장음표시 사용
1쪽
CLARISSIMO PRINCIPI CAROLO REGI CATHOLICO.
mERVAVIT DIVINA PROVIDENTIA: EX ONOpsa h
lcare uniuersum constitust:inamenta vastitatis occidentalij 6 Magnitione ad nostra usi tempora: in quib' tibi potentissim.
in aternoru auoru stelicibus alispiciis patefacta est. Eadem nquo urgente fato: eX natali patria mediolanorm OH eκ urbe ron
ubi fere decenniu egera: ad hispaniam me uidetur ipulisse uis' 'ego miranda noua particulatim colligere: quae sorte alia, iraces fauces obliuiois demetia latiussent: historicis hispans, ἡ '' giis quippe uiris degenerat 'tantu harurerii inuentis cuias,
bentibus.Non in soli mihi huius sumpti laboris gratias uedicare intcdO,Ascanio vicet miti cardinali vicecan cellario prima debetur: qui me discedere iam uolentem ex urbe ut granatensi bello interessem: dissuasit aduentu primo: moX uides id mihi aio fiκii sedet. hortat' est: imo S rogans Uerauitiniquaecul in hispania emergeret ad eu coscribereri In hispania cocelli; eApeditiois ei' uisendae studio: in hostes irrae fidei sumpta esset: nil mihi timem S reru novarist cupido preteberet italia: unde in gen tu pascere ob eius principes discordes: bello iterfui. Per epistolas diarias q gerebatur a me ascani'cardinalis hi
in pecie haudqcp poenitet: tu quia nullibi terra rij hoc ipe aeq pclaras res fieri videbauu et Npianorupricipia dissidiis ruere ola i pceps: depopulari agros iuniuersa fere italia: taliua nos angiunetpinguati: ais obes hostiliter diripi.virgines nupta scpcuboirispistili san praeda trahi. Miseros innocetes viros ac genitores intraoprios lares inermes eti/gratusto crudeliter trucidari:qrulis clamorib' no audieba mo sed pene sentieba. Nesemamiam ci propinquoru meorin sanguis ab ea fera saeuitia ina imis euasit. Diu sic infras reri cardinalis aragoni' foederici regis patrui sui note seqntes primae deca dis octo libellos epistolares uisis ducib'alcamanis a me eκegit.Vacuta omi cura durarist de reb' occasses
poliolici ni acu viri celeberrim1 nsi sumi potificis leonis decimi note cui' scelici cosilio autoritate speram' aerunosistotcalamitatib'italia aliqn fine is os itura: me dormictς ζηcitarui fici sita sctitate breuib epistolarib'libelliscopactas duas decades addidi pris V qΠae icostato praelis fuit 1pres ru expo1itariati p seqnte psatione costabit. Niuc ad te Vopi' serenissime reN: a qiIOparuper vagat'su.OI via tersa tibi aut materna subdiderit bi quia angulo eXcepto: qd pulchra tibi cu feraci by nfii maris insulis parthenope reliquςyi' magnum quidem: S ea nos per annales annotauimus. Sed pace maiorum dictum Voltss' quidquid ab initio inudi gestum scriptum p reperio: meo iudicio parii est: si pessit/Rς imus 3 tibi re potetissime nouas terras: qinoua maria:* varias natioes&lingua. qiς' 'raroclinas: Q margaritaruvluaria: Puelibyaliis omitiis tibi palariit. Quae qlia:Φt'Τ incres lixae decades hae patefaciet. Veni ergo uenireκ electe a supis ad nodu abhoib' ii' ς' αἶ' rem aliqd cu line : ueni di opera. Aequinoctiale tibi cireulu latete hacten':S 'Irctς cI, ardore solis adum antiquoru op1nione zona paucis ekceptis: tibi parata habem' pq
Pulis resertissimaramoena: ubere Drtunati Tima. Auro S eudelib' margaritis coros mille isulas. N Vno putato cotineti tres europas offerem'. Veni nouu orbe apteγux' ' tui ΠΟ s desiderio ulteri 'macerato. Hinc hic tenelle rek cIarisIime istrumeta qb' tot' νῆ
2쪽
AELI1 ANTONII NEBRISSENSIS EX GRAMMATI
co S rhetore Historici regii in Protonotarii. P. Martyris augii Mediolanensis regii consiliarii opera Praefatio.
