Johannis Loccenii Rerum Suecicarum historia a rege Berone tertio usque ad Ericum decimum quartum deducta, & pluribus locis, quam antehac auctior edita. Accedunt Antiquitates SueoGothicae 1

341쪽

U Lia. V. 3 3 urbes ad mare occidentale sitas, inter eive 3 mercatores sociae hoc ita γε serentes in nundinis strengnensibus com

venit, navigando non adire uberam dc reliquas maris Balthici civitates, sed, ouum Gustavus cum exoticis regnis pa

cem foedus commerciorum in verit, navi Dationcm

gociationem cum majori commodo divertere in Hispaniam, Galliam, Angliam,Belgium de alias remotiores terras quod cum aliis de Evangelica religione S perpetua fide Regi se vanda pactis a Rege Gustavo confirmari petieriint, impetrarunt. Ita mercibus in dictis oris a prima manu emtis, quas Lubecae cin vicinis urbibus a tertia vel quarta manu mercari necesse habuerant , non exiguam rem dc quaestum secere

sueci. Rusd Lubecenses quotquot tunc Holmiae erant,aegris animis accipientes, insidias in urbem , arcem,& navalia parabant quae tamen accuratis excubiis, industria& cura prohibitae sunt. Sed 5 Ducis Megapolitani Georgii A bertia. Marchionis Brandeburgensis, Alberti ε Palatinorum incursiones in Sueciam, interdicto ei. R. Christiano transitu permaniam , mutavi R. uta mapparatu militari cessarunt. Regis Gustavi minimus filius Carolus Holmiae se ac

liciter in lucem editus est inium Orolus V caepisset victor IV. esse Electoris saxoniae&Landgravit Hassae, Re Gustivus Osia.

tempori serviens, aeque ac R. Daniae , suos ad Caesarem legatos Magnum Iohannis , Georgium Normannum Andream Ola Ausinam Vindelicorum misit de novo cum Pa latina &Loharingica domo pacto per eum faciendo,de commercioru in Belgio cedere veriundo donupera pace rata' benda. Pax quidem aesare rata habita est.sed novum illud is r. pactum negabat Carolus absque consensu domus Palatinae, Lotharinsicae, quarunt inprimis interesset, secum seorsim iniri posse. Foederis commerciorum in Besstio tractationem remisit ad Mariam sororem 'Elgii tune gubernatricem Lu-becenses circa idem tempus querulum, supplicem libellum Augustae tradebant Carolo Imperatori per syndicum suum Iohannem Rudesium I C. in pio expostulabanicom Rege Gustam de denegat sibi Ommerciorum in Saeelim privilegiorum Uur quae tamen a majoribus Gustavi e ipso. facultatibm suis sa mire tum sibi perriis intri petemesa Imperator Hosta eri,

a licet

342쪽

3a HISTOR. SVRC. licet parum prosecerint , tamen quo animo erga Gustavini de Suecos essent , declarabant. Legati Regis Gustavi contra scripto codicillo docuerunt uoecenses num jure repetitum

ira νmisma , quae dudum sua culpa amisissem. facere eon-m induria Casmaerienses decemiades , amicum in iis actis. Annonae vitate regnum premente, cuius princeps causa Iraetersccitatem agri videbatur luxus 6c ingluvies. Rex pub-ico edicto imperavit frugalitatem & temperantiarn, opposita vitiis remedia Margareta Regina Sueciae mortem obiit. Sol eodem die, quo decesserat, lumine defecit, quasi in consensum doloris. Birharenses alii incolae Bothniae Borealis, qui expitatura initiari occidentali vitam tuebantur&simul mercaturam ficiebant conquerebantur Gustavo, de inte

dicta sibi a praesectis Nor vegiae libera piscandi in occidentali oceano ,δε cum Norvegis vel Suecis, apponibus 5 Fin-nonibus maritimis negotiandi facultates quod tamen ipsis iis ex inveterata, orum consuetudine libere usurpatum

dudum fuisset Rex causa cognita, patentibns literis eis dedit liberum piscandi ius,absq; ullius interpellationeri impedimGto sub gravi pinna vetito, in oceano occidentali inposterum,

