장음표시 사용
701쪽
VII. Aduersus Marci 0nem lib. V 13-14.
0nim 'carnis' p0suisset, n0n et 'peceati'. cum uer0 tunc Sic struxit: 'carnis pesteati', et substantiam c0 firmauit, id est carnem, et similitudinem ad uitium substantiast retulit, id 08t ad peccatum . puta nunc similitudinem substantiaq dic-5 tam: Π0n ide0 negabitur substantiae ueritas. 'eur erg0 similis, si uera 'Θ quia uera quidem. Sed n0n ex semine: de Statu similis et uera d0 censu n0n uer0 dissimilis. ceterum similitud0 in e0ntrariis nulla est. spiritus n0n diceretur carnis similitud0, - quia nec caro similitudinem spiritus caperet sed i0 phantasma diceretur, si id qu0d n0n erat uidebatur. similitud0 autem dicitur, cum ost qu0d uidetur. est enim, dum alterius par e St. phanta8ma autem, qua h0e tantum est, 110n est similitud0. Et hie autem ipse edisserens, qu0m0d0 n0lit nos e880
in carne, cum simus in carne. ut Scilicet 110n simus in ope-15 ribus carnis, ostendit hac rati0 0 Scripsisse: car0 et sanguis regnum dein0n consequentur, 110n Sub Stantiam damnan 8
carne adhuc p0 sitis, n0u ad reatum substantiae, sed ad 00nuersati0nis pertinebunt. Item sic0rpus quidem 1110rtuum H pr0pter delictum, - ad 00 110n animae, Sed e0rp0ris m0rS08t - spiritus autem uita pr0pter iustitiam, asta cui m0rs 0buenit pr0pter delictum, id est c0rp0ri. 110n enim
alii quid restituitur . nisi qui illud amisit, et ita erit resur
1 cum uero utrumque substruxerit Lut 6 si addidi T similis et Lat: simili sed ΜΓ dissimilis ΜΛ dissimili Oehlerus 9 similitud0nem M corr. m. I) 13 autem L . autem est Imi nos esse II, esse n0s Ruulgo 14 in operibus ΜΛ F, ex operibus Ri 15 scripsisse se fort. se scripsisse Pani, scripsisse MR 16 n0n consequentur Μ c0nsequi n0n possunt R uulgo 17 quia add. R' 20 parenthesin indicaui sed R , et MRi 21 cet utique obueniet uita pr0pter iustitiam suppl. Urs 23 alii quid seriysi: alicui MN 24 resurrectio,
m0rtuorum dum est, corporum Scrip8i resurrectio m0rtuorum, dum est c0rporum uulgo nam et M. nam R
702쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
suscitauit Christum a m0rtuis, uiuificabit et m0r
firmauit, absque qua nec c0rpus aliquid diei capit nec m0rtale aliquid intellegi, et Christi substantiam c0rp0ralem pr0bauit;
siquidem pr0inde uinis stabuntur et m0rtalia c0rpora n0stra, quemadm0dum et ille resu Scitatus est, n0n alias pr0inde, nisi quia in c0rp0re. Sali0 et hic amplissimum abruptum intercisae scripturae, Sed adprehend0 testim0nium perhibentem ap0st0lum Israheli, qu0d gelum dei habeant, Sui utique, n0n tamen per scientiam. deum enim, inquit, ign0rantes et suam iustitiam sistere quaerentes n0n subiecerunt se iusti
tiae dei; finis etenim legis Christus in iustitiam
omni credenti. hic erit argumentati0 haeretiei, quasi deum Superi0rem ign0rauerint Iudaei, qui aduersus eum iustitiam 8uam, id e8t legis suae, c0nstituerint, n0n reeipientes Christum, finem legis. cur erg0 Zel0 00rum erga deum pr0prium testimonium perhibet, si n0n et inscitiam erga eundem deum eis expr0brat, qu0d gel0 quidem dei agerentur, Sed n0n per Seientiam, ign0rantes scilicet eum, dum disp0 siti0nes eius in Christo ign0rant c0nsummati0nem legi statur0 atque ita suam iustitiam tuentur aduersus illum. atque ade0 ipse creat0r et ign0rantiam erga se e0rum c0ntestatur: Israhel me n0nagn0uit et p0pulus me n0n intellexit, ot qu0d iustitiam suam magis sisterent: d0 centes d0ctrinas praecepta h0minum, nec 110n et c0ngregati essent aduersus d0minum et aduersus Christum ipsius, ex in seitia scilicet.
