Tetras chymiatrica, proponens praestantiam et in medicina efficaciam auri, mercurii, antimonii, et vitrioli, et medicamentorum ex illis paratorum: opposita Misochymis eadem sat frivole calumniantibus / [Arnold Kerner]

271쪽

vum minime si in corros viam praepa-

tu edinem . amo enim conjunguntu .du Vitra 'um. Haec ille unde colligo G llanilioc uti dictum, modo paratam, non solum non eis venenum, sed nec ullius participem corrosionis, tutam itaq; salutarem data lue occasione non negligendam ess Adspiritum Vitrioli, medicamentum, quod fere in omia iam mi ore versatur, progredior; de cuius rite praeparati legitime administratione Hibita, de effectibus salutaribus si accuratiorem in L ,:inem adhibere Misochymiacorum quorundam calumnias&convit a con-

auium ii ii iis Vitrioli adducere&refutare

paginae, sed itiner peculiaris liber de eo

eu et conscribendus.

Illud tamen cum institutum admittere non videatur ab aliis fusius omnia hae pertra' tata legantur, ideoq; fusi de eo dis eurrengi supersedemus labori. Sussicit scire, innumeras maximas spiritum Vitrioli rectἡ praeparatum utilitates praestare dextre eo utentibus:

Olu t tere contemptores qui in verba Galeni su arunt&opinionu sunt mancipia; quiq; receptis longi in liti, praescribendi, hama copolarum ossicines eorum usui potius ad-

dicti

272쪽

saluti, neq; inii luna vitrio tulphice cognoscere, neq; minuli spiritum agnovisse, multo vero Ial taltioribus ira ribus olai et Ildiis quid audivis ellegi lii . Viri Chymiatri rimis, imo multis in Dogmatica secta praecellentissimis in De

quenti est usu vitriolum iraesertim spiritus ejusdem acidus, quanquam hi quibusdam pritis Chymicis videatui non esse verus vitriol. spiritus, sed potius salium mineralium vitriolo

adhaerentium sic omni istorum. Etenim,ut loquitur cogerius Baccro, nemo abitretur spiritum, qui e vitriolo crudo de non antea rectificato elicitur, ut ile in ejus acre, esse verum vitrioli spiritum, verum ejus oleum, sed spiritus salinus prodiens ex commista unione alium in vitriolo. tota intima substantia de natura Vitrioli, nulla i lux aciditas neque credo deprehenditur reperitur, sed summa dulcedo concuncta cum

suavissimo odore .

Interim tamen spiritum vitrioli hunc acidum non simplicite rejiciendum duco, siquidem ipse usu salutari non destituitur, si quod circumspectum decet medicum qui eo cum fructu ut sibi proponit , quodnam saliuai Praecipuas partes in Vittiolo destillando obti- neat,

273쪽

neat, ante probe examinaverit,' debite operite parando nunc

licitia i diversi diversimodis quorum odos aliquos passim apud Chymicos hripto-nveniet tector praesertim apud Libavium lynta arcan. c. 26. alii alios quoq; habent, quidem minus legitimos. Sunt enim excini-1on ios ludam, qui hicro potius inhiantes quam saluti hominum studentes nescio quid p i ii iritu vitaioli parare di vendere solent; quod postmodum pharmacopaeorum quidam

illis impostoribus emere de medicamentis litae scripta commiscere no ve- rentur cum aegrotantium quibus tale medica- entum propinatur damno hi sane non condiderant hujuscemodi coenatum spiritui quandoq; accedere ad naturam aquae fortisit ne ei dicet quispiam Revera ita est; nam iant lucri cupidi quidam imposiores, qui ut statim prima gutta exeat acida, deiic ipsi majorem copi in spiritus nanciscantur, Vitriolo addunt partem .lis nitri, hanc additionem huic spiritui inducere naturam aquae fortis, qui adeo rudis est in Chymicis, qui non vi-ldeat Notum est enim ea parte una salis nitri duabus Virrioli communem parari quam ortem: cujus etiam saporem odorem, aut altem parum ab eo distantem refert exhibe

