Chur-fürstlicher sächsischer stets grünender hoher Cedern-Wald auf dem grünen Rauten-Grunde, oder, Kurtze Vorstellung der chur-fürstl. sächs. hohen Regal-Wercke : nehmlich, der fürtrefflichen Kunst-Kammer und anderer Seiner Chur-Fürstl. Durch

13쪽

INGRESSUS,

Descriptiones ipta operum Electoralium Regalium .tinti tit infilotii

REGAL

14쪽

INGRESSUS iT tempore mortalium Sapientisib

ini Regis Salomonis, in cellissimo monte Lib no , multae procerae dc robustissimae Cedri creverunt, quibuS Rex ille non tantum aedes suas Regias extruere, sed etiam Omnipotentissimi Coeli dc Terrae Regis, Domum&TemPlum, miraculum illud Mundi fulgentissimum, exornare potuit , C drique praeterea multis aliis modis conducibiles fuerunt, ac denique proprium illarum est, ut in celsissimis montiubus , in Libano fui supra diei unal Syriae nimirum, & ut

fertur in Africae monte Atlante, & aliis celsissimis locis crestant , nonnullae etiam, non tantum Vulgariter procerae sint, sed in tantam amplitudinem &densitatem exum gant, ut sex aut septem Viri brachiis expansis unam earum vix complecti possint , aliae praesertim in Monte Libano, tam hyberno quam aestivo tempore virescant,& inter caeteros usus apud AEgyptios, earum succo, qui opobalsamo aequiparaturi defuncto in corpora medicata sint &condita, qVae ita a putredine conservata mumias appellanti quemadmodum hoc succocriam libri&resilae illiuiae

15쪽

goniges Dinitis und rex erdent als ein miraculum mundi

16쪽

INGRESSUR

a vermium rosione & carie, illaesae duraverunt, de quo AuseniuS :Quae cedro decorata purpuraque Nigris pagina crevit umbilicis. Unde etiam de operibus Perennitati consecrandis,. in Proverbio est:

Cedro Di a.

Ut apud Persum Noratium alios saepiusciae legitur.

Ita vere S per tropum de illis operibus Regalibus EI et oralibus Saxonicis re ste dici potest: quod in his celsissumis montibus & locis, Serenissimae Eleectoralis Celsitudianis, Domus Saxonicae, ex fundo & Solo, semper viridis rutae, tantae procerae & robustae cedri operum regalium, &rerum inaestimabilium hucusque creverint, ct amplissime auectae sint, quibus non tantum Serenissima Electoralis Domus magis & magis exornari, sed etiam Domus &Templum,sive Honor & Gloria DEI , tempore pacis de belli promoveri S aedificari possit, unde Serenissimae Electo rasi Domui Saxonicae aeque laus S gloria manat& manet,

Cedro Digna.

De hisce operibinsar m tradiaverunt θ scri erunt nusti amores, quorum πο=ninas entes pingiuae indicabunt.

18쪽

Qui Theatrum Rerum Artificialium & alia

opera RegesiaElaetoralia Saxonica publice descripserunt. N veteri illo magno & pretiosb Theatro urbium,

Georgii Bruini & ejus consortium, mentio facta est, potentissimi Armamentarii Electoralis Saxonici, ut operis incomparabilis, quod aliis omnibus totius Se

maniae armamentariis anteponendum

In Itinerario Germaniae Martini Zelleri autem, non tantum Armamentarium, sed etiam Theatrum Rerum Artificialium ,& Equorum Stabulum, in augustissima forma exstructum, cum supernis atriis Variis, & cameris distinctis,&alia opera Regalia descripta sunt ν.

Ex hoc jam dicto Autore Zeilero, forsan maximam partem depromtum est, quod in Meriani Topographia Mimiae de praedictis operibus Regalibus extat; Nee non quod habet Autor continuati libri urbium , Abrahami Saurii ; Una cum Nevbarthio, Theologo& Astrologo in Silesia, qVi paucis abhinc annis aggreS-sus est , quotannis ali quid de operibus Electoralibus Saxonicis in Calendariis suis describere, cum descriptione partiali Theatri

Rerum Artificialium . Ut autem certo tempore Vir quidam primae nobilitatis in Silesia, cui nomen erat Sigismundus a Rechenberg, dicti Neu-barthii Vicinus, cum Domini mei clementissimi Theatrum a tificiale perlustraret, nec tamen dimidiam partem Rerum Artificialium contemplatione attigisset, & tam praetiosias & inaestimabiles res, in tanta copia admiratus , in haec verba prorupit: Omi

19쪽

bini folibaren asscit groficii Theatro Urbium

20쪽

5 mi Neubarthi, depone calamum tuum, tibi impossibile erit, tam multas innsimprabjles 'pyetiosas describere .

Sla mihi etiam licet,cum dictiNobilissimiViri verissimo judicio, non tantum de Nevbarthio, sed etiam de omnibus, supra dictis, quam aliis autoribus, imo de me ipsis dicere , deponamus calamoS nostros, nobis omnibus impossibile erit, tanta Opexa Regalia stςyndum copiam & pretiositatem, pro dignitate de-Ωxibere; Nam cum nonnulla eorum, nempe Theatrum artificiale, Stabulum, Armamentarium, & alia, magna inVentarjahabeant, cuinam nostrum esset possibile, illa in compendiis fatis describere ἶ Praesertim cum omnia ista opera Regalia, a Serenissimis Npstris Electoribus,JoHA N NE GEORGIO SECUNDO piissimae memoriae & JOHANNE GEORGIO TERT IO, Domino meo Clementissio, cum clavum Reipublicae felici tenta, gubernaVit, in multis, &saltem Theatrum Rerum Artificialium tempore ossicii msi ad Iooo artificja a9 2βsin Propterea in hoc Tractatu meo privilegiato, tantum dicam & destribam in genere, quid praecipue hoc loco nimirum in Electorali Dresda , vjsiti dignum sit, & partes princj patioreS praedictorum operum Regalium adnotabo, ut peregrinantibus saltem ossietum aliquod praestem. Omnia autem describere , non licet per tenuitatem meam, 'Vam etiam cum caeteris agnosco. Incipiam ergo in sequentibus paginis, a Theatro Rerum Artificialium: Et quidem cum illud in Palatio Electorali ordinatum iit, ante omnia Palatium Electorale pauciS attingamus,& postea opera illa Regalia ordino destribamus, primum Ndem potissima post vero adjacentia ,