ut ante exercendum;ita tamen ut Suecis, Finnonibus maritimis iapponibus in lacu,diverticulo aut fundo maris eorum pridiis adlito nullam remoram aut prsiudicium 'ceret, sed in aperto mari, ut alii, piscarentur. Vt itidem cum Norvegis 3c aliis libered honestὶ commercarentur, aut etia pisces suos in Sue iam pro aequo pretio distrahendos adveherent.Finnones autem ad mare colentesin appones regiis literis adversus vicinorum Russorum aliorumve vim & omne illegitimum tributum, praeter ordinarium Regi debitum, protexit G stavus tertias nuptias cum illusiri virgine Catharina Gustavi Olai de Torpa, quitis aurati subernatoris Vestrogothiae filia, regina Margaretae sobrina, vel desunctae uxoris sororis suae filia facere instituit. Sed antequam dicta virgo solenniter ipsi coniungeretur, scrupulo conscientiae iniecto, sententia praesulum de episcop*rum tunc adstenis congregatorum Rege exquisita est, num huiusmodi matrimonium, ut licitum, ex iure divino probari posset lumantistites hac super re non parum perplexi dubiique essent, quid responderem sciandem post maturam Notii discussio-

343쪽

nem,ad spectu praecipue civili,mentem suam ita exposueriint: me matrimoniιgenus in . Scriptura eptis verbis vel tum no

e.Sed ut ' propitis Deo, m irinituri conscientia in tam inoeonfuse de ret, nec . re diret, eo tempore pudexteros di erestodiam, nee H m legendi quae iaceret Gustam faeustas esset, pedimistum videri se matrimonium, nec ossem onem inde fucili metuendam. Accedere, quod ea quoque ratione regiorum haeredum niversi regni bono, quieti dignitati iniernae conjunct.oni, paci ci Heordiae consuli posset. Ex quibus cosis antea Pontife em Evange

licis, Christiam Caesari , motu e Principi su renesum

fuerit, etiam in propinquior cunarioηis omitatas gradu, stati- ιραε palica adiersus subditos pensari posset. Quumclgo ex tesin cessit a iis rei su aliu sublimibus persontis usurpatum, nee tamen inde commune scandae exemplum praebitum sither Uou ex parmae m regni sal te furum Dei veris Euan . iam ides aer in graviter promori in mi in sit os Misi Filio, Principes, etiam Praesules, una cum R. Sinai. Equestri omdiu is NMilitate unanimiter decernere , ut Regi in nomine

S. S. Trinitatis quieta cum conscientia dctum matrimonium ingredi liceat. In sese conιra aliorum quorumcunque di sensum aut impugnationem no iri verbis i factis defensuras esse. Gravi incendio ex tabernis aedificiis ligneis Hesmiae e orto, in posterum ligneas aedes Hobniae exstrume prohibutum est. Exercitus lustrati, censis ordinis equestris per universum Sueciae regnum instituitur. Sinus Vedoensis sperfossus, purgatus septus est , ut inde facilior, tutior transitus , quam ante, per mare si holmiam versis pateret. um Lubecenses minacibus literis immunitatum,d damni mercium in uberensi bello hic amissarum restitutionem aseque residui dctis pro ope Gustivo contra Christiemum pret stites lutionem exposcerent , ex ad eos misso lao Laurenti secretario, se nihil eis ultra debere simpliciter, absque ambagibus respondit si Lub enses quid hostile tentarent, ad arma 6 defensionem paratiim esse Laurentius sigoonis R.Moschus,ut vocant, vel supremus inistiae praesecti.vit domi bellique elam i obiit. Ferri evectio hoc anno prohibita est, quod vilioris aestimationis apud exteros esset Pretium eius insuper auctum, ne velut abiecta aut improba merx extraneis ultra puteret. Conventus Elf burgensis inter Suecos

344쪽

duo regna a tempore pactorum Bromiabroensium intervenientibus,earumque remcdiis aliiso negotiis. Suec contra legem

faecieris a Danis factam contendebant in recepturi subsidio , diur Gone praedae , ,--ο commeatin pessimo perduxili a B in μ

