Pandectes de Justinien : mises dans un nouvel ordre, avec les lois du code et les nouvelles qui confirment, expliquent ou abrogent le droit des pandectes

21쪽

Ilis' paretilement tenuriu'au vende ur 'hir paysi dans 'esphce qui fuit 'acquhreia de certainsaseritages, OupςOnnant qu'ilpourrat si pro uve des contestations de la part de umeria et de Sempronia, insut convenit entre te vende ur et tui, qu i reti en drat entre se mains ne certaine somme usqu' ce que te ven deur tui ut so urni caution Aprps quoi te vendeur stipula que si leprixi'silait pas pay dans uia certain tems, a vente serat nulle 'ille jugeat id propos Dans 'intervalle, te vende ur agna On pro h Seonire 'un de se de ux adversatres, et transigea avec 'autre , dem 3nthre que soci ac lusireur ne polivait plus treor ubisi i . nde mandat si te vende ur , 11'ayant potui donia de arant, et i ac qusire ur 'ayant Oint essectu te palement dans te silai ixsi lavente tali si solue Onubpondit que 'il avait olycon ve uti que lepaiement 'aurai lieumu'aprses que e venit cur aurai fourni ungarant, et qu i ne l'ed pas Ourni, commerit 'avait pastasi pendude 'ac lus reii dei'avotria paysi 2 , la seconde partie decla con Vention ne Ouvat pa avo i lieu 3yri. Sicla ei ne de la clause 'est pas enco uriae, quan sit 'a tenuqu'au vendeur qu'il fiat paysi elle est enc Ouro des uli a cesssid' emphcher qu'il te ut et depuis queri'ac lusi reur 'est mi ei de metire de payerri a Labsion dit que uri a si ponitu que si vo usave acheth uti sonds de terres la condition illen payercle pri auxcalendes de uillet riu'. cette poque te vende ur ait par son ait misobstacte auiale me ut mais qu'ensuit vo us aye pii 'essectu er et Del 'aye pas ait, illa contre votisci' action de a clause, parce que lavente ait saltes la condition queri' ac lusi reur enco uri ait a pei ne

22쪽

4. LIB. XVIII. ANDECTARUM ΤΙΤ. LII.

u o Ius a Lucio Titio emit tandum, lege dicta, ut, si ad diem

pecuniam non solvisset, res inempta seret Seius parte pretii praesenti die soluta, defuncto venditore silii ejus pupillaris aetatis et ipse tutor cum aliis datus, neque conlutoribus secundum legem numeravit nec rationibus tutelae retulit. Qui)esitum est an irrita emptio acta esseti Respondit, secundum ea qui e proponere u-tur, inemptam videri . Si . d. l. 1 o. si de rescind. enditionC. g. II. Commissa lege commissoria, an et quandiu in arbitrio venditoris sit enditionem rescindere necne

V Quum venditor undi in lege ita caverit, si ad diem pecunia soluta non sit, ut tandus inemptus sit, ita accipitur inemptus esses indus, si venditor inemptum eum esse velit, quia id venditoris

Causa caveretur. Nam , Si aliter acciperetur, exusta villa, tu postestate emptoris turum esset ut non dando pecuniam , ne inpium

saceret laudum qui ejus periculo isset n. l. I. Omp. lib. 35. tid . b. Suffragatur Ip. am legem commissoriam quae in venditi O-nibus adjicitur, si volet venditor , exercebit; non etiam in itus D. l. 3. Ulp. lib. 3o ad ed. VI C deterum, eleganter Papinianus, libro 3 Responsorum,

Scribit, statim atque commissa lex est, statuere venditorem debere utrum commissoriam venditor Velit exercere, an potius pretium pelere me posse, Si commissoriam elegit, postea variare n. l. c.

g. I. ibid. lib. 32.

