Lexicon chymicum. Cùm obscuriorum verborum, et rerum hermeticarum, tum phrasium Paracelsicarum, in scriptis ejus : et aliorum chymicorum, passim occurrentium, planam explicationem continens. Per Gulielmum Johnsonum chymicum.

191쪽

tum factitium:quod sal ustum saltaculum,& cotulam dicunt. Mcntionem etiam facit spumae salis, quae illi nihil aliud est, quam spumosi maris lanugo , sive ramentum in petris exilibus, quod locis maritimis ritur in littore , quod alluit mare, coagulatum quiddam est, saporem habens salis,di odorem marinum vitosum alias spumam salis& alcyonium vocant.ὶ Aliud genus,ex aquis maris sponte nascitur, spuma in extremis littoribus, di scopulis relicta . Haec omnis rore densatur, & acrior est qui in scopulis te peritur. Nicandri interpres desinit hoc esse spumam salis , quod cum homines sal conficiunt, salsis aquis dulces adminccant, quibuS vehementiam acrimoniae abluant. Nota etiam quod salis sunt infinitae species, si loca, patriam, colorem, mineram, qualitate, alia considerare velis. i. Sal Capadocium,

Sal partii , Salmassin,

at usuale, lSal coγ i ne, J2. Sal Sodomae, est sal quod generatur in mari mortuo, ubi aqua est amara. Dicitur Ial Sodomae, a montibus mari adjacentibus , hoc sal videtur esse species

spumae maris , vel salis concretae.

s. Alia est species salis, quae dicitur telal al,quod factitium est,&fit de herba Kali,υel usiuen, quod volunt fieri combustione liet bae anthilli dis in Est & sal lucidinum,nomine nitrum ,&1al exandrinum, &μι -nderonae baurach , aphronitrum, nam tonitrum species est salis.

Salis flos inlosanthos, a mare videtur habere, est quaedam essiorescentia maris,& emittit hoc mare medic

mentum: alio sub nomine habetur in officinis,nempe dicitur

192쪽

dicitur sperma, vel semen Ceti, vel balenae, seu ambar Iubalbidum. 5axones vocant Walrahi, cito auxilium ialias , cito auxilians, Baldralit. Forsan ab effectuti: nonnullis morbis. Veteres non secerunt mentionem spermatis Ceti, sed floris salis, & idem est. Reperitur in ipso mari,& supra petras in Nilo, coloris crocei, aut lateritii, sed ut deponat ruborem, &nat candidum,purgatur. I. Tenuissima favilla, dc

Flos salis duplex est, o candidissima salis.

) a. Sperma Ceti, cito auxi-e lium, cito auxilians naptae , Petrole. Sal nominis, est sal gemmae. Salpanis, est sal commu- C Sal usitate, ne non praeparatum, Sal massae. I Dispi, Saoimen est vitri. Sal Lapientiam, est armoniacus, fal pensum. Salmbeum Indiae, est nitrum rubeum. Sal tartari, est album calcinatum tartarum. Sal tripositam, Sal Syrm , l

Sal metassinum , ISal grandi sim, ISandaraca nar a etallicum est,&terra purpurea, 8 reperitur in eisdem metallis in quibus auripigmentum nativum, est species auripigmenti, illi per omnia similis, odore & substantia, di viribus praeter colorem quod russum est, dc consciarit colore cinnabri. Plin, cilcit arsenicum ex eadem esse materia qua sandaraca: per arsenicum intelligens auripigmentum.Licet Chymittar disternere student, arsenicum hoc auripigmentum , dc sandaracam: unum di ident sitiit. Et fiunt ex sulphure

193쪽

sulphure dc argento vivo debili a natura. In summa, Sandaraca est terra metallica rubea, seu purpitrea, seu ignea, redolens sulphuris virus. 1. Sandaracha nativa, i a. Factitia Vitruvii, vel San- Sandarachae quatuor dix Graecorum, sunt species, i 3. Imperfecte cocta. l . Nativa cum auripignaen- . to mi Xta. Porro quia resina illa Juniperi, Sandarax, dc vernix dicitur apud Arabes; unus error alteru traxit:quidam indocti vernicem , quo utuntur pictores & artifices, quod fit ex oleo& gummi, habuere pro vera sandaracha metallica. Sed in nostris ossicinis non habetur San daracha metallica hodierno die. Colus agreste , andix, . Terra rubea, Paulus Philosophicus,l Auripigmentum rubeum. Sal, cst vinum ex tribus primis, quod corpora rerum conjungit. Samen , est hordeum vel ordeum. Sane , Solacium, Idem.