ἡ him, Asententiarum exsecutionem a corrupus judicibus sule Iam mi intermissam fuisse. Item manipulos aliquot rustieorum ex Elihin adfuses in Sueetam, , limitem regni ransgressos in D M.fκ regni caecidisse arbores , venatos ac in trinis a sus pisea 'sos esse Caedes, rapinasinoris neci , 'ibus νοximis nons mi erexere , , uiam remissu - indriremi. .efecti B---riae enseri pasberrii parem vim e insuentiam ex Hasiandia, ex territorio Bus ensi nostratibus intam in brui propinquis caesum aliquoties , aut in mari occidentali se ad Gothianaiam piscationem a Norvexis is Danis probιbitam suis s et ne ruttonis Hallandiae, Claudi misi Bahasiae, Christum. Huiis Mi Normiae abisque afictis conmum ibus ac perennite tibias. Praeterea de furibus a is ex Normem profugis, e m

Dalmam mira faedus,eeeptis, de eive erili magno lata er-vibus VI arctergensibus altento, aeris alieni Lubeeensibus debiti nomine . qui tamen ad iis sed frustra provocarit. Item de navis I .ha - numnis in Damia detentae relaxatione aut satoure

ne promissa nee praestita exponulatum emendatis ad O minia ex ter. Dederi in me ranstitiae desiderita in Danici autem

oratores hic tergiversantes, culpam regno Daniae in privatas personas aut leo reiiciebant. Inde literis a rege Daniae de gravi paratu bellico quorundam vicinorum hostium adorsus Daniam acceptis , domum revocantur , ideoque proserre haec negotia in aliud tempus meongressum quaeriint. Sed Sue os oratoribus ex adverse contestantibus, tandem convenit de congressu alio ad diem Philippi&I cobi ex utriusque regis voluntate instituendo, ut interim res in suspenso' cujusque ius de finibus aliisque difficultatibus in integro ess et velut hactenus absque controversia ab uir que me usimnitum sit. At Gustavus graviter in suis literis ac senatum regni Sueciae Gripsholmiae datis expostulabat

345쪽

sis proximis imiis e utriusque regis imperii tempore, nec antea. Proinde uecos legatos ad hoc sediuris , manu Obligasse , ut Rex Gustavνs, bilabud ab illis exlectare vel reciperet, nisiquod an-

tem mentem esse , is absque ii retinerent . quod praeterito anno de regni Suetici finibus deterpsissent . . de alia insolentia exercita an conu rensar. Nuam itidem ' Gustavus nomet inisse aliquid ab sua parte esse commissin adiersas Da ncs maui umbabebat, legatus su iras in Denegotii iam duram

sibi legem diei passus esse, quidem bis verbis : Sed uacuo in

iam Ua aut peccata ab alterutra parte, interim summa cum AP gentia emendabuntur r ut omnis amicitia, eoncordia m bonae ieinitans offleta inter regna e incolas eorum colantur m conserven-- ει quando aliis φιibusdam admissis auιῶs diatibus uiserius erudimui , maxima eum industria insinuisimul ea rati Sueciae distrino mitis elementissmMnec dubitamus minari, uia dferi test fMest, teras inararius. Quia ver; altera parin Amirum Duni talem obligation m non praesti erint, sed nudam βω- ῶιαιionem , ut satu ex eorum litis pateat non itaque necesse ba-buisse Sueos ita in antecessum se obligare ad id, cuju rei non es ent. V se satis usta resistere , a faunia suis commodis consule t 'Mamus' sιaemisse, nec rennsisse vel miminum desuοjure. Rex itaque excandescedat, legatos non cautius egiu , sed commodam occasionem, quae semel, ut avis , e manibus dimissa, non facile redit, temere neglexisses quum tamen legatis Principis aut Reipub incumsit, opportunitati serio im tentos esse. Inprimis ut negotia publica prudenter, scia ita ctare sciant; si quae voce manu aut scripto comprobandii sint, sedulis prius reeognostant&singula verba ad rationis libram bene pensitent ne callid quid vel ambigue ab adve sa parte dictum aut onsignatum approbent, quod postea poe- Iaitendum, minus excusandum , aut Principe vel Repub indignum aut publico damnosum sit sis absciue imprudentia nota vi dissiculter mendari , vel pronus uta queati

