장음표시 사용
171쪽
yyῖi que Alexandri arbitrio dedentibus: quos Ille armis, equis , ac omni praeda exuros, vit,i Ure donatos, quippe s icrarum imao anum violatores, Tomacum remi sic: decreta iam thim apud se superbae infestaeque urbis obsidione. -- SUPER ea tamen obsidione ad belli senatum retulit. In
quo Procerum multi partIm hIemis ingressum, partIm tuorum naeo obsid usto numerum tantae urbi circumuallandae perquam imparem, pG Multi non pio tim vicinas ordinum copias, & Gallorum auxilia memorant S,
expeditionem grauate subire videbantur. Sed stabat Alexandro sententia, audacia quo inopinatoque facinore maculam- , laxander, siqua erat, concessi Alenconio Cameraci quam primum eluere. maxime quod ad eam obsidionem, multarum circa ciuitarum L Iti opem expectaret. Insalarum certe legati, questi apud illum, a Tornacensibus impune vexari Insalensem agrum , Ultro ad diis iu ἡ, subi endos hostes obtulerant & tormentariam puluerem, Ssos solum manipulum, di quinquaginta florenum millia quast tim ille pecunia, cum ea, qtaam ab Hispania nuper aCCeperat, Germanis peribitata, qui in Lucemburgensi prouincia adhuc impacati supererant, partem eius militiae apud se ad hanc expedit 1onem destinauit dissic ausaurus suorum numeram, quo non minus obsessores circumuallandae urbi, quam obsessi d fende idae eius amplitudini pares essent. Gallorum vero auxilia non iterum tunc quidem cogenda, pro certo habebat. Plus Hiis ii Meb,f A sibi negotii futurum verebatur tum a militibus sciis, quos si--- ne externae militiae secietate nec excitare desides, nec coercere contamaces facile posset: tum a primarijs belli ducibus, ex &1 ducibu suis. quibus equitum Magister Rubasius ,& Malecontentorum dux Montinius,ille Espinoij Principis, hic eius uxoris fratres,timemdam erat, ne Caritate suorum emolliti, remissiuς aliquanto
Espinoii praefecturam obsiderent. Quamquam Alexander triusque ii dei,& morum dissimilitudini inter Montinium &sororem haud parum tribuebat. quin & sperabat, illos ad la ancipsam suspicionem auertendam, uti saepe fit, acrius inde cur turos certe non defuduros ManSfeldium aliosque , qui ob um teres simultates tanto impensius Ru basij fratrem oppugnatum iitent. Nondum Alexander e senatu , decreta iam Obssidione ν , ,d se .
discesserat, quum ecce superueniens Galliae Regis tubicerta, orat liberum per ea loca Commeatum pro Monmorini Domino, supremo regi j stabuli Praefecto , qui missus ab Rege a Alexandrum, Peronae sabstizerat. Qua data commeandi fide quamuis negaret Alexander Lali viro legatoque necessariam ille admissus est, cum hac denique legationis summa: Regem, Legas postulat T Regina
172쪽
obsidion C. Vibis celebritas.& inunimenta ' hysteticorum aduenarunt De
Reginas hie, uxorem ac matrem , excusato velle se apud Par mensem Principem, quod ultra quam optassent, Alenconius procellisset. petere ab illo, ut idem litteris luis Catholico Regi persuadeat: essiciatque, Ut prosectionem Belleiiraei in Hispaniam ad idem ossicium peragendum, Rex boni consulat Adea Alexander quid responsi retulerit, Regi accurate perscri- :bens, ad extremum addit i Sibi certum idem , Monmorinum non excusaἱum venisse, sed exploratum , an ingressu Alentans in Belgium,recepto Cameraco, violatam inter'ges pacem ιἰc sentiretur, , an irim hensus in Afispaniam transem Ius hinc Uget. Ad eam quo
rum Regi suo perquam gratum, atque ad ardua quaeque allegiari solitum . quippe solertem , morumque ac temporum D, primis callidam: ad mutanda mero negotia mire compositum alec murus aliena arcana, dexteritate inobseruabili penetrautem , quam sua o Vortune condera
