Quaedam de morbillis dissertatio inauguralis quam ad lauream medicam in pervetusto ac celeberrimo Archigymnasio Patavino rite assequendam Boghetich Jacopus Tarvisinus proponit

11쪽

tur. Caetorum a sexto ad octavum usqtie litem aegrotus violento valde catarrho, febre intensa, Symptomatibusque irritationis atque Phlogoseos excruciatur Iulerim eodem ordine quo adparat rat, pallescens sensim sensimque evanescit et sursura decidente persolvitur. Cuticula aliquoties semet pruribu exquat ante, nona die vel quod certius, undecima nullas fere macularum rei,

quia comperies. Tunc excreata concocta, puri-sormia, sudores odorem acidulum manatites, urina copiosior quantitate nuentes inditia quo eri-seos praesesere uteri epis axis quandoque ipsaque

diarchoo morbo finem impotiun morbi anomialia commemorandiae. - Μor billos a cursu antea dicto diverLotitos, Dullum suis sorbantes periodis ordinem, diversaque phOE-Domun proserentus, Crebro occurrit videre. Hoc quam maximo tribuendum aegri tempera metito,pΙ,ysicae constitutioni aetati, vivendi modo, incoiigruis therapia auxiliis, complicantibus o bis atmospherae itist uxibus, alusque. Facile exinde dignosci potes quo irregularitates Occe subeat exanthom et quantae difficultatis o se ilialas enumerare quidem, ne dicam describere. Nobis tantum praecipuae adsint. Anomal. I. studi Gravi febri iussam atoriae violentissimae instam matione partibus ita variis organisque, uti ophthalmias vald graves, pleuritis,inui monitis, angina saucium et aspe-

12쪽

4rae arteriae copulantur. In morbillis febri nervosae exis, summa virium prostra io absque Causa manifesta, tristitia, concutiens frigus quod longo temporis spatio calor alternator, quin eapitis gravedo vertigines, rubor lacrymaeque oe lorum, inconcinni animi motus, lipothymias, SO-mnolentia absint, accedunt. Aliquando continui vomituS, diarrhoeas osteatibus dotectionibus,

cruentae, Raepe molefit cum tanesmo, omnibusque sere in casibus summa spirandi dis Multas, Q naraeliis nervosa urina palleates, iuveniuntur. Alios haomorrhagiae copiosissima impetuosae, alios furiosa deliratio, remitu arbuum tendinumque subsultu, innent. Iri morbillis autem putrida febri unctis, as rica emiuentiori iugradu, ymptom Ma Cum urenti cutis ealore et virium universalium prostratione habentur. Anoma II stadii Sunt qui absquo ulla Oxanthematos apparitions sobrim morbillosam admittunt. Nihiloseeius magii nominis Practici supersedunt, probationem ab inoculatione a tuu- dentes. Μanente febri phlogistici charactoris, eruptio matura irregulariterque fit, tum sebris prius violsntiam suam quam moderet eo magis auget, vividiores maculae subeunt, magisque ingrand seunt. Quum autem sobris nervosi aderi characteris, secunda die eruptio exanthomaticallorumque contingit, aliquoties prius, aliundequo tertio etiam et quarto, at inordinate, frequenter, celerib

13쪽

15ter, o eodem tempore partibus omnibus symptomata catarrhalia non moderantur, ast quidem crudescunt calor, oppressio, inquietudo aug-

motitum acquirunt, ure8cens, arescensque cutis,

fauces siccae, lividaeque vadunt; lingua quoquo a roscit, foeda mucosita ea eLa; pulsus celeriores, debiliores, inaequales tanguutur, tum temporis morbilli vescunt, parum elevantur, irregulari figura, quandoque miliari exanthemati immixti, peticulis aliisque maculis Levi vel ignota causa saetio sub omnium jam nuntiatorum symptomatum exacerbatione evanescunt 'utrido chara etere sebrium, rube obscurum ad caeruleum ve gentem colorem exanthema adsciscit. Communi, ter peticulis immixtum, magnam virium prostr tionem, omniaque verae malignitatis indicia pra sesereus intireris.

