Leonis imperatoris De bellico apparatu liber, è Graeco in Latinum conuersus, Ioann. Checo Cantabrigiensis interp. Accessit libellus Modesti de vocabulis rei militaris ad Tacitus Augustum

351쪽

ii dicunt Deum, qui dissipat gentes quae

bella volunt: suas ipsorum leses sanctissi . me custodiunt: carne suam pinguesaciuti N animum dehonestant. Aduersus igitur hanc illorum impietatem,pietate ac religione nostra pugnemus, & diuinas hu- l-manasq; leges sanctim me custodiamus, atq; illos si possumus expugnemus. ita Camelis sarcinarijs utuntur procurribus' & iumentis, asinis & mulis :&tympanis & cymbalis in aciebus utuntur, quibus equos suos assuefaciunt:& huius

modi sonis ac strepitibus hostium suoru equos perturbant, S in fugam conij cluti Sed & Cameloi si quoq; aspectus equos perterrefacit, & ulterius progredi non

patitur. 113 Camelorum iumentorumq; huiusmodi apparationem sepe,ut multet Stu- gentes copiae videantur, in medio exemcitu collocant, & crebra flam sila illis imponunt, ut illorum turba magna, multitudo hominum esse videatur. ii Calida corporis constitutioiae sunt, in tam calida mundi plaga de gentes Pedestres copias dicunt se Aethiopilius sagittariis, qui armis grauibus nudantur, roborare,& ante equites quasi leues collocare. Istis usi,videntur hostibus inexu- pe rabit es esse.

352쪽

iis Pedites sui equis vehuntur equites sedent ex equo, quando prop*xegionem suam expeditio est. Visiturarmis etiam equites illorum,sagittis 3 sp this hastis scutis securib. Armaturam , gestant galeas, thoraces, cassides, ocreas aeneas,brachialia,& si quae alia ad Romanorum formam arma sunt. Zonas &fraena & gladios, reliquaque huiusmodi argento exornant ambitiosius. D5 Neque cum persequutuxδlios,neq; cum ab alijs exagit nium, aciem illorum dissoluunt. Sin acies illorum dis luatur aliquando, minime ad formam suam re- .uocari facile possunt, sed solum de salute laborant.

v Audaces sunt si victoriam sperent: sin desperent de victoria, timidi valde

sunt. Omnia enim, etiam quaecunq; mala tsunt a Deo puenire asserui. Quod si qua aduersa fortuna vexetur,quasi a Deo immissa non repugnant, sed conflictationis offensione accipientes,omne contentione praelii remittunt. Somnolenti sunt,ac propterea nocturna praelia pextimesciit, ido potissimum qua do alienam terram incutiant. Itaq; vel ad munita loca disce dur,ibiq; tota nocte custodia habent, vel castra sua ta diligenter muniui,ut noctu ἔ-,pis hostiu irruptiouibus no perturbetur . .

353쪽

Da vARIIs A cIEsus 3 118 Quadratam & oblonga aciem sema; per instruunt, quq tutissima est,ad oppu- gnandum dissicillima in hostium irru.ptionibus.1i9 Hac sorma utuntur tum in itinere

faciendo,tum in manibus conserendis magna ex parte Romanos imitatur, tum in aliarum rerum bellicarum formis: ciexperientia praeliorum exercitati,ijsdem modis nos inuadunt, quibus a nobis antea profligabantur. 11o In aciebus suis firmi stabilesq; co sistunt, neq; cum celer late hostes inua-εlunt,neq; facile ad deponendum pretelisi iam incoeptum pertrahuntur ari Consistunt in acie,& perferunt impetum illorum qui in illos acriter inua

sunt moderate: ubi vero relanguescere

impetum hostium vident, tum excitati vehementer ac strenui praeliantur. Ira Hoc non modo in pedestit proelio, sed etiam in nauali faciunt: & postquam feriendo & tela conij ciendo hostes exatiati sunt, scutissimul ad densatis ea omnia cum suctinent, statim conferti se coli ligunt, & manus conserere incipiunt: csi quibus prudenter semper ac circumspe- , cte dimicandum est.

