Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

691쪽

thorace nautico, seticornes, antennis apice setaceis,

oblongi, spiniperies, tibiis spina notatis, c0FOrct angulo et lineari. Inter lapisoytera larga papilionum familia iterum P i 8- in sex phalangas dirimitur, quibus foecundum Cl. LlNΝ A E I ingenium sequentia largitur nomina: Equiter alas habent primores ab angulo postico ad apicem longiores quam ad basin, suntque vel Troiani, vel Achiui: Heliconii, alis angustis, integerrimis, stria tis, primoribus oblongis, posticis breuissimis: Danai alis integerrimis, illique condidi vel festui: NFmphales alis denticulatis, gemmati vel phalerati: plebeii parui, lancis saepius contractis, ruraleS veburbicolae: et barbari, ad priores non referendi, horum nomina ab Argonautis mutuatus est Noster. Sphinx gerit antennas medio crassiores. In phalae nurum pariter genere septem phalanges sunt, quaa trecentas et quatuor continent species: I) Bombyces antennis pectinatis, elingues vel spirilingues. a) Noctuae, antennis setaceis, 3 Geumetrae, alis patentibus horiZontalibus quiescentes, vel pectini- CorneS, Vel seticornes. 4ὶ Tortrices, alis obtusissimis, et fere retusis. S) 'rasides, alis conniventibus in figuram deitoideam forficatam. 6ὶ Tineae alis conniventibus fere in cylindrum. 7 Hlucitae

alis digitatis fissis ad basin.

Neuruptera nullum generum acceperunt aug'p- S 3. mentum, sed plurium specierum. Hymeno era nouum genus habent S qui p. sis. aculeum continet punitorium reconditum, alas planaS, OS elingue: meon nunc ab Api distinguitur, quod probosdide dei tituitur. alasque superiores plicatas habet: Mutilla aculeo punctorio, sed aliis non instruitur. Dipterorum noua genera sunt: Empis, Ore r0str p. oveorneo inflexo, bi ualui, thorace longisre: Conse',

692쪽

os rostro porrecto, geniculato: Bombysius, os rostro porrecto setaceo, longissimo. P. 6Q8- Utera vero in tres ordines secedunt, pedibus nempe sex, capite a thorace discreto: pedibus pluribus, octo et Vltra, capite cum thorace unito: pedibus pluribus, capite a thorace discreto. Noua sunt: Lepisma, cui cauda setosa, setis extensis; Termes, ore maxillis duabuS: Pisulangium, pedibus octo, oculis duobus verticis contiguiS.

p. 6 1. Nequo in Ultima classe Hermium defeeit Cl. Auctoris indefessa industria, quorum quinque nunCrecensentur prorsuS noui ordines. Sunt illi I .Lntesina animalia simplicia, nuda, artubus aestituta. a. Mollisca, animalia similia, artubus instructa. 3. Testaceo, mollusca simplicia, domo calcarea obtecta. q. Lithophia, mollusca composita, basin solidam aedificantia. S. GUhyta, Pl Diae Vege

tantes floribus animatiS. Primus ordo, qui olim reptilium erat nunc augetur: Furia; quae corpus habet filiforme, aequale, aculeis distichis praeditum, haec in corpora Penetrans cito dolure eadem enecat. M in , Corpore Carinato, ore maxilloso tentaculato: Tereio, ore tentaculis octo instructo, maxillisque hemisphaerici S. P. 6sa. Alter m9A siserum ordo, cui HS pleraque genera inter Zoophyta olim erant, nunc nouis nitet gen ribus hisce: Doris, corpore oblongo, repente, tentaculis oris octo. Priapus, corpore basi affixo, ore terminali: Scyllaea, corpore n tante, Compresso, pedato, tentaculis sex: H9lathuria, Corpore natante, tentaculis inaequalibus, apice pendulis. p. 667. In tertio nunc ordine testaceurum Valuarum numerus diuisiones facit, sunt enim eadem vel multius- uia, vel bivaluia, conchae, vel uniusti uia spiralia,coelisere, vel via iusti uia absque spira regulari. Haec autem di

stinctio

693쪽

stinctio occasionem suppedifauit viginti et octo nouis

generibus, quorum denomination CS plureS apud L I

mus autem ea cunSta hic repetere, siquidem figura oris siue aperturae et forma distinctio rus rationem contineat. Ubivis recentissimorum indagati uni animaduersiones in consilium fuerunt adhibitae.

Sic etiam in quarto ordine sit 40phtorum nihil P. 7 89. accessit, praeter specierum accuratam disposi

tionem.

