장음표시 사용
401쪽
quis vero Reoii ossicii nomine tenemur, sueciae Coronae omnium Nostrorum subditorum damna Sc perniciem pro viribus praecavere avertere, proinde bono di paterno animo hoc vos monebimus, ur discatis, unde vestrum, Cor nae detrimentum exoriatur , atque si chari subditi paremum nostrum consilium, fidelem commonefictionem sequi, litis, speramus cum Deo, vos vestram conditionem fortunam meliorem facturos, desin posterum pensiones ac censum jure debitum facilius praestituros. I. Animadvertimus autem' Coronaea Vestrum detrimentum ex his caussis oriri Plebem huiusinodi prava damnosa consuetudo incessit, ut plus agrorum, quidam emtio ne quidam haereditate aut divisione sibi adquirere, cumulare velint, quam lassiciant commode usurpandis, Sc ad eorum praedia jure pertineant. Quando censualia quaedam prae
dia haereditatis iure ad quosdam perveniunt , vel ad liberos defuncti, separare, dividere volunt isthaec bona Coronae censam debentia, prorsus ut alia mobilia in partes distribuere
dc secernere solent: ita ut quilibet suam portionem capiat, unus prata praedio villatico, alter agrum abstrahit, tertius ii das piscium feraces, quartus nemora. Atque sic distrahuntur
istae possessiones in alia praedia , quibus iure subjacere non dcbebant se Coronae iura ac beneficia hoc ipso milutum decurtantur ε diminuuntura perfictae senisecum
corona agitur, proh dolor indulgetur. Restandem hunc exitum habet , ut praedia olim bene possessa in tot partes se- centur, ut vix denuo reperiri possint. Et ubi Corona olim habebat in una paraecia decem aut viginti colonos censes.
cos, iam vix habet duos aut tres in Nobis utique fere dum non est , ut hoe modo cum Cortinae reditibus ludatur. Non leve utique damnum Coronae est,eo iacturam fieri pensionum, veredorum praestandorum,. operarum diumatum, aliarum contributionum.
II. Quid 'gricolae tam pertinaces, ignavi & proprio
timi commodoriam negligentes sint, ut quotannis aliam at
que aliam agri partem inculiam relinqua de sterilesceremnant sipari modo prata. Ita ut more maiorum partareost tueri nolint sigillatim veteressessas reparare illis iniquum
videtur, scdsumitus en devia in iv pariuntur.
402쪽
III. Quae non consitam agro relinqviinrur,is alias stuctui esse possent,per moram, ignaviam ocincuriam sues depascere permittunt,atque ita nec segetem nec gramen nanciscuntur,in quae usui esse debebant vaccis aliique pecori, consumunt sues, pecon a vero fame contabescunt quod utique
indignum est, & privatim publiceque noxium. Nec minus nos mala habesillam pauperiem quam porci faciunt, impune
haberi. IV. si quidam olonorum libenter vesant artos tectosves integros tueri agros irata, aggere dc fossas faciendo eradicando, aliaque praestando, quibus bonus agricola scit Uitam exhibere, per alios eiusdem pagi colonos ipsis non licet. Si unus enim sessas ducere, exstirpare inutilia gigne tia velit,alter vicinus recusat,alterique damnum exundatione insert. Vnde consequitur tandem,ut non solum colonis invicem sed toti regioni fraus fiat, inarati, incesti agri velut solitudine damnati iaceant Et ubi antea terrae ubere solum herbidum fuit, nunc sit palustre dc uliginosum,ibique muscus desinlustres baccae nascantur. Red quid inde commodi dessertim. natum illi quorum interest iude capturisiit, in promtu cuivis est iudicare. Quia vein nobilium agricolae in uno pastodegunt, do communes habent agros irata cum censu iis bus4 coronae rusticis, aeque colant, ut decet , suos agros Scitata, fossas, septa circumducant ut censuales descoronae co-γni nisi damno aesti insevere inuictari&plecti velint. V. Hanc etiam non levem caussam huiusmodi incommodi esse deprehendimus, ouod nonnulli,nstici nunquam fixum domicilium habeant, sed oberrent passim per ignaviam ex uno praedio in aliud migrantes, illudque perdentes Scsecum alios. Tales errones non ferendi sunt inter bonos