nihil igitur p0test in alium deum 0xp0ni, qu0d c0mpetit in
1 uiuificabit Rδ uiuificauit MRi 3 aliquid scripsi: aliud φ 4 aliquid scripsi: aliud MR 5 nostra R, uestra M 10 deum: ita legisse uidetur Marcion pro dei iustitiam cs. l. 13 sqq. 12 iustitiam Pam iustitia 2 16 ot , gdio Gel 17 inscitiam MNi, inscientiam R Guulgo 23 p0pulus cmeus Gel 26 inscientia Pam
703쪽
VII. Aduersus Marcionem lib. V 14.
rantia suggilla88 et erga deum ign0tum . quid enim deliquerant, si iustitiam dei sui aduersus eum sistebant, quem ign0rabant patquin exclamat: '0 pr0fundum diuitiarum et sapi sentia0 d0i et inuestigabiles uiae eius 'l unde ista erupti 03 ex rec0rdati0ne 5 scilicet scripturarum, quas retr0 reu0luerat, ex c0ntemplati0ne Sacrament0rum, quae supra disseruerat in fidoni Christi Ox lege uenientem. haec si Marci 0n de industria ora sit, quid ap0st0lus eius exelamat, nullas intuens diuitias dei, tam pauperis et egeni quam qui nihil e0ndidit, nihil praedicauit, nihil 16 donique habuit, ut qui in aliena descendit 3 sed enim et ap0st0lus
fundum diuitiarum et sapientia 6 deii cuius iam 15 thesauri patebant. id Esaiae et sequentia de eiusdem pr0phetae
instrument0: quis enim c0gn0uit sensum d0mini, aut
quis e0nsiliarius eius fuit 3 quis p 0rrexit ei etro tribuetur illi 3 qui tanta de seripturis ademisti, quid
ista seruasti, quasi Π0n et ha00 creat0ris 3 Plan0 110ui dei 20 praeeepta uideamus: 0di 0, inquit, habentes malum et b0110 adhaerentes - aliud est enim apud creat0rem: auferte malum de uobis et: declina a mal0 et fac b0num -; am0re fraternitatis inuicem adfectu08i - 110n enim id ipsum est: diliges proximum tamquam te -; Spe
uerat fort. T legem M haec scit. Scripturas et sacramenta cnon erasit Urs 10 ap0st0lus mi, opes R uulgo; intellege: et ap0st0lus 8cil. creatoris, non Marcionis est, cf. l. M et diuitiae creatoris scit. sunt) 17 eius adii. By, om. I 3 21 in II margini adscripsit m. Ieantifrasin
704쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
gaudentes, utique dei - bonum est enim sperare ind0 min0, quam Sperare in magi Stratu S-; pressuram sustinentes exaudiet enim te d0 minus in die pres
tantes ne sitis apud u0s sapientes uae nim audiunt per Ε8aiam-; malum pro In alo nemini re tribu 0ritis ot malitiae fratris tui ne memineris -; nec U08 metips0s ulciscentes; 'mihi enim uindictam et eg0 uindicab0', dicit d0 minus; pacem cum omnibu S h0minibus habet 0 te. erg0 et legalis tali0 110n retributi-0nem iniuriae permittebat, sed incepti0nem metu retributi0nis c0mprimebat. merit0 itaque t0tam creat0ris disciplinam principali praecept0 eius e0nclusit: diliges pr0ximum tamquam te. h00 legis supplementum si ex ipsa lege e8t, quis sit deus legis, iam ign0r0; metu0, ne deus Marci0nis. Si uer0 euangelium Christi h0e praecept0 adimpletur, Christi autem Π0n e St creat0ris, qu0 iam e0ntendimus 3 dixerit Christus aut Π0n: n0n, eg 0 ueni legem diss0 luere sed implere, frustra de ista sententia neganda Ρ0nticus lab0rauit: si euangelium legem n0n adimpleuit, esse e lex euangelium adimpleuit. bene autem, qu0d et in clausula tribunal Christi e0mminatur, utique
iudicis et ult0ris, utiqu0 creat0ris, illum certe c0n8tituenS pr0' merendum, quem intentat timendum, etiamsi alium praedicaret. 1J Ps. 117, 9. 24 R0m. 12, 12. 3J Ps. 19, 2. 4J Rom. 12, 14. 5J cs.
