Relatio ceremoniarum sacri baptismatis, Ludouici Delphini, primogenitum christianissimi regis Francorum Henrici 3. ... Autore Papirio Massono aduocato in senatu Parisiensi

2쪽

RELATIO C E REMO

NIARUM SACRI BAPTIS-

matis. Ludovici Delphini,primogeniti Chrissam umi Regi rancorum Henrici IIII

PERABAT Henricus IIII Francorum ReX , CuiuS nutu

amplissimisque cogitationibusti consiliis Francia gubernatur, mense Augusto iam elapso, Regium infantem Delphinum Christiano

more aqua tinctum,caeteraS quoque Baptismi ceremonias suscepturum; Lutetiaeq; Parisiorum apparatus omnis in templo Virginis longe maximo fieri coeperat. Cum ecce ingressa urbem,aliundθque importata Con tagio & pestifer morbus, matura consilia Cito mutare co gerunt. Visumq;est Ut mense Septembri, Anno millesimo sexcentesimo sexto,in Regia Bieriae Syluar Vastinen sium,sub diocesi Senonum sita,ad Fontem-

Blaudi, ab eademLutetia distantem vigincl

3쪽

cto passuum millibus,caeremonia tota ce-ebraretur. Locum illum D. Ludovicus, eserta sua atque solitudines olim vocabat.' bi nihil videas praeter robora, procerasq; uercus,segos,VlmoS,arboresq;Varij geneis: nihil audias praeter cantum auium deliatissimis mortalium auribus acceptissimu:c inter opaca syluae longissimae & late pa-mtis,nihil procul intuearis praerer hirsutos prΟS, CeruoS velocitate pernices , alias'; 'ras, quas Venari Regi tantum licet, aut iis

uibus id permiserit. Quo in loco praeternmesas substructiones deces rum suo um; Ide Hexicus nuper marmoreaS&Οmis generis statuas tabulas, picturaS, im ines collocari iussit, Vt mirandum in mo- um exornatus i udi cari possit. EODEM an-

o XVI. Calendas Augusti Pontificatus ii secundo, Paulus V. Pontifex Maxi-aus, sacras suas dedit, quibus Francisco, piscopo Sabinensi, cognomento Ioyos ea egato suo a latere , purpuratoq; Cardinai scribebat in hunc modum. CuM fiiij rimogeniti Henrici Regis Francorum,

acri baptismatis ceremonias solemnit escelebrandas esse acceperimuS, per no- rum ministerium hoc agi in benedictiose domini omnino volumus, & quoniamd praestare liqsmetipsi non valemus, de

4쪽

ligenda persona fuit, quae vices nostras fideliter ac pro dignitate Apostolicae sedis N Regiae prolis impleret, Mox Cardinato illitastrissimum alloquutus. Te igitur qui sta cerdotij & Cardinatatus honore fulgcs, &nobilitate, prudentia, fide ac rerum gerendarum peritia nobis, Idenrico Regi, atq-Vniuerso regno maXime comendariS, prae Caeteris omnibus ad hoc munus duXimus eligendum. Quibus verbis laudeS tuaS Con

sequi possumus, Paule V. de cestorum tuo rum Clemcntis VIII .& Leonis XI. vesti gia & consilia sequute i pro quo aCCepto a te bcneficio uniuersa pene Gallia litabenter se in Italiam effundcret, supplcκ Apostolicae Sedi ac tibi Rcistori eius,aetura immortales gratias, testes pressentis beneuolentiae tuae in Regem, & Delphinum si lium permansuras. Egregie,& ut mihi vidc tur feliciter dicam, decessores tuos Ponti fices Clementem , & Leonem, in quibus

excellentes & praeclarae VirtuteS fuerunt,

quales in te quoq; laeti Canspicimus Mun

quam in memoria hominum morituro S,

maximeq; Leonem, & sit in ipsa cura & mcditatione obeundi sui muneris excessit e vivis, aC priusquam Reipublicae prodesse potuisset cYtinctus est. Tui vero factissimi nominis recordationem, qΠae umqua in hoo

