Experimentarius medicinae / Continens Trotulae curandarum aegritudinum muliebrium, ante, in, & post partum lib. unicum, nusquam antea editum ... Oct. Horatiani de curationibus omnium ferme morborum homini accidentium. De acutis & chronicis passionibu

발행: 연대 미상

분량: 344페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

uas S iis es aspratiles Λ oxymelle accipiant

cum pipere et gingibere: et uinu, et mel,et diustreticaSpotiones, et antidota somnifera. DE STOMACHI caussa.

IV 6 P. XXI.

E O Stomachi caussa nomen accarpit ii ipso stomacho ipse

caussae fiunt, scilicet dolor, debilitationes, anathimia, lipothimia, δη- yyy 'μ' trophia calatrophia, diarria itora, defectus, tumor, duricta,uentosi/xς' reumatismuS, selydor uocis amputationes, fastidium indigestio, uel my Ius rudius, uomitus, uapor segmatum infusio, singultus sudor, ard00 collectio, uulnus, carbunculus, parali sis. Hae omnes caussa exstom khq Stomachi letiiunt. Oportet nos dare signum eorum et curam Dolor exit GiQri macho fit, ex cholera uel Regmate:quae si in stomacho procludantur,pq habente exitum, neq3 peros, neq; per uentrem, maximum dolorem Mci uni stomachi, ut aeger nec loqui possit. Cui uaporationes adhibere dς

bcs. X e farina triticea, codia in uino.&in saccello stomachu uaporaxQi potu dato. Si sebi it elixaturam de rosii codia in aqua, aut in lacte bovi HO, aut ciminum Ostum, aut pia semen ex aequo tritum cum calda pQ tum dato. Quod si dolor est sine febribus, potum accipiant elixaiuxδ absinthii pontici, aut centauream ει ungantur ex nardo, aut pentami ron. Quod si antiquus fuerit dolor pigra accipiant &epithimo utan μ Anathimia diastoracis. Debilitationem stomachi, quam graeci anathimiam μ'

cant, sic agnoscimus. Ex appetitu cibi ces late, quem graeci anareγi' Uocant, pulsu paruo, cum animi 8 membrorum defessitione; atq; post ' bum stomachi grauatione, cum accarptorum desectione tardo sensu illi uS, ructationibu S, aut sonitu uentris attestantibus prius* cibus d ς' coeperit aut si pessime corruptus, uaria qualitate transerit, quae eructμ' tionibus acidis ut brumosi significantur. Hic si cibo abstinuerit aegi Oxy os uentris sibi quasi cucurbita rupta uacuum sentit attestante sudor 'cum pulsu paruo, 8 oculorum caligine S interdum uisum obscvrys sentit, aut defectionem interpellat Cibum quaerit, S cum paruum perit, desinit, aut uirium attestante debilitate, aut corporis nutian ς'

to cessante Ic ipsius cibi membris non proficiunt. S isticium in

rum deficiente nutrimento corporis detrahunt. Inde coloratus ing ' tans emcitur rex parua occasione, facilis in febre atq iracundia

medi bimur , ut sequitur . Fomentum erit adhibendum stom- hi

sic ellica 3 n masticis 3. j. rosa. 3. iii apii seminis 3 in absis ' 'communi sicci 3 ij si habuerit citonia matura, uno partibus,' ' q

282쪽

Μ CYix3 ij si non uel turionis citoniati articulu:omnia in linteolum ligas, in in Auς03m uino ueteri optimo, albo, pridie mane coques ad medias Lana Wrpinatam,totam intingis,exprimis,&super stomachum ponis. Haec si Oris adhibita fuerit, aliam spheram calidam intinctam in ipso uino res 'Quabis, necesse est per triduum prima die nouem, secunda undecim, mi quatuordecim spheras, ut diximus dabis:aut ubi numersi suprascriPxum impleuerit,ambas super pari imponis, & de fascia listabis aut ubi uerit lana leuis, de calido fabano extergis Et potui dabis si febri eli a turam apstet aneticii febris non fuerit, accipiant elixaturam absinthii FQntica Quod sit solutio uentris fuerit:accipiant oua cum melle aut estiXaturam de citoniis. Quod cum digestione, oxymelle. Qtiod si anti αqua fuerat caussa epithim a dialoes . Dii. masticis vi'. absinthii comis munis forum . i. omnia teris diligenter,& Omisce cum ceroti cons ectione. Si febrit,ex nardo id est, carra; vi.&olco; vi.simul diu teris .m linteolo grossae inducis, Mimponis: S aeuas hora tertia diei:et facis per triduum. Et potum dabis oxymelle, aut oxyporium, iamilon, tiarauabis. Et autumno cibos offerimus leues.&digestibiles. S uarios uii: Ditidium tollant. 8 stomachum non euertant. Quod si febres in ii fue o icti, balneo utantur. Sed Scanathimia in stomacho sic apprehendimus Rput dolet, uel aures sonant, oculi parum cernunt: stomacho dolent nRut grauantur, aut cibum reiiciunt, tarda digestio uertigo, ut subito cata iant cum tremore stomachi. iipothimia stomachi hoc est mal facto i