VI. sed iraetorum ac praefectorum ruris hic culpa versatur,qui ochlearis argentei vel alterius ninneris causta, quo se eorrumpi patiuntur, frugi di industrium colonum praedio ejiciuntis Iocant illud inutili terrae ponderi quod sub graus nostra offensa despoena eos inposterum evitare iubemus. VII sed, rusticorum nonnulli negligunt totius agri mutum, di partem eius duntaxat colunt, partem reliquam seriisi sinu sinunt ita ut aut conserere deberet agrum triginta vel
403쪽
GusTAvio. 38 squadraginta mearum, Vix octo' ves decem serant. de sibi ipsis egestatem dc Coronae detrimentum pariunt. VIII Sed, verum sationis tempus est in vere, praesertim
ubi luteum solum est,ante nundinasEricianas,cum tamen a te Pentecostes serias seri soleat quod cautus colonus non debebat. Et quia solum propter sata fossae expertia in tempore non exsiccatur , inde pesterilescit, vel in prata aut pascua taurorum , vitulorum aut vaccarum redigitur, donec totus ferme ager inutilis reddatur , cum gravi Coronae damno, in posterum non tolerando. IX. Magis etiam Nobis e re videtur , boves aratores icquibus messis in horrea subvehatur , quam equo majori impensa alere. X. In rem etiam foret, vos computare temporis intervallum inter Matthiae, Vesburgis diem rationem inire cum numero vestri pecoris, quantum pabuli exigatur ad illud per hyemem alendum atque si animadverteretis pabu- Ium ei alendo non suffecturum , praestaret mactari pecus quamvis ali, si queat, satius sit quam fame perire: quod coram Deo hominibus excusari nequit Deus quoque beni- gQ alia media in desectu aut non magna copia foeni alendi pecora suppeditavit,velut strame virgultum beluis iuncum, scirpum,cortice Malia hujusmodi, quae industriis obvia sunt. XI. Vltim quod foenumac seges iusto tempore in horrea non condantur , ut sis ero .sther neglisentiam deperdantur an caussa sunt otiosi dies &festa Dominica quae post sacra peracta conviviis aut aliis inutilibus rebus tranuguntur. quidam etiam hae salsa opinione imbuti sunt, ut putent, hoc verbesse dies festos celebrare, si nihil agant, quod tamen directe Dei praeceptis pugnat. Itaque paterne vos monitos VO-lumus , ut temporis rationem in condendis segete &foeno 'abeatis. Sed di nimio humore seges tempore inessi cor rumpitur , quod inihi nolunt sibi procurare siros vel condiatoria frumenti, uti moris est in Finnonia,in quibus siccare segetem possint,sed potius in agro relinquunt, donee pluvia Minadore computrelcat,aut semisiccam invehunt in horrea,ubi postea amburiturue disperditur. Itaque vobis exstruite eon
ditoria qualia Fines habent,ne vestra inciuia ad incitas factiduaminici tota robiscum io s. XU. Hisce
404쪽
scripta opposueritis paternis nostris monitis ac iussis obtemperaseritis, Nos benevolos ac promptos ad salutem, stram pro virili procurandam habebitis, si secus, severos inobedientiae vindices omnes&singulos Nobiles, Iudices pioqinciales & territoriales praesectosa praetores hortamur sedes,curent , ut huic Nostro Regio mandato in omnibus
clausulis mos geratur in contumaces ac immorigeros serio animadvertatur. Iubemus etiam Nostrarum coronae
possessionum inspectores θ inquisitores officium suum recte exsequi, prout coram Deo, Nobis & omnibus honestis viris rationem reddere cogitant. Quicunque hic fiaudem fecerit, praeter mulctam xx marcarum , damnum Coronae resarciet. Quod omnes lingulos observare volumus. Datum Hol-miae zo Iunii Anno MDLV.