VID NAM ESSE CAUSAE DICAM CANDIDE LECTOR
quod cum tot librorum volumina ab hominibus saeculi nostri edano tur inuitigiis: scribant i indocti doctio poemata pass1m: cur illi qui digni furit: ut inter ora di manus hominu vcrsentur: lateat in media noctis caligine blattis tineisl obnoXii: ato e dureri co plura opera mala nata musiso S apolline nullo scripta legatur. laudetur. atq; percholas .per porticus. per vicos circularanturi An quod fortuna quae vi aliis in rebus humanis ita S in hac dominatur: a moribus sitis no recedit i quippe quae illustria pre
comendabile faciat: qui gratia nouitatis illi sena per in ducat: qui denim ad ipsius leostione non tam alliciat: qua impellat non tam horretur * cogat. Hinc proiienire puta dum est: vi praeclarissimoru scriptorum opera interciderint: contra vero ineptissimi cuius p autotis libri legatur. ameturi. Haec sunt a me lector amice idcirco tam loge tepetita: ut ostendere no multu abfuit quin martyris mei quaeda opera multo stiis dio multaq3 diligentia elaborata interiret: nisi tedillani comitis suidentia obstitisset. Nam cu eo sit ingenio martyr: ut facile in quocuq 3 scribedi genere possit egregium
aliquid cocinnare: non multu curat labore parta invulgus edere. siue quod gloria sua negligit: siue * no putat nos esse dignos: quibus tantu munus comunicetur. Comes iraq3 tedillamis cu multa efflagitatione ac propemoducduicio cotidiano extorsisset quaeda eius opera: quae adhuc latebat: fortasseq3 aeternu latuissent: intelligcs esse e re publica atque comuni omniu utilitate illa invulgari mihi hac opera codiκit: ut ementa data redactaque in ordine per impressores in numerosos codices propaganda oerare. Id quod libetiss1me suscepi: tum ut viri optimc de hispana rep.naeriti iussis obicpcrarem: tum ut martyris mei opuscula iucundissima lemi necessaria cognitu atq3 a d nos straru litterarii usus maκime conducibilia noliris hominitius legeda tradere. E t quae propter eNeplarium raritate internicioni fuerat obnoΜia: nolui in tam ancipitc 1 ortunam doctissimi atq3 omni aeternitate dignissimi viri comitti. quare emeciata sibiq3 ipsi restituta impressorum typis eκcudenda tradidi: ut per numerosas chartas propaia nata sint diuturniora Φ abolere possit vetustas. Dedi hoc versibus quos ille in meam laude copositos edidit. Dedi amiciciae nostrae multis vltro citroq3 officiis cotirmatae. Dedi publicae utilitati: quae eN istorum operu lectione proueniet. Prima fronte tris de cades de rebus oceanicis S orbe nouo repeties. Secundam sibi sedem Babylonica lega, tio obtinebit. Ea tribus constat libellis epistolaribus: quorum primus quid Petro martyri proficiscenti legato ad soldanu babylonicum acciderit in itinere eM urbe grais nata uenetias usq3 coisnebit.multaque de venetorum institutis di urbe ipsa lectu sap1da. Secundus nauigatione ipsius a uenetiss in aleXandriam aegypti. Tertius quid apud laldanum orator egerit: quae memoratu digna uiderit . de soldam ac mana a lucorum
'rigine uita di motibus multis. cuit ingenio celeberrimis incindissimus indeκ er itia is
3쪽
OCEANM DE CADIS. P.MARTYRIS ANGLI ME DIO L. CONSILIAR II REGII
prot.Apr.Oceaneae decadis liber primus ad Ascaniu sfortia uice omitem cardinalem uic ancellarum .
OLEBAT GR RTA VETUSTAS PRO DIIS HABg
re uiros: quorumdustria S animi magnitudine ignotae mioribus eorum terrae panderentur. Nobis autem quideli habemus unicust triplici persona quem colamus: resta ut huiuscemodi genus hominum si non coluerim tis: admiremur tamcn. Reges uero observemus quorum ductu S auspiciis datum est illis cogitata perficererratroso etiam exto, lanius S pro uiribus illiistremus iure merito. anare de in sulis in aris occidui nupcr repertis S rei autoribus quid referatur habeto.Hoc si quidem tuis litteris uehementer te cuia pere uideris: ab ipsius ergo initio ne sina cui*iniurius eXordiri est animus. Christopho, rus Colonus quidam Lygur uir fernado S Helisabcthae Regibus catholicis proposuit usuasit se ab occidente nostro finitimas indire insulas inuetumnusi nauigiis et rebus ad nauigationena attinentibus instruerent: a quibus augeri christiana religio: margaritarum aromatum ato auri inopinata copia haberi facile posset. Instanti ere regio fisco desti nata sunt tria nauigia via r m onerarium calicatuna alia duo mercatotia leuia sine caveis:
quae ab hispanis cara uelae uocatur His habitis a b hispanis littorib'circiter Rr.septembris an nisecudi δἰ nonagesimi supra quadringentes inaum S millesimum a nostra salute iter
institutum cum uiris hispatiis circiter. ccXX. coloniis coepit. A gadibus in alto oceano fortunatae ut multi putant insulae quae ab hispanis canatiar nuncupantur iampridem reperatae distant millia passuum mille δἰ ducenta secundum eorum rationem. Dicunt cnim dis stare tercentum tequ as:singulas autem lcquas nauigationis periti quattuor millia passu una continere suis computationibus aiunt. Fortunatas insulas ob cccii temperiem appel. Iauit antiquitas. Neq; enim grauis urget incolas hyena staret atroκ aestas. Sunt tame qdieas uelint esse sortunatas: qtras capitis iiiridis insulas potiugalen Ies appellant Canarias: ad haec usq; temporala ominibus nudis eo Q eκtra omneclima curopae ad meridie: Ssi' ne ulla religione degentibus habitatas colonus aquandi S reficiendarum nauium gratia