iit ex nimietate, aut ex fangi unis, uel ex uentriSeuacuatione aure harae

morroidarum fluxu sue narium, aut mulierum mcnstruari ira fluento Rut explenitudine sanguinis&cho letum Naribus odorem bonuni Dpponimus, ut puleium, menta, thymum, Rabsinthium, laterem ei sues

camus:&fomentationes stomachi adhibendar in hyeme, calidae in state

. Et potum dato elixatusam de rosa & malorum di oti hi aut

'δ ζera inpones Et absinthia pontici elixaturam bibat nati oohia a L ''m hi, hoc est, sursum euertens. Siees uomitu. atii quem addes '' 'Ph' ita 'xVm,d pi et xi uomunt cum defectus fit ex frigdore, unoemi nachum ex oleo nardino aut chamarinilino, aut anetino tepido et su=

ku ei Viarni Solutio uentris solum, ut qui cibum a caeperint Diama.

283쪽

Corruptesa

stomachi. Tumor.

XXX Es CVLA II inoperatum, non cocium digerunt. Fit ex nimietate ciborum. Si febris no fuerint,lauent:& potum accipiant oua cum melle, uel oxymelle cum elixatura api' &elixatura an eli. Et cibis stiplicis utantur qui uentre n0β soluunt. Itora stomachi, hoc est, corruptela fit item ex nimio pQ μ

uel cibo manducato, ita ut uomitum & uenirem simul soluant. est ctus stomachi maxime fit ex uini putredine. Si nimia receti bibendi A liquibus contingit ex corruptela stomachi sine cibo.& sine potu, u si

quenter cibOS reflciantait dysentericis, uel lientericis. Quibus haec estῆψ'hibeiada potio magna 8 probata . idoniae radicis corticem albuimuini myrtini sextarias tribus coques ad tertias,s superaddis mellis ii, 5 iterum coques lento igne:& subinde moves, ut ad mellis sguram, 'mat:colas,& das coclear, ieiuno, per tridua singula. Item granai dg Tigrana,&uinum austerum ex eis comixtum coque:&tolle ab ignς μ bi bullire coeperint:agitas, et mittis mei, coquis ut spissum fiat:&Iδη superius umorem stomachis capprehendimus. Ex nimiasti, at pori siccitate, et iactatione animi, atin corporis laxamento, uigiliai uim et quietudine,&tumentium partium feruore pulsu crebro articulorum, frigido corpore. Si ergo digestio difficile consequitur, cum grauaxiψης tumentium partium, aut accaeptorum corruptione, ex quo inflatio, φρcordiorum sit,ac si totus stomachus in tumore suerit constitutus, Os ης

supra memorata partes tenduntur.Consequenter somentum supra isti pium fiat, adiecto oleo hispano. Et postea cataplasmetur ex hordei sis

na,&seminis lini &Denugraeci, in uino&melle cocta: uaporenturaxς 'absinthii uiridis turiones teres, cum axungia ueteri cataplasmato δ' citonia matura, aut a stylos . aut caricas pigue coctas in uino ς ς' cum Xungia,&melilotum. Mabsinthium cataplasmato 5 accarpiqPithimo dialoes,& adiecto nardo exturbent:& cuphas de cucurbitis ς cipiant. Et pro indigestione corum accipiant oxyporium, piper 'l' Tuta tritum, cum melle mixtum: secundum uires dato. Quod si inuexς