Eteni in , remem potest mutare consilium suum, in alterius iniuriana n. l. 75 dc eg juris. ap. lib. . quaest. VII. Vice versa, si postquam commissa est lex, maluit stare venditioni, non potest amplius lege commissoria uti. Unde Scaevola Post diem lege commissoria comprehensum, venditor partem reliquie pecuniae accepit. Respondit, si post sta tutum diem reliquae pecuniae, venditor legem dictam non exercuisset, et partem reliqui debiti accepisset, Videri recessum a commissoria D. l. 6. . . Scaevola, lib. 2. reSp. Pariter, re post diem commissoriae legi praestitutum, si vendi tor pretium petat I), legi commissoriae renuntiatum videtur, nec variare , et ad hanc redire potes n. l. 7. Hermogen lib. I. uris

opit Om. Consonat quod rescribit lexander Commissoriae venditionis legem exercere non potest, qui post praestitutum pretii solvendi diem, non vindicationem rei eligere, sed usurarum pretii petitio ne in sequi maluit n. l. . Od. lib. . it. 5 . de Paci inter empti.

1 Hoc enim ipso quod petiit pretium, videtur renuntiasse legi commissoriae.

23쪽

6 Seius a chel uti sondide erre de Tilius, solis a conditionque a vente serat comme non veniae, 'il ne pay ait pas a unierme ix si Seius a paysi, ne parti dia rix complant Le vende ures mort laissant des ensans pupilles Seius a th uti de leui sola te urs, et ' pay sa et te a se colu leurs, ni ne a porti e dans son comple de tutelle. On a demand si a vente subsistati, et ona rhpondia que, vivant 'ex posse, elle devait hire rescindoe. q. II. La eine de a clause tant en ourue, Ombien de tem si Mendetin acie hsi de rescinder Ou ne pia rescinder la

V. Lorsque te vende ur 'un soniis de terre a stipulsi qu'il ne se- .raitias vendi si 'ac lusire ur 'en pay ait a te pri dan uti certain te uis cilis' est cens non vendi que qua Dd te vende urbe ut tri'il ne te sol pas, ta clause yan sit stipulsi et accepi si ei Sasaxeum car si on 'entendat auire metit, it serat au potivo i dei achete ur en cas 'incendie, de ne a payer ne maison in Si

VII. Et siciproque ment, 'it a xo ulu 'en te Di I a venie , led silai de la claus expirsi , i De petit plus varier Dcetigari . C 'est ovi quo Scaevola dit: si Si te silai de la clause expire, te Vende uria eques reste de sola paternent, 'ai sepondi , qu 'a des aut 'avoiris de la aculi qu i s 'sitait rhservo , et si 'a ille ursilis' ait resu On palement ilia tali censo avo i retioncsi h 'esset dela clause commiSSO ire M.

Woprsis te dolai sis si parda clause, si te vendeta demande te prix

de la cho se vendue 10 il est censo avo i re non ces celle clause, et ne petit plus ut varier, ni se retracter D. Ce qui s'accorde ave uti rescrit 'Alexandre, qui dit elui qui, aprsis te terme rescri par a clause commisso ire, a demandole pri de la cho se ille petat plus en invo quer 'esset; il est cens si auoi prsisersi de re cevoir es intἡ1 his de a somni qui reste due .

si Car quandri a demand te pri decla hos , i est par te ait cens ε

24쪽

6 Iam XVIII. ANDECTARUM TIT. III g. III. Commissa lege commissoria , quin actio menditori com-Petat, et quid in hac actione ex hac causa veniat pVIII. Qui ea lege praedium vendidit, ut nisi reliquum pretrum in tra certum tempus restitutum esset, ad se reverteretur, Si non precariam possessionem tradidit, rei vindicationem non si habet, sed actionem ex vendito a M. l. 3. Od. de Paci intereti t. IX. In hac autem actione venit, ut restituatur non solum quod principaliter aeniit, sed et quae rei vendit2 accessura convenit.

Nam Scaevola u respondita Si ex lege inempti sint laudi, nec id quod accessurum dictum est emptori deberi n. l. 6. . . Scaevol.

lib. I. reSP.

Sed et fructus restitui debent. Ita enim eratius is Lege undo elidit dicta , ut, si intra certum tempus pretium solutum non sit, res nempta sit, de fructibus quos interim emptor percepisset, hoc agi intelligendum est, ut emptor interim eos sibi suo quoque jure perciperet. Sed si undus rex penisset, Aristo existimabat venditori de his iudicium in emptorem dandum esse; quia nihil peties eum residere oporteret ex re in quamdem sesellisset . . . erat. lib.