meis I CVMis ius esto libet de absque impendio vectigalium pira ex 'cuiuscunque generis in omnibus oppidis ae locis Frisiae Vm orientalis , quae Comitibus parent , negotiari, importa-- re, exportare, distrahere mere, commutare, sive per se, -- si te per procuratores suos. Excipitur exportatio in Veruri . filiam, ditionem Gloninganam, Frisam Translavicanam, blata propterea quod ea loca portui Emdano nimium sint vicina. xx. Idem ius habento Emdani&omnes Frisiae orientalis ineolaess . per universum regnum sumiae, H praesertim Stoeholmiae,sss. Nicopiae,s ercopiae, Calmariae, Nilosiae Lita ut ne profiteti l quidem resistis emias, quase ortare volent, habeant--
405쪽
GusTAv I. 38 II Ad hares ueris licebit merces in Frisiam otienditanimportauis, si eas ex usu suo vendere aut permutare non potuerint, etiam in conditoriis repositas,sne vectigali exportare istinc quocunque lubebit licebit idipsum Emdensibus,rixeliquis Frisiam hanc trabitantibus, in Suecia. III. Impostores nomen Sue cum aut Frisicum mentie tes non comprehenduntor. c)IV. Sueci domicilium fixuri in Frisia orientali, Frisii
orientales in Suees, tributis in tantus similiarim aut men-1arum suarum omni modo exemti sunto. d V. Emdanis 3 reliquis Frisiis orientalibus fas non esto merces Succicas in in Suecia emtas alio e quam inportum Emdamma, aut huius mionis portus caeteros cis Visargim fluvium inserte nisi tempestatis vis majorproximum quemque portum subire coegerit,exceptis portubus hostium regis:
VI. His seliciter cedentibus,ad ulteriora eatur utrorumque commoda iuris incrementa, ut nec hos in Suecia, nec stos
in Frisia orientali ad iudices vocare liceat, D nisi ob ea si ex contractibus h ic aut illic initis ortas. Ad has verbeausis disceptandas ex ipsis utriusque gentis mercatoribus eorundem ipsorum arbitii seniores designentur, qui iudicum locum teneant a ciuibus ad judices ordinarios appellatio sit, si quis gravatum se sententia existimet. VII. Sed quia gubernatrix Frisiae orientalis tutoriam tam rum potestatem habebat, atque ita diutius obligare filios, quisii ipsi vellent, non poterat, eam ob causi lex addita est ut haec valerent, uamdiuac regi Gustavi, gubernatricis filiis id esset placiturum nisi interea inter utros. que sanctius aliquod thedus intervenitet. Omnia sine dolo
a maec verba non exstant in Foedere commeresorum quod memoriae prodidit Chronicon Gustavia sueticum; sed haee sunt isthie verba Liberum mereamram His sum liceat in bis salietiis regni maritimis urbιbm, Streboimia, Nisa
406쪽
3 3 Ac TA b Nee ista verba ibi reperiuntur,sed haec ura moribus duas ex Frisia orientali in alsas urbes inγinurii bipe 'endituri
sun iterum emant aut permutent omnis generis Sueticas merces,quae
in regno chmmuniter distraluntur, emquibus remm carere potest, quidem absque omni vectigalium ηere ' Ο Η 'erba quoque aliter concepta sunt in Annalibus sueticis; hoc nimirum nodo: Si quis non Lilutumiis su elaeasdem merce Suesicas emat, vectigri independere tenebitur,ut alii, qui tari immundi ite non gaudent. Sedulo quoque utrinque curetur,ut bujusmodi advesiones, emtiones o venditiones absque fraude rericulo flant. H Et hic alius verboruin sensus est in Annalib. Suetic. talis ni itium omne mercatores bismintes in Suecia era fimine ista Greeaeuies , sit ibi negociemur er sibi ipsis derimo aevictu ros iciant , immunes sibi erunt quoad cibum potum ab omni vectigalirer onere , idque pure impliciter absque omni ex-evtione Pari modo Fr sit Orientales in Suecia commercantes G- vim immunitate fruentwr
f Ιου tivilibas, additui in chronico suetico quamvis idem sequentia verba ob causas ex contrinibus initis orias velle
inito Foedere commerciorum inter
avs T A V UM L Regem Sueciae, FRANCISCUM. I Regem Galliae.