705쪽
VII. Aduersus Marcionem lib. V 14 15.
15. Breui 0ribus qu0que epistulis n0n pigebit intendere. est Ad Thessa- sap0r et in paucis. 0eciderant Iudaei pr0phetas su08. p08sum dicere: quid ad ap0st0lum d0i alterius et quidem 0ptimi, qui nec si10rum d0licta damnare dicatur quique et ipse pr0phetas 00sdem de Strus end0 qu0damm0d0 perimat 3 quid mali admisit apud illum Israhel si dedidit qu0s et ille repr0bauit, si pri0r inimicam in e0s 80n-t0ntiam statuit 3 'd0liquit autem apud deum ips0rum': is expr0brabit iniquitatem, ad quem pertinet laesus; certe quiuis aliusquam adu0rsarius lae 8i. sed nee 0nerasset ill0s imputand0 etiam 10 d0mini necem qui et d0minum interfecerunt die0nd00t pr0 photas su0s. lie et 'su0s' adiecti0 sit haeretici. quid enim tam acerbum, si alterius dei praedicat0rem Christum interemerunt qui sui dei pr0phetas c0 trucidauerunt 3 status autem est exaggerati0nis, qu0d et d0minum et famul0s eius 15 peremissent. denique si alterius dei Christum alterius pr0phetas
peremerunt, aequauit impietatem, n0n eXaggerauit. aequanda autem 110n fuit: erg0 exaggerari n0n p0tuit, nisi in eundem deum c0mmi88a ex utr0que titul0. 0rg0 eiusdem dei Christus et pr0phetae. Quam autem sanctitatem 110 Stram fu0luntatemeto dei' dicat, ex c0ntrariis, quae pr0hibet, agn08dere est abstinere enim, inquit, a Stupr0, n0n a matrim0ni0; Scire
unum quemque uas suum in h0n0re tractare. qu0m0d03 dum n0n in libidine, qua gentes. libid0 autem nec
2J es. I Thess. 2 15. 10 ib. 19J cs. I Thess. 4, 3. 20-23J I Thess. 4, 4-5.1 AD ROMANOS EXPLICIT M loeus uacuus relictus rat in my. α m. I ad thessalonicenses) de epistola ad Thessalonicenses prima RF4 dampnare M 5 quid ΜΓ, quid enim Pam T ipsorum: is Eny
ipsorum. is uulgo expr0brabit Iun: expr0brauit MN 8 quem MR , quam Γν laesus laesurα, si locus est intester; sed cum nusquam alicti inueniatur hoc uocabulum, nescio an interpolatum sit
cf. laesi l. IO); nihil enim desideratur, si deest: ad quem pertinet scit. iniquitas 9 laesi sed R , laesisset I x l l .haeretici M in ras.)14 est addidi autem ortum, ut uidetur, eae aut e) 16 impietatem scripsi cf. infra: aequalida fuit): impietates Im, impietatem, sed Eng 18 deum scripsi: d0minum m eiusdem dei Γ , eius dns dei in my. ds α m. M II,
706쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
apud gentes matrim0ni 0 adscribitur, sed extra0rdinariis et n0n naturalibus et p0rtent0sis luxuriae -: est turpitudini quaqu0 et inmunditiae c0ntraria, quae n0n matrim0nium excludat, sed libidinem, quae uas n0strum in h0 0re matrim0nii tractet. hunc aut0m l0 eum salua alterius, id est pleni 0ris sanctitatis uepraelati0ne tractauerim, c0ntinentiam et uirginitatem nuptiis antep0nens, Sed n0n pr0hibitis. destruct0res enim dei nuptiarum, n0n sectat0res castitatis retund0. Ait e0s, qui remaneant in aduentum Christi cum eis, qui m0rtui in Christ0 primi resurgent, qu0d in nubibus auferentur in aerem 0buiam 10d0min0. agn0800 his iam tunc pr0 spectis mirari substantias caelest0s ipsam Hierusalem, quae sursum est, et per Esaiam pr0nuntiare: quinam huc uelut nubes u0lant, tamquam c0 lumbae cum pullis ad me 3 hunc ascensum si Christus n0bis praeparabit. ille erit Christus, de qu0 Osee: 15 qui ascensum suum aedificat in cael0s, utique sibi et suis. exinde a qu0 sperab0 nunc, nisi a qu0 haee audiui 3 Quem spiritum pr0hibet extingui et quas pr0phetias uetat