priusq3 se tam duro labori crederet: adluit. No insuaue futtiriun arbitror quandoquidem in canarias incidimus: si cκ ignotis quomodo notae: si eκ incultis quomodo cultae sius offectae: narraueri natas. Loga nanach annorum curricula incognitas iam obliuioni tradidς rant.Hae insulae septem canatiae dictae anno circiter Millesimo.cccc .v.a gallo nolarii' e bς tanchor eX concessione reginae caterinae regis Ioa miis filii sui dum inlans e si et tutri s repei tae sorte sortuna fuerunt. Pedcm ibi fixit per aliquot annos betatichor.Duasi ζη illis occupauit ac redegit in cultum lancelotum di fortem uentura.eo mortuo heres eid. bispanis uiris precio insulam utran p praebuit. Fernandus de hinc peraria S uκor eius ferrς am S gomeram inuaserunt. nostris temporib' tres reliquas Canariam magnam .sPςxx' dc uera nobilis Xeficii ciuis dimichael de moxica. Palmam autem ac tenerisen Alpho Rius iugo sed impensa regia. Gomeria deinde ac ferrea non cu magno labore subditM sunt Sed Alphonsus lirgo duritis culerem perfecit. gens enim illa mida .siluestris saκis d fusti bus bella gerens emel eius exercitum fugauit: trucidauitq; circiter quadringentos: tio dςm eos deuicit.Ita canatiae omnes ad castellana additae sunt potentiam. Ab his igitur ligintia colonus occidentem solein semper secutus licet in leuani paulisper tres δέ tritagismςQntinuos dies coelo tantum δέ aqua contentus nauigauit. Hispani comites murmur xς Py mum secreto coeperimi: apertis moM conuiciis urgere. Dcperimendo cogitare dς Π Au, Pmiiciendo consulebatur.Se deceptos fui in ah hole lygure. in praeceps tra i ' Vςdire licebit.Post trigesimum iam diem furore perciti proclamab*x ut xς
4쪽
ducerentur: ne ulterius procederet stimulabant hominem: ipse uero bIandis modo uerobis. Ampla spe modo: diem eta die protrahes iratos mulcebat depascebat. Proditioe quom taκandos esse a regibus: si aduersi quicquam ει cum molirentur hi parere recusarenturaedicabat Optatum tandem terrae prospectu laeti suscipiunt. Patefecit nauigatione hac prima seX tantum insulas: alti eNiis duas inauditae magnitudinis: quarum alicram hispanislam: ioannam alteram uocitauit: sed ioannam esse insulam non pro certo habuit.lIllarum quarundam littora cum abraderent cantantem inter condensa nemora philosinetiam mense nouebri audierunt. Dulcium aquarum ingentia flumina natiuos portus inagnarum classiuna capaces admirenit.Ioannae littora lambes ad Occidentem a semetris, is hiaone recto latere non multo minus octigcntis mallibus passiΠΙm percurrit. Riunt enim ce ioanna.
tum Noctoginta tequas continenlcm arbitratus: l ne 3 terminus nech termini ullius si gnum in insula quantum oculis prospectus inseruiebat:appareret: retrocedere instituit. redirc etiam illum pelagi tumores coegerunt: nam ioannae littora per uarios inflexus tatum iam ad septetrionem se uertebant S curuabantur:* boreales natus naues acrius infestarent: quoniam hyems uigebat. Ad oriciatem igitur proras uertens ophyram insulam sese reperisse refert: sed cosmographoruni tractu diligeter considerato antiliae insulae sui insuta illae o adiacentes aliae.hanc hispaniolam appellauit .in cuius septetrionali latere tentare Pan o slocorum naturam cupiens terrae appropinquabat: cum in planam quandam δἰ caecam rupem aquis coopertam carina grandioris nauis incidens aperitur: dc perstat. saκi latentis planicies fuit illis ne submergerentur adiumento: cum reliquis igitur duabus properaΠλtes uiros omnes incolumes educunt. Ibi primum ad terram egrcssi homines in digenas uideriint: qui uenientem inauditam gentem conspicati facto agmine in condensa nemora omnes ueluti a canibus gallicis timidi lepores sese fugientes recipiunt. Nostri multitus dinem insecuti mulierem tantum capiunt hanc cum ad naves perduNissent noliris cibis d uino bene satura tam atq3 ornatam uestibus: nam ea ges omnis utina pseNus nuda penitus uitam ducit natura contenta solutam reliquerunt. aμOm primum adsuos muss-hre. i ercocessit: sciebat enim illa quo fugientes diuerterent: ostedisseti mirum esse nostrorum Ornatum εἰ liberalitatem:omnes ad littora certatim concurrunt: gentem esse millae caelo autumant. Aurum cuius erat apud illos aliqua copia ad naues utando portant: O Ruram ha frusto aut paropsidis fictilis aut vitrei crateris aurum commutabant. S3 ligulam. li tilatiunabulum. R speculi fragmentum: si quic aliud simile nostri impartiebantur: tantus auri Quantum peterc libebat: aut unusquisiv eorum assequebatur:eNhibebant. Cum Ia res ipsa ad familiare commercium deuenisset: N gentium mores nostri perquirerent: Reges habere gentem illam per signa di continuras cognouerunt. E inauibus descet Identes nostri a reo e di reliquis idigenis honorifice recipitatur. Nostris Oib' quib' poterat di scieba L Eena boeimois assiugebat Sole ad occasu uergete niis: dato salutatois ageticae signo: genua Npiano iis . ritu flectetib=: itide illi fac1cbat .Cruce quocussi mo Npianos colere colpiceret adorabat. Εκ naui ouam saκoissisam diκimus: nostros homines di quicquid in ea uehebaturniacerar atin animo heto gens illa in terram suis lintribus quas Cano as uocant: eduMerunt affines amnibus apud nos nulli maiore misericordia tacti succurrant Canoas aut illas p. I rim,ris' imis laoidibus ligno: longas sed angustas construut modo Zyla P s. aupterea e dicemus.Octoginta remigum capaces piae raso se uidisse multi assirmat. Vsus habent. serri apud eos nullus inuenitur.propterea quomodo siue domos quas mira arteetaooraota uidebant' siue alia uuaecum ad eorum usum pertinentia fabricarent: maNima nostros