i Ia3 Cautione & constitutione quadami letum bellicarum longe meliore ac pro-

e . e

354쪽

o 'IusTRvEND. CAP. XIIX. . - batiore csteris nationibus Vtutur, que admodum a praesectis nostris ad illos sγpe accedentibus uniuersumq; rerum sta- tum indagantibus, cognouimus, & ex Glioria narrationib. ad nos delatis audiuimus,& a nostro pietissimo patre, qui pers Epe aduersum illos bellauit, accepimus.12 Frigus illos & hyems&largae plu-iriae vexant: itaq; ijs temporibus potius quam serenis ad oriendi sunt, quia arcus illorum propter coegi humiditatem languidi sunt, & uniuersum corpus quasi eia iactum debilitatur. Eiusmodi enim temporibus a Romanis capti incursionibus Spopulationibus, atq; interlecti sunt.12s Serenis igitur calidioribusq; anni temporibus obleoati,in unum conueniunt,ac aestate potissimum,& in Tari Culiciar ciuitate, cum indigenis pacem faciarint: reliquis temporibus ex Tarso & Aedanis 3 alijs Ciliciae ciuitatibus in Romanos incursiones faciunt.1r6 Tum igitur ad oriendi sunt,hyemeque potissimum, quando ad praeda exeunt:hoc set,si copiae nostrae occulto aliquo in loco prope clam permaneant, &egressum ad praedatione animaduertant: sic enim vastabunt eos .vel etia mafino cunumero & bellito apparatu instructi,illos

iterum conuenientes adoriantur.

355쪽

dum aute a me commemoratum est, pu

blico in prqlio periclitari, quanquam ad .

modum videantur hostes suos superaturi fortunae enim exitus incertus. 328 Conueniunt ad bellum non arcensiti, aut descriptionib assignati,sed ad bellum voluntarie cofluunt omnes diuites, ut pro sua ipsorum patria conducti moriantur. Pauperes,ut aliquam praedae partem lucrentur, arma illis indigenae suppeditant:& foeminae potissimum virique hoc modo participes rei bellicae sunt, magni ossicij loco ponentes,armare eos, qui propter imbecillitatem corporis a mare seipsos: non possunt. Atq, haec de Saracenis, qui barbari infidelesq; sunt, inobis dicta sunto. azy Romanos non sold in hoc oportet conari,ut alacri animo milites sint,& qui nondum in bello fuerant, aduersus eo praelium suscipiant, qui Deum nostrum Vniuersitatis regem Christum blasphemant, & omnino illos quantum possunt iuuent& prosequantur tum donis tum armis tum p ijs votis, qui ad uel sim Gentes bella suscipiunt, sed & plura ijs emcere , aedes & familias eorum qui cum alacritate animiq; promptitudine ad bel- ilum tuerint, bene ijs ac beneuolentia

356쪽

nrosequi, & si quid iis qui in exercituriunt, aut equis corum opus fuerit, siue sumptus siue arma ijs suppeditent,&liberaliter subministrent. uo Hoc si fieret, cum longe maiores Romanorum copiae sunt, bene atq; idonee armatae, delectique propter robur ae strenuitate viri , nullaq; re necessaria defecti, facile Deum propitium habentes de barbaris Saracenisque victoriam reportabunt. i3i Si enim armatura,sagittisq; potissimum S telis plurimis, S multitudine hominum, Sc strenuitate, & idoneis costiis, molitionibus militaribus ab udauerimus Romani contra illos, tum diuino consilio tum victoria de illis non destituemur. 33α Haec enim gens propter spem praedae , & quia belli pericula minus timent, ad magnam facile multitudi Rem congregantur, ex onam Syria interiore & Palaedina,&imbecilles atq; imbelles viri propter huiusmodi spem praedarum ad reliquos fortes milites se aggregant. ti33 Si vero Christi p refici io adiuti, bene

instructi atque armati, alacriter cum illis pro animae nostrae salute quasi pro Deo ct cognatis & reliquis Christianis fratri bus dimicantes, nos illis opponam Us,

357쪽

DE VARIIs ACIE Bus t' Iam offensione accepturos, sed omnem victoriam reportaturo S.

Vbi illi praedandi causa Taurum tra-x sierint,in ipsis viarum aingustijs, quando fatigati admodum reuertuntur, & praeda

iumentorum aut aliarum rerum reserui,

in excellas quibusdam locis sagittarijsunditores collocandi sunt,& cum equitibus dimicandu ita est. Vel si aliter usus ferat, insidijs, aut alijs molitionibus,aut . saxis ingentibus deuolutis, vel obstruetione viarum arborib. obiectis, aut alijs

modis a nobis ante commemoratis, aut

si quid aliud ad usum idonee inuenire

potes, ad oriendi sunt. 136 Aciem suam non dissoluunt,si quis aut duo aut tres inuaserint eos,donec vel, victoria freti insequantur, vel de victoria desperantes sugae se mandauerint. Italprimo incursio in illos sagittis est facienda. Si enim equi illorum, qui Paxij dicu- tur, S Aethiopes reliqui sagittarij equites vulnerentur & feriantur, cum nudi sunt, facile in fugam se conijcient: quia equos quos plurimi faciunt, Sper quos se salutem comparare arbitrantur, incolumes custodire magnopere laborant. a37 Equi si pereant stagittis veneno im- . butis, simul intereunt qui vehuntur e- . quis : sin sagittas imbutar esse cogno- . Rama