Plane tamen noua est Mophytorum familia , undecim absoluitur generibus: Lyis constat stirpe radicata, lapidea, nuda, geniculata: G0rgonia stirps Tadicata cornea, crustata, continua: Alcyonium stirpe stuposa, corticata, continua: Tubularia stirpe fistulosa, tunicata, subgeniculata : chara stirps papyracea, nuda, porosa: Grallina, stirpe fibrosa, crus fata, articulata, articUlis multis oris: Sertularia stirpe fibrosa, articulata, articulis uni floris: Hydrasti e subradicata, gelatinosa, apice florifera: Pennatula stirpe libera, pennata, basi ore instructa: Taenia, stirpe libera, moniliformi, articulata; Voluox stirpe libera, globosa, sobole nidulante. Absoluitur itaque hoc eruditionis singularis apparatu regnum animale, in quo assiduam et undi- quaque diligentissime collectam industriam satis extollere non positimus, eodem iam studio denuo elaborauit Cl. Auctor regnum vegetabile, de quo propediem nobis dicendi occasio suppeditabitur gxatissima. Xx δ

694쪽

h. e.

Franconica collectio obseruationum, eX physica, medicina, re oeconomica et reliquis, assinitate quadam cum his connexis, scientiis

depromtarum. Volumen III. etc. Ex numerosis, quae hic occurrunt obseruationibus, earum tantum, quae ad nos inprimis spectant aut singularem attentionem merentur, sum' mam exhibere liceat. ri Part. XIII. no. 3. De deleterio vaporis carb9num inu exemplum sistit Cl. DEL 1vs. Duae Deminae ad superandam frigoris vim, nocte ingruente cameram perangustam prunis ligneis calefacero tentant et in lectum se conferunt; hae die subsequente somno profundo sepultae et valde stertentes reperiuntur. Remedia statim intus et extus applicantur, sed omnibus, etiam efficacissimis, frustra tantatis, pereunt. Corporibus apertis vasa meningum, sanguine admodum referta, inque altera tantum foemina humores undiquaque in cerebro extraxiasatos, in utrisque vero plexum ChorOideum sanguine refertissimum, lobos pulmonis cOlore obscure coeruleo et nigrescente praeditos, in cordis auricula dextra sanguinem polyposum Vesiculamque felleam eodem plane modo, Vt in ap0- plecticis saepe obseruatum fuit, valde magnam et expansam repererunt. NO. 4

695쪽

No. 4. Obseruntionem effectus deleterii baccarum p. q.

RHis sinae communicauit Cl. GoΕcKEL. Dictis nimirum baccis comestis puella quinque annorum versus vesperam motibus conuulsiuis et vomitu insigniter cruciata die sequenti obiit, cuius corpore aperto, erosionem et inflammationem fundi ventriculi , circa pylorum inque principio intestini duodeni deprehenderunt. NO. 8. Annimmicos obseruationes inseruerunt p. 6S.C. et D. Pressa nimirum glandula thymo humor Per paruos poros copiose pericardium penetrauit. in alio cadauere vrachus duos pollices supra vesicam apertus fuit. In omnibus, laqueo strangulatis, submersis aliisque suffocatis hominibus, caluaria aperta, dura mater non adhaerens reperta fuit. Inde adhaesionem firmam durae meningis ad caluariam imaginariam tantum esse, colligitur. Part. XIV. no. I. Historiam abortur monstro 'P yy se timestris tradidit Ιll. de κLINC RENRERG. Foetus nimirum bicorporeus, duobus capitibus, quatuor naribus totidemquo pedibus instructus uni duntaxat placentae, uno funiculo instructae, iunctus fuit, quem, quod notandum est, intra quadrantem

horae absque perita manu auxiliatrice mater enixa est. Foetus quatuor libras et quatuordecim uncias ponderauit.

NO. z. De praefantissimo succorum plantarum p. Q3-

recentium Usu ad vernales cωrationes spectante disserit Cl. DELIUS. Cum natura quolibet anni tempore et inprimis vere omnibus animantibus talia suppeditet, quae ad conseruandam vel et restituemdam sanitatem idonea quam maxime sint, Noster ea propter, praemonstratam viam ingressus, tales plantas Commemorat, quarum succum expressum felici cum successu usurpatum commendat. Facito

autem quiuis intelligit, eis tantum succos istos moderi morbis, quarum causa in visciditate et x 3 ten

