R. Koopmans expositio conjecturae quam fecit ad locum Taciti Ann. L. IV. c. 73 S. A. Gabbema Frisiae historicus [microform]

발행: 1817년

분량: 22페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

12쪽

FRISIAE HISTORICUS.

I egi nostri Instituti Sodales, cum alia, tum hoc quoque propositum sibi habent. ut res scitu dignas, aut observationes aliorum egregias, hic illic dispersas, aut in obscuro delitescentes, colli. gant et e latebris in lucem Proserant. Multa enim sunt, quae auctores non tanti habuerunt, ut ea seorsim ederent, quaeque, hanc ob causam, suis ylieni argumenti operibus, data vel quaesita opportunitate, inseruerunt. Quodsi igitur hae observationes reperiantur in libris, qui paucorum tantum manibus versantur, O-

a dem

13쪽

o PMANS EXPOSITIO MONIECTUR AB dem sane loco eas esse habendas atque nummulos scriniis incognitis abditos, nemo est qui negabit. Sicuti aurum autem et a gentum e latebris depromi debent ut praestent usum, sic et illas observationes sepultas jacere vetat earum vis ac .momentum.

Ex hoc genere mihi esse videtur conjectura viri Amplissimi S. A. Gabbemae, Frisii quondam Historici, ad locum Taciti rami. IV. s. Prostat hae inter alia lectu dignissima in praelatione Be gica ad Editionem alteram carminum Poetae Frisii Giseberti Deobi . quae prodiit Leovaesiae Anno 68 cI . Hujus Giseberti Carmina minime omnium Eruditorum manibus

versantur. Plerisque plane ignota sunt, tum ob exemplarium p nuriam, tum praecipue ob linguae Frisiacae antiquae neglectum studium. Quod eo magis doleadum est, quo vexis nostrae Cla sis Sodalis v. AssEΝnERGH Vir Cl. in Specimine Philologiae miriae , anno 793 edito, haec seripserit: is In monumentis Fris, siae nostrae vetustis utique non pauca deprehendas, quae interis, pretem flagitent, ac, Propositi praemii loco, rei bene gestaeis conscientia, ad se Invitem Verum inter illa, quae cum olim. tum postea a majoribus XStant memoriae prodita, nihil aut i is geniosum magi reperias, aut ab omni parte exquisitius istis, carminibus, quae ante hos centum et quinquaginta circiter am

Praeter hoc Philologiae atriae Specimen nihil, quod sciam,

14쪽

a 1οῦ πη EN A EI A D in C UMMI A CITI. . I SLatino sermone in lucem exiit quo Poetae nostro eximio suus constare honos apua exteros Possit. Neque multos popularium

GHqtiae visnguae Frisiacae studium movet, unde mirum nemini vi debitur, si coniecturain in praelatione memorata abiter tantum viro docto exhibitam, istiusmodi Commentationibus annumerem, quae tandem omnium memoriae penitus excidere et oblivioni tradii u Liceat itaque mihi, sodales Humanissimi, hanc Conjecturam vobiscum communicare; os autem dirimatis, num digna sit, quae et

ad aliorum Eruditorum notitiam aliquando perveniat. Ut facilius au tem perspiciatis ratio, qua locus, cujus emendatio Proponitur, cum superioribus cohaeret, operae erit pretium, quae huc faciant, e nacit Annalibus excerpere. Eodem anno nostrae aerae a8 Fessii: linquit, transrhenanus populus, pacem e dre, nOStra magis avaritia, quam . obsequii impatientes Tributum iis Drusus jusserat modicum , pro angustia rerum, ut in usus militares, coria boum penderent: non intenta cuiusquam cura , quae firmitudo, quae mensura. Donec

Olennius e primipilaribus regendis Frisiis impositus terga Urorum delegit, quorum ad formam acciperentur. Id aliis quoque nationibus arduum, apud Germanos dissicilius tolerabatur, queis ingenetiam belluarum seraees saltus, modica domi armenta sunt. A primo bove ipsos , mox agros, postremo corpora conjugum aut liberorum servitio trad*bant. Hinc ira et questus, et postquam non' subveniebatur, remedium ex bello rami, qui tributo aderant, milites et patibulo adfixi Olennius infensos fuga pra venit, receptus castello, cui nomen Flevum et haud spemenda

illic civium sociorumque manus lutora oceani praesidebati Quod,

15쪽

ubi L. Apronio, inferioris erinaniae Propraetori cognitum veπε illa legionum e superiori provincia peditumque,et equitum auxi liarium delectos accivit a simul utrumque exeseitum Rheno dedi vectum. Frisiis intulit, soluto jam castelia obsidio et D RATUTANDA DIGRESN REBELLI Bus. Igitur proxima aestuaria aggerihus et pontibus traducendo graviori agmini firmat. Atqpa inta rim, repertis vadis, alam Canninefatum, et quot peditum Germano. um inter nostrosi merebvi: circeingredi erga hostium lubet nullam acie compo siti pellunt turmas sociales , equitesque legionum