detinuit adii iratio: sed eκ fluitialibus quibusda durissimi apidibus pidcuti ola apud
illos diduci certum est.Eme non longe ab illis insuli s quoruda ferorum hominu nisas qui carnibus humanis uescantur:fam didicere: id esse causae PRPstros confugeret:postea retulerui:Canibiles arbitrati; sic truculςnto illos siue caribes cani baim Cant.Horu Obscaenoxu isulas itinere fere i medio ad bas 1sul ad meridie reliquere. sua Iu
5쪽
,j susula; ii mites a canibalibus no aliter incursionib' crebris ueXari perpetuo ad phaedaeon queruntur: a ti per nemora uenatores per uina di per insidias seras insectamur. quo, pueros capiunt ut nos psillos galinaceos aut porcOS quos ad Obsonia uoluria' pingui id,
S teneriores educare castrant: grandiores , pingueS effectos conredunt. aetate aut i liniatura cum ad eoru manus perueni ut perempto Sparti lutaturantestina S eNtremas in eb,6rum partes recentes epulantur membra late condita : Vt nos pernas suillas in temp6ia1eritat. Mulieres comedere apud eos nefas est Sobscoenu .si uero quas assequiitur iuuene, ad soboleni procreadam no aliter ato nos gallinas. Oves iuuencas. di caetera animalia cit
rant di custodiunt aretulas ad obsequia praestanda pro seruis habent. Insularum quas nostras iam possumus appellare tam uirit sceminae cum canibales aduentare praesentiunt aliam cp fuga salute nulla inuenituit. Sagittis arudineis praeacutis licet utantiar: ad canibalium tamen vim S surores reprimendos paria pro de me comperere. dece enim canibalea centri cκ alsis facile si cocurrant: superati aros omnes in digita ae fatentur. CNid utraq; ge, praeter coelum alleius lumina adoret: non satis eXploratum habuerunt. de reliquis insularium moribus breustas temporis ato interpretum inopia plura noscere non permiseriant. Radicibus ii mites nostris napis S magnitudine d forma sed gustii dulci castaneae tencrae adhuc similibus ad cibii utuntur. Has ages uocant ipsi. Est di aliud radicis genus: qua iuccam appellant. κ hac δἰ pane conficiunt. Agibiis uero magis assis aut cliκis utunstur ad iis uni conficiendi panis. Iuccam uero sectam S compressam: succosa naimp est: . pinsunt: Mn placentas coquunt. Sed mirii hoc: aconito lethaliorc esse aiunt luccae succisi: ς epotus illico perimit pane autem eκ eius imassa sapidum d salubre esse omnes eMperis sunt. Panem S eΗ frumento quoda panico: cuius est apud insubres & granatenses his pasnos maNima copia: non magno discrimine conficiunt. Est huius panicula longior spita
ma in acutum tendens lacerti fere crassitudine. Grana miro Ordine a natura confiNa. Fornia δἰ corpore pisum legumen aemulantur. Albent acerba ubi maturuerat nigerrima ebficiuntur: fracta candore niue eNuperatia ai3iuid frumeti genus appellat. S est apud eos aurum alicuius aestimationas raram auriculam torulis S naribus perforatis insertum in tenuissimas diductum laminas ferunt. Cum tamen net ad eos comeare mercatoreS: nec
ipsos alia littora noscere praeter sua nostri didicissent: qiiaerere ab eis per signa coeperunt unde sibi id aurum compararent .ltum signis colligere licuit cκ fluuioru arenis ab altis montibus collabentibiis id mel magno labore lectum: in pillulas priusq; diduceretur in laminas astringebant non tamen in ea insulae parte qua reκ ille tenebat: quod postra p3tuit eXperimento nam cum inde iam dissicessissent forte in flumen luciderunt cuius are nam multo auro nasκtam est e cu in terram aquandi Spiscandi gratia cκilissent: perpζuderunt. Nullum animal quadrupes se uidisse dicunt: praeterq3 tria genera cuniculorum Serpentes insulae nutriun sed minime noxios. Anseres siluestres turtures anates nostri' grandiores Scigneo candore capite purpureo repereriit Psittacos quorti alii uirides cx x alii flaui toto corpore alii similes indicis torquati minio uti plinitis ait: quadraginta t0'ς runt: sed coloribus uina cissim is di laetis maximopere. Alas habent uersicolores uiridib' enim di nauis pennis quasdam habet ceruleas δἰ purpureas natinas: quae uarietas parit dς lectationem .Haec uolui de psittacis illustrissime princeps recitaste: quoni1 qua ΠΠ i. ii Rius christofori coloni opinio magnitudini spherae Nop1mton 1 ueterum de subiratui gabili orbe uideatur aduersari psittaci tamen inde asportati atq; alia multa uel propinquit iς uel natura solum in dicti has in lalas sapere indicant. Cuni praecipue aristoteles circa bsς libri de coelo S mundo: Seneca S alii non ignari eosmographiae ab hispania: indica litt*x' per occidente non longo maris tractu dista re attestetur. niasticis: aloes gosam pii p*'i'xum huiuscemodi rerum copia suapte natura tellus illa producit.eκ arboribus uoi φ 'PRd fς ς' uellera colliguntur.grana quaedam rugosa diuersoru colorum caucasco PIPς