nihil haberi 3 utique n0n creat0ris spiritum nec creat0ris pr0phetias secundum Marci 0nem. quae enim destruit, ip8e iam 200xtinxit et nihil fecit, nec p0test pr0hibere quae ipse fecit. erg0 incumbit Marci 0ni exhibere h0di0 apud ocelesiam suam exinde spiritum dei sui, qui n0n sit extinguendus, et pr0phetia8, quae non sint nihil habendast. et si exhibuit qu0d putat, sciat n0squ0 deumque illud ad Drmam spiritalis et pr0pheticae gratiae sis
2 p0rtentosis V p0rtentuosis A luxuriae-: est scit. sanctitas: est8t die .... cf. 627, IR scripsi: luxuria est lex uxoria est Lat, lex naturae luxuriae est Oehlerus, sanctitas , luxuriae est Urs quaque scripsi: qu0que ΜΛ 3 contraria MR G, non contraria Ri 6 contineam M 10 aerem Pam: aere 15 praeparabit Enge praeparauit
phetias et spiritum creatoris qua apostolus dei alterius) MN, destruxit
707쪽
VII. Aduersus Marcionem lib. V 15-16.
atque uirtutis pr0u0catur08, ut et futura praenuntiet et 0eculta c0rdis revelet et sacramenta edisserat. cum nihil tale pr0tulerit ad pr0barit, n08 pr0feremus et Spiritum et pr0phetias creat0ris Secundum ipsum praedicantes. atque ita c0nstabit apost0lus 5 de quibus dixerit, de eis scilicet, qua0 futura erant in egetesia eius dei, qui dum est, spiritus qu0que eiu8 0peratur et pr0- missi0 celebratur. Age nunc, qui salutem carnis abnuitis et, si quand0 c0rpus in huiusm0di praen0minatur, aliud nesci0 quid interpretamini illud quam substantiam carnis, qu0m0d010 ap08t0li18 0mnes in n0bis substantias esertis n0minibus distinxit et 0mnes in un0 u0t0 c0nstituit salutis, 0ptans, ut Spiritus B 08ter et c0rpus et anima sine querela in aduentu d0mini et salutis eat0ris n0stri Christi c0nseruentur 3 nam et animam p08uit et c0rpus, tam duas res quam diuersas. licet enim et
is anima j et c0rpus sit aliqu0d suae qualitatis, siqui et Spiritu8,
cum tamen et c0rpus et anima distinct0 110minantur, habet autem anima suum V 0cabulum pr0prium, n0n egen8 c0mmi niu0cabul0 c0rp0ris, id relinquitur carni, quae n0n n0minata pr0pri0 c0mmuni utatur necesse est. etenim aliam substantiam Io in h0mine n0n uid00 p0st spiritum et animam, cui u0cabulumc0rp0ris ade0mm0 detur praeter carnem, hanc t0tiens in c0r-p0ri8 n0mine intellegens, qu0tiens n0u n0minatur; mult0 magi8 hic, cum quae dicitur c0rpus SU0 n0mine appellatur. I 6. C0gimur quaedam identidem iterare, ut e0haerentia Ad Thessa-25 eis c0nfirmemus. d0minum et hic retribut0rem utriusque
epistola ad Thessal0nicenses secunda R F cohaerentia φδ, cohaerente Ri
708쪽