Uno tamen casu non restitui seu clus venditori, docet Ulpianus. Ita ille Sed quod ait oratius, habet rationem ut interdum fructus emptor lucretur, quum pretium quod numeravit, perdi dit 3 .ragitur sententia eratii tunc habet locum quae est humana quando emptor aliquam partem pretii dedit . . . . . Ulp. lib. 32. ad ed. g. IV. Quando en tor rescisso Per commissoriam legem On-ιVactu , PariCm retii Perdat, et quin Pacla legi commissoris Soleant adjici X Partem pretii perdit emptor, quum eam arrhae nomine dedit. Nam ctevola, si de lege commissoria interrogatus, ita respondit: Si per emptorem factum sit quominus legi pareretur et ea legem livenditor velit, tandos inemptos fore; et id quod arrhae, vel alio

si Transtulit enim dominium ad emptorem. Atqui modo supra lex . . cod. de Paci inter en l. dictum est, commissa hac lexe, indicationem competere Ita quidem, si traditio sub hac conditione facta est, ut non prius domita Ium transferretur, quam pecunia soluta. Contra, ut hic, quum puro facta est licet sub hac lege, ut non adimpleta lege, res revocaretur. a De quo fuerat dabitatum vid supra , lib. a. it. I. de Pactis.

25쪽

g. III. Le our 'gyarda clause tantis ires, quelle action a se

Uen deur, et que con rendieite iactioni mison de la clause. VIII. Celui qui ayant vendia uti sonds de terres la condition in si te reste utrix De tui enitati pas paysi a certain Our, a vente Serat comme non veniae, 'il D'en a Oint Onno la possessionpi sicaire, 'en a pascia re vendication 1) mais seulement 'actionde a vente a M. IX. L'esset de celte action es de se ire restituer, non-Seulementi 'obj et principat de a vente, ais enc Ore e qui en ait partiec Omme accesso ireri a Scaevola di dans ne de se rhponse sare que s 'il a tyajoulsi quelque hos comm accesso ire hin sondsvendi ave est a clause commissolve , et Ont a vente a lo an nullsie,l'acheleur ne doli pas plus en o uir que ditand principat . I do it hine restitue les ruit ea , sui vani eratius, re iuri sonds a lsi vendi solis la siserve de la claus commisso ire inest cens avoir entendi quera 'acheteor en per cevrait e fruits commeriet Mais si te sonds a sit revendi , Ariston pense que leven deur a actio contre l'acheleti pota se te satre restituer, parceque 'ayantia rempli se en gagemens, ille Oit rien retent de

I est ependantis casisti es ruit ne dolvent pasiatre resti- tusis au veni eur. Ulpien nous 'appren altis en es termes et rea opinion de eratius est solido en aison, quandri di quel 'acheteu do it gagne les ruit dans te castu i a pay une partiedii rix en pure perte 3). 'opinion de ce jurisconsulte a donelieu quandes 'acheteu a pay une partie u rix qui est euesse siquitabie n. g. IV. Quand 'acheteum ordine partie uiris dans se cas ct

26쪽

8 LIB. XVIII. PAΝDECTARU Μ TIT. IV. nomine I), alum esset, apud venditorem remansurum . l. 6. Scaevola , lib. 2. reSp. Hoc inult magis obtinet, quum de eo expres Se convenit. Unde Antoninus ea lege milium vendidisti, ut, nisi intra certum tempus pretium sitisset exsolutum, diriptrix arrhasperderet, et dominium ad te pertineret, fides coniracius servanda est . l. I. Od. u. t. claCt. Hi CmPl ct CH d. XI. In commissoria etiam hoc solet convenire, ut, si Venditor eumdem standum venderet, quando minoris vendideriae, id a priore emptore exigat Erit itaque adversus eum ex Vendii actio v.

De hereditate mel actione Meridita.

POStquam generaliter egerunt Pandectarum ordinatores de On- tractu emptionis-venditionis, et de pactis quae huic cljici solent, jam transeunt ad singulares venditionum species ; Scilicet, ad venditionem hereditatis, et ad venditionem nominis seu iactionis.

SECTIO J. Do hereditate cudita. Vendit quis vel eam hereditatem quo ad se pertinei, vel eam

quae ad se non pertinet, vel eam quae prorsus noti eXistit. ARTICULUS I.

