Tetras chymiatrica, proponens praestantiam et in medicina efficaciam auri, mercurii, antimonii, et vitrioli, et medicamentorum ex illis paratorum: opposita Misochymis eadem sat frivole calumniantibus / [Arnold Kerner]

161쪽

Sectio secunda de Auro. mmi , proscindendum recte adstruit contra Cui berti calumnias Evvaldus de Hoghelande in historiis transmutationis metallicae quia Medicus hymicus guttam nullam veri Auri potabilis per universale illud menstruum parat sive granum nullum aurifici pulveris vel Tincturae philosophicae aegro exhibere potest, quin non multum pecuniae, praeter studia fastidia labores ad eam comparandam impendere fuerit coactus.

Quae autem causa ratio est, ut MedicusChymicus haec omnia elargiatur gratis Sane

non credo, Guilbertum aut ejus similem tam liberalem fuisse unquam. Et cur Arnoldus,atque alius Medicus hymicus hac preciosa urens Medicina, non deberet cum divitibus desperate decumbentibus pacisci Quis enim hominum brevi tempore convalescens a gravi morbo, nisi ex pacto teneretur, aliquot aureos pro unica potiuncula in qua granum Tinctui , aut duae tresv. guttae genuini auri potabilis di tutae essent, gratus erogaret Vim sibi inferri existimarent qui imo ipsi magnates non parum indignarentur .

Interim pauperibus de tenuioris fortunae a grotis ea proterea no est deneganda, sed gratis clargienda amplam mercede a Deo omnis boni remuneratoris liberatissimi expectando:

quod pios pagyros christianos se dicos scdulo observare non dubito. Verum

162쪽

Sectio oeunda de Ati=Verum de his hoc loco acis; id saltet Ii, L. iidem huic ei lioni finem imponam, monendum duxi de doli auri potabilis veri, eam non temere esse augendam vel minuendam, sed caute a prudenti c circumspecto Medico, qui aeque respiciat ad ipsa minet auris Q tabilis Praeparatione in , ψbjdecti cui propinandum constitui: i morbi percurandi condibrionem, non neglecta interim sedula tali genti vehiculi, in quoi cum quo admirabstrandum, consideratione, d

terminandata .

163쪽

MERCURIO.

Ignitate, praestante, necessitate itus litate auri exinde paratorum me dis

camentorum , tanquam metalloruim

perfectissimi de preciosi inii, susscien

ter c fuse in antedictus demonstrata, ab ignorantium ijsochynaicorum calumniis vindicata nunc quod instituti ratio postulat, ad Mercuriun me convecto dicturi de ejus dem quoque dignitate utilitate di necessitate in usu edico,&simul demonstraturus immerito eum ct injuste a Misochymicae, calumniatoribus dilacerari, rejici Quo autem protexior fui in Auri consideratione , nunc eo breviorem me futurum ea P ectate . Ac dignitatem, praestantiam Mercurii quod attinet, ratione ortus sui & nobilitatis nihil hic sum dicturus, cuna de eo nunc u multa eaque scitu ocianda seper utit scripserint rerum hymi carui indagatores sagacissit- . ni uti ei de utilitate necessitate, quam praestat tum ad congregationem auri ex 'quis turn ad inaurationem de inargentati nen

164쪽

Sectio tertia de Mercurio. ne metallorum, tum etiam ad Mechanica quaedam operi quae singula inculcare non est hujus loci senstituti. Sic nil dicam, quod quomodo sit mater no solum metallorum, verum etiam omnium quoque mineralium:cum alii fusus de hoc negocio sat erudite scripserint, quibus potius acquiescendum duxi, quam ut vel dicta dicam,vel dicenda non sat digne proferam; imo

nec temporis angustia patitur, nec instituti ratio permittit pluribus de his agere velle . De utilitate solummodori necessitate Mercurii in usu edico nonnulla hic subjicere, lapidem Misochymis calumniatoribus objicere animus est, ut habeant quod allatren ,. Caeterum Mercurius, ut de notatione nominis quid praemittatur, refertur inter metalla, non quod actu tale sit, sed quod potentia