Dissi tendum non est, verba, quae cum maxime consideranda veniunt. -- oluto jam Hlesii obsidis ex ad ova tutanda Agressis rebeuibus, bonum reddere se rium. Neque est indiciita dicunt varietas a Lipsisti fons et missio aut Eemstio. mositim bstras, P. AFilineandem lectionem se tua, sermone ver nacula, locum sic dedit , aiinde u et notova die heleegeringh- nisaaghen e de Nederspannuhen vertrohhen om et bunna

, te belahermen.' Est porro alis frequens dicendi mrmula suis sueri, ad sua tutanda prosirisei. Si Justinus: Qui cum deserto seu ad sua uenda delabi edendi Et Tunc finia test D trium in Friam , mutis ut Amiochus d sua mendatis. Parais a. rπο- earetur Qub dici solet de iis, qui bellum in hostili terra

Nulla igitur adesse vidotii ratio quod a retisne recepta rec damus. Hae tamen adsuit peritissimo Gabbemaeu qui sua metanda minus recte pontum, et to eo legendum esse conjecit Siarlatandis nutatione inane exigua si iteras , insigni I si se to Vid. Lib. II. a. XXXVIR. Ib.

16쪽

sum respicias. Hac enim coniectura probata, Frisii non digressi sunt ad sua istaη , NdM RN, ρος m, φι urb*o Sio siqndo

'It Uri doctitam sententiam exponam et emqnshquonem propositam vindicemus oria sunt observanda , ad . quae Ipse lectores suos, in supra dicta praelatione a tendero iubeta t onsideranda venit nomini Siat'utanda significatio. ComPositum 'st e MA, moret et ''UxANDA, ad finem e exitum. Vocem I antiquitus idem apud Frisios et Daniae populos indicasu, quod nunc per vocem me exprimiti r patet, tum ex eo quod Dania insula, quae Malanx olim dicebatur, munemelancesseratur, unde xAκxgo Grammaticus ortum duxit, qui inde ipse Stalande nuncupavit tum ex eo, quod in egostiaris Antiq. FrankFIA idem sit, quod n*pe re audit, atque ibidem in Glassis FIa reddatur Pecunia, eadem ratione ac Pe .

. r'UTANDA postea perinuta meum Tutesno, idem quod Zointgongh, Belgicum miteinde, ad Exitum, Finem, Termis

ruri Notum enim est priscos Frisiae scolas literam a plerumque usurpasse, ubi recentiores e Scripserint, praesertim in vocabulo. rum terminatione, quod videre est in Hozandera, Britanniea, Boduhenna caet. nec non in Frisiorum nominibus propriis, quae tantum non omnia olim in a desiisse constat. Hiac vosis 'UTANDA significatione concessa, MAT UTANDA erit -ha exiom, vel maris e itur, Si literam. t ob duarum vocalium concursum euphoniae causa additam putemus, quod mihi non displicet. -- is Misto itaque Cas eui cui nomen LavuM

17쪽

g Roo ΡΜ AN ExposITIO AEONI EO TURAE finem maris. Et ejusmodi nomina locorum propria et in Frisia et alibi sunt requentia ut murienμ, osterend Purmerend. 2'. At vero nunc altera oritur quaestio de antiquo hujus loci situ. Ad hanc respondere admodum est dissicile quod tamen ipsius Conjecturae momento nihil detrahere quisque videt. Dissicultas inde oritur quod , uti totus sere terrarum orbis, Sic et Frisiorum regio ingentes mutationes subiit. Insulae Texel FID-Iand mei. undequaque mari cinctae, continenti antiquitus adhaesisse, vel tantum vadis ab illa separatae suisse videntur. Castellum Flavum, acito teste, erat ad Oceani littora Quodsi Oceani sinus eas risiae partes, quae nunc Oostergo et I ster go dicuntur, olim diviserit et sese effuderit usque ad eum tractum, ubi nunc Berlikum pagus est, olim Hon dictus cr), si ATuTANDAQhic loci non sine ratione Pohit GABEEΜΑ. Et LE-vuM situm fuisse putat ubi nunc ueland jacet vel Ter Stae ling, vel etiam propius Harlingam in ita dictis vadis, jamdudum alto mari absorptis, in quo consentientem habet Ph.