Quid obtineat quum endita est hereditas quin disenditorem ρerlinet I. a te ipsum jus hereditarium non posse vendi, quum Pr sonae adhaereat. Qui igitur hereditatem ad se perlinentem vendit, nihil aliud quam commodum hujus hereditatis cum Oneribus vendit. Non potest igitur transferre in emptorem actiones hereditarias quae ipsi et in ipsum Ompetui t. Hinc ita rescribit Antoninus natio duris postulat ut creditoribus hereditariis, et legatariis, seu fidei commissariis, te conve

Dire volentibus, tu respondeas; et cum eo cui hereditatem venum dedisti, tu experiaris suo ordine. Nam ut satis libi detur, Sero 1 Puta , si in gratiarti empti is quid uxori venditoris dono datum esset. Pour pingies. lib. 17. b. de indilit edict.

27쪽

plus cher, e reniter cheleur ei ait tenu decini faire a sola de ce tulit lui aurait paysi de moin conssiquemmentu' action decla vente aura lie contre tui .

28쪽

xo LIB. XVIII. ANDECTARUM ΤΙΤ. IV. desideras quoniam eo tempore quo venumdabatur hereditas, hoe non est comprehenstrin. Quamvis enim ea lege emerit ut creditoribus hereditariis satisfaciat , excipere tamen actiones hereditarias invitus cogi non potest . l. I. Od. h. t. lib. . sit 39. Tamen , ab hac regula excipiendus est si scias. Ita enim rescribunt Severus et Λntoninus u AT alienum, hereditate nomine si sci vera dita, ad onus emptoris I bonoruin pertinere , nec sis cum credi toribus hereditariis respondere, certum et absolutum Stis. l. I.

cod. h. t.

II. Di rector quidem actiones hereditariae non dantur emptori hereditatis veruinis rescriptum est D. io, utiles acti ines emptori hereditatis dandas I n. l. 16. v. nam ex quo. V. lib. 2. it. I . de pactis Ulp. lib. . . d. l. Ad has maxime necesse est confugere in specie sequenti Ex duobus qui de hereditate contendentes transegerunt, i Solus directis hereditariis actionibus tenetur qui revera heres erat. Sed quum incertum sit uter ille sit, necesse est contagere ad actione Sutiles, quibus quisque pro parte quam in transactione obtinuit,

conveniatur.

Hanc speciem ita reser Scaevola Controversia inter legitimum et scriptum heredem Orta est, eaque, transactione acta, certa lege 3 sinita est. Quaero, creditores quem convenire OS

sint Respondici Si iidem creditores essent qui transactionem secissent, id observandum esse de aere alieno quod inter eos

convenisset y si alii creditores essent, propter incertum SucceS-sionis, pro parte hereditatis quam uterque in transactione expreS- serit, utilibus actionibus 5 conveniendus est n. l. I . . lib. 2. t. IS. de transact. Scaevola, lib. 2. CSP. ΙΙΙ. Vendit hereditate, actiones quidem non transferuntur; Verum , venditor tenetur emptori praestare quidquid ex hereditate ad ipsum perveneritu et vicissim tenetur emptor praeStare vendi

tori quod venditori propter hereditatem abfuerit. Et ea de re sit Pulationes interponi solent, quae en tinet vendum hereditatis di

cuntur.

1 Utilibus actionibus, hoc casu , in emptorem alis.

a Hoc rescriptum summa equitate nititur nec aliter poterat subveniri emptori hereditatis, trium venditor solvendo non esset, et hereditatis ac tiones emptori mari dare nollet.

3 Puta, ut singuli invicem in viriles hereditatem dividerent. Inclusa quamvis desint in codice Florentino , recte supplentur in antiquis editionibus. 5 Ad eas enim devenitur, quum directae se siciunt, aut dubitatur an et adversus quem competanta ut videb infra, lib. I9. til. 5 dei scriPtis