sit metallum hic lue Planetae coelestis nomine. gaudet, non quod sit planeta Mercurius materia hujus Mercurii metallici, sed quod hymici similitudinem consideraverint, quam habere planetae cum Metallis deprehenduntur. Et sic propter maximum cincertum motum argento vivo nomen Planetae Mercurii attributum videtur. Proprie autem dictum arbitror Mercurium, quasi medium curre tem; quid ille duo extrema intermedius ligari

re Chymicis philosophis creditur: in quia

165쪽

Sectio tertia de muris . ipse utrumq; extremum sit &ligamentum inter eadem, ' si bene perspicias, nil est inmeritallica natura nisi Mercurius fixus, minus fixus volatilis. Quod Mercuriale non est, neque homogenei sed exin scoria existit separanda projicienda in vias ut conculcetur pedibus. Hunc prisci sapientes praeter usitatum chara te rem huc ic quo caduceus significatur cum anguibus geminis mare scilicet foemina

mutuo connexu circumvolutis .concordi- 'us, ad denotandam praei gratia hernia Phrodaticam ejus naturam, aliis quoque noti s hieroglyphicis denotabant,& nomine Anubidis, quem capite canino fingebant, appellabant . Sed haec altioris sim indaginis, nec ad hunc locum spectant quod instituti ratio postulat, relictis notis hieroglyphicis, quibus more consueto, hymici sua arcana, ceu involucris aenigmaticis obtegere solent, ad Mercurium

revertor a

Is nihil aliud, est quam liquor mineralis, qui

ex Metallica viscida sulphureaque terra exacte contemperatus est, spirituosus, frigidus quidem adsensum tactus, at calidissimus quoad internunt ejus ignem cujus ratione operationes Mercurii sunt summe admirabile, ad dissolutiones omnium corporum Metallico

rum .

Imo Mercurium ess cacius corpora metab

166쪽

Sectio tertia de Mercurio, licet. dissolvereri expeditius atq; citius id prae si a re ac quamvis aquam forte ut, sit etiamfo , norunt de experti sunt, qui ex eo de bite in hiunc usum praeparat0, veram aurisOI 'em philosophicam dependere depre-

M dicina usum plan neglexit

ticorum Medic tum pars, a vivunt ei rejiciens ceu te

noxi una venenum cau-

de Mercurio senserint, eorundem scriptis paucisi deiu et illorum Aram argenti vivi co- buisse, fere onmnes pagyria rationem ignoravissς. Sive .

Ut Idem, sive Halenum, ive Oriba- irium, sive alios ex eorumcen pζz gat, eos quid sit, argentum vitilano ram recte cognovisse deprehen i arte factum, uectat Gal. l. O. ita u. se ex stata .ribus sponte nais medicam eptis alie iuerunt in uia' se omnes. ignari fuerunt, ut cum eo modum asservandi Mercurium, errar errore erubuerint, dum eum la praeter vitrea, plumbea, aut stan-ll 'ii Aectere dicunt Cum tamen ut de vitreis

nil dicam, ples in bea 't. stanne prae reliquis

167쪽

S Iio era E, etcri naaxime arrodat sola terrena vero h lignea etiam neminimum laedat; unde hodie ii, ne is vasculis citra damniina jacturam com modu

sed alia hoc lac parum moror vises ejusdem medicinales praeparari s itimas conversus, quid de his pris . atici tradiderint, anquirere magis neces in m duco. Dum autem priscos illos materiae ridicae scriptores utor hoc re i quorum facit r n-cipem Dioscoridem evolvo, tam nullas a. res arger es apud ipsum invenio, ut etiama' ter venena ipse Mercurium ij mat, dum l. 6. C. 28. eundem camparat&aequiparat Spumae argenti eum ait Argentum vinum potum eadem quae spuma argenti infert . Quas autem noxa inferat spuma argenti proximo praecedenti capite his verbis recenset Spuma argenti potu , stomacho ventri dcauteraneis gravitatem cum magnis torminibus assert nonnunquam pondere suo in- te itina vulnerat, urinamque supprimit corpus intum et plumbeamq; deformitatem concipit o.