ινerium a . Cum

i Tegenis. saat a Friefland II. a. l. I ca Duae insuper , ut humanissime monuit Cl. v. USsENBERGH cui ut et Viris Clariss. I. TE UTER et D. I. - LENNE', Classis te tiae Sodales hanc nostram scriptionem examinandam tradiderant de situ Matutandae seruntur Sententiae se Harum altera, inquit, a GABBEMA, se quamquam non additis argumentis, repudiata hanc urbem ponit in

se regionemroningam, ubi Schi woldo vel id bore pagi siti sunt. , AERAH. R TELIUS in Thesauro Geographio in v. et L . ΛU

18쪽

Cum autem neque monumenta histortea, neque tabulae geographicae verum hujus loci situm nobis conservarint, fuisse tamen locum hoc nomine distinctum, docent. At vero et aliud idque essicacius argumentum, praeter hoc et vocis tymologicam rationem opus est, ne vulgo accepta lecti temere repudiata videatur. Adest revera ejusmodi argumentum, Gabrimae omni dubitatione majus visum, cujus nune, tertio loco, mentio facienda est. s'. emorat scilicet hanc urbem Statutandam Ptolemaeus Lib. II Ed Frobenianae p. rap. quam cum Flavo, Tecelia aliisque ponit in Germaniae ora Septentrionali. Ita scilicet Auctor: Πόλεις

Hinc liquet aetate Ptolemaei, qui sub Trajani et Antonini Pii floruit tempora, urbem fuisse Statutanda non longe a Flavo et Teresia dissitam, simulque apparere videtur aciti locum, scribarum ignorantia corruptum, ex Ptolemaeo Me emendandum. Quam

DRANDO Nori ex Getam in v. hujus sententiae auctorem ci- is tant IERON VERRUTIUM, virum eruditione praeclarum, et auctoriri tatis non temere spemendae. Alteram sententiam, quae mihi prae

caeteris placet, proposuit . ALTINGIus in NotiIia Germaniae, Inferioris, P. L p. II 6. qui de Matutanda agens, is se Locari is ambo, inquit, antiqui nominis custodes Te elburg et Hierim, si se ideoque veri situs Statutandae inrues allere nescii ad iammam se itaque rivum quinidam Mideriae et veteris Ambacti seu Praest ri se turae distinctorem ea parte, qua hodie ullarii fluctibus obru-

19쪽

Quam conjecturam eo ero similiorem esse putem, qua plus hac ratione acito priva sua restituatur brevitas quoque melius pro cedat eorum, quae deinde gesta sunt, narratio. Quid enim Frisii, qui non in terra peregrina, sed in sua bellum gerebant, digredirentur ad sua, et quidem ad sua tutanda non sane opus suisset tale digressionis consilium commemorare, cum in tutandis suis ipsa semper posita sit defensio. Quod si autem quis putet ex eo, quod verbum digredi significationem habeat abeundi ut sua quisque tueatur, veterem lectionem esse retinendam, hoc sibi habeat responsum: primo stulte acturos suisse Frisios, si castelli obsidionem solvissent et, ut debellarent hostem, ad suam quisque O- .nrum tutandam digressi suissent; tum, Secundo, sequentem Taciti narrationem aperte indicare Frisios non dispersos sed in unum locum degressos suisse, ibique ita excepisse et profligasse adven tantes Romanos, qui eorum terga circumgredi jussi essent, ut inde inter Germanos Fris rum nomen inclaruerit Q. Non enim Apronius Frisiorum terga circumgredi jubere suos potuisset nisi illi uno in loco essent congregati. Caeterum mirum in modum, quod tertio loco omnino est observandum, fluctuat in verbo Agredi, ut et diversari, devertere similibusque, scribendi ratio, ita ut librariis hujus vocabuli usus non constitisse videatur. Exempla vide sis apud Ernestium ad hunc ipsum acitum Ann. IV. 49. 74. VI. I. Hist. II. II. et alibi passim a).

SEARCH

MENU NAVIGATION