridiem, Vsq; Hebron, cum redijssent de Neli nescol deferentes palmitem cum Vua sua invecte duo viri, & poene omnes terrae quam conspexerant,detraherent, suadenteS popilo redire in Aegyptum,a Deo iussi sunt reuerti per viam maris rubri in desertum, & circinire montem Seir annti triginta octo, atq; ita vagari per desertum annis quadraginta, donec morerentur illi OmneS qui . murmurau rant a viginti annis & supra, cadaueribus ipsorum ibi consumptis, filijs eorum in posse1sionem terra: sanctae deducendis; & ab hoc loco quoniam redierunt in desertum,VOcant desertum Cadesbarne. Brocard. &Breiden-hachiuS.as. CASIVS mons,& ciuitas, Ut quidam Volunt , in quo est Casij Iouis templum, &sepulcrum Pompeij Μagni, qui haud procul
.iuxta sinum quendam maris rubri,qui carecto,iancis&scirpiSplenUS erat. Num.33. Hieron.de 2. Inans .ad Fabiolam.
maelis ita cognominata, in qua habitabant Ismaelitae , 1ic dicti ab Ismaele filio AH rpa ahi. brahae,qui ila Agareni ab Agar ancilla Abra
157쪽
hae nunc peruerso dc falso nomine Saracenosse vocant, a Sara VXOre Abrahae, mendax sibi nomen assumenteS . Prophetarunt contra hanc Isai dc Ieremias Fuerunt Ismaelitae semper fortes Sc feroceς sagittarij, gens semper Vaga,& sine certis sedibus passim inerranteS, camelorum lacte dc carnibus Vitiunt, & cum ita totam illam solitudinem pervagetur, infesti sunt finitimis omnibus, Ut compler tur VC bum Domini de Ismaele hic erit ferus homo, manuS ciuS contra omnCS, Ec manus omniucontra eum , dc e regione Universorum fratrum suorum get tabernacula . Atq; his artibus& praedandi licentia paulatim longe lateque dominati sunt. degunt mitrati oc intonso crine, labra superiora non radunt,caetera tonsi; fagittas veneno inficiunt.eX his ortum εοῦ originem habent Arabes, qui quasi eX traditione videlicet suorum maiorum decimo tertio aetatis anno pueros suos circumcidunt, quod ea aetate Isinael a Patre sit circumcisus. Ex hac Ismaelis Arabumque gente Ortus est Maho metus Arabs, qui ctina moriens sese in caelum dixisset abiturum, illis diu & nequicquam rei miraculum expectantibus, tandem tetro coacti odore, cadauer eiuS ferrea arca, quam sibi Vivus pro monumento extrui iasCserat,incluserunt, Sc seruant ad cultum Sc idolum posterorum.
na colligens fabbato, Ob hoc in carceratus, Dei Voce condemnatus, & extra castra i pidatus est.Nume. IS.33.
29. CE N E Z, Hieronymo Cene, ciuitaS Sc regio principum Idumaeorum ; cuiuS incolae appellantur CeneZaei. Genes. 36. I. Pa-Talip. I.Genes. II. Num .32. Hieronym. in loc. Hebr.
tra Israel, & victus est,qui loco nomen anathema indiderunt.Num. I.
lac. Hebr. Ita machus Vertit in Africum. AChristia Oilh. 0. nis autem castrum fuit exaedificatum apud ΣΟ.bel. ao. torrentem, qui dicitur AEgypti, & primum aI.22.orc. quidem ab Amatrico, postea ab alijs auctum
Ienas. ν. I Dodanim, Vrbs Idumaeae; contra quam ub. . prophetarunt Isaias dc caei. sita est in excelso loco. Meminit d saltus iuxta Dedanim Isai a 3s.ct
DE N A B A, ciuitas Idumaeae,in qua reg
undecim Iudaeae toparchijS . Id tamaeae ibi.Hieron. metropolis, Vnde etiam per Antonomasiam ct in tradi pro Idumaea sumitur . est Sc regio Duma, sic t . Eebr. dicta a Duma Ismaelis filio. in Genes Is b.3.