a Magni

346쪽

set sTOR SVE c. Magni DucisMoschovit risectus Novogardiesis Demetrius Fridericus alescovius huc misit tabellarium Michi tam ΚuGniniri cum literis ad Regem Gustavum datis, in quibus accusabat Regis praefectum Bothniae septentrionalis, quod excusesione facta intermorium Murens usque ad castellum VV inoviens , vi abripuisset Magno Duci Russiae decem parete clarum censum, quasi suo Regi praestandum Regem quoque Mellinasse direptionem coenobii ad Varho viam arcem uti. Dictus autem Michita in itinere, praesertim VViburgi, non aliter prae se tulerat, quam se missum a Magno Duce Must

viae de pacis negotio Vnde subditi limitanei securiores res diti , nihil mali suspicabantur ι sed quum iste Michil int

riora regni ingressus t Iet, Demetrius praesectus Novogardius contra pacis foedus absque ulla belli denuncia ione in Finnoniam copias quasdam emittit, quae non pauca in limite regni loca diripuerunt, magna populatione facta Proinde Sue os in Russam repellereeoacti , in ipsa velitatione reperiunt quasdam iteras dicti Demetrii, quae serebant iussisse Magnum Ducem Muschoviae nobiles prope limitem habitantes incursionem facere in Sueciam. Vnde Rex non aliud, quam Michitam magis explorandi quam alterius negotii causa hue missiun, suspicatus,eum detineri iussit usque ad factam utrinque compositionem. Ad literas vero Demetri Gust vus respondebat , se nu-νωm fania Mavisse nomen olpinum Iriurens territorii tr alboviensis arcis , primquam ex D metrii literis didicisses. Quare M inde μιν constare, se no inanim habuisse an hujusmodi loca aut censum ibi diripereri nee

sibi veri is videri , rate auid atrasse praefectum siti Ἀ-- mensem aut 'feriiset, falsasu fecisse. Rex autem ex Greri coiisuetudine iusserat exigi tributum usque ad Ro-lani, quod Birharenses per aliquot annos suppresserant,

inter se partiti erant. Ἐola autem alias V thoia vocabatur quod rex ignorabat. Rusa praecipiti anno iterum im- . pressionem faciunt in innoniam de populantur usque ad Rictamam, magna vi siliginis abrepta Rithamam autem ad Magnum Moscoviae Ducem potinere aiebant , non ad Finlandiam 3 quod tamen non ita erat quum literae limia tum testentur, omnia quae eis has regiones Systerbeckio

usque ad lacum Λ, sita sunt, ad Sueciae non Riniae ditiones

347쪽

Lia. V. opertiuere.Haecautarum impressio magnis ibotibus, laeta aperto bello inter Russos momentum recit. Quod ut sopiretur, usi novam limitum distinctionem secundum Ducis Georgii & R. Magni literas, de quibus ante suo loco dictum, ursere. Sed hancrinium designationem non fore e re Sueonum, satis erat divinare quum Russi ejus beneficio partem

Finlandiae ad se transferre conarenturaraque responsum illis, literis Grami in Magni Φ-- nec animum esse Maecis in novandi ines , sed serviam pro rare o jam dira ducentos annos usurpatum limitem , qui est in Uerbeckio, in inde ex- eurrens ad Oceanum occidentes Si ver Sueeia non alia via disset retinere quietam ejuη ossessio m Q usurpacionem , ad--fus vim cum Deo defendere paratam esse. Hic tumultus cum Russis R. Gustavo non parum Fre erat s cuius tamen