274쪽

hujuscemodi Vitrioli 3irytus, scilicet salis nitri paratus. Vide dia Ledia qui non ibit Ita leti m temere dc

adiri n non est

ossicium agant, huius cena

ipsi debit non plsolius lucri gratia

impost Senuino spi

veri optimi, quem medici sere, propinant. Digna pmadversione severa Sedinc partium, id concerni specmedici physici aut illorum, quibus in pectionis ii stationis pharmacopoliorum cura n- curabit prae reliquis.

iam ob rem de hoc ipso ego nil amplius addis potius quomodo hic spiritus Vitrioli debit paretur, quod instituti ratio postulat

subjiciam. Inter plures autem modos, quos hinc colligeres videte mihi licuit optimus mihi videtur quem ita olum ad destillandum spirituit Iclectum, in loco calido sicco non tamen excessivo reponitur tam diu, donec superflua extranea humiditate majori ex parte absumta vitriolum albescere incipiat. Sic enim metus non est, ut pars illa Mercurialis, volatilis tenetras deperdaturi quod fieri verissimile est, cum vitriolum 'ru

275쪽

lo nodo Vitrio: m inditur in retortam iri inani t 'nti imponitur amplum reci plans ad excipi endo spiritus idoneum pronitur, junctura luto optimo obserentur dei a claudantur, ne quid spirituum exhalet: dehinc

ignis carbonii succenditur primo lentissimusa ad evocandam humiditatem phlegmaticam, sensim eum augendo eo usque donec nihil spia rituum, qui sub forma nebularum albicanitium totum replens vas receptorium, amplius rexire videbis.

Quo perael sensim ignis extinguatur, i vasa refrigescant relinquendo ad minimum per biduum: lutum linteo madido mollescat auferatur: iitrio licum liquorem triplicem ab invicem peculiari quemvis gradu ignis separa phlegma scilicet in balneo aspiritu de oleo, cujus ii recte operatus fueris, haut exigua portio una exibit; at spiritum separ

bi, ab oleo per arenam . His modus licet communi stri usitatus est tamen convenientissimus interim, ut labor separationis minuatur, quidam retortae jungunt cucurbitam aliquam inferius perforatam, cui postmodum applicant amplum illud recipiens in quod soli spiritus pelluntur,remanente propter gravitatem oleo in cucurbe sedulos artifices non taedet dictos li-Ε quores

276쪽

velit, modo, nihil alieni vitriolo addati . odnoxae damno si possit utentibus. Crollius licet fateatur conce ad Vitriolo minerali spiritum hunc parari ; alibi tamen, in specifico scilicet stomachico allerite Vitriolis metallicis ferri videlicet 4ur oleum praeparari vulgari: co-gurii tange majoris es icacia e . virtutis quana e vitriolo communi. Ut ut si item illi lubenter concesserim spiritana ex Vitriolis metallicis paratum Prolirii cum summas efficacissimas obtinere vires praesertim adversus illos morbos quos Marti di Veneri adscribunt, ad conservanda ea membra quae hisce subjacent Planetis nihilominus tamen rationi non videtur consentaneum , spiritum e vitriolo minerali prolicitum minores edere e Tectus minus Pro corpori. Imo potius vero similius videtur, hunc ipsum praeterquam quod Martialibus conveniat morbis Qvenereis curandis, etiam alia viscera membra non respue re, sed salutiri operatione iisdem pro re nata opitulari, prodesse vi sua Vitriolica ninium spirituum metallicorum potestate

277쪽

Sectio quintae Vitriolo. tata quemadtmodum jam aliquoties me diem inisse recordor. Imo, si praeter hunc iritum altiora ex Vitriolo medicamenta linteruenda videtur minerale vitriolum me- cilico jure esse praeferendum , propter cau- lupra allatas Neque tamen quidvis vi- io in est si umendum, sed inter diversas

us species, illud quod prae reliquis optimum

ii, tetigendui . Quodnam vero reli u praeferendum, bcrepantes sum artis opiniones Theo' stus Cyprii rum , Romanum iis omnibus pr. ausa, quod in dem si major vis solatas quam in aliis. Sic

nim ait de morb. ament. tr. a. cap. I. ubi arca

ram Vitrioli describit hoc simplex est Vi- uolum, quod asportatur clangaria, Cypro, tu Roma illud enim prae arteris probe est puratum de gradu a tum liceat mihi siclo- ui,' artis vocabulo uti neque propterealc censeas aut irascaris Vitriolum tantam

utinere virtutem .