ς δ*R i x' ramalia etiam eκ concisis arboribus cinamomi forma: gustu aure di Q λψ φ
6쪽
iere sit uersm d medula S superiore libro imitatia tulerunt. Hssuitur Inuentae nouae
telluris e inauditi alterius terraru Orbis signis contentus: prospero reditu flantibus 3 e ohyris iam: propter nostrum uer propinquu redire constituens octo S. κκκ.uiros apud cum regem de quo supra memorauimus reliquit: qui locorum S temporii natura donec ipse reuerteretur: inquirerent.Isreκ ab incolis licebatur guaccanarillus cum quo icto singillaris amicidiae scedere de uita 8 salute ac tutela eorum quos ibi relinquebat: quibus potuit modis regit. Μisericordia contactus reN erga nostros i alienis terris desererentur: lachrymas enudisse uisus emati omnem opem pollicit'. Sic alter altem compleNi ad hispaniam colonus rediturus uela dari imperat secum decem uiros millis abducens a quibus posse omnium illarum insularum linguam nostris litteris latinis sine ullo discrimine scribi compertum est. Vocat enim coeluin turei. Domum a. auru cauni. uirum bonumtayno.nihi l mayahi Reliqua ue omnia uocabula non minus liquide proferiit atq; nos lastina nostra .Haec habes quae de ptima eius nauigatione memoratu digna cκistimauerim Reκ autem S regina quorum omnes cogitatus uel dormientiu in religionis nostrae augMmento sunt siti: sperantes ad Ypi Iegem totnationes S simplices gen tes facile trahi polye iis auditis commouentur.Colonii aduenientem honorifice uti pro talibus ausis merebatur tractat. Sedere illum coram se publice quod est maNimu apud reges hi panos amoris d gratitudinis supremi obsequii signum fecerunt. Praefectimi marinuyuocari deinceps
colonum imperant. Is almiratus colonus apud hispanos nuncupatur.Fratrem etia ipsi Bartholomaeum colonum rei marinae Nipsum petitum praefecturae insulae hil paniolae titulo ornarunt. Hunc magistratum uulgo adelantatum appellant. Almirantum agi uSadelantatum ac nauigiorum praesentia nomina: caetera etiam huiuscemodi data opera suis aliquando uulgaribus appellabo nominibus quo apertius intelligar. Nunc ad initis tutum redeamus. insulis uti in initio colonus ipse iam praerectus marinus pollicebatur. maXima eorum quae mortales omnes totis uitibus sequimur comoda prouetura creditum est.duabus igitur his causis comoti sanctissima 1 hi duo contartes. Nui1. ad secundaeκpeditionem nauigia parari iubent. tria oneraria caueata magna.Nu. g .
qu dici apud hispatios carauelas scripsimus sine caveis. Eius deni generis duaS aliquanto grandiores ait ad sustinendas' cauea. proptςx mδ'QUI' 'Τ'g' -
clat is parandae curam Ioanni fonsecae uiro genere nobili decano hi spaχΠ in animo Pollenti tradunt.ultra ducentos S mille armatos pedites s Ili inter quOS Omnium mechanicarum artium fabros di opinoes in umeros stipendio acces siri iubent. equites quosdam caeteris armatis imiscent.adfatus procreandOS equas.Oues. iuuencas.& plura alia cum sui genetis masculis. leguminaariticum hordeum Meliqua iis lina ilia non solum alimenti uerum etiam senaanadi gratia praefectus apparat. Vites ex aliarum nostratiam arborum plantaria quibus terra illa caret: ad eam important. nullas enim apud eas insulas notas arbores inuenere praeter pinus palmas iudieas altissimas ac vastae diiticei S proceritatis ac rectitudinis propter soli ubertatem: atq3 etiam ignotos stustus alias plures procreantes. Terram aiunt esse terraru omnium quas ambiun ra uberrimamrinstrumenta omnia fabrilia ac demu alia cum quae ad nouam curitatem
in alienis regionibus condendam faciunt mi Vissi ' xyst' se Au
xibus plures hanc nauigatione di rerum nouarum studio N praefixi sua sponte agressi sunt. Secundis igitur uelis. m. M. Octobrys anni. III.
dueet ni,cim,rim 1e,dehie: Abh,e insula uela in altu oceanu tertio id emi
dς ccepit protendere.Haec nobis intra paucos dies ab eias disicessu renuciata fluerut quic
7쪽
OCEANE DECADIS. P.MAR. ANG.MED. PRO T. APOSTO. CONsΙ. REGII oc g
aceidunt in hispania de orbe nouo cognoscere: placuisseque tibi quae hae tenus de prima nauigatione scripserim insinuasti. accipe quae succemerunt.methymna campi celebre oppidu est in Hispania respectu uestis ulteriore: N in ea parte quae castella uetus dicitur: a gadibus circiter quadringenta millia passuu distans. Ibi curia comorabatur cum circiter nono KL Aprilis huius anni nonagesimi quarti cursores ad regem S regina missi aduen, lasse. Nii. eκ insulis uauigia retulerui. Gades Pspero reditu apptillas esse: sed nihil aliud se uelle regi S reginae ductor ipsarii nauium per nuncios significare ostendit: praeterqi praefectum marinum cum quini nauigiis N nongentis hominibus uestigandi causa in hispaniola permasisse: caetera se cora recitaturist scribit. Pridie igitur nonas Aprilia dues ipse class1s frater nutricis primogeniti regii a praefecto marino legatus aduenit: ab eo extetisq; simul fide