Hunc de verbo ad verbum sequitur Paulus emet libro de re Med. cap. s. de libr. I. de re Me . sub voce hydrargyri ait Ar en '

etiam vivum ad Medicum usum non valde asiam tur, cum venenum existat .

168쪽

M Iio tertia de Mercurio. Idem plane sentit Aetius Tetr. I. serm.1. eandem cum dio scoride Egineta recantat cantilenam Actuarius i. s. method. med. c. I 2. circa finem Galenus autem, in quo ingenuitatis laudem promeretur l. de simp. med. facult. c. ' se nullum ejus fecisse periculum in Medicina, ob id ignorare an interimat, si- devoretur vel admotum sit, an non ingenue

fatetur

Ut ut autem apud priscos illos quos recen-. sui dogmaticos argentum vivum adeo infame evasit, ut etiam inter venena fuerit repositum: fuisse tamen illo etiam tempore, qui ejus usum non penitus respuerunt ex eodem Egineta colligi potest, dum i 7. de re Med. mentionem facit quorundam, qui istud ustum ac in cinerem redactum aliisque speciebus permistunt colici, de volvulosis bibendum dederunt . Avicenna Arabum Medicorum princeps licet argentum vivum noxa omni prorsus carere non aiastruat nonpulla recensens ex ejus usu minus convenienti prodeuntia damna l. a. r. . a. c. r. videtur tamen cognovisse illud quando que citra noxam exhibitum fuisse, cum l. .sen. 6. r. I. c. 2 sic scribat Argentum quidem vivum plurimi qui bibunt non laeduntur eo; egreditur enim cum dispositione sua perventrem inferiorem .

Imo loco priori ait, incomprehe rasum sive

169쪽

utill

Sectio tertia de Mer rio. compertum esse argenti im vivum extinum gravitate sua obvia quaeque corrodendoterficere. Sane posteriores Medici Argenum vivum plurimum valere ad curanda ulcera contumaci cancrosa phagae denici addis luendo item tumores nodosos, expellei dos ventris lumbricos, omnemque putrilaginem emendandam manifestis experimentis deprehenderunt: mo recentiores ulterius progressi eundem Mercurium adquis venereae

curationem admovere ausi sunt , primo quidem extrinsecus in Emplast is unguentis sus stibus; tandem etiaui internum ejus usum non reformidarunt dogmaticorum saniorum haut pstremi dum certo artificio in pulverem praecipitatum inpillulas concinnatum e hibuerunt. Et experientia hisce suffragata uadi Mercurium in multis ardoribus urinarum, gonorrhaeis faetidis iustulis ac exulcerationibus malignis saluberrimum demonstravid . Atque hinc magna pars modernorum Dogmaticorum eruditionein artis operibus celeberrimorum tam salubri multijuga experientia commota unanimi suifragio priscorum accusatione venenositatis Mercurium penitus absolverunt de eum contra summi1 laudibus in si Medico extulerunt, ita ut et iam crudum illum citra solertiorem aliqua ni

Praeparationem, tuto multi morbis opitulati testau

170쪽

te tacita ei sit nonnulli vulgaris crucidi entiae Meoic Dogmatis i is quid dicana 6 intimius peiὶCruciaci, Ons. Pitcantiores majores adhuc vires in eoelietes eversu vel deploratissimo, LI , in cacissimas. Hinc illiis i ii id sumna est cubuerunt, ut ex Mercuisio plurima berrima pararent remedia dive icioso apparatu: Inter quos

merito prae eminet Mysteria ara celsus; quem postmodum secuti viri Chymiatri omnibus emporibus ac- cu imas deprccellenti stria rarii pr -s ne excogitaverunt, paraverunt, experti unt vcl l ore tenus posteris

communicaverunt .

Priusquam autem praeparationum ex Mercurio Catalogum subne illam liceat hoc locor ei curio Irali viles quosdam insolentiores consiliare Innocentem Mercu- indem calumniis vindieare .m ut Misochymici rei veritate convicti damnabdo concedere

X. Auro Paratas Medicinas posse corpus adhiberi Sic nullo pacto si persuaderi ex Mercurio S aliis in parata remedia tuto in usum me dicum adsumi posse, cum ea omnia sint illis sumin venenos. . Et