5쪽

6 potentissimo Regno delebit obliuio 3 Me

moriar proditum est,die Paschali ab Adriano l. Pipinum Caroli magni filium Romae

baptisatum, Cum pater in Urbem profectu Scs et. Coronatos etiam atq; Vnctos aliquot Francorum reges ab antecessoribus tuis seu a Romae seu cis Alpes, eccui esse potest inauditu3In Legato autem tuo agnoscimUS Omnia ornamenta, quae tu illi verissime tribuisti, mentemq; eius egregiam,dignamq; N: ipso & maioribus eius este praedicamuS. Gaudentium cnim lanctum virum Aquitania protulit, quantum fama per manus mortalium tradita accepimuS: eumq; Con-

uenae Pictones Aquitaniae populi, Veia etiq; Armoricie adhuc colunt. Cuius nomini dicatum est oppidum quod Garumna flumen alluit, Canonicorum Collegio Regiaq; iurisdictione imprimis nobile. Huius Gaudentij frater maior natu, Cum liberoS genuisset,aliiq; aliis longa serie posterorum successissent, tandem in Helviis consedere, a Vitiario clara Episcopali urbe ad Rhodanum flumen unius diei iti ure disiti,ubi IOyosa munitio est,quae cum Ioeliciter Gal- IiCa voceGaudentiam gentem sonaret, ipsi qui retento ob memoriam Diui Gaudentij nomine familiam suam ab eo Gaudentiam

pellari gloriabatur, pro Gaudetiis Ioyo-

6쪽

ta imposterum sunt appellati, quo in num e- iro fuere, ut caeteros praeteream, Ioanne Savus, Guillelmusq;paterLegati tui sj ectator laudis ac nobilitatis procereS, Ioyofarum Cognomen adepti , Vicecomitum istae' diu insignes, nunc Ducum, decessoris tui, Henrice Rex,erga eam gentem familiamq; nobilem beneficio singit ri. Ex qua Hen ricus Borbonius Dio Montispenserij, re giusq; agnatus vXorem accepit, refusuram In Regiae stirpis familiam velut in Ocea num, quicquid opum Ioyosae fratres &

maiores eorum congesserint.

Conii enere igitur inRegia adFonte-Blaudi I 8. Cal. Octob.sive,ut facilius dica, decimo quarto Septembris aliquot hominu millia dies erat lo uis, sereno coso licet agitata ventis arbores ,& inter se terentes ramo Ssvluam quaterent ) Couenereinquam,ipso die sanctae Crucis,nec in s desacia Palatij, quippe multitudinem & frequentiam mor talium capere non potuisset, sed in subiecta fenestris area, in quibus Rex Chrillianissi mus consedit speetator triumphi liberorusuorum. S ed arca illa inter aedificia, Oc pauimento grata, & satis longa, latam erat, hec non apta eXcitando theatro eX lineis alaseribus, subiectis tigillis compluribus, ad sustinendum onus altitudini S quanta opus

7쪽

fuit in quibus commode spectare poterant . si qui interfuere. Delphinus infans fere quin- a quennis erat, et iam diserte loqui,& qus fie- prent Videre poterat ipse enim natus in eade rRegia, dic Iouis 27. Septembris, sive F. cCalen. Octobris , anno millessimo sex cete- 1simo primo, ut in Natali eius tunc a nobis i perscripto copiost narratum est. Quo in loco ,solum Philippum falchrum Diui Ludo- uici nepotem ex filio successore, natum ac cepimus, posteaq;R egem dignissimum immortali memoria, solumq; e Regibus nostris, cum diu regnasset, & saepe in veteri Regia hospitatus esset,propter venandi stu dium quo magnopere delectabatur, mose

tuum inter opaca nemorum , Ut Bocacius

refert. Auusq; Philippi IIII. casdem artes

amplexus iuuenis, grauissimum ad F tem- . .,

Blaudi in morbii incidit, ut historicus qui familiariter cum illo visi Ioannes Κyrios siue dominus Ionuillae, nobilissimo genere

natus prope Catalaunum urbem Celticae,& Matronam flumen ,memoriar mandauit: Cuius munitionem in edito colle sitam,

Guisi j proceres Lotharenae stirpis hodie possident, eaque potiuntur. Simul Ludovi cum Philippi auum, post: Pascha die festo