dignis hominibus quae mihi per ordinem interroganti fuerulenarrata: ut tibi gratia facia recensebo: accepi etenim ego quae dederui: quae aut dedet ut cognoscito.Tertio idus Octobris eX insula ferrea fortunataru ultima ab hispanis littorib=discedetes cum classe nauium septedecim in altum : unu S uigili aequos dies:prius unsulam ullam atingerent cosumpserui: ad leua multo magis i itinere primo aquilone seu cuti data opera uertere proras: propterea in canibalm siue cariblia insulas: de quibus fabina tantum apud nostros erat noticia: inciderui. Insula arboribus ita consita: Q neq; ulanam quidem aut nudi aut lapidei soli: cospicere licuerit primu uiderunt. Hanc quoniadie dominico sors obtulerat: dominica placuit uocari: nulla ibi mora contracta et desertam esse praesenserunt progrediuntur. His uno S uiginti diebus octingentas ct uigintilequas sese arbitrati sunt' percurrisse a deo prosperi illos uenti aquilones appupi secuti
sunt. Post breue spactu aequoris occurreriat insulae diuersis arboribus: viminc .truco. radicibus di foliis: aromaticos di suaves odores emittentibus refertae.neq3 homines neq3 ulla se ibi animalia uidisse praeteron auditae magnitudinis lacertos refertint qui in ter ram scrutandi gratia descenderant: galanam hanc appellant. eκ eius insulae promotos rio quodam monte a longe uiso: discessere: a triginta millibus passim in ab hoc monte fluuiu descendentem magni fluuii latitudinis signum prospeκisse visi sunt. hanc pristinam a fortunatis terram habitata inmeiamt.obscoenorum esse canibalium de quibus fama prius acceperant: nuc eNperimento S his interpretibus: quos primo itinere ad bisepania praefcctus duNerat cognoueriat In sulam peragrates innumeros sed . XX.tan tu aut. NNN.do moria singulos uicos inueniunt Ordinem plateae tuguriis in gyrist circa platea sisestructis seruant. Omando quide de illorum domibus in sermonem incidimus: haud ab surdum mihi fore uidebitur: si quales eas esse audiuerim enarrauero. ligneas omne. Ssphaerali forma fabricatas esse aiunt. Εκ arboribus sublicib' altissimis terrae affiκis circuferentiam primu domus construunt. Aliis postmodii ab interiore parte curtis trabibu' appositis quae eΜteriores altas ne labantur: sustin eant. Altarum cacumina in tentorii castrensis forma coniungunt: ita ut acuta culmina domus illae omnes habeant. Tegunt deinde palmarii di quarundam aIiarum similium arborum soli1s coicMtis modo tuti m mo a pluma. R. trabibus curtis postmodum ad trabes interius deductis funibus gossam Pinis aut eM quibusdam radicibus sparto similibus contortis lodices eκ gossampiΠ0lisper imponunt.gossipium nanam nutrit insula suapte natura. sic lectis pensilibus eκ m di SDRipio:quod hispania uulgus algodonum italum bombasium appellat: iret straΠ' ης rupςxiniecto utuntur.Atrium habent quod uulgares aliae domus circueunt: iii QRQ Q Πς iuini couenituit. Domos uocant Boios media acuta duas ligneas statiIa xWdς- in
8쪽
singulis anguibus ipsis sn haerentibus eleuatis conspicati simulacra quae colerent arbitrati sunt: sed ad decorem ibi posita postmodii didicerunt: nam uti supra memorauimus:
nihil adorare praeter caeli numen creduntur.quatris cκgosipio teκto laruas in pictoruin lemurum quos se noctu uidere praedicant similituditiem conficiant. Sed unde digressi suntiis redeundum est.Aduentare nostros incolae sentientes dona ibus derelictis tam uiri Usceminae profugerunt. EN pueris S mulieribus captiuis quos eκ aliis insulis praedati fueσrant uel Obsequii uel epularu gratia seruatis ad nostros circiter .XXX. confugiut. Domos ingressi habere uasa fictilia omnis generis fidelias.orcas.cantharos S alia huiuscemodia nostris no muItu d isti milia atq; in corum coquinis eliκas cum psittacis S anserinis carnibus carnes hi ina anas:6 fiMas verubus alias affandas copererc. Penetralia dc domorum ad cuspides sagittarium conciendas. Seruari cognitum es .eM ossibus enim illas in ferro careant fabrefacituat. caetera Ossaeκesis carnibus praticumt.irmenere etia caput nuper Ocσcitri iuuenis trabi appentum satagni ne adhuc madidum.quaesitando uero insulam intcrsne septem alia flumina praeter id grandius quod est e baeti ubi cordubam lambit: nostroautes licino latius aiunt descedere per insulam mira riparum amoenitate inuenerui: hac uocant Guadalupea insulam a montis guadulapi similitudine: ubi inlcmeratae uirginis mirabile colitur simulacru.carticueriam incolae appellant. est caridium primaria liqbitustio.Tulerunt ab hac insula septe psittacos phasianis grandiores: qui ab aliis psittacis colore longissime absunt: nabent enim totu corpus d uentre di tergo purpureum: eX longiorib' plumis illis ab humeris lena dependet supcr purpureas breucs: niodo quo apud nostros ruricolas sepe numero capones habere egoipse animaduerthalarii aute pennas uersicolores tenet: sunt enim earum glauce aliae: aliae purpureae flavis imiXtae. Psittacoru nominor est in omnibus insulis copia q3 apud nos pa merculorum: aut aliaru auium nostrarium: uti nostri picas turdos S alia huiuscemodi ad delitias nutriunt. ita ilii quavis corius nemora psittacis plena sunt: psittacos educant: illos tamen deinde comedunt. Muliercs quas eX captiuis ad nostros cocessisse supradictu est numusculis donatas ad caniba les adducendos ire per signa praesemis imperat necem ille ubi laterent ignoraban t. Hae apud
