장음표시 사용
31쪽
R negotijs assiduus, circuspectus&pru-Mns, pecuniae despiciens, famae commedatione honestus, neq; iuuenis , neque aetate ingrauescens, habilis ad dicendum ex tempore in media frequentia hominum,liberoru, si ita usus ferat, parens, noad mercaturam faciendam, aut ad huius modi lucrum intentus, non parui animi
S minutas res expetens , denique gene- roso tum animo tu corpore, quoad eiusseri potest,& in omnibus magnanimo. a Continentem esse Imperatorem Ο-Portet, ne voluptatibus nimis dissiliens, rerum necessariarum curam ac prouisonem ab ij ciat. 3 Temperantem vero, quoniam tale imperium suscepturus est. In temperar in tes enim S libidinota animi appetitiones, siquando vires coeperint, propter quiduis agendi licentia linia omnes cupiditates infrenate ruunt. 4 Sobrium autem & vigilantem , ut in maximo acierum apparatu animo quasi excubet. Nocte enim quando animus maxime requiescit,Imperatoris 'pe sententia versando in utatur, sepe cogitando
1 Frugi , & in usibus necessariis norunimis profusum. Sumptuosi enim S inge-tea famulatus, tempus ut inaniter transi-
32쪽
'sssa IMΡ. CAp II. gatur faciunt, & quod ad necessarias eius editionum expensas conserendum fuit, ad delicias luxumque praefectorum 'absumunt.
6 Industrium autem, ut ne primus militum otium sectetutis ei exemptu potius fiat ad labores alacriter suscipiendos. τ' Circunspectum & prudentem. Solertena enim oportet esse Imperatorem, , in omnes partes cogitatione animi qua dam celeritate vers antem : perturbationes enim inopinat arcum incidunt, confestim praesentis auxilij excogitationem
y Pecuniae despicientem. Etenim pe cuniae despicientia in Imperatore cernia zur, quando abstinenter S magnifice rebus gerendis praeest,&honores bellicos virtutis mercedem suis proponit. Multi enim N animo sorti sunt, & corpore aduersus hostes robusto: lad quando in aurum intuentur, mentem occaecatam cupiditate atq; obscuratam habent: grauia enim arma sunt hae pecuniarum cupidi'tates,& ad oppugnandos atq; euerte dos homines emcacia. 9 Neque iuuenem neq; ςtate ing au scentem : quoniam iuuenis propter aetatem, in costantem & flexibile habet me
tam:Senex autem imbecillo est corpor
33쪽
i & nullus ex illis pe ne firmus e xistit:&ille, quidem ut ne propter inconsideratam te meritatem quasi audax labatur, hic vero ne propter naturalem imbecillitatem, corporis,quae facto opus sunt pr termitatere cogatur. Optima igitur electio esti constantis & mediae aetatis, non iuuenis, : aut aetatis ingrauescentis., Io Etenim vis & robur est in eo qui nodum consenuit , prudentia autem S stat bilitas in eo qui ex adolescentia excessit.: Nanque qui robur corporis sine pruden
tia animi admirantur,vel contra animam . prudentem absq; corporis viribus extollunt,ad nullum bonum exitum perueniunt. Prudentia enim si viribus deficiatur, nihil pulchrum, vires vero prudentia de stitutae,nihil .prorsus effficiunt. ii Charum subiectis suis imperatorem, . longe nobiliorem scimus esse,hocq; magno ρere subiectis adiument6 est. Quem, nomines diligui, illi imperanti facile ob temperant,dicenti & paciscenti non re si
stunt,periclitanti succurrunt. Tanta res est amor, ut pro eo quem charsi quis habe vitam pro sup dat. ra Pater liberorum anteponendus est effoeto atq; orbo. Neque vero orbum liberis repudiamus, si bonus sit. Nam qui liberos habet Imperator, si infantes fuerint,
34쪽