D. Marci natum scribit, idq; ex eius ore sic accepisse ait, cum in AEgyptum nauigaret:

8쪽

sed ubi natus sit,ubi baptizatus, quis melius, aut verius eloqui potest, quam n cpos eius Philippus omnium mortalium pulcherrimus, & quod praeclarius est fortissimus Re gum sui temporis λ Ille igitur in solemnibus suis Literis S instrumento dotationis costituti a se monastersi apud Pissi acum Carno tensis diocesis oppidulum, septem millibus passuum 1 Lutetia distas, licet viginti quinque numerentur nauigantibus per Sequanam a Lutetiae muris Vsque in eum locum,

propter sinuosi amnis Circuitiones, qui ubi Pissiacum attigit, talis esse desinit. Philippus inquam, in instrum emo dotationis monasterij virginum ordinis Dominicani quod anno I3o . scriptum fuit ita loquitur.

NOS ad memoriam reuo cantcS eXimia dilectionis affectum, & intimae assectionis zelum , quem egregius Confessor Ludovi cus olim ReX Francorum, auus m noster ad

ecclesiam beatae Mariae villae Pigiaci in qua renatus fonte baptismatis, Christianae fidei&salutis nostrae primordia susccpisse praedicatur,& villam ipsimvriginis sui locum

dum presentis vitae commodis fungercturhabebat. Hae C de auo piuS nepOS commς morat, ac Monasterium relati inter diuos beati Ludovici mcmoriae dicatum fuissc tam verum est, tamq; notum, Ut dc eo d

9쪽

bitari non possit. Ad ablutionem eius redeo, factam in templo Virginis apud Pis stacum exaedificato a Constantia Roberti Regis vXore, quod inscriptio adhuc testatur, & sacellum ipsius nomini sacratum, &fons illeipse in quo lotus est, qui visitur,ab incolis eius super mutulo saxco altitudinis sesquipedalis, in angulo sacelli collocatus

seruatus';, cum sebri laboratcS, nutrices, S mulierculae,scalpere illum unguibus & cultellis solerent, Vt epoto puluere aqua permixto, ad sanitatem corporum suorum redirent. Ac solum praeteritos ab historicis esse video sponsores vel fideiussores eius, quicumque illi fuerint,& elim a quo tinctus est in Patrem,& Filium,& Spiritum sanctu,

utar enim Tertulliani verbis aduersus Pr Xeam, quodne accidat iis qui sponsores erunt Delphini infantis, meum esse arbitror pro virili impedire conari. Mercurij autem pridie sanctae Crucis venienti una cum sororibus e Palatio D. Germani in L

liasylua,quod abcst a Pissiaco duobus millibus passuum, estque locus c ducationi Re giorum infantium destinatus: magno numero equites ad illum eYcipiendum obuia suntprogressi adductosque ad charissimos dc Christianissimos parentes suos, immo actriumphum, ut ita dicam, postridie enim

10쪽

egregie triumpharunt. Salvianus Massiliensis Episcopus christianorum rituum scietissimus,libro 6. de prouidentia& iudicio dei, Quae est,inquit, in baptismo salutari Chrita 'stianorum prima confessioὸ quae scilicet, ni- ,, si ut renunciasse diabolo & pompis eius a que spectaculis & operibus protestenturὸ In theatro autem illo quod paratum supra fuit se diximus, quodq; velo linteo cyanci colo-xiS tectum crat, a perflantc Borea discisso, altare visebatur magnifice Vt decebat eXornatum,& iuxta'cum fonS, Vnde cgregia aqua & efficax ad lauandu praeberetur. Postridie eius diei adfuere XIII. tam Episc pi quamArchiepiscopi, qui obuiam Legato

ad Regiam pergenti Cum multo Comitatu OCCurrerant, przestoque fuit delectus ad sa-Crum munus peragendum D. PetruS nuper

Parisiensis Episcopus cognomine GodiuS, illustrissimus S. R. E. Cardinalis in sacer do tuli veste. Delphinus sub umbella crat ab Henrico Borbonio Condensi regiae sti

pis& sanguinis principe perductus, hilari

vultu, alba veste , 5 reliquo corporis cultu Cygno candidior: Intrepide igitur inproptuq;, & alacriter, sine ulla haryatione respondit Elemosinario suo quaerenti, Mon- sleur,que demande; motu id est, domine quid petis 3 totidem pene verbis, Les ceremoniGD-