Chirurgiae theoreticae praelectiones

141쪽

ΤUMOREx ossium. 1 1 Unguenti mercurii litui superi affectam partem semel . iterum, tertio de die est instituendus cuju reme

dii beneficio quosdam duhse iuratos narrant chirurgi . Sed quoad scio nubluna vidi hoc inorbo curatum . I siquis litu mercuriali curatus fertur ipsum potius alio tumore , quam TUdarthirocace laborasse dicendum et . Nulli dubium esse sotest ' hodie non esse inventuri antidotum huic veneno debellando aptum sed haud inficiari possumus magna, decoctionis aut ligni guajaci aut rubice tinctorum quantitatem propinatam 9 intra

tumorem determinatam posse temperare Veneni v in, salie in impedire ne circulantibus humoribus conar nicetur,

vicinas epiphyses obsideat. Aquae marinae balneu i stillicidii forma paratum optimum remediiim est. F DXycratum pluries de die affectae. parti adhibitum haud inutile est. Ceterum tota diligentia collocari debet in X trahendis frustulis meis .i in afferenda cicatrice post 4 inflictum Ope aquarum aut gurgite ii, aut ,

142쪽

scia relli, aut calcis Vivae mobilia ueti, lae annorum duodecim pedar throcace in carpo dexterae manus laborant ii, postquam varia mistula ossea dexterrimus chirurgus extraXit , integram testituit sanitatem usu aquae turgite l-- li internem externe adhibitae . Sed herum dicimus pro hoc morbo utando dii est insistendum in laterno usu

tinctorum , quorum remediorum eff-cia vel ta celebranda est , quoniam scilicet muli uim intra musti substantiam indicatae decoctionis penetrante eam ab contracto sedarthrocaces Vitio expoliare Valeant

μ βm rani extuberat, haec extuberalitia nec dolet, nec colore mutatur indicitur exo ossis. Huius ranorbi indoles videtur reposita in ea Veneni conditione , qua Iitra ossis a mimas in spissantur in guntur citculantes humores . Vidimus en in e Y perientia ossa, ex eo quod adrnittant per vasa intra laminas decurrentia humores aptos eorurn muttitioni substentationi

143쪽

quo coagulatis iisdem humoribus ipsae ossium lamellae in tumorem attolluntur expansum non raro raniosum, in

dolentem, quem dicimus exolo im Licet verum esse possit propter ingressum intra vasa laminarum ossis humorem lentum , tenacem, bc Viscidum fieri eorundem vasorum obstructionem: lamina veluti distensas, invicem separatas majus occupare spatium. Semper autem statuendum est non posse os in tumorem attolli nisi prius molle evadat. Numquam ex asto sis dolet, nisi os interius cariem concipiatu quo enim in casu magnus dolor ad peri ostium usque extensus excruc1as L lividus tumoris color apparet . Vidi in quodam viro

undetrigesinuim annum agente ortam in

femore dextero ex suscepta lue gallica exostosim, intolerandum die ad- Vesperascente excitare dolorem , quo tota nocte insomnis ebat, tantum

summo mane somnurn , o doloris remissionem , capiebat. Quartus est nunc nnus . a morbo eXatur aeger, nec mul

144쪽

a multiplici Sc esseaci adhibita med cina levamen adhuc expertus est uSubsit animo timor Xostossim cum carie ossis fuisse conjunctam : Quando itaque intra ossium lamina venenum sive seorbuticum , sive gallicum sive exanthematicum, sive alius indolis determiflatur potest exostosim efficere. Frequenter autem morbus accidit lue gallica affectis . Et frequenter ab ho evenerio ossa in mollem tumorem abeunt, quern utpote arborum gummi similem ridentes medici dixerunt eummis Aci Θ bum da indoles veneni requi itur ad mor-

ejus caba. bum Onytituendum . Nam diu obser

vatum est ossa intra acidos detenta liquores mollia fieri . Et ex aggesta

intra tumorem materia excitari se

mentationis quaidam potest species qua ii vasa se firmae olfium partes secedere, it invicem in homogeneusncommutari possunt humo ferri , queris dicimus gummi suppurationem . Comitatur hanc suppurationem non me diocris febris . Sic de gummi vulgo senti tria medici . Nos ero putamuSeummi fieri ab acri venere Vir periora

145쪽

tostium insidente, cujus opera inissam matur haec membrana , .convenientibus stimulo humoribus, intumescit. Hi utem humores veneni visensim in turam arcio imilem transeunt, u eorum maxima parcinter peri ostium, atque S adunatur . Forumat actu ossis substanti sensim corrumpitur , quem pdmodum peri ostium pium , M saepe carnes adjectae pariter

corrumpuntur .