uerit, impone epithimum diamelilotum .Et potum accipiant elixatur' ' absiathil pontici Duriciam stomaehi ita apprehendimus.Ex recco bus signis transactis horis: hoc est feruore et dolore tumentibus, duri significatur, initio uelut igneo sensu attestante grauedinem at subi 'ctore tactu os resistit duricia. Ex transuoratione dissicili cum praeso δ' ne sensus .Fit adtex frigdore potus, uel uinolenta,& nimio coitu rantur autem sic.Primum semento suprascripto cum oleo,&post Φ plasmato ex hordei farina.lini semine, kcnugreciLaricas in uino cori ' panem siccum, tritos absynthr flores, tritas altea radices coques in adiicis mel,&caricas,&suprascriptos pulveres mittis in stomachWφ' uaporabis, ripassiis puluerem de aloe, is astice: cataplasmabifine per triduum. Quod si antiqua fuerit durieia: hoc utaris remedi' myrrham, ammoniacum, thus excoctum succos caulium in chy tam inducis donee sponte cadat, imponis epithimidiamiton au

284쪽

M. alamiten teres cum pipere, ex calda orat Iro Hiariis C

, ut choleribus. Fumositas enim eorum pertransiens, si ad faucin

285쪽

vomitus, vapor. Regmatum

XXXII ESCULAPI Ie stomacho uenerit , uel ructuationes uel aerugines saucium uel oris Punt ut quicquid cibi uel potus accς perint,malum saporem generet, aux*

marum, aut brumosum CX stomacho uenientem cum nausca Hicere debent in domo splendidas lucida et odorem bene olentem Oppρ

namus cum eXercitatione:&oXymelle accipiant, aut absinthium urnum

cum calda,&cibo utiles, bene olentes, quidelectationem asterant comς dendi, S qui bene digerantur. Deindcagrimoniam, et salsamentum, qps aeruginem oris & faucium extergant:aut sinapi cum aceto

squillitico sol

Haiar,&scaria, uel raphano. Et quicquid desydcrant,cibum accipiant, ii amsi cibi contrariis crint. Parum per singula accipiant ut ex uapore i bi modici fastidium repellant,oxyporium accipiat diacitonitem, aut i ciminum . Et balneis utantur. Orexia, hoc est, multum comestiosi desiderium, qui ultra naturam, uel consuetudinem comedunt, post V ς Ualitudine corripiunt.Sic eos agnoscimus. Cum somno experre sti*ς rint, frigido sudore perfunduntur plus accipiunt, plus dormiunt. 5 g ues corpore fiunt, cum indigcstione. Hi non comedant praetcrinum . bum senaehac detur is cibus leuis, ut oua, uel pedes:& uinum calidi iς iunis dandum crit per triduum. lndigestionem uel acres ructus S na.' tam comestione, uel assiduam dimisi agiam, uel segmata in stomachusi infusa Multimore stomachi, uomitu prouocent ex comixtione rapi, ni S OXymelle potum accipiant, S uentrem purgent. Uomitus fit stomacho frequenter, ut cibum uomant cum segmate. S os humecii. 'habeant. Fit ex frigdore, uel flcgmatis abundantia, aut ex holerum, nilail intra stomachum teneant, cum grauedine corporis, uel macie. machum curent, uel uaporidient. Cibos siccos dabis, asbs teneros cos stri lauos: maxime paruum potum accipiant. Cibum diligentia

adhibeant, que ira in frigdore stomachi scripsimus Uentrem moueasn lauacro utantur,&unctionibus thermaticis, ex oleo nardino uelici' myron:aut absinthii elixaturam bibant. 8 granatorum uinum, ci ' cium cum melle. in dimissione pusica uel potiones amarae dantis usmitum compescant,ex colle stiuo mastices ex oleo nardino aut pig pq Oxymelle Oxyporio. Uapor stomachi fit ex inflammatione s brium vel cholerum, ut os semper asperum sentiant S siccis sine ullo humox Emendantur autem sic. Masticis 3. q. menis uiridis 3. i. addis succum glosa': S dato fabae magnitudine cum calda Ulo in illa iras sci iniqinfuso itisse machiust cum tussi S nausea Ouae fleomatum est Flegmatu infuso inest infusio. crassa sit gida est: ut semper stomachum uel articulos manuum uel pediri 'stos'

dos sentiant aegrotantes, cum indigestione. Quibus medicata ienium

confici debet, quod flegmata ipsa calefaciat S incidat. Foeniculi radic βι gulius ex stomacho sit aut ex frigdore,aut ex frigida bibcdo. aut ς