nullam ille culpam , sed ipsi Russi prima in Meciae sines

impressione dederant Qquidam imprudentes Regis praetores , inprimis Andreas Nicola inruis enebben , qui Rege inconsulto, invito populatione quadam vexarant fines Rutarum, ulciscendae vastationi eorum in inlandia. od tamen magis ex avaritia ipsorum propria altilitate, quam in rem Regis ac regni fiebat, ut postea dicetur Ma- sister ordinis Livoniae Henricus a Galen per legatum suum instigabat Regem ad bellum contra Russos, spe armorum eidem a se inferendorum, auxilii Gustavo praestandi. Sed ubi ad rem ventum est, mutavit animum, immisso non

stetit. Di m Russi obsidere coeperunt ibutium Quirina populari, post triduum confluunt in aequor Rasucta ense, in glacie consilium de summa belli inituri, depressa glacie omnes profundo hausti perierunt. A Sigismundo Rege Poloniae legatus Machovius adstenis Rege Gustavo auditus, ossi resipsi sui Resis nomine amicitiae foedura opem advelas ausitim , coni unem utriusque atque haereditarium hostem. Rex Gustavus haec quidem grato missio accipit , sed ea conditione , si tutus inrerimessi possis ab infidis icisorum ad mare Balιbicum: qai quamvis nondum se pro bombus professis gerant, tamen ex occasione, praesertim regnum viribus , eviis ad versu Mases emissis se eum Sigismunio Ofμηλε midarum ae velut inerme serea, sita lenia inter sinum impreisonem facile

348쪽

- sese a mus euitandum in cimincti in ste tum potans ab eo crustum datum iri, quod maxime ex usu trimqi futurum μ. Inter alia pacis negotia Rex publicavit constitutionem de domesticis mercibus utiliter distrahendis , de exoticis emendis Edictum insuper edidit de causis egestatis plebis, seu, ctuum Coronae diminutionis, earumque remediis. Equidem rectorum reipub corpus, cuius uisa se caput esse noverat, ita curat, ut ouantum in se non solum illud viavat, sed&valeat. Vadstenis ad praefectos Vestrogothiae Smalandiae scribit monetque sedulo invigilare adver)us Da- η'um molitisinsci qui novum regem riderisum ad non cohserea Me, .um, non habἰta ratione De ris stimularenti γρο

qui in huc Hesimedum 'que proferendi viam hostenturum Eut dem in annulo signatorio uti trium Cormarim insigni: quae nos'. conflunctioni te ferae argumenti essent. Inprimis iubet R. Gustavus intendere ammum praefabs in iis habitantibus,e eum Daris eo recta ac consuetudinem quandoque etiam

noxio humore purgatum , minus muιationi γγ motu sit obnoxia. Russi iterum cum copiis xxx M. irruptionem faciunt inIinnoniam 8 Bothniam orientalem, incendio caedibus dc

rapina foed grassati s donec ultra mille eorum . nostratibus caesi, reliqui metu imati seni P0stra majoribus copiis p ratis,Iacobus Baggius cum classi praemissus est V viburgum qui rebus Sessitu loci, excursione triremium ad Nyam flumendi colloquio cum nobilibus aliquot Russis habito,satis exploratis, Regem qui Aboam ipse cum iusto exercitu venerat, perliteras, olaum scotium eo missum de omnibus docet. Sed iste olaus plura quam iussisserat Reti reserens, di falsi veris placendi studio miscens, ait Bararum in via ram μιαι onstitasse in s m movere,eviis satis mutuis------

rinti missium, quum vix essent quatuor mille Fortinam non δε-

349쪽

Lia. V. ' Ityosit in arces Ru facilis invasustre ab alatri re bene armata mihi , Essis contra morte Iuti iacis Utarriae eonsterna siquae tamen alia erant quibus Rex fidens permisit Baogici irruptionem facere in Russiam, sed cause de cum consilio. Baggio iam imminente Russiae finibus, Russi concrematis

circumquaque pagi , commeatum in tutiora deportant ita visureis nihil ad victum reliqui facerent. Terrestres copiae

ducibus Henrico Claudii de Xankas, Nicola Boethii de Gennas tu Claudio Christiemi de inna,primo occurre

