Specimen chirurgicum de setaceo, ejus historia et usu medico ...

13쪽

Nihil profecto in Medicina praeclarim, quam

ubi arte peritus naturam fideli manu imitetur, et,

non secus ac illa, simplici rations insignes assequatur fines. Ita nobis occurrit adminiculum i Iud artis, quod simplicitate sua vix memorabiti via catur , e cacissimo autem naturam aberrantem ad normam reducat; quod aeque stimulum periculosuma viscera nobiliori derivat, ac benigno vim vitae inparis morbosa excitat; quod deniquo non minus partes sevunctas in hominis salutem conjungit, quam destruit ac separat quod nimium sit. Selaceum hisco omnibus respondet. Operae pretium ergo duxi, specimen quoddam inaugurale conscripturus, quo doctoralem in Medicina lauream scuram, sua

14쪽

dente clar. Promotore Suer man, disserere de utialissimo hoc chirurgiae auxilio. Eo autem lubentius hoc argumentum adgressus sum , quandoquirim plures memorabiles casus in clinico chirurgico huius Academiae observara mihi licuit, qui omnino ad Selacet usum illustrandum conferro possunt. , Antea vcro quam ad ipsam materiam pCrtractandam transeo, lubens arripio occasionem, qua v9bis, Praeceptores aestumatissimis qui hanc Academiam vcstra eruditions ornatis, pro frogia Vestra institutions atque etiam bonsvolentia, qua Nic scmper cumulastis, gratum doctarcm animum. Hoc inprimis Tibi dico , Vir clar. Promotor CXoptutissimo squi non tunttim consiliis tuis in hac dissertatione concribenda nas adjuvasti, verum etiam humanitato tua et familiari consuetudino mo semper felicem res

didisti.

15쪽

CAPUT I.

DE SE TACEO, EIUS APPLICATIONE ET AGENDI RATIONE. S. I.

Staceum derivatur a feta, quia haec antiauis in usu erat, ut Vulnera in Suppuratione tenerentur. Aliis denominationibus dicitur feto, fetamen, la queus. Ab Arabibus sectorium, ab Ho iter ioaliisque paracenthesis vocabatur. Belgis eon hac Joor, Gallis un feton, Germanis ein f arnil audita Sumitur autem Vocabulum nostrum tum pro traducto corpore peregrino, sive ex lino, Sive ex alia materia confecto ; tum pro ipsa hac operatione

16쪽

ehirurgica; tum denique pro ulcere angusto et longo, duobus instructo orificiis, sub cute telam cellulosam, aliquando profundius , penetrante , hac

operatione facto. f. 2 a

Secundum conditiones varias seiaceum iis in corporis locis applicari potest, ubi cutis partibus subjacent, bus , debita telae cellulosae quantitate, connectitur. Sic in nucha, in affectionibus capitis, Oculorum, aurium morbosis et chronicis; in parte anteriore colli, vel sub cartilaginis thyrioideae eminentia, in quibusdam laryngis morbis; in pectore inter duas cOStaS, contra affecti0nes asthmaticas; in abdomine , in nonnullis ventriculi affectionibus ; ad scrotum in bydrocele aliisque partium genitalium morbis; ad ferarur denique et in genu articulatione, ad plurima illarum partium , inprimis Substantiae OSSeae, vitia, seiaceum infigitur.

Quod ad applicandi methodum, haec triplici instrumento perficitur: i'. Acu,

17쪽

I'. Acu, a BOyero inventa. α'. Cultro chirurgico, bistotiris dicto. :3'. Acu triquetra, nomine trosequara cognita. Prima maxime usitata et multo quoque commodior est cultro. Ultima vero methodus in operatione hydroceles instituitur. Apparatus ergo, ad operationem instituendam ne. eeSSarius, nostris temporibus multo simplicior et commodior est illo, a majoribus adhibito. Etenim hodieque ad hunc scopum perficiendum adhibemtur Sequentia: I'. Acus illa, a Boyero proposita, cujus altera pars continet portionem lintei tenuem et longam, utroque latere unguento Simplici inunctam, instrumento non latiorem. Veteres autem, loco hujus lintei, funiculo e setis equinis , Xylinis, SericiS, calami olerint crassitiem fere adaequanti, aliquot spithamas longo, usi fuerant. 2'. Pulvilli, ex linteo carpto facti; panni lintei' atque fascia stringens, huic Scopo accommodata. 3'. Spongia et aqua tepida. f. q. In applicatione setacet ea aegrotantis positio omnino erit optima, qua facillime operatio instituitur;

