Horatii Tvrsellini ... Epitomae historiarvm libri x: Editio diligenter ...

301쪽

Ferrariae Ericem creauit Georgio porpebrario Boemiae Rege haeresis damnato,Boemicum rem hsatthiae Hungaro Regi condonauit itaque o m. rauia,Silesia,ceteraea regiones,&,rbes catholicae Hungarum secutae Per idem tempus Franciscus a Paula ordinemMinimorum, dovicus XI. Rex Franci ordinem Equitum S. Michaelis iniu-tuit.

Xystus inde IV. Pontifex subrogatus antiquam aedis Lateranensis possessionem nonicis secularibus, qua inde usq; a Bonifacio VIII. pulsi fuerat, reddidit.Regularibus coenobium,& templum p cis extruxit ita controuersia inter eos aliquando iublata.Federicum Folirium Vibinatium Ducem appellauit,sibique affinitate iunxit,eius filia Ioanni Roboreo fratris filio collocata.Franciscus M mmde genitus, qui bavunculo idone baldo Federici filio adoptatus ad ducatum Vrbinatium deinde peruenit Intercisc Mahometes Rex Turcarumlsos sinam, Rege debellato, e summam perfidiam necato, subegit Bossinae Regina Romam ad Xystum con- sugit. Qui secietate cu Venetis,&ferdinado Nea .

politano Rege inita, liuerit Carasae Cardinesis ductu, bellu intuli Curcis.Canasse igitur Smyrna capta,minus dant hostibus, quam terroris attulit. Et domesticum bellum Potificis curas auertit. Nucolaus Vitellius Tiferni regulus, Laurentii Medicet Magni Cosini hic nepos fuit pecunia adiatus tumultuabatur,finitimos populos ad defectionem trahens.Itaque Potitifex Vitellio per Iulianum Loomm

302쪽

satum clomito,inMedicen aristia vertit.Quem inis sidiis filistra appetitu aperto persecutus est bello, Ferdinando NeapolitanoRege in belli secietatem adscito.iamque ros Florentina inclinabat, cu Lau- rentitiingularis animi magnitudo, prudentiaqu praesens periculum discussit Nispolim profectiis Reo, ex hoste socium iecit.Mahometes interim rerum successu ferox Euboeam insiuiam Negropo- tum vocant & Scodram urbem munitissimam vulgo Scutarim appellant)ademit Venetis,Rho doque frustra oppugnata in Italiam arma vertitE Hydrunte improuiso impetu capta, Italiam terro x compleuit. Extemplo omnium chius a domesti eis bellis in communem hoste veris. Verii ubi silv bita Mahometis mors Italiae Prinis: pes metu soluit, Hydrus ab Alphonso Calabriae Duce recepis est. Per id tempus Veneti, 3pri Rege cum stirpe ex- tineto, prum insulam,Regina tradent Occupa.

Inter haec Xystus Iubilaei celebritatem ad XXV. annum reuocatam egit,anno eius seculi LXXV. Quam Ferdinandi RegisNeapolitani aduenius insignem fecit. Diodona Pontifice duo Reges, alter Dania, Suetiae, Noruegiae,Gothorum alter Val , Iachiae,& Bosina duo item Duces Saxoniae, ca- labriae voti causa ad Apostolorum limina venere. Per idem tuus Iudaei ridetivi in Simone puero Christiano oes Christi cruciatus renouaruciGaleatius ivlaria Dux Mediolani Hoane Andrea Lapr gnano, ob iram adempti sibi fundi est intersinus. Quae res Genuenses impulit,ut Auria auctore, ex-

303쪽

cuta Ssortiarum iugo, se in libertatem vindiea

UMV.Pontifice Ioannes Ditemius, Rodul' phus Agricola, Ambrosius Calapinus, Angelus re

Iitianus,l .Iovianus Pontanus,HieronymusVida, Sanararius illustres fuerunt.