696쪽

tenacitate lymphae, vel et impuritate et dyserasia

sanguinis et humorum consistis, quiue, cum longum tempus durent, chronici affectus aut morbi nuncu- P. I λ pantur. In quibus itaque sanguis. tenax, lente per vasa Circumductus, pondUS membroriam Variasque obstructiones producit, his commendantur taraXR- cum, nasturtia, graminis, cichorei et scorZonerae radiceS, nec non fumaria, quae plantae et iis pariter Conducunt; qui scorbulo vero nec non scabiosis cutis et faciei assessibus venereisque etiam morbis

laborant. Qui arthritide huius quei variis speciebus cruciantur , his prodest trifolium fibrinum, hepatica, beecabunga et portulaca quiue de affertibus pectoris, asthmate et similibus conqUeruntur, hos chae relatium, iustilago, hyssopus, Ve'

roniza, urtica et turiones brassicae crispae iuuant. Quodsi vero phthisis pulmonalis vel immineat, vel praesens iam sit, eiusmodi aegrotanti bus praeter hasce mox memoratas plantas, duas treSue septimanas usurpatas, posthac plantae leniter adstringentes, tonicae et vulnerariae, ut hedera terrestris, millefolium, plantago, agrimonia et bellis commendantur, quae pariter et in renum aD

sectibus ulcerosis laudantur. Iisdem plantis paricum successu uti possunt foeminae, chlorosi et mensium obstructione laborantes, inprimis si succum

insuper melissae vel et pomorUm auranti Ortim recentium adiiciunt. Plantae hae resoluentes nec iis etiam nocent, quae tenui et acri sanguine laborant quibus autem humores facillime in motum ducuntur, hi succos acescentes et incrassanteS, Vt aceto

serum genus, pimpinellam; sanguis orbam italicam et borraginis folia in usum simul vocare possunt. p 137' Praeparantur eiusmodi succi solo pressu, qui mediante prelo, ad hunc finem apto, obtinetur. VHS eorum mense aprili, malo et initio iunii essu

solet. Venaesectio in adsuetis paulo ante, et quibus

697쪽

aluus tarda est, lene euacuans praemitti potest. AdultioreS uncias tres, iuniores vero vel debiliores duas aut unam tantum capiant, necesse est. Tempore matutino hora sexta, septima vel octava, vel per se assumuntur succi, vel lincula fenuia superbi- Duntur vel iidem succi hisce ius culis iunguntr. Motus posthac moderatus eademque diaeta requiritur, quae iis, qui aquis mineralibus utuntur, praescribi solet. Tres quatuorue septimanas et vltra, prout necessarium iudicatur, succorum usuS Continuatur.

Qui debiliori ventriculo instructi succos perferre forte nequeunt. hi dii fas plantas in sero lassis decoquere, postmodum exprimere expressumque suecum usurpare possunt. Qui usum horum succorum sequitur vel et comitatur scorbutus, Cum sudore foetente sub nocte coniunctus, boni ominis esse solet, inprimis in iis, qui doloribus arthriticis antea vexati sunt. Appetitum praeterea prostratum horum usu saepe restitui et infantes atrophicos saluos demum s spitesque inde euasisse, experientia Noster confirmatus perhibet.

omentum describit, quod po i mortem, ut cera, siqua- twm r*ertum fuit. Ipsius nimirum Cl. Auctoris filia quinque annorum quatuorque mensium subito aegrotare incipit et in primis de torminibus et aestu insigni conqueritur , quae symptomata ita sensim in. Creverunt, ut nono die praeterlapso diem subires

supremum. Corpore aperto infestina tenuia, aere distentu inque gyris eorum Undiquaque materiem, cerae flavae liquatae rursusque condensatae similem, nullum vero omenti vestigium praeter nonnullas

dilacertas fibrillas atque hinc inde in ventriculo et intestinis signa inflammationis et gangraenae Cl. Auctor detexit. No. Singulare cronium describit Cl. DB p. 23 S. OvS. In interiori nimirum superficie ossium x bregma-

698쪽

bregmatis et ossis frontis singulares foueas depre-hondit, ita, ut in fundo fouearum ossium breginatis diploe plane deficeret craniumque eo in loco dia-phanum esset. In fouea ossis frontis autem diplo equidem non abfuit, vasa tamen ibi decurrentia oculis facile eerni potuerunt. Has foueaS ab arteria durae matris, sulcos alias cranio imprimente, non autem a simibus durae matris prouenisse, laesionemque diffis in locis non solum facilem, sed et lethalem esse et trepanationem locum ibi inuevire vix poste, Cl. Auctor arbitratur. P. 3I9. Part. XVI. no. 3. Obseruationem de profluuis sanguinis ex utriusque oculi canthis maioribus inferuit Cl. BOEN NEC REN, Sen. Infans triginta hebdomadum per aliquot dies ophthalmia serosa et dentitione dissicili laborat, ex cuius canthis oculorum

maiorum subito sub nocte sanguis limpidus fluidus

grateque rubenS promanat et, postquam COChleare circiter effluxerat. sponte profluuium cessat. Quo facto calor, assiectio oculorum molesta et omnia symptomata minuuntur et insans corpore et viribus notabiliter dein crescit. P 323. No. . Scirrhi cancro si curationem commemorat

