장음표시 사용
291쪽
LIBER SE NDES. CAP. V : Us imperii Germanici, de nitur, ac Drudictio Pontificia, quoad Protestantes,si mastur. g. a. Occasionem huic paci deditreligionis, in imperio nostro, reformatio, qua obnundinationes indulgentiarum Detetianas, auspiciis Luueri anno d. fr. Octob. MN tebergae coepit, cum enim moX apertum sta sma, imo bellum, autore Carosi V. Caesare, sequeretur, tandem prudentia & felicitate Maurarii Euctoris Saxonia, transactio Passa-.Viensis Issa. fuit obtenta, ex qua postea, in Augustanis Comitiis, anno Ferdinandi, Regis Romanorum ac Caesarei Vicarii,&Sta-.tuum consensu, paX religiosa consecta est, quM omnia ex autoribus propriis plenius di-
I. 3. Pacem hanc, ect conarentionem, non tantum ex rat ione gremuli patet, sed & propria , a conditione persbnarum belligerantium, petita, nec non formulis ipsius Recem .suS g. IJ. I. confirmatur. Ratione tamen
subditorues mediatorum pax religiosa, lex proprie dicta est, eosque in tantum obligat, inquantum materia pacis in eos cadit. g. 4. Summatim haec continet I ut Pontificii & Protestantes se mutuo tolerent a bona Ecclesiastica occulpata protestantibus
relinquantur 3J Jurisdicito Pontificiis quoad eosdem sit suspensa Α) violatores pacis Na hujus,
292쪽
huius, poena fractae pacis publicae coercean
g. s. vero conventionis huius & n tura & iustitia penitius intelligatur, obse Vandum est, eam non respicere Pontificem
Romanum Germaniam, sed Germanos in- .
ter se. Postquam enim Protestantes a Papatu discesserunt,cum Pontifice quidem Romano conventio aliqua necessario ipsis non fuit ineunda. S. 6. Si enim iniusti hostis qualem Pontificem Romanum esse L s. e. r. satis ostendimus) vincula evadas, tum ad securitatem quidem majorem facere potest, si eo nomine cum illo pacisci queas, sed ad libertatis obtentae iustitiam conventio non est necessaria, Verum sufficit, quod in tutum subductus, vim elusam albis velut dentibus ridere poS- sis , id quod exemplo aliorum Regnorum ut Angliae&Sueciae &c. intelligi etiam potest. s. 7. Quia Vero, facta secessione, artibus aulae papalis, bellum in Germania excitab tur, acmembra Eiusdem inter se collidebantur, ideo,hoc rerum Statu, conventione opus
fuit, cujus indoles, valor &justitia liquido apparet, si, quid ista caurum sit, per partes
specialius expendamuS.. g. g. Nimirum I) conventum est, ut inter Reipublicae gen nicae membra pax fic
293쪽
Atqui hoc iam communia legis naturalis decreta exigunt, nihil enim eommiserant Protestantes, ob quod Qcialitate essent indignit' hinc conventio hactenus nihil novi continet, sed Pontificios saltem bonam fidem agnoscere & communem humanitatis sensum resumere jubet, neque igitur de valore conVentionis , ex praescripto juris divini necessariae, dubitari potest. f. 9. d autem Protestantes nullius criminis hic fuerint rei, liquet. si eorum propius consideremus. Us sunt libem late religionis, hoc licitum esse, ex indole religionis patet, imo cum religionem corruptissimam deseruerint, ac aliam, verbo divino convenientem sint amplexi, ideo non tantum licitum sed & necesIarium id misse, manifestum est.