18쪽

V. c. si Selaceum nuchae apponendum judicemus, aegrotanti maxime conveniet collocatio in sella sedentaria. Iii instituenda hac operatione, Oportet, ut Seo sum aut pone aegrotantem chirurgUS se teneat,

tali modo, quali omnium Optime operationem perficit. Pollice nempe et digito indice cutem , ra tione loci, in plicaturam perpendicularem aut hori-2ontalem attollit, cujuS partem Superiorem adjutoris manui deXtrae committit. Cute in plicaturam redacta et, quantum fieri potest, a partibus subjacentibus abducta, acum ita a latere dextro ad sinistrum et a parte superiore oblique inseriora Versus, quam proxime ad basin, in cutis plicaturam insigit. Operatione hactenus prosecta , quum apo instrumenti cutim penetrarit, chirurgus acum trajicit et funiculum Solvit; quibus perae-tis , partem funiculi longiorem inVolutam in segmento linteo Servat, atque Vulnus Secundum artem deligat. Duobus vel tribus post operationem diebus, secunda deligatio apponitur. Vulnere depurato, inungitur quaedam funiculi portio, ad utrumque latus, Unguento simplici sive alio medicamine suppurationem promovente, ratione habita gradus irritationis aut Suppurationis, quem producere lubet. Pars trajecta, pure adfecta et conspurcata, amovetur. Secundum rerum adjuncta, semel aux

19쪽

aut bis de die hoc iterandum, donec totius funi. culi adplicatio locum habuerit, quando novum linteum, priori conjunctum, eodem modo immitti de

beta

Selacet usu ad finem vergente, levis pressio in ulceris extensionem suffecerit ad ejus sanationem

promoVendam. g. 5 perraro durante operatione symptomata quaedam

periculosa proferuntur. Pertinet enim haec operatio ad simplicissimas. Veruntamen haemorrhagiae evenae aut arteriae subcutaneae laesione suboriri possunt; quae in plerisque casibus fomentationibus frigidis, pressione, aliaque ratione satis facilusistuntur. Symplomata, aliquando post operationem Observata, Sunt dolor vehemens, inflammatio notabilis, suppuratio languefaciens et eXcoriatio , quae Pateria acri producitur. Ad quae a nonnullis referunturalia , uti car0 luxurians , ariditas , calliis , foetor et ulcerum angustia. In dolore vehementiore, adhibenda sunt medi, camina sedantia, emollientia et, si haec sine ullo effectu sint adhibita, nil superest, nisi quod Sela,

20쪽

ceum amoveatur. In inflammatione vero notabili, cataplasmata emollientia; in suppuratione lan guesaciente , eXtus incitantia ; quaedam conveniunt, intus vero consortantia; quae Si eventum Optatum non adferant, a Selacet ulteriore applicatione , saltem pro tempore, erit desistendum. Contra excoriationem apposita sunt unguenta quaedam, utie subcarbonate plumbi, aliave praeparata. In casu quo caro luxurians haud majoris est extensionis, magis prodesse suppurationi, quam quidem obesse videtur; in casu vero contrario, deprimenda erit nitrate argenti, vel simili remedio. Selaceum, tanquam eXutorium consideratum, irritatione sua in corpus organicum vivum, majorem activitatem vis vitalis humorumque assi uxuin

producit. Hinc intumescentia , rubor, caloris ac sensilitatis incrementum , inflammatio, Suppuratio et tandem , propter relationem inter telam cellulosam et partes, quas constituit et connectit, revulsio

atque eVacuatio oriuntur.

Illam secretionem purulentam fetaceo productam, quod ex observationibus hac in re institutis patet, non solum sanitatis latitudinem adaequatam, hed qu0que c0mmunibus legibus , in organa Seceriter la