lam hujus rei haec ei causa, quia in ipso

Mitescit vis de natura solaris non corporali- et sed spiritualiter, quae excellentiores plu- obtinet vires, quam quae in auro jamje leto inveniuntur, cum reliqua vitriola pro eniculorum diversitate ad naturam venellam seu cupream' martialem seu ferreum Oprus accedan uam-

278쪽

M Ii quinta de V triolo.

iri vis autem nos dissa in nr ii mmderni Is a S uicta tria vitriola pri s. . nere, verula tamen cum Cyprio Ioansubsit adsit plerianque suspicio 'ire ratinis sophisticationis , illud non itant, quanquam si verum jurulgionis asportaretur, non rejiciu 1 igari cum ideoque colore caeruleum reliquis praeterendum censen In i&hoc noli leni per in terras nostras

advehatur, pr aliis comendant quod in silegia inmineris vii idem 3 In rates provenit ferunter in confici e minera Auri, argenti ferri ci od si hoc non sit ad minus reliquor alia defectum supplebit, nod ad manus e it&haberi potest , sit etiam Bo hemicum vel Gos lariense, modo inter haec seligatur quod optimo propius aecedit .

Illud autem teris ad medicum usum commendatur a ple r, quod vi pollet in

signi ad pellendos vermes; erro af frictum illud cupreo intensius inficit colo te ita .docente Les Mirasto l. de reb nat . . de Vitriolo usum nune vitrioli hujus acidi quod attinet, de eo paulo fusius subjiciam nonnulla, lcum medicorum nunc sit fere nullus, qui euari rite praeparatum legitime usurpatum a signium est filium non ultro fateatu , Pauci sunt, di ex uratis opinionum mancipiis,

279쪽

Sectio quinta de Vitriolo. piis, solis j receptis scribendis Libavit ver-

sutor cilicinae pharmacopolarum potius, uam pharmacopaeorum addicti, qui praeterlia etiam usum spiritis vitrioli repudiaruntii contemserunt, nescientes distinguere in-: e liquores vitriolicos, phlegma, spiritum

Egregia sane opinionum mancipia Egre- ii estis rerum hymicarum censores si diis lacet. Discite prius vasa instrunsenta Chymica discernere discite ea ad usum debitero aptare discite ignem convenienti regimi- administrare discite inquam, ipsum vitrio luna per vivam Anatomen in sua principia re- solvere, discernere differentiam inter phle- Ima, spiritum oleum, omnia ex uno Vitriolo at diverso gradu ignis prolicita alia scitulum me necessaria. Discite inquam haec omnia lyrius, post de rebus Chymicis medicamentis hymicorum cogitate censuras pro-i erre. Quod nisi feceritis, ne hili aestimabunt vestras censuras, calumnias juxta Chymicos alii quoque rerum periti candidi aesti

a atores.

Liceat mihi hoc loco spiritus Vitrioli causam contra hostes hymicorum agere, brevibus me expediam praecipuas scilicet adversan-ltium ratiunculas saltem recensendo easdem ςfutando neq; enim multum temporis insumam

280쪽

. Sectio quinta de Vitriou. mam, cum rationes otia inde bre tales sint, qusaltem notasse, Contra spiritus a reliquis publice insurrexerunt i lanus, ex idernis Johannes Bani: aticus: qui priorum argumenta re assumsita in controversi

Medicis talo tum more α πολυλογduodecim spiritus Vitrio

acidi care sategit Ath. oc negocio 'irmenti inmota a proponit nullius lari sunt valo iis, imo ne cum Cassa nuce aequipara da O uae enim noxa ob aciditatem, vim causticam vitrioli spiritui acido adfingitur ea plane nihil eidem obest. Si enim aciditas adeo est ut noxia contemnem da, quid quaeso evenberorum , ipsc

quasi jugite

quae in spiritu me hic est ii huic toli sonum, Bem frequentius

in ei alta est, inb spiris scit rasium dicere mendacium di atrocem committere

calumniana .

Sit etiam, quod Italias objicit, ex probatis aut horibus antiquis nullus, qui ejus usum ad miseritin commenda et erit quid obest urit officit hoc usui genuino spiritus vitrioli Quid ad testimonia tot medicorum ex modernis e leber