sum Russorum agmine fuso, Notuburgin arcen animo eam obsidendi petunt. Vbi vero propius accessere,deprehenderunt, arcem expugnationi non esse opportunam ob firmi sina propugnacula, ε rapidissimi fluminis quo circumsiliis ditur impetum. Sed, ab una parte propius septingentis passibus, ob paludes interiectas, admoliri tormenta non po terant quod spatium nimis remotum esset. Ab altera parte non nisi insula in medio flumine arcem assuente sita erat, quo nec tormenta ob vehementem fluvii cursum absque periculo traduci possent. Denique vicino agro per Russos vastato, res frumentaria nulla ex propinquo suppetebat. Itaque tint dissi cultatibus obiectis, Micta obsidione Viburgum regressi sunt quum in reditu copias sitiam eos impetentes terra marique strenue repulissent. Rex Gustavus ipse Viburgum eum ingenti classeis copiis accedens, omnia sapienter ordis nat , e sua praesentia animam rebus , spiritum militibus a dit. Insignibus quoque militaris prudentiae monitis sios i struit, ut tutius ab ipso quam hoste discerent aut qui iamus, rerum etiam militarium magistro, didicissent tanta authoritate confirmatiores redderentur. Duces destribunos militum eum consilio rem aggredi monet copias non longo intervallo disparare sed prope in subsidiis habere, quoties usus veniat ut si vel cedendum sit maioribus hostis viribus, vel inpares impetus faciendus, breviori ac propior Gatio melius ordines serarentur. Vbiemque impressionen dicto rus esset hostis , ad occursandum ei non nimis incitato cursu ruere,sed prius per speculatores, velitationes exploraremus iter agmina vires. Atque sic integros aut quiete resectos coniunctis copiis, di opportuno loco invadere Rutarum

itinere fusi in agmina Ne vero temere discrimini obiice X s retur

350쪽

33 Ηrs TOR. Suffc. retur exercitus, prius hostem exciperent tormentis .in , terim subsisterent equites peditesque consulebat,donec hostis in filam datus esset. Postea eum ex occasione, di pro ubribus adorirentur. Quod si iunctim&caute in unum agni Rutarum ut solent agmina partiri suas viderent copias, sicilius illis detrimentan allaturos , quam si consertae essent cohortes hostiles. Si vero unum agmen in fugam coniici possit, reliquos mox etiam exemplo territos aut metu pudorem superante, pariter terga versuros, ut selent isti populi stragem aliquam passi Monendos etiam in tempore incolis savianiae&alios ad limitem colentes, ut semper in procinctu essent, & commeatu ad mensem aut longius renata instructi. Ex omnibus oris, quas transiturus esset Russus, segetem, oenum mali ad annonam spectantia avehenda esse ut hostis inopia eius longius progredi non possit. Concaede arborum etiam hosti transitum intercludendum esses ita tamen ut prope viam non statim adventantibus in conspectum daretur , sed a latere de aliquanto remotius a primo obtutu . Si vero iam constaret de adventu hostis, lacile posse caesis arboribus oppleri obrui viam in fronte aut fine concaedis, prout opus esset ordine vero collocandum esse nostrum militem eum iustis armis ad seriem concaedis qui ex illa velut ex opposito propugnaculo adversum peteret hostem, uti Rex in charta delinearat Quum autem nostis equi,

te , pedite, tormentis Mallio apparatu potentior esset, haud acie cum eo decernendum esse, nisi coniunctis omnibus no-sratium copiis Atque si necessitas conflictum imperaret, sole

vento secundis non adversis'ugnarent,5 in iis locis,unde, hoste sorsan victore, tutus esset receptus. Sed nec velitaribus pugnis hostem lacessendum esse, nisi omnibus rerum momentis satis exploratis,atque si pares sint hosti. Non enim esse morem militiae, ut pars imbecillior provocet ad praelium valentiore i sed qui plus possunt , viribus minores velitationibus elicere di carpere eorum agmina idonec ad manus deveniatur. Non autem satis esse , mature rem Hiberare,

antequam eam aggrediaris, sed in tempore quoque patra dam. Consilium enim absque facto , esse velut nebulam 336 absque pluvia in magna siccitate Russi subsequenti syenae multo majoribus copiis Finnoniae iuris invadiuit,&omnibus