EL A, Vrbs Esau dc Idumaeorum, cuiuS dux
nominatur.Genes . S6. I. Paral. I.
loth,6c post Aila, siue Halla, Vrbs regni Edom, in littore maris rubri sita ; Vnde ex AEgypto in Indiam, dc inde ad Aegyptum naui- De La. gatur,quam transierunt filij Israel. aedificauit Z Heg. q. aliquando hanc Ogias rex Iuda, Sc redegit sub RU imperium suum; sed non ita multo posteri- , puit Rasin rex Syrie,eiectisque Iud is restituit eam Syriae.Tempore Hieronymi morabatur j iju. mibi, Sc erat in praesidio legio Romanorum, O- gnomento decima. Fuit Sc Elamitarum qi O- θ dii tu damnatio , cui imperauit Chodorlahomor, Bianon. cuius d in actibus quoq; Apostolorum sit metio;& in Regnorum libris Vrbs quedam Palestinae Elam scribitur. Hieronym. in loc. HG
38. SP E L V X C A Eliae in monte Oreb, Vbi
vidit, quantum homini licet, transeuntem Dominum.3.Reg. I9.
39. ELIM, mansio 6.Hac filii Israel repererunt
duodecim fontes aquarum Ec septuaginta palmas EXOd. IS.I6. Numer.33. Vocat hac H lim V Villi Tyr.II.bel sacr. 20. Est etiam Elim nomen ciuitatis Moabitarum .EXo. 16. Num. 3, dc nomen putei. Isaiae Ib. aut etiam ciuitatis Moabitarum,dc debet legi Beer-elim. Ben dictuS.
I. ET IJ Α Μ, desertum magnum & armnosum ad mare rubrum , quod transiuit populus Israeliticas ante ingressum maris. Exod.II.
158쪽
ET Η Α Μ, mansito 3. Hic primum visus est
Dominus, & caepit adesse Israelitis in coluna nubis per diem, S ignis per noctem, quae deinceps interdiu super COSexte a obumbrabat & protegebat eos ab aestu solis, & tota nocte lucens illuminabat eos, quotiescunq; autem migrandum erat alio,ceu dux precedens ignotae viae iter ostendebat. Est & fluuius Ethan,quem sicco alueo transierunt Is raelitae; secundum illud Psal. 73. Tu siccasti fluuios Ethan. forte tamen dicendum erit, non tam proprium hoc else nomen fluuiorum, sed a terra,Vel deserto per quod fluunt ita describi.
3. EVIL A solitudo hucusque extendebat se
habitatio Ismael,& posterorum eius. Ab hac usq; Sur percussit Saul AmalecitaS. Gen.
A CIDI A, vicus Rhinocorurae Hiero.in Vita Hilarion.
GA D G A D, mons, Vbi mansio 20.Num Cr. 33. Deuter. Io. Nominatur & Gaggada ab Hieronymo forte Ietabata) locus in solitudine,Vbi aquarum torrentes sunt. Hiero .in loc. Hebr.
cjM M. ERRA GESSE siue Iessen, Hebrai -ι -'.so. 1 Gosen, regio pastoralis, Optima totius Iaeod. s. Aegypti, & pascendis gregibus aptisti ma; qua
Iudith i. parenti suo Iacob, & fratribus a Pharaone immer.quas petrauit Ioseph , inq; ea habitarunt & multi-Heb.in Ge. plicati sunt nimis Hanc nonnulli Iudaeorum asserunt nunc Thebaidem Vocari.
7. FP B BL O N A, ubi mansito 3I. Numer. 33
8.HE LIO P O LIS, id est, ciuitas solis, He
braice dicta On,quae & Thebe alias VOCatur,Vrbs Aegypti heroica, ambitu centu quadraginta stadiorum,insignis publicis priuatisque aedificijs. Huius facerdos erat Phutiphar, cuius filiam duxit in uxorem Ioseph. In agro huic urbi subiecto habitauit cum suis liberis patriarcha Iacob. Inibi Onias Iudaeorum sacerdos sub Ptolomaeo Philometore Adificauit templum Ierosolyinitano simile, quod permansit usque ad imperium Vespasiani,annis trecentis quinquaginta, a quo & Vrbs Onion Sc Onij, terra circumiacens regio Oniae nuncupata est Eo ipso in loco puer Iesus, senennio Iudaea exul, cum parentibuS commoratus est: Vbi etiamnum ostenditur fons Iesu, aut B. Mariae,paruuS quidem, Uberrime tamestuens, ac irrigans hortu balsami; ex quo puer Iesus, B. Maria, & Ioseph saepe bibisse ferutur,
qui ob id venerationi ab incolis habetur, nomodo Christianis,sed & Saracenis. Existimat Breid. di. autem Breidenbachius propter nobilitatem LOctobr. aquarum fontis illius ibi balsamum oriri cui argumentum ponit, quod nusquam alibi nisi milh. D. de illius aquae crescat ecunditate; tum si rata ἐρ-bel. a musculi balsami de illo loco sumatur,&alibi Vt βοῦ- αι plantentur, statim exarescant; atque ad O deficiente hac ipsa aqua deficit balsamum. sed de hoc ut quisque volet, ita sentiat: quidam hanc volui a Graecis dictam Thebe; mihi quudem Verissimile non fit, hanc vel esse, vel fuiΩse, quam miraculo magno pensilem memorant historici; ideoqi eam post describemus; nisi quis duas ponat hui' nominiS Vrbes: quarum altera Thebe, quae Sc Heliopol, haec V ro Thebae in plurali dicantur.