tem . asa indicare ad miri notitiam, existimasse fle, muneris sui es p. concludit Alexander. Neque post multo allegatum ex Gallia Abbatem Guadagnium ad eadem Regis nomine confirmanda, quum Alexander utrumque honorifice quidem, sed rei ponsis, ea, qua ipse petebatur, arte temperatis dimisisset ; compositis rebus, exercitum ad moenia usque promotum , Tornacensi lausol tendit. TORNACVM urbs Flandriae in aditu Hannoniae , si qua inter Belgas alia , perantiqua , quam Nerviorum sedem apud Caesarem agnoscunt aliqui, amplitudine , elegantia , atque opulentia celebris est: nec minus opere stuq ae valida contra
hostium incursus, quos tape a Gallis, interdum ab Angli , non semel a Belgis sustinuit. Perlabitur illam, diuiditque scaldis
tauias: concludunt moenia, ocho& sexaginta turribus opere antiquo firmata: circumuallat ingens, atque e Scaldi magnam partem restagnans fossa, in quam propugnacula unde Im ex- arrvnd a moenibus paulum abiuncta, ac ponte pervia: tuetur ac terred ara in extrema urbe ad Scaldis ripam ab octauo Henrico Angli e Rege, quum Tornacum Gallis eripuit, aedificata. Porro Tornacenses, quam olim in Nervisis armorum ferociam supra ceteros Gallos expertus est Caesar, eam ne nunc quidem , quamuis mercatura impliciti, ut reliqui Belgarum populi, penitus exuerunt: quippe ciuilibus externisque pereetuo bellis exerciti, atque ab haeresi licentius efferati. Et refertum erat hoc tempore Tomacum haereticorum familijs: quarum pleraeque ex reconciliatis Regi V llotium prouincisis eiectae in hanc urbem tanquam in seminam magna 1eistarum colluuione defluxerant .
176쪽
I3 Si fluxerant: accipiente.illas aut de Petro Meloduno Espinoij Priam Ru ly cape , qui ut Tomacum ac Tornacesium, Domino quam Gur iciei Giib rei ombernatori propior administrabat, ita ad magnitudinem urbis, asylurn in ea aperire, potetuliae ducebat. Aberat tunc ipse ab urbe cum militum suorvin parte adiuncta ordinum copius ad Grauelingam: reliqueratque vicarium Franciscum Diovionum Estreellae Dom1num ,& Principem uxorem Philippam Christinam Latiniam, serocis animi seminam . Quam Alexander maturata ob id expeditione, sub initium octobris, positis ad
urbem castris, tormentisque ac reliquo obsidionali apparatu. Mati Valencena, Montibus, ac D co per amnes importatis, obsidione Tornacum repente cinxit : Orangio, ubi resciuid, admi- Cranslatio as raro consilium Alexandri, qui se lento tunc negotio, nec pro- 'cessuro implicuisset: exercitumque ingruente iam hieme, V lidam apud urbem frigori egestatique damnasseti conseia tusque Espinoium Princi poem, qui ad eam accArrerat,sCC ram assirmauit urbem a milite, quem traheret Alexander: ad' diditque subridens, rnacum haud esse cibum ad Uvallonum dentes. Fae a tamen prudentiora dictis erant. Eodem enitria
tempore subsidia soluendae obsidioni Orangius,&Espinoius
anxie festinabant. Sed iam Alexander, aestimata priuS Vrbe a, propugnaculum apud Diui Martini portam designauerat ad inuadendum: quoiam & altior eo loco urbs, ideoque fossa quo minus Scaldi m accipiebat, eo faciliorem milit accessum
praeberet:&edita ea munitione si potiretur, an urbem dominari tuto posset. Sed a quatiendis moynium turribuS; qctae in sea Αlεκan ertinianum propugnaculum utrinque de sensabant, incipiendum fuit; ac facile demolitus earum quinque, propugnaculum, e sis illuc tormentis,aggressus est. quo alicubi aperto, sabem1tes Farnesiani circiter octoginta tam feliciter inde hostem eiecere, quam improvide mox ipsi eiecti sunt; quippe improtecti, expo- sub eimc illud Fir c.a vi tormenti , quae e ponte propugnaculum cum moeni bus urbis coniungente, explodebant hostes, eo ponti S aditu e pellicitui
plures ab urbe recentesque saccedentes. Nec ideo a Regijs d situm est sed quidquid Paco AT , M, pro disciplina fuit. Noctu enim ducto aggere ad propugnaculi fiasiam , iussit Alexander meantes illac tuto fotares ad propumaculi rostrum binos fibrnulos moliri , simul milites pnaesto esse cum fascibus cratibbusque, quarum se se obiectu, conscenso propugnaculo, Luerendur : Eum quatuor maioribus tormentis pons quati caeptus .