Sanguinea, Sal nitri. Sanguisuca, est fit trum. Sanguis duorum fratrum, est sataguis draconis, vena

terrae.

Sanguis hominis pus, Sulphur. Mercurius Solis. Sanguinis humani arcanum. lib. 3. de natura Ie Iuni,

Sanguinis humani proeparatio,lib. depersicaria, p. 7 9. Sanguinis magisterium , in Archidoxis pag. 13 3. Saturni crocus 3 proprie Minium est.

Sapphrus lapis, est lapis aureis punctis collucens, cuius aliae species sunt caerulex, alia mixta purpura,

194쪽

iso LEPTICON CRIT MICUM. Optimae apud Medos. Qui coloris cyanei sunt inares Sapphyri aestimatitur esse. Orientalem &Judaicam este Optimam praedicant , & huius species alia est coloris perspicui, coeli serenati, iii qua vincat, quasi flavus

color : alia species habet nubes obscuras , ad rube dinem declinantes: alia nubeculas habet e contra albas. πυ-s, dicitur reddere hominem castum, pium, sabilem. Utimur Sapphyro in corde consortando,&3n corpore interiore restinerando:secundum carmen. Corporis ardorem res terat interiorem Sapphyrus , O CPpriae languida votasacit.

o arca, d

Sarfar, etiam est serrum. Sarda gemma, quae di sardinis lapis dicitur, Jc nune Darneolus vocatur, teste PlinIG. 37. cap. 7. olim fiebant vasa potoria omen cum Sardonyche commutavit : Nomen habet a Sardibus, ubi primum reperta, laudatissima tamen in Saxi corde in Sabylonia. Iber-a- sardam acuere ingenium praedicat, reddere homines laetos , quia purgat sanguinem , & bonos spiritus procreat. Rul. e Plin. lib. 37. numcrat a r.

Sardonis, rubor pellicidiis, habet speciem unguis humani, impositus manibus, in superioribus partibus apparet onyx, in altera parte sarda.

Saturnus, est plumbum. Sarnicum, cen, est Diaconis. Murma Latinis Lacertus, Des Lacerta, milliarum est

specierum: Inter quas pulcherrima viridis candicante ventre prope dumeta,& sepes, quarum in ventre dis lecto arundine reperitur gemma Saurites, quae dici-

195쪽

tur contra venena valere,nunc novo experimento ossa

viridis lacerti comitialibus prosunt. Sed ossa coli tot debent hoc modo. Imponas lacertam viridem adhuc vivam, captam, in aliquod vas clausum, plenum optimo sale , di sal paucis diebus consumet carnem ejus, di intestina omnia: & sic facile colla gere Ossa poteris,& ad illum morbum prosunt ossa illa, qu*m ipsa ungula Alcis. Saxa, Ex sodinis eruuntur quaedam species Saxorum.

Saxa arenaria , S. Saxa calcaria, G.

saxa fissalia, s s. Saxa gravida, S. RDAp. a . numerat, . - Saxa tincta ab exhalatio-i nibus, 3. t Et Saxa vilia, quae natura

de diversa materia com-h posuit pag. 26. 427. Saxa retium, quivis lapis, oui tartaruin in homine frangit & dissolvit. δSbἡsten , est calx viva. Schehendemgri, est canabis, vel semen eius. Schiseo , seu cichipum, est species haematiti , sed pallidior 5c crocei coloris, & friabilis, sua natura si stilis,

concremento , dc alterno cohaerentium venarum dis

cursu pcchinum modo, amoniaco sali similis. Haematites rubentibus venis litabilis est, & sanguineus, vis ejus est fortiter astringere. Qv omodo b hisus lapis cum auro lichenas crematur, Vide Plin. lib. 33. cap. 6. Scobi, est cinis clavellatus , id est athali. Si obes, est scoria cuiusque metalli. Scογax, est gumma olivae. Sc ιh, est Sulphur. Scorpitu constrictus est ferrum praeparatum.