Issa 1 M p CAp. is. i tint, longe ardentior propter liberorum . amorem ad studium resum agendarum sitscipiendum,erit: Si vero constanti iam& matura aetate fuerint,cohsiliarios,& la-
boris imperatorii participes & fideles
. admihistri,res pro communi salute susce- ptas promovebunt, Itaque hac de causa pater orbo videtur anteponendus. i3 Addicendunt & perorandum habi- Iem: puto enim hoc maximε exercituni adiuuare.' Nam instructum ad pugnam exercitum Imperator cohortatione sua: ad periculorum mortisque contemptionem S ad rerum ho n est arum suaui u n q; studium adducet. Tuba enim in auribus
. hominum yersonans, non tantum animos nostros ad notitia bellicos excitat,
quantum oratio lapientia quadam adiuncta ad virtutem vocat, & paratos ad dimicandum auditores facit, S ad peri- cula suscipienda animos impellit. i Si vero ulla in exercitu contingato fensio , aliqua turri illos cohortatio peri mulcet,&longe utilior cst Imperatoris oratio, ad res assidias exercitus leua las, quam medici vulnera curantes: illi enim' saucios solos die ac tempore radenti sor lasse sanant; hic autem confesti m fessos ac lassatos alacriores' facit, & adi omnem animi magnitudinem praestantiamque satis robustos. S
35쪽
is Nobilem & celebrem virum dixta
mus esse oportere, quia semper haesitat 'animo & excruciatur vulgus, ctim obscuris viris atque ignobilibus subiectum est. Nemo enim lubens patitur eum Ima peratorem eligi, quem deteriorem seipso putat. ii 6 Mihi pernecessarium sane videtur,Vt Imperator designatus si has quas nuper
commemoraui virtutes imperatorias habeat, nobilis statim sit: talis enim virtus obscurum diu homine manere non sinit. 1 Dicimus autem ne diuitem quidem, nisi virtutes imperatorias habeat, pecu niarii causa imperatorem designari debere:nec pauperem contra si bonus fueri paupertatis ac t uitatis causa repelleniadum. Nec vero diuitem diuitiarii gratia repellimus,sed si virtutes Imperatore dignas no habeat: nec pauper*m quia pau-pςr est designamus, sed quia fortem atq;
imperatorium habeat animum. Neutrupropter fortunam repudiamus,sed utronque propter mores asciscimus.18 Diues bonus tantum praestat generoso pauperi quantum aurea atq; argentea arma aereis ferreisq; anteced t: haec
enim in bello aeque efficacia sunt,illa vero prceter essicacitatem etiam ornamentum afferunt .
36쪽
Pssa IΜp. CAP. II.rs Pauperem generosum voco,qui munerum abstinens minime quae stuosus: quaestuosum enim virum , ne fiditissimus quidem fuerit , utile est Imperatorem eligi.ao Imo vero neque parcum aliquem aut sordidum, ad rem faciendam venalitium, aut aliquid ςjus generis molies tem: necesse est enim tales perparcos ense,&- ad auiditatem pecuniarum inexplebiles. ad cumulandas opes nimium intentos,& ab honestis actionibus longe abhorrentes. M11 Si claris & nobilibus maioribus su 2-rit,aliquam hoc commendationeth habeat: hanc tamen generis nobilitatem, fi
ut,non admodu requikemus, neq; tantum modo propter hac unam,si alias laudabilirer artem imperatoriam tenea diguus hoc munere habeatur. Quemadmodum enim animanti omnia ex moribus illorum S actionibus exquirimus utrum generosa an inertianiri,fic&hominu nobilitate non eXmaiorum laude,sed ex suis ipsorum actionibus & rebus gestis aestimare oportet. Iniquum enim atq; indignum est humiles atq; obscuros quosq; milites, sua ipso ravirtute ac militari laude,& non maioru ni
37쪽
propter maiorum suorum praeclara tacta Eligi cum ipsi imperiti atq; inertes sint.