Subiectus Xysto Innocentius VIIL Pontifex amicus pacis iiij,sed Aquilanis,quia Rege Ne

politano desecerant, in sidoni acceptis, ingenti se implicuit bello Ceterum Liaimi Sullani captiuitas eius Pontificatum nobilitauit. Is Mahomere nanderat,' a Baiaetetestati e praelio vici us ad Rhodiorum Equitum gistrum confugerat. Itaque R mam ad Innocentium bellum iam Turcicu me: tantem est misiis.lbi honesta custodias abitus. At Baiahetes ut Pontificem sibi conciliaret, sacroiam Elam Christi lanceam ei dono misit. Et eode tem pore sanctae Crucis titulus allatro Men Ela a dinali repertus,quo ipse die Ferdinandus, Eliaabeth Hispaniarum Reges, Granata urbe Pervim potiti, Μaurorum in Hispania regnum exciderutaimo circiter DCCL.quam Saraceni. Iudaeiq; aut Christum colere,aut exulare iusii Subinde, sacrae Inquisitionis officium est institutum. Ob eas res Ferdinando Regi ab innocentio Catholici cog- nomen datum.Porro Rex CatholicusCln istopho. ut Columbi Genuentiis opera nouum Orbem auxi fodinis praediuitem, antiquitati penitus ignotu erire coepit anno eius seculi circiter XC.Sabaeis primum uiae insula, inde terra cohtinens, cui Meiaco est nomen.Exin Americus Vespuci Fl

304쪽

rintinus,Emmanuelis Lusitani Regis missi, Bra filiam,noui Orbis partem,lustrauit anno circiter JUD ius deinde a sitanis paulatim occiipataeaemio Americae nomen factum . Memorabiles setique viri, sed memorabiliores, si eos ad lustra das ignotas oras,gentesquerelleio impulisei.su indes& innocenti Ponti Laurentius Medice Italicae pacis perpetuus custos cessite vita,Petro G lici relicto nec virtute,nec consilio pari. Innbcentio Lrebus humanis exempto Eb- lectus est Nexati lar VI non sine ambitu e ins mia. Satis constatomnes,qui spe praemiorum illi suri pii fuerant, itiales exitus habuisse.& eius Pontuticatus grauissimo Italiae belloinsignis fuit. demserme tempore innocentio Alexander, Ferdinando Regi Alpi sus filius, Federico Augusto Maximilianus item filivssucccessit, cui eius parens ijsset anno post initumimperium XXXHIL Sub idemquoque tempus lac pus Ussumcassano genitus impudim uxoris haude oppressus est. Eius liberis de imperiodecertantibus,t ahel S plius sororis filiusauitum Unum Persarumcepit.

Aximilianus Caesar Malerico patre non vi te clarior sed Italiae funaui fuit . In

305쪽

ter principatus initia,Ludovicossortia Mordi gnomen erat, tii per tutela occasioneas, ran dem occuparat, diolanensium Duce contui Psqueappellato,grahosii mi belli materiem dedit. Alphonius Calabriae Dux mox obitu Ferdinan si Pati is,hoc nomine II Rex Neapolitanus,Ioannis Galeacii pupilli socer generum in paternum primeipatum restiti remistiebatur armis Morus ergo ut bellum auerteter, Carolum Vm. Franciae Regem ad Neapolitani regni velut hereditariam posssestionem vocat.Et Caivlus ingentibuscopiis,inu sitatoq; bombardarum apparatu in Italia transgressis in Etruriam diuertit. Ac Petri inponis vise tutem reueritus Florentinos aequis c nditionibus in fidem recipit,silua libertate, quam Petro M diceo Latuenti,filio pullo reaiperarant Lodemeten apore Piseni connivente magis,quam concri fite Carolo,se in libertarem vindicarunt. Rex Romam prosectus ab Alexandro VI. Pontificemucε accipitur , laimoque abducto Neapolim pe

tit.

Inter haec Alphonsiis Rex non magiis hostisa'

paratu, quam suorum procelaimoaio exterrinas

cessit,Ferdinahdo filio Rege declarato.Qui Fra cis imp r,ne tentato quidem bello, in ΑLnariam insulam Ischiam vocant se recepit. Ergo Carolus

victor prius,quam hostem videret, tam opulentor 'o sine ullo certamine potitur.Sed extemploin Franciam remigrans docimento fuit ii quanto dis ficilius f t tueri res,qamparare. Ta felix victoris

aes ferme ristianos'inc essabi metuentes

306쪽

in Francum armauit. Haud procul Parma dubio Marte dimicatum est. RexFrancus amissbexercitus robore,ac re discessit. Itaq; Ferdinatius Rex

qua seuore procerum,. auxit ijsCatholiui Regis, Consalui eximii Ducis opera rem meapolita Ju

cepto regno, haud diusuperstes sulti Sine liberia, moriens Federicopatruo regnum multo dem que tempore, douicus XII. AvielianensiuDux Carolo VIII. subrogatus Hii Catholico Rege in societate belli assiimpto , Ludovicum cognome. to Maurum Mediolani Ducem debellatum capit.