286쪽

iniue

iis ite e

siiii mus ra

I g ntis F. Dragantum fundis in aqua ubi recens est . ,, Γ Pustian &facies catapotiassabarima nitudine Λdam sim

qui expurgent;&uulnus curent stri

tu, liquoties ne sensu. Cum sensu,Apoplexiam dicimus sine

macii

287쪽

rebus nihil sentiunt aegrotantes, nec mouentur, attestante eius grauedine cum frigido corpore, totius corporis labore S desectu partis qV Passa est cxtensione, aut contractione totius etiam corporis. VN Paralisis quae Paradoxon appellat Quae ambulantes detinet. Fixyy ralisis iuxta senes, qui nimium frigidi sunt corpore &fegmatum in '

sone. At in iuuenibus qui aetatem nimium calidam habent, ex infusios sanguinis aut ex uini seruore, aut ex frigdorc, aut indigestione ciborungi aut celabore aliquoties cum sensu aliquoties sine sensu. Quando coim motioncm cognoscimus, S cum superuenerit, ut subito sicuti sormi , iuxta partes corporis moueant, Maliquando aliqua pars uelut ignis. deat, aut in frigidetur una pars articuli paralisis fit. Quod stin toto corpirc fuerit, apoplexia uocatur Aliquoties cum adductione patitur qui.

ne ullo dolore et subito nascitur in dimidia parte corporis: aliquorie 'qua pars corporis soluitur,4 dis Jcile mouetur, S in frigidata stupet Virtutem si no habent permanentem in eo causam Digdoris patiunxψ0S naembra mouere non possint, nihil in sentiunt sulsus in eis no in ' nitur. S colorem pallidum habent S fastidium fit ex frigdore. In Riis etia partibus corpori S fit paratiss. In parte dextera manus uel pede sue in sinistra parte. Aliquando lingua soluitur, S implere non pQ ς , articulationem uocis et angustias S odorem nolentiunt. Caput ali l . D us S nares, S labia,S bucca ,S supercilia palpebraru oculorum δ' quibus cum sensu fit S dolorem sentiunt motus. Quibus sine sensu, η .motum sentiunt. Aliquibus ex plagis aliquibus crura Aliquibus lumcum spina. aliquibus uesica ex frigdore, aut ex humore frigido p δ',

cantur. Paralisis item fit in hyeme, et in aestate, contraditone locorucus ura nimio dolore S grauedine. Curationes earum adhibendae, ut p/ ipsaeque compessae sunt, multum fricentur ut uaporationibus insolς ἴdo odorificentur unguentis ex pice resina pipere, eusorbio, ad arcς his similibus consectionib. utantur. Fortismiras Dicationis et comoiiψ' uentris exercitationibus mediocriter utantur. Et in locis ipsis super /ς tenti Singantur,cu mordicatibus unguentis ex squilla s. euso i 'i Pere, Piretro,sinapi ad arce. Si in ipsa pasmone paralisis cibum noλpptierint, accipiant potum. in ipsa parte cucurbitarum raptus appon η' 8 post cibu dropaces post tractum S lauacra. Et partes quae conii 'fuerint, auteXtensae, aut clivulneratae fuerint iuuari debent molliori

fricationibus: S extensiones ex medullis ceruorum S adipibus conpstis. unguentis S cibis humidis Quod si ex sanguine paratis V irit, fit tempore uernali, et autumni S aestiuo: in artate iuuenili S tis. Cum c patiuntur, exsoluuntur, ut eos trahat 5 sine dolore sors 'inem 5 stuporem habent ueluti ligneum sensum luter initia eorum botoment ex brachio contrariae partis. Quod si uires no permiserio '

288쪽

icae ars citi

test

rles calius:

.... si 'ςb0 moi x. Quod si in sinistro latere tuerit aut in res T,M dextero latere flebotomezi: et emissio saliguinis sat sectio

ranuntur, aliquoties soluuntur articulatione neruoru aliQuoties imo

pςdruntur ut nullum gustum sentiant. 8c adbibendum imper ii

Ddorein non Liatiunt. Uti debent dimifragia et coll'ni t castoreum sub lingua teneant aut lasse tritum cum oxymelle mi: Rium e penna inagua tingatui: et os aperiant ut humor digerat Cas