23 Neq; vero illos, qui cum obscuro loco nati sunt, tamen sua ipsorum facta nimis venditant. Nam si virtuti suae malo rum quoq; splendor accedat, fortunatus Imperator est: sin virtus abfuerit, ne haec quidem illum clarum efficient. αι Fortassis autem existimare quis ponset, meliores futuros Imperatores qni nulla maiorum suorum laude commendantur.Nam qui maioru factis clari sunt, ct illorum gloria illustres fiunt, saepe negligetiores & omissiores sunt: qui autem nihil a maioribus acceperunt,isti maioruobscuritatem sua virtute illustrant, & ad res alacrius suscipiendas omni animi c6tentione impelluntur. Et quemadmodsi qui haud magna cum re sunt,ad vitae cultum &am uentiam rerum comparandam
diligentius contendunt, sic quibus nulla a maioribus gloria relicta est, ijdem si
ipsorum virtute strenui esse laborant. Iis de caussis eligatur Imperator bonus, nobilis, diues: non repellatur autem pauper si cum virtute sit, quanquam clatis ac illustribus maioribus ortus non sit. x6 Ad summam autem dicere Oporter, Imperatorem,fi fieri potest, corpore gratioso,tobusto & laborioso, mente autem
38쪽
gssE IMΡ, CAΡ. II. Gleri ac stre nua, honoris expetentem, promptum, periculorum despicientem, ct rerum diuinarum vel Pi; religionis sanctissimum cultorem esse debere. 27 In voluptatibus corporis temperantem,consilio & laude vera in rebus honestis suscipiendis inexplebilem atque insatiabilem, Lx8 Ad perspiciendum in dubiis rebus quid maxime opus facto acrem
9 Ex iis quae in promptu sunt, ad res
abstrusas conij ciendas felicem. 3o Ad iacentes militum animos orati ne excitandos, & in spem bonana adducendos habilem,& ad periculum suscipuendum paratos efficientem. 3i In instruendo & armando & ornan
32 Eorum quae constituta & decreta sunt,constantissimum custod m. 33 In sermone certum, ne ab astutis ecdisertis viris, quae illi ad deteriorem par rem applicabunt,capiatur. . . 3 In pecunia consumenda ad conqu rendas sibi voluptates, parcissimum ac frugalissimum: ad con sensionem vicinoiarum,& praecipue in sumptibus Pro republica faciendis largum ci libera senun: is igitur Imperator designatus, qua -
39쪽
QUALEM ODOR ΥΕ Aetlem oratio nostra descripsit, natura, moribus & institutis ubi iam preest,benignus, affabilis, promptus,facilisq; sit. 36 Nec vero tam clemens & mitis silvicontemnatur, ne propter negligentiam exercitu & omnem sub imperio suo subiectam corrumpat plebem. nec contra propter timorem ab amore sui alienet. 37 Reliqua quaecunq; oportet eum in quotidianis & singulis rerum administrationib. suscipere, nunc propter longitudinem in angustum contraximus, sed ea in ipso quasi salo orationis nostrae de re militari habitar, seorsim quantum possu
38 Talis si sit & permaneat qui a regno
nostro Imperator eligitur,speramus eum Dei bonitatem,nostram beneuolentia,&reipublicet salutem,S magnam apud Omnes existimationem,& viis tranquillitatε in CHR1s To Deo solo uniuersitatis perent &sempiterno Regi comparaturum. Itaq; adhuc modum Imperatoris sorma descripta, age quasi ante oculos regni nostri conspectumq; ponamus,& hac sequenti nostra exhortatione, quae in militari atq; imperatoria arte maxime necessaria idoneaq; sunt,eXplicemus
perato tibi hanc cohortationem & pr ceptum
40쪽
rs sa IMCA p . II. eeptum trado, ut pietatem & iustitianicolas, S assidue ante oculos Deum ha- . beas,illum reverearis, oremique corde Scmente tua illium diligas,& secundum illunos, & illius imperata facias, & illius beneuolentiam inde acquiras, ut audacter lane videbo loqui ingrauescentibu temporibus, quasi amico Deo omnium dominatore fretus , cum fiducia illum de receris,dc spem salutis in illo ponens amico ab illo quiduis contendas. Fidelissimus est enim qui dixit: Voluntatem
timentium eunt faciet,preces eorum audiet. serii abit eos. o Certo enim scias, absq; diuina be nevolentia, quanquam magna prudentia esse videaris, te quod cupis minim h prata. stiturum, neq; hostes quavis imbelles superaturum: quia omnia diuina prouidentia continentur,ct qui minutimina sunt, illius tamen prouidentia ad minastraturi 1 Quemadmodum enim gubernator nauis, quanquam valde peritus sit,si venti minus secundi fuerint, artem habet pene inanem, sin ventum nactus iuerit &artem suam quoq; adiunxerit, celeritatem cui sus feliciter duplicat: sic Imperator bonus, si beneuolentiam Dei collegerit, copias suas munus bimperatori u cu vitagilatia industriaq; bene administrabit de