uiros illa nocte comoratae mane sequenti caniballium plurimos spe muneru commotos adducunt. Hi nostris uisis uel terrore uel scelerum con cientia permotirinter sese eX orto murmure alter in alterum oculos flectentes: cuneo facto cκ insperato celerrimc ut multis
tudo ausuin concitati ad ncinorosas valles pede referunt. Nostris igitur: qiu insula inquirendi gratia aliquot dies pererraucrant in unum collectis sine ullo cani le . fractis eorulinthribus tua iligneis pridie idus nouelitis eκ guadalupea anchoras eleuant. Visendo arum comitum qui primo itinere in hispaniola uestigandae telluris gratia superiore anno relicti fuerant desiderio praefect' permotus: a deNtra leuam plures insulas nauigado colatidie post terπabat.Apparuit a septetrione grandis quaedam insula. Et qui prima nauigatione in hispaniam uecti fuerant: S qui a canibalibus redepti uocari insula ab incolis madanino assirmarunt: qua solae mulieres inhabitant. Ad nostrorum aures primo itincre de hac insula fama deuenerat: ad eas haud secus canibales certis anni teporibus concedere reditum est: atq; adamazonas iciuidas transsretasse thraces retulit antiquitas: S codem modo filios ad O enitores mittere a blactatos: militas aut apud se retinere. Has naulieres inbterraneos grandes cuniculos habere aiunt ad quos si alio 'constituto tempore quis V d pas pro1 ciscatur confugiant. Unde si aut per uim aut per insidias tentare aditum seqΠζΠtς audeant saetitiis sese tueantur: quas certissimas iacere credutur Haec dant haec ac ipito ad hanc insulam propter borea a bea flantem non licuit peruenire. Vulnirnu enaiani sequebatur.Inter nauicandum a conspectu madanince ad qua Graginta millia passitum non longe ab alia quam uecti indigenae populosissimam di rerum omnium uictu ne Vmnarum copia pollente esse aiebant:praeter labuntur: qm altis montibus instructa cesimulacra fugiunt casinibaleBmebra hos minii in ve
9쪽
montem serratum illam uocant. Inter cxtera quae ab iis quos uehebant: tum uerbi, iii, iiij eolligere interloquendu potuerunt Isse caniballes piae rUΤ uenatum uescendo,d hominum gratia supra mille millia passuum a suis littoribus didicere. Altero die quandialium uident: cui Q sphaerica esset: sanctae mariae rotund*: nomen indidit praefectus: ne moram traherent: aliam iterum sequenti ab isto die quam sancti martim nomine placuisit uocitari praetermisit. In tertium inde diem aliani: cuius diametrale latus ab oriete in oecidentem centum S quinquaginta millia passuum esse iudicarunt: eNtrinsecus conspekere. Esse has insulas omncs mirae pulcritudinis S fertilitatis accipiunt:.hanc ultimam bea, tam uirginem antiquam diXeruntia qua pluribus aliis relictis ad quadraginta millia passuum caeteris omnibus grandior alia quaedam occurrit: quam ay ay ab indigenis uocita, tam sanctae crucis nomine appellari uoluerunt: anchoras e proris iacere praefectus aquandi oratia in hac imperat.Nκκ.ibi uiros in terram descendere naui qua ipse uehebatur tu Dei qm loca telarent ibi canes inuenere.quattuor in littore. Iuvenes actaminae totidem statim protentis: in supplicum modum lacertis : quasi auXilium S a manu gentis ne fande libertatem eκpetentes obuii nostris efficiuntur: multo meliorem sortem sese consecuturos qtiaec q3 illa foret eXistimantes. Caniballes aute eode quo apud quada lupea modo se fugientes ad siluas receperui. Biduli ibi comorati: S stantibns interea nostri εκκκ.uiris in insidus: ecce uenientem a longe caΠOa e caveis specularibus cospcNere: qua octo uiros cum totide taminis uectari aduertentes: dato signo canoa nostri adoriuntur. Appropinquantes nostros uiri simul S mulieres sagittis mira celeritate dc crudelib' ictibus transfiger e ceperui: ita priusq3 sese scutis contegere potucrint: unu eκ nostris qui cataber erat qdaeκ naulierib' perem erit ali alium illa ea de alia sagitta acri uulnere trasegerit. Venenatas sagittas medicamenti quodam genere illinitas esse aduerteriit : acie ipsarum circucisa qua mcdicamen: ne discurreret: retineretur. Erat inter eos tamina quaedam cui nil per coniecturas percipere fas erat caeteri obtemperabant: atm ueluti reginae assurgebant. Hanc filius iuuenis toruus robustus ferocissimi intuitus leoninae faciei comitabatur.Nostri ergo ne grauius malum a longe uulnerati perferret multo satius esse manum constrere ducentes: remis agitata nostra nauicula qua uehebantur canoa impetu maNimo iniuertunt.ca in profundum mima ueo pigrius neo rarius natando tam inti tam inae spicula in nostros dirigebant. Ad saNum quodda aqua coopertum recepti strenne dimicantes tandem capiuntur: uno interempto S reginae filio duobus uulneri bus confosso. in praefecti nauim adducti non magis feritate ac uultus atrocitatem dePO nebant: Φ libici leones cu sese in uincula detrusos esse praesentiunt.Hos nullus est qui uideat quin scalpi sibi horore quodam praecordia fateatur: adeo atroM tartareusq3 est iiqiis a natura: Minanitate insitus prospectus .a me ipso S reliquis qui una mecum plerussi ad illos intuendos methi mane confluMerunt coniectura facio ad iter redeo. In dies m/'