g. IO. Porro excusserunt Muperium papa-
is, sed nec huic ausui crimen inest, cum ρο- patus vel verbo divino repugnet, vel saltem nullo jure nitatur, ceu c r. c.' probatum, umo si calculum recte subducas, etiam hoc Proteitantium factum non tantum licitum
sed &, ex praescripto juris divini, necessarium
294쪽
&hoc, si non necessarium , saltem licitum existimari debet, cum penes Status imperii, iam tum aliquod fuerit imperium, aut, si hoc nondum satis liquidum censeri potuit,tamen, iis, pro ratione istorum temporum id licuit, cum Caesis S imperium officium stium negligerent. '. I2. Ex his satis apparet innocentia Protestantium, & licet Pontificia Reipublicae germanicae membra, dum in eos arma mΟ-verunt, ob contumax superstitionis praejudicium, excusari quodammodo queant, ipsum tamen bellum fuit injustistimum ac nVentio, quae pacem restituit, necessaria adeoque validissima. 's. I3. Porro in cautum est, Ut cum religione papabi, Proteriantium religio toleretur ,
hoc vero licitum imo necessarium quoque ine, ex antediistis jam constat, hinc conventio, quae tolerantiam illam sancit, dubio procul valida est. De caetero ista sancti ne, aliarum religionum tolerantia nonsm-pliciter prout quidem videri potest ex R. II T. atque ita communiter accipitur,. ' vid. SCH DEDER. Intria ad jus 'ublici parcgm. c. a/δ sed saltem ratione nec tri: tis excluditur , ne scilicet ex conventione alias religiones tolerare debeant Sta- i
295쪽
f. 14. Nam sanctio illa ex sententia Saf- , sectu Pontificiorum, qui ejus constituendae autores fuerunt, explicari debet: Cum enim his, ex inflictabilis suae religionis principiis, male persuasum esset, se haeretic , quOS VO-cant, tolerare non posse, & illi tamen Augustanae consessioni addictos conventione religiosa tolerare juberentur, ideo, ne tolerandi nee iis ad alios dissentientes eXtender tur, clausula illa sibi prospicere voluerunt. Dum igitur Protestantes eam admiserunt; ideo nec. tas exclusa censeri debet, sus a tem ulerandi, iis ademtum non est, qui, exsanioribus principiis, illud sibi competere imtelligunt. Is. Ulterius 3 conventum est ut perium Pontificis fir βψεnsum , sed& hoc vel
necessarium vel licitum est,adeoque nec validitas conventionis, hoc 'sensit in dubium vocari potest. De caetero ista pacti pars non est reserenda ad Pontificem hujus enim respectu pacto opus non fuit, sed solo discessu in perpetuum eius potestas est elisa, ceu admonitum sed Status imperii pontificios,ne scilicet hi papami Protestantes denuo sub i-
g. 16. Est autem illabisensio, revera tulis papatus abolitio, suspensa enim est potestas Pontificis in eventum religionum, legi
296쪽
timis mediis conciliandarum, i. e in eVentum nunquam exstiturum, hinc res eodern
recidit, sive potestatem aliquam simpliciter tollas; sive sub conditione, nunquameiniatura suspendas. . f. II. Interim, ob contumax Pontificiorum praejudicium, conventio de Qta suspensione erat concipienda, cui stilo ne reluct
rentur Protestantes, gravem utique habuerunt causam, ne scilicet, se S faciendo, consilia pacis in Pontificijs plane extinguerente Solentur igitur superstitionem suam spe . eventus nunquam exstituri Pontificii, libe tati Protestantium inde nihil decedit. . s. 18. Denique )jus Merorum ae ins
eie jus dissonendi circa bona Ecclesia qua, Matibus Protesanribus is tributum , hoc etiam arbitrio pacistentium subfuit , nam penes Germaniam revera erat Jus illud, utut membra ejus nonnulla, prae nimia superstitione illud vel non intelligebant, Vel non credebant, quod veritatem non mutat: Licuit emmGermaniae de subjecto juris Sacrorum spe- 'cialius quid constituere, ac Statibus imperii jus illud vel confirmare vel conserre. f. I9. Nec est , quod dicaS, eousqueDAE
istuae Mon potuisse extendi, ut Gerus papalis bonis ecclesiasticis eiceretur , cum ex hypothembin 'Me istium , etiam fassa religio toleram
297쪽
aea sit , nam munus Cleri praesupponit Co ditionem certae religionis, hac igitur mutata, illud ultro evanescit, praeterea Clerus ille injustas Pontificis partes sequebatur, ade que, velut Reipublicae hostis, recte ejiciebatur neque enim religionis libertas eousque est extendenda, ut ejus praetextu Qcialitas &2cietas civilis turbari queat. s. ao. Ex dictis sequitur, nec illos Pontificios , qui in pacem non consenserunt, in Protestantes aliquid jure moliri posse, nam licet ex pacto non obligentur ad omittendam hesionem; obligantur tamen ex ab lutis Q-cialitatis praeceptis , ' neque etiam illorum contumacia impedire potuit, quo minus alii necessariam 'dc licitam conventionem inirent: aliter BURGOLD. ad I P. trip. a. Dis
Omnis Trausisii, Cardinalis & Episcopi A gustani, velut factum heroicum, in rei V ritate tamen injusta filii contumacia nec Protestantium causiae justae quicquam detrahere
. g. 22. Interim' fatendum est, quod illi, qui non consentiunt quales quidem hodie reperiri haut crediderim) in Statu hostilitatis, sed injustae, maneant, hinc eorum perin.