29쪽

DE A VENTE D UΝ ΠῆRst D. V D UNE AC ΤΙΟΝ. Ixqui votis ave vendia 'hsrsidiisi carria demande quo votis tui falles η'une caution est tros tardive, uisque votis devie la sortiter ea salsani a vente. En esset, bien qu 'il ait achel si h a charge de a tis ire les croati ters si redita tres , ii ne petat ependantias tres ori si de opondi e aiax actions horsidita ire o. Le sis doli cependant ire excepto de celle rhgles car sivsire et Aialon in disent datis uia crit, uriu'tine hἡrsidi hisyant hi vendia ea noui dii Sc les dettes en sontra la chai ge deri' acheton desbiens si). et ii est de lolii e certitude que te sis ne repondias auXersiancier heredita ires M. II. Les actions directe ne soni pa dotin hes , t acquhreu d'tinelisi rodith mais sui vatilin rescrit 'Antonin-le-Pioux , is aut ac- Orde des actions lites hci' ac stiὐretir 'une horidiu et n. L'on doli tisicessa trement recolari Dces actioris utiles , Surto ut dans 'esphce vivante De eu personiae qui ori transig sur ne siridit qu'ellesse dispulatent, celle qui tali siri tablement siritisere est se tale tenue des actions direptem mais 'il est incertain laquelle est si riti sere , ii aut sicessat rement recolari aiax actions lites, O Uracti Otiner hacunera' elles, en aison des rotis que tui do una it latransactio D.

et 'lu' cause dera' incertitude qu' iis valent laisssi su la qualit6d'hsirilier, i saltat intenter des actions utiles 5 contre hacun

III. En vendant ne sirsiditsi, on 'en transmetia les ac tions Mais te vende ur est lenii de remel tre Di acqusire u to ut cequi tui est parvenu decla succession et l'acheleur est sici proque' ment tenu de re udre a vende ur e u illa sipens potarasit siditsi. Sur quoi it in torvient ordina trement des stipulations qu'on appelle stipulation de la vente et achat d'une hsiriditsi.

3 Par exemple , qu'ils partageron illi e re dit par portions viriles. Ce qui est dans cette parenthhse anque datis lysi dition de Florences

30쪽

Hinc Ulpianus Siculi lii crum omne ad emptorem tereditatis respicii, ita damnum quoque debet ad eumdem respicere v. l. 2. g. . lib. 4 9. ad Sad

Idaec usius exponenda sunt, et videndum , I'. quae venditor Ii reditatis emptori praestare debeatu 2'. quae vicissim emptor Venditori praestare teneatur 3'. ad quod lucrum damnumve venditio hereditatis non porrigatur. g. I. Quid enditor hereditatis emptori Proestare debeat. IV. In hereditate vendita, utrum ea quantitas Spectatur quae sui mortis tempore, an ea qude sui quum aditur hereditas an ea quae sui quum hereditas venumdatur, videndum erit Et verius eS hoc esse servandum quod actum est plerumque autem hoc agi idetur, ut quod ex hereditate pervenit in 1 id tempus quo vendilio sit, id videatur aenisse n. l. I. g. I. Ulp. lib. 4 9. d. b. M Non tantum autem quod ad venditorem hereditatis pervenit, sed et quod ad heredem ejus ex hereditate pervenit, emptori resti

tuendum est D.

Hi non solum quod iam pervenit, sed et quod quandoque per- Venerit, restituendum est . . . . . . Adeoque et fructus quos percepit venditor, restituere debet. Enimvero, hereditas uris nomen est, quod et accessionem et decessionem in se recipit Hereditas autem vel maxime fructi

V. M Pervenisse ad venditorem hereditatis quomodo videatur, qUaeritur Et ego puto, antequam quidem corpora erum hereditariarum nactus venditor fuerit hactenus videri ad eum perve Dis Se quatenus mandare pote St earum rerum persecutionem, actionesque tribuere Enimvero ubi corpora nactu est, Vel debita exegit, plenius ad eum videri pervenisse . . P. d. l. 2. g. 3. VI. Igitur quod attinet ad res quas nactus est, u Si hereditas venierit, venditor res hereditaria tradere debet n. l. c. g. I. Paul. lib. 33 ad ed. Nec sussicit si testimationem earum osserat, si eas adhuc habet. Nam riuum stipulamur quanta Pecunia ex hereditate illi ad

te Per Urierit, res ipsas quae pervenerunt, non pretia earum SpeClare videmur . l. 7. m. de Nerb signis Celsus, lib. 32 dig. Quid de casu quo , antequam venderet hereditatem, res here dilarias alienavit venditor hereditatis' si Si rerum venditarum an ohereditatem venditam, pretia fuerit consecutus, palam est ad eum

pretia rerum pervenisse n. . P. d. l. I. g. 3. v. Sed et Si. 1 Id est, a die mortis, in id usque temPu , etc.