, abia, Oculi,cibaaiiagua, nares ista agnoscimus sic Caput eorti treo' et:aliquoties exagitantur buccae. labia Si sanus dissoluitur minus autem rorquetur locis. Secundum naturam non possunt con ere humorem intra os maxillae autem laxationem patituitu

possiunt. Oculi eis subtorquent. Et quando in uiro oculo est aut uli RmOObuS, facies eis torquetur quasi cincinum faciata Estoc andrii ri

erinonem rectum loquuntur aliublesum iste omne, sui

Ruςnatur stomachum curent,&inter scapulas scarificentur,re.

289쪽

C aput ungant ex acopis thermanticis:& purgentur ex elleboro:&gat gari Tent Xymesse de puluere cocognicii , S staphis agria Naxibili

autem infundi iubemus de succo radicis betarum partes duas,ac mellii partem, Et eXerceantur fabulis, ut sermones componant 8 ad sensuis Pristinum ueniant. Et purgentur ex thera Partes autem manuum,sp pedum, si aliquem sensum perdiderint naturalem, nec frigidum,nc naturalem sentiant, uel motu careant, singultus frangitur ut non sch tiantes cari oportet uel radice asari aut ex licio aut unguento utan ip mordaci, hoccst oxymellesquilla sinapi, piretro pipere, calce, lauril, ς'

cis ex oleo, S aceto. Quod si stupor in ipsis partibus permanserit: qbalneo sinapismo utantur, aut ad solem dropace ungantur ut omnis hymor de his locis depellatur. Quam maxime ei spina dorsi, uel ceruix vh gi diligenter debet ex acopis uel myracopis quia omnes uneiurarco'

poris nostri sibi coniunctae sunt inod si ex plaga corporis p ry

sis obuenerit statim flebotoment, illis adiutoriis, uel unguentis My gantur quae proxime superius diximus. Qiuod si crura, uel pedes, uel inanias paralis impas fuerint prin ρ' capitis erit diligentia Ut Ungaturo Dicetur: cucurbitis inter uir 'qscapulas ponantur: S prarmico utantur, etflegmagogo &gargariz Spinam, uel loca uicina ungant ex copis, uel cerotariis thermantici in malagmate diaspermaton,&fricationibus locorum ante cibum . Ei incibos cooperiantur loca ex lana molli,carminata, tota calida. Ungῖn y ex unguento quod ad proprium faciat, ut est eus orbiu piretrum, Pip ad arce lauri baccae cacrios, his similiaci ut sentiant loca tepida coim

nitionem Uel uini med camina, et cxer uat:ones adhibendae medi Q V ter Quod si lumbos paralisis tentaverit, pedes gressus negant, unqambulare non postulat. acribus utendum erit en emis ex oleo rutaccq aut anserino adipe, ex oleo laurino tamen primum enema implici oleo rutaceo o tum consessitionibus uariis, ex bitumine paretro, rapigmento, adarce, castoreo,& his similibus utantur . Et dropareo lagmate tantur diaspermaton aut diasinapi aut diaphnidon. Erpo v accipiant piper, castoreum aut radices de prassio ex uino: Malia diu quia adhibeantur, quae paraliticis praescripta sunt. Guttur autem diei lem paratisin patitur quia as id ue moueturi Aliquoties sit cum modi tusa, ut secundum consuetudinem non pos it moueri impeditur en 'Π' ' radicibus linguae: & stomachus aliquoties compatitur, ut cibos ΠΩΠcipiat prouocantur calido, frigido tonsillae, nec cibo nec potu uiri μ' tui cum lenitate. Febriunt Cibus in stomacho no digeritur sed in py cordiis remanet torpescunt illis femora: sugglutiunt reiiciunx aquam accsperint: uentrem tenere non possunt. Squibal proiicius, excarpto humore sectido Assiellantur cum magno labore ut subit. Q uuntur, & subito stringuntur. Curationes stomachorum adhibendC

Uesicam autem sparaus tentaverit: lotium sine dolore dimiti My

290쪽

stus

lass

se ineluis cataplasmatib. de i

nlcatori. Et cibi leues adhibeam

SEARCH

MENU NAVIGATION