358쪽

stan antequam percutiantur aufugient.. Ia8 Neq; enim tantu gloriam nomenq; expetunt Saraceni cum ad praelium exeunt, quantum cupiditatis causa& rerum necessariarum conquirendarum gratia: neq; enim agros colere norunt, ut inde: Pauperes vivant,sed aladio suo ab ineun te aetate vel viuere vel mori discunt: unde una de illis victoria multis periculis Romanos liberat: ubi enim viderint eos qui

ad bellum exierunt nequaquam reuerti,sed a suis iam desiderari, non iam audebunt tam in circuspecte ad bellum postea procedere. 139 Cilices Saraceni uniuersum quem habent peditatum,ad utrunq; genus praelij parant, tum terrestri per Tauri monotis exitum,tuni mari per nauigia, quae illi

Cumbaria appes lant. Quando aut terra non egrediuntur ad praelium , constendunt mare,i biq; praedantur, aut in mari. timis locis cosident ad praedam quaerendam. alias ad Romanorum agros pota

landos exeunt. I o Speculatores abs te dilige ter emittendi sunt qui res illorum cognoscant, ut

contra eos exercitum idoneum praepares,ut quando e terra continente exeunt,

prauecto es assis indicetur, qui in Tarsen-vs S Adoneoru agros maritimos incur-

359쪽

DE VARIIs AC Is Bussct. Neq; enim tam numeroses barbaris

Cilicibus exercitus est,ut ij de ad pugna- dum terra simul S mari habiles sint. I i Ad summam autem, si illos vastare cupis, ela se simul maritima, Sterrestribus copijs per Taurum simul cum alijs. lpraefectis adoriaris,& impetus incursio ne sq; aduersus illos facies, atq; ita praς- datorum illorum resionem populaberis, quemadmodum clarissimus atq; amplissimus pater meus Basilius Imperator .

Romanus fecerat.

3 2 Qui Mesopotamiae, Syriae, finitimi

Saraceni sun hijs molitionibus oppugnabis, quibus paulo ante hoc tempus imperator exercitus ille utebatur, qui Theodosij ciuitatem ab illis occupatam eripuit, S in nostram potestatem redegit:&quoniam equi Romani minus assuefacti sunt vel aspectui camelorum, vel tympanorum cymbalorumq; strepitui, exercς- di ad ista equi sunt, praefectorum autem S primariorum virorum potissimum , Ut

neque aspectum camelorum refugiant, neque sonitu im tympanorum cymbalorumque formident. Itaq; permulta sunt, quae quis dilis enter intuens, ad ista excogitare possit. εἶ breui autem, quaecunq; a nobis degpparatu belli, de armis, armatura,eXer

360쪽

is τή vaso. CAP. xi I x. 'tationibus, aciebus bellicis acreliqua disciplina militari conscii pia sun ea omnia ad Saracenos oppuenandos; recen- Iebantur: haec enim geniat nitima nostro Imperio, quemadmodum Porta, olim fuerant,non minus sub nostru in imperi si

te cerunt. Itaq; huius libri conscfibendi laborem suscepimus, ut nostri aduersus illos paratiores instructior eis; essetit. Aliae vero acierum sormae a nobis preterea ad inuenti sunt,quibus aduerstini barbaros usus magnam victoriam comparabis. Variam aciem ad hunc modum in-1trues virorum quatuor millium. Prima ut acies quae propugnatrix dicitur, virorum mille quingentorum : S in tres partes eam diuides, dextram, sinistram, meo iam, ut lingulae quingentorum virorum Iant: ac ita prope se mutuo collocabis, ut una acies esse videatur. secundana aciem vitorum mille facies, eam in in quatuor

I lxx diuides,vi jus sagitis iactu a se mu

tuo diltantes, ut in unaquaq; parte ducenti quinquaginta viri post pii mam aciem collocentur. Qubd si primam acie

retrocedere contingat, in vacua in te recipiantur, atqueadeo una cum illis acies fiant. Nam quatuor partes secundae aciei tria interualla factu hin