L QVecis absque omni molestiari impedimento libere, Pregrinari 3 iter facere per totam Galliam terra marique liceat ibique numini, erein vendere prorsus, ut propriis istius regni si itis permissum est, nee unum aliud vectigal
407쪽
GusTAVI I. 33s I. I ideiri pondere,n ensem, numero mersum ad eos risetinentium non magis in Gallia gravabuntur quam eius subditi, nec plus pro iis expetident aut exigentur, quam loci subdi ti. Qui secus faxit, omnes expensas & damnum illis luet. ut Si quibus Stiecorum in Galliam proficisci & istae permanere libeat, illis hoc integrum erit , modo Rex Galliae aut eorum succe res eo nomine per literas componentur. Illis quoque iccbit testamento legitime condito legata quibuscunoue voluerint vel suprema voluntate , vel dum integra sunt valetudine,relinquere. Si quid donare velint, secundum loci statutavi mores donent. De bovis suis sive soli sive mobilibus ordinent, constituant, ut alii Uni incolae. IV. Si vero accidat , ut pax, amicitia&medus intersui clam d Galliam initum ob quascunq; caussas autosas si ang tur, aut bellum oriatur inter Regelia Galliae , aut alios Reges, Principes aespublicas, per quod commercia in Gallia turbentur ac impediantur, uecis isthic habitantibus intra anni spatium, a tempore fractae pacis, cum navibus, mercibus de bonis suis regito excedere licebit.
v. si Rex Galliae gerat bellum cum alio Hiscipe quam
Rege Si ieciae, cuivis Sueco liberum erit quoties velit, ultro citioniae commeare, ire redire,nec quoad corpus, fortunas tona laedetur aut impedietur, ea tamen conditione, ne
sub specie pacis maliquid per se vel alios machinetur adversus Galliam. VI omnibus sueciae subditis liberum erit cum navibus suis, mercibus d commerciis proficisci ad Galliae hostes,
inimicos corumque portus, regiones di terras ubicunque eis commodum videatur, subsisteres commercari, abire&Wdires, quando volentri ita ut ea de caussa non dicantur, o-lasse pacem aut mali quid eis inseratur a Fiat cis Et ut Sueci tempore belli corninercia eo tutius di Ashue omni molestia
exercere possint, dabuntur illis literae tuti commeatus,quandocunque desiderabunt.
VII. Licebit etiam Suecis in Gallia tantum salis emeri quant in totius regni Sueciae usum c. necessitatem opus . fuerit , pro eo pretio de quo inter emtorem sensitim
tem convenire poterit, Gallis subditi inter se vendideries:
408쪽
navibus, commerciis aut aliis rebus dum in Gallia commorantur, eis permittetur,conti versiae citius terminandae caus si ex suis eligere iudices vel arbitros duos aut quatuor qui litem inter eos decidant. IX. Lite inter Suecosin Francos aliamve nationem in regno Galliae otia , a magistratum praesectis prope oras
maritimas degentibus aliquot viri a studio partium alieni deligenturi, qui omni diligentia jus illis dicant. X. Sueci cujuscunque nationis caussa non cogentur in Gallia vilius vendere merces sitas, quam iustum pretium esse possit, sed quam charissime possint. Hae literae Regia Francisci manu subscriptae QRegio sigillo subsignata sunt. Actum Ambasiae septimo Calend. April. Anno a 39.
Ac Tn aeternae individuae SS. Trinitaris , Dei Patris Filii ScA. ISpiritu Sancti nomine, Nos Gustavus, ex eadem Dei gra-
Isso. tia, Suecorum , Gothorum4 Vandalorum4c Rex, notum Belmus Hanifeste fatemur,quod omni vite nostrae tempore , ieculiariter ab imperii nostri primordio usque ad praesentem horam summo studio ac deliderio id laboravi imis quaesivimus, ut hoc inchitum Regnum Sueciae, dilecta nostra patria a vi , turbis: dissidiis,discordia& omni alio discrimine defenderetur ac protegeretur,4 in omni felicitate ac salute, tam aererna quam temporali custodiretur , amplificaretur cbnservaretur. Veluti etiam sub initium fiebat,ubi senex captivus &crudelis Christiernus antea Daniae Rex, immanissimeri inimicissime multi innocentis sanguinis effusione,r pinis,incendiis,suspendiis, rotarum suppliciis& crebris tyranaricis persequutiodibiis, hoc nostrum Regnum, exuta omni
409쪽