Quinti Septimi Fl0rentis Tertullianim riti diei mus cireumferri ab ap08t0l0, aut creat0rem aut, qu0d n0lit Marci0n, parem creat0ri8, apud quem iustum sit adstietat0ribus n0stris rependi adflictati0nem et n0bis, qui adflictemur, requietem in reuelati0ne d0mini Iesu uenientis a cael0 cum angelis uirtutis suae et in flamma ignis. sed summam et ignem delend0 haeretieus extinxit, ne scilicet 0stratum deum faceret. lucet tamen uanitas liturae. cum enim ad ulti0nem uenturum scribat ap08t0lus d0minum exigendam de eis, qui deum ign0rent et qui n0u 0baudiant euangeli 0, qu08 ait p0enam luitur0s exitialem aeternam a facie d0mini et a gl0ria ualentiae eius, Sequitur, ut flammam ignis inducat, scili det ueniens ad puniendum. ita et in h00, 110 lente Marci 0 ne, cremat0ris dei Christus est, et
ulei seitur, id est de ethnicis. 800rsum enim p08uit visest euangeli 0 110n 0baudientes, siue Christian08 peedat0res siue Iudae08.p0rr0 de ethnidi 8 exigere p0enas, qui euangelium Drte n0nn0rint, n0n est dei eius, qui naturaliter sit ign0tus nec usquam nisi in euangeli 0 sit reuelatus, n0n omnibus scibilis. creat0ri autem etiam naturalis agniti0 debetur, ex 0peribus intellegend00t 0xinde in pleni 0r0m n0titiam requirend0. illius est ergo etiam ign0rantes deum plectere, quem n0n lideat ign0rari.
ipsum qu0d ait: a facie d0mini et a gl0ria ual sentiae
eius, uerbis usus Esaiae et ex ipsa causa, eundem sapit d0minum, c0nSurgentem ut 00mminuat terram. Quis autem est
h0m0 delicti, filius perditi0nis, quem reuelari priu8
7 10 cf. II Thess. 1, 8 9. 10 II Thess. 1, 9. cf. Ε8. 2, 10. 19. 21. 234 ib. 25J cf. Es. 2, 19. 26J II Thess. 2, 3. cf. II Thess. 2, 3-4.3 qui Γ, quia MF 4 reuelatione Γ, reuelationem MF 13 Christus est IL, Christus R 14 est seclusi 15 hetnicis M lacunam signaui
deum ign0rantes, id est ethnicos, seorsum supplendum censeo 17 hetnicis M22 ignorari es, ign0rare R 23 a prius) om. JM 24 Esaiae et ex ipsa eadem) cauSa, eundem scripsi: Esaiae, ex et 2M ipsa causa eundem MN uulgo 25 autem est M, est autem Γ uulgo 28 c0nsessurus Pam: consecuturus M R
709쪽
VII. Aduersus Marci 0nem lib. V 16.
et deum se iactaturus 3 secundum n08 quidem antichristus, ut d0cent ueteres ae n0uae pr0phetiae, Ut I0hannes ap0st0li18, qui iam antichrist0s dicit pr00088i88e in mundum, praecur80re Santichristi spiritus, negantes Christum in carne uenisse et 5 s0luentes Iesum, Scili det in de0 creat0re; secundum uer0 Marci 0nem nesci0, ne Christus sit creat0ris. 110ndum enim, uenit apud illum. qui8 quis est autem ex du0bus, quaer0, cur ueniat in 0mni uirtut0 et signis et 08tenti S mendacii. pr0pterea, inquit, qu0d dilecti0nem ueritatis n0n susceperint, ut
10 salvi essent; et pr0pter h0c erit eis in instinctum fallaciae, ut credant mendaci 0, ut iudicentur 0mnes,
qui 110n crediderunt ueritati, sed consens serunt iniquitati. igitur si antichristus est secundum creat0rem, deus erit creator, qui eum mittit ad impingend08 eos in err0rem, qui n0n15 ersediderunt ueritati, ut salui serent; eiusdem erit ueritas et salus, qui eas Summissu err0ris ulciscitur, id est creat0ris, cui etc0mpetit gelus ipse, err0re decipere qu08 ueritate n0n cepit. Si uer0 D0n e St antichri Stus Secundum n08, erg0 Christus estereat0ris secundum Marci 0nem. et quale erit, ut ad ut discen-20 dam