cuius partem quum iam rescindi viderent hostes, veriti ne im S quatisfacto tercluso aduis redituque, deserti ipsi opprimerentur ; in urbem
177쪽
propius na Lillini conscendunt, ct muniunt. Magnum Aiaxa
dii periculum. i ta casa hostili globoua, citur. ipse, shq
p in ius auxilit tomaco mittit. Sed pars capit Ira reliqui fugiunt.
se se, relicto Regius propugnaculo , recepere . quod illi siu beun- ingr
tes, fasci iique S corbium t ica munientes, mox b quinque
tormentis muralibus fis antes, munimentum ad urbis Oppu gnationem exinde maximum habuere. At exercitus laetitiam nouas repente CasuS interturbauit. Consueuerat Alexander ,
quum in aggere , aut int Dperas non versabatur, diuerter ad eas am veteris furni, stantibus urcunque parietinis, & ligneo tegumento resectam, viginti circiter passus procul a loco to mentorum , quorum ictuS CX rimis in ea apertis introspiciebat.
Hla dum agit sub vesperam, bostes siue per exploratores admo
niti, siue ex frequensia multorum ad imperia accipienda illuc ventita tum , Interpretati quod res erat , tormento in eanta partem collibrato , ac pariet IDIS, Gansvolante ferrea pila, perterebratis , e ussisque; caemento, saxis, lignis, Alexandrum, quique cum eo aderant, opprimunt , conteguntque . Id autem ubi In castris auditum, accurrentibus eo militum primoribus
gregarijsque, viso ante casam hispano Farnesianae familiae pro
curatore exanimato, mox re extincto; creuit enimuer sollicitudo , &, tanquam erepto Duce , .consternatio. tantoque timidius congeriem saxorum lignorumque dimouentes , militer
eruunt animam exalantem , iuxtaqης alium abrupta parte corporis ingemiscentem. Nimirum iam complorabatur Alexander: quum ille e ruderibus semiconspicuus, capite quidem humer que saucius, dc sanguinem pluens, doloris tamen aut dissimul
tor, aut victor ; Dei se ope viuum& hostium malo victurum imclamans, redire quemque ad stationes iubet: veritus, opinor, ne
quid per eam occasionem obselli telataretit. Nec pbst multo , dbibitis breui curationc fomentis, militum se se conspectivi,
Operaritae , non minori exercitus gaudio, quam a atration , restituit. At Princeps Espinoius, Tornaci sui anxiuς Aldena dam prosectus , ut ex ea urbe , septena horaram itinere proc ITornaco, subsidia prouideret, tres equitum turmas immisit, tentabundus qua castrorum parte viam sibi in urbem aperire posset. Forte Alexander , qui quotidie procursoreS in Omma circa loca distribuere consueuerat, eo die plures solito, ex se secti equitibus lancearios octoginta, & sclopetarios ferme totidem,Aldenardam versus exploratum miserat.occUrsalitesque, breui acrique praelio vi res Farnesiani, caesitat hostium sex ginta, captiS quadraginta s ex , equos, signa, atque arma in cus ra ad Alexandram attulere . qui ea statim spoli ac vexilla ex Martiniana munitione suspendi iussit, ut praedam Tornacenses agnoscerent, ac noua inde auxilia desiperarent. Non tamen despon-
178쪽
138 r despondit animum Espmotus, mista qui e Grauelinga,&maritima Flandria reuocaret copias suas, Tornacensum auxilio destinataS.IM et x si M auxit in castris gaudium Pedrossa Centurio, cum VICTORIAE litteris a Verdugo ad Alemandrum de victoria ex Nortitio rela- ii hi,
ta. Etenim post mortem Georgin Latini j. Comitis Rennebe o j , Falsitae Gubernatoris, quae Groningae contigerat XI. Kalen ,, i das Augusti ; quum praesensisset Alexander, petituros eam prae