f. q. Pro apta exostosis curratio F 'ne instituendas omni opere moliendum est , ut veneni emendationem , X- pulsionemque medicus procuret Quare medicamerita huic operi Opportuna seligenda sint . Titum mercurialem, emplastrum H ranis cum qua ruplicato mercurio, Felias madidas aqua dulci solutione sublimati corro-1ivi insectas. 8, hic limitia inflectae

parti adhibent cum i mictu medici. Et horum remediorura interno usu solent videre exustos resolutionem. Nam sublimati grana duin quolibet Mane propinata essicacissime exostos reo

solvunt, praestritis si venere t bis

146쪽

r ARTICUL Us X. suspicio sit. At hydrargyros non datur essicacius remedium . Convenit itaque semel iterum pertio eam instituere , quando exosios obstinatissima est . Vir ille, cujus nuper mentionem feci, quatuor substinuit generales hydrargyro se , quae lieet morbum

lerabiliorem reddiderunt . Aquarumanti Venerearunn li anti corbuticarum e sarsa parilla, cortice ligni saneti, cochleari , nasturtio gramine , dul- camara , acetosella 'N his similibua

confectarum usus negligendus se est. Nec annuente tempestate , balineorum frigidiusculorum , aquarum thermalium , hypocaustorum mineralium ritus pro curauda Xostos frustranea a nobis est observata . Procuratione gummi eadem remedia con-Veniunt, nisi quod , suppuratione interveniente , educendum est pus digestivo communi , vel balsamo arcae partis cicatrix est advocanda . Numquam cessare debemus ab usu sive interno, Ue externo mercurii Quando Venerea lues in causa morbi est. AR-

147쪽

q. 6. UAE Ultiplices esse herni astum II

In ratione sedis, aut i star'

tione materiae contentae Omne scimus. Harum descriptionem adumbrare institutionis ratio postulat Hernia est tumor factus a portione peritonari ut plurimum proliingaxa in umbilico , in inguine , in scroto, aut in alia 'b- dominis parte . Vocatur quoque cete, vulgo ruptur Quando in inguine efformatur dicitur bubonocele , quomodo in umbilico omphalocele, quando is scrotin is scheocele, quando citi reliqua Ventri parte eastrocele appellatur . Variat herniarum nomen a di

versa materia intra tumorem conleR-

ta Si descendens in inguine, vel in scroto intestinum clauditur enterocelenominatur, i omentum continetur epiplocele, si uterque simul lernue cavum implet entero iplocele appellatur . Haec omnia , contingere quoque in umbilico possunt, Iuncque effor

148쪽

matur enteromphalos , epiplomphalos .enteroepiplomphatos . Quod si in eodem inguine, M stroto ad herniam efformandam venit aer , sit neumat9cele, si aqua hydrocele , si carne moles, farcoeel accidit. Possunt haec omnia n umbilico fieri, tunc adpellatur neumatomphalos , hydromphalas,8 farcomphalos. Non raro circa indicatas sedes tument varicosae Venae, tunc parteseele, barico halos

dicitur . Quod si lympha Sc aer simul

herniam format tune nominatur hydropneumat ocele , hydropaeumato halos, sicque de aliis sentiendum est herniis factis a varia materia collecta.

rio signa herniarui species sunt noscendae ex sequentibus habere potestis adolescentes. Constituitur hernia ut plurimum ab interiori lamella peritonaei prolongata, o in sacculi formam disposita . In hunc sacculum descendere intestinum potest duplici modo aut enim intestini plica duplicata excavo Ventris intrat saccum hernio-

stirp, ah ex lateres intestini formal tur

149쪽

tur saeculus, qui inplet hernio sum saecum . In primo casu intestini pars impleri faecibus, inflammari, i in

anulo constringi potest. Transitum fecum intercipit, Vir reponitur, syncopen producit, crudelem syngulium arcessit. adVeniente gangraena cito moritur aeger In secundo casu nulla sit tecum interceptio is intestinum facile in cavo abdominis protruditur. Enteroceles itaque cognitionem ab expositis symptomatibus obtinere pote-1iis. Sed ex observatione tumoris her-niosi facile quoque enterocele cognoscitur. Nam est tumor elasticus , non durus, qui detento spiritu quodammodo crescit,4 in supino corpore, elevatis cruribus, imminuitur , nec non, tumore in Ventrem protrus , mur

inura sunt . piplocele cognoscitur si tumor herniosus sit mollis, Od O. sus, resus pro tempore vestigium relinquens, sensim in magnam Xcrescens molem, raro dolet,' remisia

intra Ventrem hernia murmura On

150쪽

bet . ac ration dignoscitur ente- romphal*s , epiplomphalos, bc entero epiplomphatos . arcocele, nam de udrocele nuper Verba facimus . si est tumor scroti carnosus durus , Sc plerumque in R qualis, Vix do- et , nisi quando Tadolis sit scirrho saei cancrum abeuntis . Vari cocele elisorporis pyramidalis , vel scroti venarum intumescentia quae sit a causi comprimente supra pubem Venas

reditum sanguinis inpedien e , vel ab

iis causis , qu r facile majori ratione sanguinem impetunt in venas scroti uti accidit salacioribus . neumat Oce-le ut tum Q scroti ab collecto aere Pr' ductus , qui scrς tum tendit instar Vesicae turgidae, . admodum est elasticus . Sic cognoscitur hydromphalos, Vc neumat omphale M.

Herniae in seminis ut plu

rimum in umbilic , 8 inguine fiunt, 8 in viris per viam , qua transeunt vasa permatica in scrotum descendunt. 1 3 haec tota de fiunt herniae, quia peritonaeum minus est suffialciam