diolano potitus regnuNeapolitanu , Federico ge tradet riecipit. Ceteruin regni dilusione cae foedere,ortuminter Victines certamen, Hispanos,

Galloincomitat. nsaluus igitur Dux, rificiscaesis,regnuFerdinado Regi Catholico vindicat, ex ςo gnus mappellatur. Ita Neapolitanum regnum rediit ad Hispanosinno circiter Μ D. qui annus1ubilae celebritate insignis fuit. Magnus subinde motus Italiam agitauit Caesar Boi si Dux Valentinus Francicis auxiliis fultus,Mmiliam omnem praeter Bononiam,quaea Ioa- , ne BentivoloTyranno Nnebatur Flaminiamq; insitam ditionem redegit, dissimulante Alexandro VLPontifice, uti opibus favete.Mox Vidonem Vseldum Vrbini Ducem pri'cipatu exuit Cam rino, sublatis Varinis Potitur. Neque his conten

tus,Columnensium,Vrsinorum,Caietanorumque oppida,qua vi,qua raude Occupat Ceterum Ale

andri Pootificismors eius tyrannidi finem imp iuit. Asie

307쪽

Alexandro VI. Hus III breuisiimus Pontifex, Pio Iulius 1 I subiectus. i rgiam omni ditione ac dignitate spoliatum dicitiit. ut qui aut nihil aut

seresse concupierat, quoniam Caesar esse non poterat, nihil euel. Inde Pontifex Ioanne Benti- uolo exacto, noniam recepit.Exin Maximiliano

Casam, Franciae, Mi*aniaeque Regibus in s

cietatemassumptis, Venetos continentisposelsio- sone exutos in Venetiarum angustias compulit.

Res captae intervictores diutis, Carseri V trona, Vicetia,Patauium cumcarnis; Regi assumi g mum,Brixia,Cremona, Crema Hiono Trarum, Monopqlis, Bariolum Bariettam, cant Apuliae oppida desiere Pontifici cauemna, Ariminum, in ilia omnis roddita . Peridem tempus Piseni cladibus fracti,aret oblidi

ne domiti, tandem Florentinorum iugum recepere Iulius porro minuendasio itali Francorum i opes ratus,visonsumFerrarismirrem ab eorum amicitia avellere cism non posset,bello petit.Mutinam ancisci Gonetam ductucapit. irauduum suisauspicus eripugnat,haud sitis dignum tantis

boribus praemium. Ceterium ad Rauennam Gassi Fois ductu ingentem accepit aFrancis, a Ferra. riensi Duce cladem Nec incruenta hostibus iunvictoria.ad XX hominum millia, quam ferme utrinque strage,cecidisse traduntur. Et ex Francis Duxipse assto cum nox,ilitate caesus.Gbontifici)s Ioannesisledices Card.Legaviscaptus. Qui paulo pos fuga elapsuhHispanarum copiarum Ope,florentiaeprim alia ted eis re stituit.ril motiar-

308쪽

Hisor ib.X. Is di Heluetiis subnixi co js,caesis Frucor upraesidiis, in pristinu statu redierunt. Ita Mediolanensis poς

sessio Francis adempta, ximiliano Ludovici Matu i filio exauctoritateCesaris,&Pontificisred olla.Per idis tempus Genua,quaeFrancis parebas, a Frenil ijs asserta est in libertatem Bononia pulsis denuo Bentivolis, Rauennaque a hilio receptae. Parma, macentia ex sc miontifici traditae. Inter haec Veneri omnia serme, quae silperiore bes-

Io amiserant, armis recepetunt. Iulius II Pont Pisa'timi conuentum Rege Franco auctore irini ituit in Lateranensi Concilio indicto, actoque dis soluit Patautes Naupacto,'& Methone potitus,cu enetis pacem fecit. Ad ultimum filiorum re

bellantium bellis implicitus Selimi filij fraude in

teriit.