298쪽
de ac ipssius Pontificis, cujus castra hacratione sequuntur, nulla habendaratio, nec conventio cum iis necessario erit ineunda', nam Iibertatem obtentam, etiam sine hac te legitimam, OstendimuS. . g. a3. Ex dictis etiam intelligi potest, an& in quantum conventio religiosa titulum 'ugofundiamentalis mereatur ratenus pacem solum reducit, eatenus nomen illud non adeo ei competit , bene vero, quatenuS definit, quis Reipublicae Gemanicae mem- brum esse queat, nec ne, autjus Sacrorum specialius dup-t, ea enim ad sermandam ' civitatem pertinere, manisestum est. g. 2 . Non minus etiam intelligi potest, anJaes Sacrorum conventione religiosa Statibus imperii, sit datum vel resilutum, circa quod non adeo consentire solent Scriptores
ιορ Illud in hac dishuisitione cavendum, no apontifice verum aliquod jus derivemus , quo vulgaris docendi ratio non raro inclinat, nec enim ille aliquid juris habuit, nec , si ha- huisset, conVentione, inquam non consem' sit, amittere potuisset.
f.' as. Hoc praesupposito, Ius Sacroru illa aliaque praedicata simul serre potest. L, cebit illud dicere vindieatum, dum Germa
nia id ab injustopossetare,si non insolidum,
299쪽
EIRER SECUNDUS. CAP. V. 2 3faltem ex parte, vindicavit ; Dici poterit re-fitutum, dum ius, quod, facta mutatione,ad Status imperii iam aliquo modo pertinebat, sed a Papa interceptum erat, ipsis Respublica
reddidit: Recte etiam vocabitur confirma tum , nam ex conVentione, iuS competens,
majus accepit robur, denique nec dati juris appellatio hic plane exulat, ' nam plus juris utique conventionibus religiosis accepere, a Republica & Caesare, Status imperii, quam antea habuerunt. g. 26. Interpretatio pacis religiota authentica , ad Caesarem & Status imperii, simul Pertinet, cujus etiam specimina, in Instr mento pacis inphalicae, exstant. Ex semientia nonnullorum Pontificiorum,
tallopartisularis ad jumcia imperii pertinet, generalis vero Caesari competit, si pax religiosa, ut pragmatica sanctio consideretur, si vero ut transactio, Caesari & Statibus 1imul, , ut tamen &majora valeant, & in casia dissen-siis irreconciliabilis, Caesaris sententia praevaleat, quae omnia absurditatis& improbitatis sunt manifesta.
gationes reciprocra lex naturalis introducit,
ac promissa sancte servari iubet. Neque quem incontrarium moveant objectiones
300쪽
Pontiἶciorum, quibus vel pacem ab initio in-χ alidam, vel ex pon facto sublatam esse contendunt, nam adnaec duo genera OmneS revocari possunt. 28. Nimirum ca) cum Protestantibus
valida cona entio iniri non potuit, quia sunt hauretici, vid. OSTERUM d. ius. R. n. a.16. sed neque haeretici sunt, vid. MONTE ERAT in Vim' dic; pac. Ossabrug. g. r. I.p. neque, si essent,
haeresis crimen est, ob quod quis puniri vel perpetuo bello peti ponit aut debeat, hoc enim ex libertate religionis ultro patet, nec contrarium probabunt Pontificii, nisi propriis domesticisque testimoniis, quo probandi genere nihil est stultius. g. 29. Deinde a) valide pacisci non po-' tuerunt Germani, quia jus Sacrorum ac deci irim imperium in bona Messa ea , ad Papam
pertinet, adeoque materia pacis eorum non sub-,
fuit arbitrio. Verum Papae imperium nullo jure niti, & Germaniam, sicut quamvis Rempublicam, quoad jus Sacrorum, esse sui juris: valideque de hoc disponere posse l. 1. c.7. Ω-