9.ME R O V Μ ciuitas Aegypti. hucusq: occurrit Obviam venienti patri suo Iacobo Ioseph filius. Ioseph.2.antiq. 7. Hieronym. inloc. Hebr.
OR,mons excelsus, Vbi mansio 3 .in hu Num. ius montiS Vertice,anno quadragesimo ai. 33. egressionis Israel de AEgypto, Aaron mortu Deute. 3αus est, &sepultus; & Eleagar filius eius loco Pontifex a Moyse consecratuS.
is V p σιλος, mansio 13. In qua cum populus, ob laborem & taedium itineris,murmurar tContra Dominum, ideoque castrorum partem caelestis ignis combussisset, orante Moyse ignis extinctiis est, humum vero stamina Vorax consumpsit.
MA D IA N,urbs regia gentis Amalec, si1-ta in littore maris rubri, silc Vocata a Ma Exod.a. o. dian uno filiorum Abraham, ex Cethura pro genito;atque hinc Μadianaei, Madianitae, dc ὰλ sinitima regio terra Madian Se Madianea vo- Hieron dicatur; estque admodum fertilis cameloru dc DC. Ec r. o uitam,
159쪽
ouium .In regionem Madian fugit Movses occiso Aegyptio,& fasceptus a Raguel qui & Iobab;& Ietro facerdote urbis Madia, duxit Sephoram filiam eius uxorem ; habitauitq; ibi annis quadraginta, pascens greges soceri sui sed tame quaeri potest,an non haec ad eos per tineant,qui describuntur in Ruben.
l v I bitarunt reliquiae Iudaeo , qui post necem Godolis assumpto Ieremia, fugerant.in Aegyptu mes Babylonioru sed inuenit eos ibi manus Domini, atq; cu eorum plurimi a Nabuchodonosor Assyriorum rege caesi furi-sent, caeteri capti & in Babylonem abducti, fecundam Vaticinium Ieremiae distar ipsa Vrbs a Pelusio mille & ducentis passiibus. Benedici.
M AG DALVS, locus in monte situS,iuxta que castrametati sunt filij Israel. Exo.
neq; no superstitioni fuit addicti su iana, Vt quae metropolis totius superstitionis sit habita. Co Hieron. in lebatur ibi etiam dum tempore Hieronymi fiet c. . D. aeneum bouissimulacrum pro Deo; fuerat e nim ibi quondam Apis, Apidis vel Serapidis templiam,Vbi consultus daemon responsa reddebar. Prophetarunt contra hanc Isaias, Iere- mias, Ezechiel & Osee. ait etiam B Hierony Ierem δε mus Iudaeos, qui profugi metu Babyloni Orci
concesserant in Aegyptum , ibi habitasse. Ce- Ipit illam postea deditione Antipater Herodis pater: post dicta est Aegypti Babilonia nunc is,Z EArabum lingua Cayrus, Vulgo Alcair, sedes Ioseph. ι . Sullani principis locorum illortam de cui GS antiq. ILmagnitudine esse scilicet quinquies Lutetia Parisiorum maiorem & incredibili populOrum frequentia, mira narrant nostri temporis historici. Sed, Vt recte ait Breiden bachius, cima multa ad cum modum retulisset, & inter caetera,quod plures ibi homines sub dio vivant, proprijS sedibuS carenteS, quam Ven iijs habitatores; subiungit mox, se audita referre, neq; enim se numerasse. Ait LOdoicus Nau . s. i. Romanus esse fama longe inseriorem, neque cap. I. maiorem ambitu Urbe Roma, licet sit multo
AR A, sime Marath, fons; Vbi mansio s.