Anomal. III stadii. - Phlogistica sub cotiditione, omnia augentur Symplomata, at solummodo pistaxi aliave quaevis haemorrhogia aliquantisper leniuntur, aegrotis desquamatio de more recox Nervos subritatu risis incompleta, vixque dosquamatio visibilis. Ια putridoeuticula partibus etiamque in sgris resolvitur. morbi termination s. - Utpote caeterum est morborum, ita morbilis triplex est terminatio, a ludo, mors, alius morbus. Qui simpliciter, regulariter, benigneque in individuis bonae constitutionis, aetatisque florentis, viri-

14쪽

6 luis non exhaustis, aptato regimine ductis mor hilli de eurriuit, in pristitiam valetudinem eo rum, quos enicero, desinunt Tantum morbillis diversi modo incedentibus mors facile succedit Praecipuae autem assectiones, quae ut morbillorum postuma habetidae sunt angina a elum, praesertim infantibus, asperae arteriae inflammatio, pulmonumque, quae saepe chronica sit,ilit hysis tubercularis pulmonum frequentiu

quo majori dispositione praeditis, Oph halmia

pertinaces, vasorum et glandularum lymphatic rum Hydrops acutus, tumores varii curas obluctantes; surunculi εaepe qui innovatituri facito ita gangraena transeuntes; diarrboeae extremo pertinaces virium prostrationem, tabem etiam ind

Centes.

Morbi ab aliis discrimon. Morbi morbillis propiores, quibuscum etiam a noti imperitis coti

sundi possunt, Suut: II Poticula I urpureao; i. miliares rubrae S. urticaria 4 scarlatina.

Haud dissieulier morbilli a petieulis sejunguntur si raro hasce vultu comparuisso dignoscatur, Fmptomatibus eatarinalibus sociatas non esse, maculas exarathema constituentes minimo in racemos abire tempus morescentiae itidetermitiatum observare, pos remo desquama lolao, si isti minimo absolvere.

Ita pro miliaribus rubris haberi nequeunt mo

15쪽

r7hilli, nam miliares sudore valde copioso constantor praeceduntur, sere nunquam faciem occupant et denique quia eorum ordinaria magnit dine lenticularum illam non ex edunt. Urticaria aliud sistit exanthema quod non difficulter cum morbillis confunderetur nisi PD ritus molestus eruptions comitaret et prima vel si secunda morbi die ordinario non conficeretur, maculae largiores, aliquantulum ad peri soriam elatae in cautroque depressae non esSErit,ae aliquo ordine si tam ad locum, quam ad tempus respicias, mani starentur

Ast eo difficiliter a scarlatina magis discriminarentur morti illi, quacum confusi fuerant atque a veteribus, ut diximus, unum idemque habiti, ni Willatius aliique, qui eos ab illa secreverunt nobis auxiliarentur Scarlatina revera ab iis diu et propterea quod tussis, quae illae sociatur, brevis atque sicca, oculi, quamvis rubri et lacrymis suffusi, lucem tame serunt, eruptio Secunda die solet veniee maculae eo exteuduntur ut tota cutis cooperiatur, vivido color ruben tes, ne multum elatae, quodque in ipsa Dequentior deliratio, desquamatioque habetur

tentior.

Aetiologia. - . Causae disponentestinui morbo insantes ot pueri quiquo eccitabili temperamento donati pra caeteris dispotiuntur.Omnes

porro ipsique senes et proles materno in clauStro

16쪽

18 adhuc vitam peragens assici possunt, u Hildanu st), Willanus a aliique testantur.

a.' Causae excitantes. Ad insectionem cout agi atqua ad influxum peculiaris no hono gnite adhuc aeris qualitatis anniquo temporis humanos in organismos, causae xcitantes, quae

habendas, rediguntur. Prognosis. Exanthema morbillosum sto atque benignum aegrotantis valetudine sona per resolvitur. E contra grave atque malignum, epi-demice praesertim grassans, vel quo aliquo allini

morbo unctum, innumeras victimas orci saucibus demittit

In foetum gestantibus puerperis quo in praegressis morbis individitis labefactis, in potionibus spirituosis abutentibus, in quibus litoracis

struetur parum laudabili evincitur, in aetate nimium provectis, morbus generatim magis est timendum quam contrariis sub circumstantiis Ita

eruptio valde copiosa, tarda irregularis, qua facile partes internas quaerit semper periculosa praeticis habetur. Secundum P. Frank, suti ipso exanthemate pejores magisque Erendae morbillorum reliquiae. Tussis vehemens ultra stadium desursurationis perdurans phthisim tuborcularem persaepe efficit tussis quae cum febre mitescit praesagium morbi solietior vincendi. Irens Cutis ealor, laboriosa respiratio, capitistorii ille ut in deliria tumultuosa cordis L arte-

17쪽

riarum vis sanestissimi exitus inditia sunι sinis stri quoque auspici vomitus, eruptione acta, perdurans di arriboea non effraonis atque copio-8us urinarum fluxus prognos m faustam acore

imponunt.