secturam pro Comite Arembergio Latinios xius amnes: quam- mantat Alexantii. uis patris merita, qui illam administrauerat , proque Rege di--m micans aduersus Ludovicum Orangij fratrem fortiter Occ G - omnia mererentur ; quia tamen aetas fili j, gen rosa hόAiemberti quidem illa, atque experrecta, sed immatura tanto xegimini videbatur : praeterquamquost is sero Regis partibus accesserar, diu medius incertusque idcirco ne repulsa ipsum, & Latinios simul offenderet, Groningam praemiserat Franciscum Verdu-gum , hispanum hominem , Talauerae natum, inter Belgaes ta- verZ: zo δinnatritum, ductaque in matrimonium notha Mansfeldii filia, belgico sanguini iam innexum, certe Belgis gracum. HunCab uno autem , Vci Veterδnum militem, consilioque ac manu promp-3 16 tum, qualem prouincia longe posita, hostiumque viribus perpetuo appetita requirebat , ceteris ante habuit Alexander, armorumque Ducem per Frisiam ita constituit, ut prouinciae regi men esset penes Groningae Magistratum, Praesidem, δc Regiosii. Ais . quatuor Conssiliari S, dum aliter ab Rege, ad quem omnia re- . tulit , statueretur. Et Verdugus quidem auspicato iniit praesecturatri Namque post aliquot minora praelia aduersaS Ordi I hi hoianum copias, parzim ab ipso, partim a Martino Schen chio profpere gesta, urium I Leuardiar conuentu mistus iterani esset Ioannes Norrilitas cum Gulielmo Nessauio, ad reprimendos Verduoi conatus ; in Groninge usi agro inter Nienetitam muniuti seim, seu cataractam nouam , Nore hornam pagum, instructa acie certatum est. Quod, usi alia praefectane suae memoranda, edito Uer agus ipse commentario complexus est . Duxerat secum Norritius es electis militibus tria peditum milia Noriit lia: inter quos undecim Anglorum , Scotorumque cohortes& turma Anglorum una, praesecto Morgano,cezeris anteibant equiLibui paulo supra quingentos, Echius imperabat: Nass uius rurmas aliquot extra ordinem habebat. At Uerdugus, qui tunc quidem non consigere nisi coactus apud se statuerat: quippe equitatu minor, δ nullis maioribtis tormentis validas, quae multa apud hostem Hocum castris ceperat, tollis voragi
179쪽
a Norristianis. postea landuntur. summa
Huius victori χnunc lo laeti Far. I om ci m nia cuniculis aggrediunt; & Tornacenses simili suffossione
nibi isque praeseptum, quo accessam hosti praecluderet: aeie iii hunc modum Hastructa. Ita medio, quantum loci angalliae patiebantur , legiones duas extendit, Rentiebergiam , S Billiam, MoeeanoTassioque ductoribus,q ibus suorum partemVvallo num addidit: partem ad latera, ubi lavior, Ss equitabilis campus, eum Restris ac lancearijs, sub Volsango Prengero distribuit .Et primum in urxoque cornu Commissa est pugna, quiescentibus in messio legionibus, quod hiatus labesque terrae transcendere illi non auderent, hi nollent. Verum ubi ab equitibus Nassau ij iij, fandi fugarique Northorum versus, Raitrum alas videre Nor-r1tiani, victoriam secuturi, maiore animo quam consilio conglobati sessas irrumpunt i atque inde aegrius, quam putauerant, eluctatos se lique, retentus ac recens Uerdugi miles aggrediutur. Eodem tempore quum a praesidio, quod apud Northor nam Verdugas seposuerat , reiecti victores Nassaviani hinc a Northornianis, inde a Raitris , qui equos circumegerant, me- dij premerentur : simul equitatus Echi j loco motus a lancea-rijs, fugam respe haret; tanta repente caede Notr iani peditesecuitesque repuli 1 sunt, ut non ante dissipari caedique desierint, quam eorum reliquias munitio Niengila, in quam se se cert tim proiecere, contexerit. amissis tormentis omnibus, & signis
militaribus plerisque: caesis ordinum Praefectis quatuordecim, nec paucioribus primariorum captis, sauciosque perquam multis, interque eos Nassauio, atque Norritio recisa manu. quum L. i. tamen ex Regijs, qui ante pugnam in terram prostrati opem n de caelo, irridente Norritio, postulauerant, nemo alicuius in V exercitu nominis, aut muneris desideratus sit Adeo Divi MA