SE P VL C R V M Mariae, sororis Moysis
E M P H IS, hebraice Nori amplissima' dV1 Aegypti urbs,&populo sit lima, formam habet perspicilli,sita iuxta Heliopolim,eo loco,quo Nilus scinditur,& Δ.formam facit, cOdita a Minaeo Aegypti rege,Vrbs post Alexandriana eiuS terrae longe maxima .alij fabulantur ante ingressu m in Aegyptum Abrahae, ab Ogdoo rege aedificatam, ambitu stadiorum centum quinquaginta; cuius filia Memphis ei nomen dederit, cum qua Nilus cocubuerit sub imagine tauri posita est in ripa Nili, transiti per eam riuus aquarum,a Nilo defluens; cui infra urbem iterum iungitur, regia anti- Areid. 14. Rugdsmonarcharum Aegypti. Visebantur i- die Octob. bi optra Regum Varia, Sc fastus Aegyptiaci, Pyramides,regum sepulturae, &c. erantq; ibi Magicarum artium peritissimi,& que tum iominis eius vera fuit significatio, primi Philosophiae magistri; quae caussa fuit,quod Pytha- Hieroη.im goras, Sc Plato philosophorum laudatissimi, xitas.vi ad audiendos Memphiticos Vates in Aegyplationis. tum se contulerint, malentes aliena verecunde discere, quam sua impudenter inSerere.
frequentior;sed fefellit, inquit, coplures sub- Urbanus ager g vicis prope inni meris dispe gitur Ob id rati sant eam esse Babylonis parte quod non conuenit. Possent de hac infinita propemodum referri, sed Consilium non est hic historie describende vacare sed locorum
duntaxat notitiam aperire quantum ad Bibliorum intelligentiam confert. Est interim mea Dorabile quod narrat Breiderabachius, esse lacum prope hanc Urbem, qui singulis annis rubescat instar sanguinis. Patrum nostrorum memoria a Selimo Turcarum imperatore capta est, occiso pritus Capsione in acie, mox Tonumbeio ex fuga retracto, sublato Mamal vectorum imperio ua de re in historijs suis disterit Paulus Iouius,& cotinuat VVil. Tyr.
MOS EROTH, quae & Mosera, mansio
ITRIA oppidum Domini in AEgypto,
i . in quo purilli o virtutum nitro sordes lauantur quotidie plurimoram. Hieron. in epita Paulata
nobilissimus, maximus, & celeberrimus, in paradiso terrestri Ortus cuius tamen ta frustra speret se quisa vestigia Vliaco secuturum, propter cataclvsmi, & aquard maximas inun-
Genes P. r. rara. II. EcclesZa. Benedic. in inter. nom. Hebr.
160쪽
Trach. 2ρ. dationeS, quae pristinam terrae formam prorso. ct ibid. sus immutarunt atque inde Vniuersiam AE-Πιπρη. gyptam & Aethiopiam perfluit; a Syene autem quae Vltima Aegypti Vrbs est Versus meridiem, in confinibus Aethiopiae, sub tropico cancri directe locata,vnde medio solitiiij die sol nullam prorsus Vmbram in ea facit,ubi cataractae Nili sunt; atque ad hunc Vsq: locum, de nostro,hoc est,magno mari Nilus nauu Plin. lib. I. bilis est usq; Memph m seu Babyloniam, per cap. ρ- ducenta quadraginta miliaria in uno fluit al-JUσθ- - ueo, ac deinde ita se diuidit, Vt triquetram siqis terrae fiσuram ac Δ Qtaecae literae similitudinem faciat ;Vnde apud historicos & alios co mographos passim legimus , inferiorem 1llam Aegypti partem Delta appellari; atque ipsum Delta diuiditur in septem partes sinu Ostia videlicet Pelusiacum, Taniticum , MCn-
desicum, PhCeneticum,Sebenniticum, Bolbiticum, & Canopicaram per quae in mare proximum seu Aegyptiacam NiluS cxon CratUr Sed de hoc ipso variae Autorum sentcntiae sunt: quantum enim constat, VetereS fere arbitrati sunt septem esse ostia,inde hoc - eprempticis ostia a lita, quam etiam nOS , Ut Communiorem sententiam, in descri prione Lib. 1ν bel. sequimur. V, lihelmus Vero Tyrius, diligen-μ ιαώ. ter & studiose sibi inuestiganti, non nisi quatuor Ostia reperta contestatur quarum prima pars, inquit, quae nostra Syriam respicit, inter duas antiquiissimas & maritimas urbes Taphivin&Pharaniam mare ingreditur; secunda apud Damiatam fretis adiungitur; tertia apud Sturionem; quarta apud Ressith, qui lO-cus Alexandriae conterminus