ueritatem suam Christum creat0ris summittat 3 sed et si de antichrist0 00nsentit, pr0inde dixerim: quale est, ut illi Satanas, angelu8 creat0ris, sit nece88arius et 0ccidatur ab 00, habens fallaciae operati0ne fungi creat0ri 3 in summa, si indubitatum est eius esse et angelum et ueritatem et salu-25 tem, cuius et ira et aemulati0 et fallaciae inmissi0 aduersusc0ntempt0res et desult0res, etiam aduersus ign0rantes - ut iam et Marci0n de gradu cedat, deum qu0que suum Zel0ten
3J cf. I I0h. 4, 1-3. 8J cf. II Thess. 2, 9. II Thess. 2, 10-12 sec. Marcionis recensi0nem. 224 cf. II Thess. 2, 8. 6 Christus sit M, sit Christus R uulgo enim add. Urs T quisquis Lat: cuiusquis Im 10 On instinctum scripsi: instinctum MN mresonis igitur apostolicum sic habuisse puto: και δια etoueto zaetcit Metoic ις ἐυερIειαv actoo ης) 11 credant mendacio ut addidi 13 est secundum creatorem ed. Mi ianae et Secundum creatorem MN, est secundum nos et Urs 16 eas Otalerus: ea MN, ex Pam 20 creatoris Rige creatori
710쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
c0needens -, quis dignius irascetur 2 put0 qui a prim0rdi0 rerum naturam 0peribus beneficiis plagis praedicati0nibus tostibus ad agniti0nem sui praestruxit nec tamen agnitus e8t, n0nqui semel unic0 euangelii instrument0, et ips0 incert0 nee palam alium deum praedicante, pr0 ductus est. ita cui c0mpetit uindicta, ei c0mpetet materia uindictae, euangelium die0 et ueritas et salus. Iubere autem 0perari eum, qui uelit manducare, eiu8 disciplina est, qui b0ui trituranti 0s liborum iussit. Ad Lao- 17. Ecclesiae quidem ueritate epist0lam istam ad Ephe- ςς Qq sios liabsimus omissam, n0n ad La0 dicen0s; sed Mardi0Π et titulum aliquand0 interp0lare gestit, quasi et in ist0 diligentissimus expl0rat0r. nihil autem de titulis interest, cum ad 0mnes ap08t0lus scripserit dum ad qu0sdam, certe tamen eum deum praedicans in Christ0, cui c0mpetunt quae praedicantur. cui erg0 00mp0tet secundum boni existimati-0Πem, quam pr0p0suerit in sacramento u0luntatis
suae, in dispensati0nem adimpleti 0nis temporum - ut ita dixerim, sicut uerbum illud in Gra000 80nat recapitulare - id est ad initium redigere uel ab initi0 recen8ere - omnia in Christum, quae in caelis et quae in terris, nisi cuius 0runt 0mnia ab initi0, etiam ipsum initium, a qu0 et temp0ra et temp0rum adimple ti0 et adimple ti0nis di8pen8ati0, 0b quam 0mnia ad initium recensentur in Christ02 alterius autem dei qu0d initium, id est unde, cuiu8 0pH8
2 naturam creaturam) MR, naturae Urs operibus se, 0pibus B praedicationibus M, praedicationum R. praedictionibus Em 3 ad agniti0nem M in ras. a m. I) non scripsi: an MN, nec r8 4 nec Gel: ne ΜΓ', nae Ri Oemlerus 6 competet se, competit R 8 bobu
add. m. I ad laudicenos), de epistola ad Laodicen0s BF 10 et titulum scripsi: et titulum ΜR 11 gestit M, gestiit Ruulgo 15 competet Pam: c0mpetent MR 18 ut ita R), uti pax ΜΛi illud. . sonat R , illum . . sonare mi 21 erunt omnia Μ, omnia erunt R uulgo 22 adimplectio et adimple ti0nis Eny cf. 633, I): adimpletiones ΜΓ, adimpleti0nis