se dextera libens adiungit supplicum pietati, ubi superborum
impietas vindicanda est. Hoc igitur laetus nuncio Alexander, communicati S VLctoriae litteris in bellico senatu, ibique sumpto urbis aggrediendae consilio, iubet, a Mansset dij sesibribus ad moenia, tribus in locis, cuniculos agi, fossorps protogente Martiniano proin
pugnacul , cuius tormenta trecentos circiter passus in muros domInantia, raros inibi propugnatores patiebantur. Sed, quod in aperto non poterant, sub terram ignoti inobseruatique tuebantur urbem Tornacenses, actis non uno in loco, Gube natoris Estreel hi consilio praesentiaque, cuniculi S. Iazer quCSuperosiorem vastioremque direxerant in eam partem , in qua
Mansset dianos moliri humum animaduerterant, eorum ope Tam transuerso meatu Corrupturi Iamque sagossionibus ebVtrinque processerant,ut quominus cunicularij militibus comitati
180쪽
mirati sibi inuicem occurrerent, terra non magnae Utique miniis intercederet. tunc Mans idiani auditis ex adiuersi, sustodientium id ibas, subito caecoque metu milites oper que ad chimiculi caput aufugiunt, repertumque inibi militum globum suo timore ac fuga inuolumit. Forte accurrerat eodem tem pore Alexander ad Uvallonum contubernium, in quod nacensium turma cham egressa, repetate inuaserat, caesisque nonnullis stationari s , in vicina quoque Germanorurt,castra νterrorem extenderant. Vixque laostem, immissis illi: b Epiro iis aliquot equitibus, compulerat in urbem Alexander, ali Quibus Tornacensium captis uum nunciato, sos res sinos militesque , relicto onere, is te fugatos ; aduolat illuc, comitante cum Maximiliano Vauxij Domino . Dumque impidationea suorum sistit, effusa e moenibus stibili saxorum procella, corripitur ipse, V auxitisque: &, quamuis galea armisque tecti, ta men Alexander brachio ictus, ea corporis parte prae umida inualidaque diu doluit: Vauxius autem maiore vi molaris eliso capite, semianimis inde auectus, ac relio uo obsidionis rempore curationi frustra adhibito, in urbem iam captam illatus,
paucis pbst diebus pie decessit moerore quam maximo Alexandri, qui virum diligebat, atque Obseruabat, eique Comitis appellationem ex Bucquoio, gentilitio in Artesia dominata nuper impetrauerat a Rege. Ad quem de Buco uois fine scribens , negat amisso tali viro secile reperturum se, qui & in regio senatu,& in aerario, cui praeerat, concilio, pari fide pradentiaque sustineat Regis causam Additqae, Obbaius meri ta , tradita a se decenni filio ordinariam, quae patris fuerat, UvaLlonum turmami& Artesiae Gavenam, siue magni Luparit m ' nus. Quin & Regem orat, ut equestrem censum gradumqui, quo pater ex militari Diui Iacobi ordine fruebatur, in filium ,, eodem patris animo,&indole adhuc maiore adolescentem , translatum velit. Atque hic ille est Carolus Longue vallius Buc uoij Comes, qui e militari sub Alexandro disciplina, ac citus aliquot, ante quam in C scriberemus, annis a Caesare, mul- is per Germaniam partis victorijs, militiae supremus it cla ruit. Ero o Alexander, repressi, fossorum terrore , reiectisque in urbem Tornacensibus, nihil ipse tardatus ex vulnere, quasi doloris sensum in aliud tempus differret ; ad aggrellionem, ,
quam destinauerat, animum aduerdit .& contra urbii togam , ducentos ferme passas procul a moenibus disponit octodecim muralia tormenta, quibus turreS qUatuor, interiectusque pMrita quaterentur . QPassati Saulem triduo tUrribuS,ac muro
inigno Alexa dri moerore, Res reprae- ut extendat uia, filium quem Germani, multi clarum