Per idem tempus Baptista Manilianus, i eta, vi illis temporibus nobilis,floruit. Leo inde X. Laurentij Medicet filius Pontismpacis otiique amator, custos fuit. Cum Franciso cus I. I ex Francis,Mediolano recepto, Parmam, Placentiamque Pontifici ademistet;Leo cumFran code pace transcgit.Pragmaticam simetionem de sacerdotiis a FrancoRege mandandis,per eam qua Concordata vocant, aboleuit. Subinde Ferdinat disRex Catholicus, Nauarra in potestatem redacia, decessit, Carolomcpore ex filia haec Philippo Austriaco Flandi laeConliti nupserat herede regnorum rclicio Porro Martinus Lutherus aduersus Rom. Pontificςm debacchari in Saxonia , unde ipse erat, coepit, Saxonis Duce auente,&Ignatius

309쪽

Loiola,qiit dei te Societatis Iesii auctor fuit, sin-etimoniae fama florere coepit,Deo nouampiorum horiiniun cohortem,aduersus impios fidei deser

tores.parante.

Inter haec Selinius Palaetet patre, fratribusque extinctis,Tui cartara inuasit imperium lactata est sermonibus barbara illitus vox, Nihil--δε- s mustaclvom Abiato nomino metu remine. Inde duobus

Sullanis det,ellatis hetiae, AEgypti amplissima regna suaeditionis secie Isioaeli quoque phoPetasarum Rini a uinium urbem regiam ademit

Iamque Italia imminebat,cum cranco absumptiis, Solimanos lici legat imperium. Ρ-ro Hispania cum ab Austriaco Rege, Bel gis Praetoribus geretur, inaniis motibus agitat est.adeo Hispani peregrina imperia non ferunt. Haud ita iij to post xlaxi nisi nus Caesar XXVI.

principatus anno cessit e vita

Chrs nam anno DX I CArolus V Maximiliani Caesaris ex mulippone pos aes rhellica vinute diariis in paucis suit. Huius est eo Pont. Prosperi Columnae ductat rursus Italia extulit Francos. Mediolanensis prin-chpatusFrancis Asortiae ivlauri filio, Parnia,Pla centiaque Pontisici ex isdere reitituta. I co Pontifex sue oram laeti nuncij gaudio, siue Ven Mo in morbum incidit, breui est absumpti , ubiuile nisi i ima luxusobstaret , memorabi is,poitatς, itastitia,liberalitate insignis,litterarum,lit.

310쪽

teratorumque fautor examitis paterno instium. Gynnasu Rom.nobilinusDoctoribus undiq; a citis relebriusfecit. exdoctorti numero Ianus M. rhasius, Augustinus Niphus,& Basmus Chalcondialas Demetrij fili fuere.Ρetium Bebum,&Iacobum sadoletum ab Epistolis habuit. Francistum, Paula in Sanctbrum album retulit. Eodem anno, quo Leo,decinit Lmmanuel Rex Lusitaniae, inmmutia celeberrimo Arabiae emporio, Iridiari de ultima lentis ora stibacta nobilis. Adrianus VII on Iectus est absens,cum preesset Hispaniae. Eius Potificatum Rhodiensis clades si nestum fecit Rhodiis quippe dum Christiatiorum Principu cunetallii auxilia, Solimano in deditionem accepta est anno eius secuti XXV. inde Rh diis Equiribus Melita insula assignata. Per idε te pus Boigradum quoq; Hungaria propugnaculum amisiim.Genua a Cesaris copijs dirupta,put Fr1ci eis pnaei stilo, in cuius tutela annQSocto fue- ώrat,in Hii Ranorum fidum peruenit Habitus est lique Adrianus in negotiis lentior tardiorq;. Ita celebrata est illa Hieronymi Balbi Hugari Legati libera in Cardinalium Senatu vox, no- --

tifex Adrianus fuit.Eum Aleae norinus Patriarcha per litteras Christi Vicarium agnouit.Obiit cuj genti opinione lanctitat iv,quae ex eo oria est in xi-me,quod ncmine ex cognatis honoribus,atq; opibus cxtulit, nolle se aedificare Sipia in sataguinibus dictitas. elubratur etia apiens illa eius vox t -