est. Unde piarimum miramur antiquos Nilum Ieptemflua ς - , dixi 1se: neq; aliud nobis de solutione Occia rit,nisi aut serie staculorum antiquillam a faci- Cm locorum alteratam, fluuiumque, ficat alijs amnibus crebro solet accidere, alii Cum mutast e,aut pristinae aetatis Viros rei Veritate non assecutOS,&c. Vbi autem oriatur Nilus Onge maior scriptorum discrepantia cit, Vt in tam Tepugnantibus omnium sententijs, Erciden- hach ij ratio longe sit omnium expeditissima: ait enim a multis saepe Sol danis, missos fui illa cum nauibuS Viros, illarum rerum peritissimos, commeatu & alijs Vitae necessarijs, instrucLOS, quae toto biennio aut triennio suincereri sed illi cum tanto tempore abfuissent, etiam ultra Indiam longe processis Iar, redeuntes dicebant sese finem vel terminum Nili ullum inuenire non potuisse, neq; aliud certi referre, quam quod ab Oriente emanet. cum etiam dicerent in India nullam este hominum habitationem , sed terram prorsus inhabitabilem , tantum etiam soliS ardo-Tem, quod ferre nequaquam potuerint.hactenus ille Aqua Nili turbida est, sed Vbi ad modicum tempus steterit,fit clara, dulciS &sua- Ιο ih uissima. Alit animalia Venenosa,& quae plurimum hominibus noceant, crocodilos & enti dros, alioqui piscium Vsq; adeo abundanS,Vt appareat toto Orbe parem huic fluuio nul Die .O I. tum esse. Narrat etiam Breidenbachius, Nilum Dei dispositione totam Aegyptum si
mel in anno irrigare, cumulis arenarum claudentibuS ostia eius,ne dentiat in mare: post irrigationem aute foliatis cumulis redire in altaueum suum,& sic tande in mare delabi Quod miraculo simile incredibile cuiquam V1deatur, Ut proinde Verius sit accessione aliarum aquarum, aut alia naturali & abdita causia, quemadmodum alia flumina, etiam Nilum crescere,& adaugeri, atque inde in proximos campOS CXundare,cOSq;irrigare;qua de re Plinius lib.b cap.9.
OR EB, mons sanctus,quii Horeb,& Cho meron. in reb ugum est montis Sinai, atq; inde v ἰ-c-NDI.no nomine mons Dei appellatur,dc scriptum est, Legem datam nuc in Sinai,nunc in Oreb Quidam vero existimant Orientalem istius montis partem dici Sinai,occidetalem Oreb; Hieronymo autem Videtur,quod duplici nomine idem mons,nuc Sina, nunc Chorco VO-cetur communior autem lententia est, montes illos inter se distinc hos esse, sed radicib' cohaerere; cue etiam Oreb multo inferiorem altitudine monte Sinaiicit aute ferax Optimaru herbarum, ideoq; pascuiS Valde commoduS. In huius montis pede Deus in rubo apparuit Moysi, Oves Ietro soceri pascenti, in rubo ardente, sed rubi frutice, rannos, frondes, & flores non conaburente;accedere iussus eo Moyses,Venit,ted discalceatis pedibus. Hui' petra, Psi os
virga Moysis percussa, effudit sitienti sopulo Exod.ir.
rante Moyse eleuatis manibus, Ios debellauit Amalecitas: inq; huius spelunca, Vt diximus, /91tans Elias vidit Deum in sibilo aurae tenuis.
71. E L V SIV M; hebraice dicta Sin vel Sain,
Vrbs magna, stadiorum viginti ambitu; q Ezech. 3α ab EZech Prophe. robur Aegypti appellatur, ει ibi. Bis.co quod portum habeat tulisti Inu,& negatio- anes maris ibi vel maxime exerceantur est aut unum ex septem ostijs Nili Iudςe proximu,Vnde &ostium Pelusiacu. Oppugnauit hanc Vrbem aliquando Sennacherib,&cum multu temporis contriuisset in apparatu disponedo, iamq: aggerem propemodum moenibuS ade- Ioseph.ro. quasset,& videretur assultii propediem factum antiq. t. TuS,audito aduentare Regem Aethiopu, pro- s/-M Apere inde cum suis abi jt. Expugnauit ea multa in /rixis post. annis Antipater Herodis regis pater. It y ς,' Postea Damiata dicta est; etiam Belbeis, ut te 'ε ε δ stis est VVil Tyr. Hanc aliquando Vi CXpugna 6.bel facitam Amatricus rex Palaestinae evertit. Si quis o ct M. tamen accuratius VVilhelmi dicta conside- bel. .F.ε. rei,distinguit Pelusium a Damiata, quam po-δο- ώlib.