Gus YAvi L si misericordia& humanitate, infestabat, populabatur, devastabat quippe ejus propositum & tyrannica mens ad nihil aliud directa acac propenis erat, quam ad hujus incluti Regni aeterium, pernicient, cingenui suetici sanguinis ac, neris,superio isac inferioris ordini exstirpationem,Legum. iuris de iustitiae oppressionem Ic ad regnum hoc perpetuo ac intolerabili jugo externo ac vi subjiciendum , ἐκ tam irreparabili excidio mactandum , ut nunquam inposterum resur- feret cum pluribus hujusmodi , quae his recensere nimisongum seret. Qua re moti sumus, compulsi debito amore benevolentia erga charam nostram patria, tantum Regni
onus in Nos recipere, per quod Nos vallis curis, aerumnisac adversitatibus, nee exiguo vitae corpori periculo, velut
praedae exposuimus objecimus quum nullus alius vellet succurrere dilectae nostrete patriae a tanta calamitate, saevitia liberandae, ac maxima pars orditus Equestris, di praecipua, gni membra internecione inisese deleta essem. Quamvis autem ubique pericula impenderent gravissima, non tamen ab illis Nos averti aut ablterteri pasti sumus , sed de via tantis angustiis, incommodis: instanti exitio praevertendi. hoc oppressum ac funditus serme deletum regnum, a devastatoris vi ac tyrannide , benigna Deiope, liberandi de pristina liberarii, genio ac virium restituendi cogitavimus&connisi simus. Vnde etiam omnipotens Deus hoc nostrum Christianum , honestumac iustum institutum ac opus fortunari successu pro quo ipsi sit gloria, grates Jc laus in aeternum sem-lier donavit,promovit &firmavit, hoc modo ut nonso. um secundum divinum eius auxilium, hoc regnum intolera bili iugo, quod eo tempore cervicibus illius incumbebat; eriperemus, cin pristinam dignitatem ac libertatem reponeremus , subditos tam eminentioris quam humilioris status ad quietem fracem nam politiam,omnium fortunas,b
na ac possessiones reduceremus, sed etiam brevi post, de Dei sincto , puro ac salutari verbo , quod ea tempestate Mein regno, velut aliis quoque Gnis ac rebinfulicis mim-di obleutarum .serme eritinctum erat , illis bene prospiceremus , multum offensionis , periculosis machinationes, pravas insidias eo nomine perpessi eluctati, Q.
410쪽
labore,&proprii nostri corporis virium attenuatione operam daremus,ut quod exhaustum,deperditum desenervatum reperim ,s: occupavimus,ad illam rursus felicitatem dc vigorem, in quo nunc est , redire dc conser vari posset cui re etiam in posterum semper, ut hactenus , pro viribus animum & curas intendemus , nullique operae parcemus Quum autem laaud ignoremus, it Christianus Rex,pensitare queamus, omnipotentem Deum totum genus humanum, peccati caussa,tem
porali morti, ad aeternae vitae ingressum, subjecisse, desomnes homines nihil certius exspectandum habere quam mortem, nihil incertius verb quam tempus deshoram mortisin exccssus sui,Nobis verbri Regio nostro ossicio incumsat,amo dc fides quibus affecti sumus erga Nostrum hoc regnum , O stulent, ut tam a fatali Nostro decesses, quam vitae Nostrae tempore quam optime cu turi administretur , haec omnia
alia pro rei momentis observanda , integra adhuc valetudine, paterneac fideliter ponderavimus, is propterea condulibri bene deliberato animo de hac suprema Nostra Voluntate disposuimus, eamque ex Regia Nostra authoritate, potestate inminentia, Nostris haeredibus Principibus, dilectis Nostris Liberis, ut d Regni Nostri subditis , superioris S in-rioris ordinis, hoc ipso in perpetuam rei memoriam publicari
curavimus,&nunc publicari curamus; quam omnesec singuli, Omnibus modis, nullo excepto, a fideliter, firmitero inviolabiliter in perpetuum servare, exequia absq; ulla mutatione conjunctim implereat corroborare tenebuntur, qua subjecta eorum obligatio , devotio , honor, Christiana fides , promissa, quibus Nobis obstricti di devincti sunt, hoc exiguntd poscunt, atque prout eos sub Christianae animarum salutis d coelestis haereditatis periculo hoc serib monemus, dc confidenter Nobis pollicemur. Prim gratias agimus descelebramus omnipotentissimum Deum, quod Nos ad propriam suam imaginem ic cohaeredes aeternae vitae creaverit,m Sancto suo Spiritu illustrarit. Deinde quod Nos ad hoc grave onus aegiae coronae dignitatem vocarita evexerit, di ab ipsis imperii Nostri principiis, iam per triginta octo annos largis suis donis laterna ope semper benigne ornarit, protexerit destutatus sit; ita ut Nostrum Regnum adversus varias tribulationes,atroces Ino litiones