Caeterum desquamationis stadio mors plerum- quo obvenire consuescit et dies non periculosior semper habebatur. ccomodata cuique therapia bonumque regimen progi, eos utilibativalent conferre. Therapis. - Huiusmodi exati vhematos a contagiosae aliorum indolis Lltera pia minima di fort. orbus est praeveniendus, expressu Cu

1. Cura prophylactica. - Si aliquo individuo qui numquam morbillos subiit insectionem advenisse, tum ex illius cum adfeciis, epido mica praesertim sub morbi cons bitutione Congre8su, tum ex catarrbalibus symptomabibus, in ipso prodeuntibus suspicari licet, jubet aegrotum

diaphoreticorum tum internorum, tum externo rum subire usum, Θ vitam omni sub respe Lumoderamitio ducere. Aliquibus inoculationem a risit proponere, qua primo Home dein otirb, postremo Locatelli usi sunt. Experientia teste, au praevenitur, au illius ops mitigatur morbus. Sanguis macularum, saliva, lacrymae, ipsaqtie sursura inoculationi inserviunt. α. Cura radicatis. - Diaeta, roquies, mode-

18쪽

rata temperatura, potiones diluentes, mucilaginosae, tepidulae, o mollientium vaporum inspiratio, lux minimo intensa cousuetis ita casibus m

dellam conficiunt cum morbilli dissiellime

prodeunt et febris characteris instam maiori val-dopere acrescit, et plilebotomiam confugiendum erit, hujusquo magis urgebit necessitas si tussi Ssicca violotitaque, si dolor seruiIeuricicus thor cis, si in respiration difficultas et angor, si gravis oculorum sauciumque processus phlogisticus, aegrotum Conflictent. ro insantibus satis orithyiudinum adplicatio ad tempora, vel ad processus mastoideos, collumque voL pectus. Vapores de reliquo tepentis aquae decocta antiphi gistica iacilaginosaque additis nitro et o meist

simplici colutoria umollientia, quae faucium diritationam siccitatemque temper eui; systorestum e quando oleo parati, opportuna vadunt remedia . Quocumque autem exarathematos periodo, si symptomata inflammatoria aegrobum fastident phlebotomiam et superius recensita remedia appetas Eruptione vero moras nectante

aut retro vertente, tartarus emeticus, pecacu

nhao radix refracta dosi, e lusus diaphoretica florum thilii sambuci, verbasci etc., adjumento

erunt. Quorum postrema remedia moderatidae tussi, favondoque muci ex iis aerois excreatuit lissimum inserviunt. Si vero febris charactor in putridum, uti dicunt, nervosumque vertat, Cavea

19쪽

tio aliquibus tantum salsisve symptomatibus de ei planis, veramque et prae oculis forsan recondi tam morbi indolem minime dignoscas. Si quidem tum solummodo tibi de reali putrida nervo saque morbi natura certior fia licet tibi, qu cumque in stadio, a remediis antiptilogisticis

vere, et ad excitantia atque roboran Lia confugere. In quorum selectu usuque videas ne morbi indolem ex remediorum inconsulto admissis sa- cultatibus, aut viceversa facultate remediorum ex praeconcepta morbi natura eruas

20쪽

Ouantitas sanguinis ipsius vo qualitas mutari notest. II. virtus pharmae ab illa singulorum ejus lenien torum dissert.1II Morbi tutermittentes non dantur. IV Recta observandi deducendique ratio Diagis quam

ingens haservationum numerus veram experientiam eonstituit.

ventum.

HII. Saliis artificum servanda plures a medidis publicis

uras exposcit. IX. Magna medicinam inta ac aeconomiam politi- ea in reIationes dantur.

Iuxta Rasorium non datur angioitis.