sam in stilis innumeris S miris modis inter se differetibus passim coteκta intra rut: Πρ x alias nem orosas ait herbidas di amoenas: alias siccas di steriles ac lapidosas: altivii 'O
rum montiu DNeoru transeundo videbant. Ouarum aliae purpureos in nudis saXi' solores: aliae uiolaceos aliae candidissimos ostendebant. metallis S gemmis esse conWi non desunt qui eNistimet: sed ne illic naues firmaret es obstitit maris in temperie quentiae insularia metus: ne forte naues maiores se No aliquo illiderentur. In aliud igi qmpus harum insulam uestigatione dilata: quas ob multitudine e consulam inter ixiPriem numerare non licuit: iter sunm prosequuntur: seM tamen δἰ quadraginta su Vi*xibus quibusdam nauigiis quibus non magno Opus erat fundo intersecuerus HiQxidu'Dauibus ab alto scopulorti metu iter peragentibus. archipelagus contςη A
Wς insulatum uocauere. Ab h oc tractu procedentes itinere in mediola tini δ
10쪽
ubitidigenis burschelia.hanc sancti mannis insulam appellauit:inde sese plures ex iis q, ejniballibus liberati fuerant oriundos aiebant: populosissimam cultam: portuosa 3: neni oro Iam P esse insula satebantur: eius incolas summa cu caniballibus odia at* inimicitias flana per eXerciuise. Non habent ipsi nauigia quibus a suis finibus ad littora canibal sitim possint transfretare: sed si carriba lles eorum terras praedae gratia incurlioniblis infesstantes profligaueriutriit interdit contingit *belli euentus sint incerti: uices reddunt eas detrualterima enim ante oculos alterius secant: assant S rabiosis dentibus Iacerant di tio rant.Haec omnia per interpraetes indige nasvectos in hispania 3 primo itinere discebant. Hanc in sulam ne mora traheretat:praetermisere. Attamen in eius ultimo ad occidentem augulo aquandi solum gratia pauci in terra descendeTe: ubi more gentis eius domu inuencie magnam ct coinspicua: quam uulgares aliae. Xii. sed desertae circuibant. An q, p anni temporibus nunc ad motana ratione caloris: nunc ad planicies quando frigescit aer trasti; migrent: an caniba ilium timore domos penitus dereliquerint non plane costitit. Rege habet unicum uniuersa insula: cui imperanti mira parent reuerentia. Circiter duceta millia passuum huius insulte meridionale latus quod abraserant protendimr.In mare nomidare mulieres δέ unus adolescens eκ liberatis a cani ballibus transilientes sese natando ad natale solum receperunt.Gu reliquis deinde optata hispaniola a prima insula caniballiuquin metas tequas di stantem intra paucos dies attingunt:sed inscelici eventu: l omnes socios ibi relictos interemptos reperetini.Est in huius insulae hispaniolae initio regio Maumans abincolis nuncupata. Ab ea ad hispaniam prima nauigatione pi aefectus rediturus cum decem illis indigenis quos 1upra memorauimus:uela tetendit: e quibus tres tantummodo superstites erant reliquis contraria terrarum aeris di ciborum mutatioe defunctis De tribus cum primu Antheremiis Ma manae latus ab eo sic appellatu attigit: unum solui iubet. Alii duo noctu sese in mare furti ni deiiciunt natando profugitit. Id praefectus octo Striginta hominu qtios superiore anno paulo interius in insula reliquerat miscradae necis innarus: non multu regre tulit: interpretes sibi non defuturos eNistimans: qua ob causam hos magnifaciebat. Ulterius aduectis nostris paruper:canoa oblonga multomi retragum Occurrit.In ea frater guaccanarilli cius regis quem sibi astricto foedere discedens ab insula deuinctu amicidia praefect' reliqueraucui etia nios marimopere comendauerata
uno tantu3 comatatus uehebatur. Is ad praefectum duas imagines aureas Π-S dono ferens: de nostroru morte uti postea per rei euetum cognitu est. suo 1dsΟ-gss. sed uian interpraetes defuerant: eius colloquia non perpenderunt. Cum aute ad caltellum lioneum S casas quas sibi aggere citi inducto nostri construNerant Perueni uentro1a in cinerem uersa S silere omnia cognouerunt Ea res praesectu marinu caetero uiros grais ues deturbavit. Viuere tamen aliquem diu rnale coniectarent eNistimates tormenta dibalistas ioni supposito una omnes cXonerant: ut grauibus tonitruas iactoribus d altis monestibus late concussissi qui inter homines aut inter feram latebras sorte metu percussi de syant aduentasse nostros per haec signa persentirent. Id incassum. Umebat enim nullus .Apraefecto post haec missi ad regem guaccanarillu nuncii haec dicta quantu potuere pere1σp rere la Esse in ea insula maiores se reges Q mirae sit magnitudinas: pluresait.Hoxum duos maMimis copiis suo more comparatis fama nouae gentis commotos aduentasse bellinci, in s nostros omnes trucidasse: repagula casaso simul Seorus suppetistilla ςobusisse R se ci, nostris de auκilio conatus fuerit: ab eisdem suisse sagitta uulneratu. crusniita Sosia inuina ligatum ostendens retrulit.propterea non nulla ad pr aefectu quod magionem imbuant: quia nudi sine ponderibus sua e mesura sinem OT Mez. ., LIIl pecuna,