Cl. DELI vs. Matrona quaedam per trede-

Cim annos absque ullo incommodo scirrhum in mamma gerit, quo autem tempore praeterlapso pruritum et dolorem pungentem percipit. Accersitus Noster ad resoluendum hunc tumorem durum emplastrum de gummi ammoniaco extus applicat intusque lenientia et diaphoretica leniora exhibet. Diebus aliquot praeterlapsis dolores augentur et

tumor in apertum abit ulcus, ex quo tenue et acrUserum emuit. , Tunc viceri unguentum digestiuum ex terebinthina, vitello ovorum et pauxillo mellis

applicat et emplastrum sic dictum Norimbergense superimponit. Post quatuordecim dies in fundo viceris substantia renitens animaduertitur, qu

disquisita

699쪽

disquisita copia induratae materi ei, granulorum in--star, educitur. Materie hac sensim per dies aliquot educta pus laudabile apparet, tumor mollior minusque dolens euadit, symptomata minuuntur et quatuor septimanis elapsis ulcus ad consolidationem persectam perducitur. Part. XVIII. no. a. Stupenaeae crasse tiei cor stris p. sio I gutari hydrope factnto Gyendentis iij cription emexhibet Cl. DELI vs. Foeminam quae per sex annoS abdomine, insigniter expa i , incessit et vigesimo tandem nono aetatis suae anno suce abriit, aperiunt et ouarium sinistrum in saccum horrendae magnitudinis expansiim animaduertunt. SaCCUS hic disquisitus copiosos tumores, magnitudine Olli gallinacei et vltra, interiori superficiei adhaerentes et materie ex albo flavescente viscida glutinosa plenos exhibuit. Materies intus contenta centum et sexaginta libras ponderauit, eademque per filii umlinteum traiecta, colore viri descente praedita, ab aqua forti et spiritu vini, nec non igne admoto Coagulata est. Viscera quoad situm et constitutionem

non leuem inde mutationem passa esse, facile quiuiSintelligit. No. q. De infante absque illosis fecundinis natu p. S I.

relatis ex uotis publicis. InfanS nimirum Vna Cum chorio et amnio penitus illaesi si inque his detentus exclusus fuit. Membranis apertis aqua estluxit, iisdemque remotis foetus nullatenuS Corruptus neu placenta etiam corrupta in conspectum venerunt. Foetus, partui non proximus et funiculus sanguine Orbatus fuit. De caetero nullum laesionis signum

repererunt.

No. s. v. sanguinis agi me uti ve se it, Dum p. s 3.

Vena viri cuiusdam, qui duas horas ante sectionem potum Casse cum lacte assumserat, secatur, loco sanguinis rubri lac dilutum essiniit, ita ut copia sat magna egressa, nec ulla sanguinis rubri guttula arParente venam claudere cogerentur.

700쪽

Trai te des Alfemons vaporeus es du SeXe, aueCrexposition de leurs symptomes, de leurs differentes causes, et la methode de les gue-rir. Par. M. IOSEPH R AULIN, Docteur

i. e.

Tractatus de affectibus sexus sequioris, quibus

Vaporum nomen a Gallis datur, una cum explicatione symptomatum et diuersiarum causarum, deque medendi methodo A

dtore IOSEPH RAULIN etc. Quae in foeminis haud raro occurrunt assectiones spalmodizae, quaeque a plurimis hactenus hystericarum affectionum nomine insignitaofuerunt, a Cl. Auctore vaporosarum affectionum nomine insigniuntur. Verum has affectiones minus apte hystericas vocari, imo nomen hoc, prorsus falsum, ex errore quodam introductum esse, in

praefatione Cl. Auctor monet. DUm enim vetere vi Noster ostendit, inprimis HIPPOCRATES et GALE Nus, quique hos secuti sunt, unice uterum aecusarunt, harumue affectionum causam in solo

hoc viscere quaesiuerunt, factum est, ut, sedem causae inuigilantes, affectiones istas hystericas, id est, uterinas nominarent sicque hoc nomine spasticum quoddam morbi genus designarent, quod foeminis fantum, viscus hoc fouentibus, proprium, nunquam viros infestaret. Cum vero istud morbi genus