196쪽

Sal taberetis , est omnium albissimum tartarum. Sal tabari, est sal a lembrot. Samech , est tartarum. Sal tartari, remedium omniurn vulnerum. Jandaracha, t auripigmentum Iabeum natura magis excoctum. Saphirea materia, At liquor in quo non est aliqua impuritas vel corruptio , sed est liquidum ab impuro quovis segregatum. Sanguis calcetus, id est , instar calcis , acer & albus. Japo sapismi e , est sal commune praeparatum in a

quam.

Saxifraga, ves Saxi ragia, di untur omnia quae calculum , lapidem, aut arenam expellunt. Saxifagus, est cristallus palidus, supra citrinolus

Vocatus est.

Scacurcula, est spiritus Ossis de corde cervi. Scabolae, sunt spirituales mentis di antimi vires, proprietates, virtutes, atque potentiae, quae juxta numerum elementorum sunt quadruplices. Sunt rotae quatuor ignei currus , quo raptus est Elias in coelum, quae mmunt originem ex animo & mente hominis a quo recedunt, dc in quem iterum reflectuntur. Sunt

quidem p bantasia imaginatio,speculatio & agnata fides. Sunt etiam & praecipue quatuor illi principes articuli totius nostrae fidei Christiana, uti Baptismus, vera fides in Christo Jesu, Sumptio Sacramenti coena Domini, & charitas in proximum , quae fidei fructus maturos exhibet. Per quae omnia ne dum vitam lonoam, sed etiam aeternam consequimur. De his latius lege Paracelsum in Eucharistia , dc expositionibus libro de coena Domini, dc audies quae satis faciant mismo pietatis 5c veritatis avido.

Scirona , est ros autumni.

Numa, idem quod squama. Sebet,

197쪽

Sebel, panniculus est oculorum ex venarum infa

tione.

Secta croa, supra sectarum flos,ad macem interpretati sumus transpositione,quod alii viderentur lonorus aena a rore marino, & croco petere. 'Se ιιιιτ, medicamenta sunt ut mitigativa aolorum, quietem aegris adserentia, simul curativa, sanativa. Sephirus, est apostema durum & exsiccatum. Semen eneris , dicuntur squama aeris. Seraphihi, est ineffabilis virtus, di immensa potentia coeli,dc praesertim angelicus chorus&schola coelestis. Serpheia, est medicina lapidem liquefaciens. serpentinapeden:omana, ei instignis herba, vulneraria. Sibar, est argentum vivum. Sibetata, est hirundinaria. Item lapis quo colores

teruntur.

Silo, est terra. S illiuaines, dicuntur figurae coelestes,quae rebus assimilantur nos concernentibus.

Simi ι, est gilla, vide supra. Sinonia, est gluten album articulorum. Et Si noxia. Sirones, sunt pustulae scabietum in inauibus prae-Iertim.

est eschara. Suel in homine, est invisibilis ignis influens a sole coelesti, fovens nativum ignem in homine. So estAurum. Somnia, sunt operationes quae fiunt inter dormiendum ab astris & sideribus in homine. Sophia herba, consolidarum est species nobilissima, quo fit ut nonnunquam aurea nominetur , nondum quibusvis cognita. Illyricis vero & Liburnis familia ri issima. Si folium eius ore masticetur, labia contrahit,& supra caulem existens adhuc laceretur, per seip

sum consolidatur,nobilissima dulcedine pellet ac bal N a bubi

198쪽

4M LE ICON CFIT MICUM. Sophistae, sunt magistri nostri, quae se praesumunt

omnium sa plantissimos, omnia scire ac intelligere, nihil etiam ignorare , cum nihil sit istorum Dociorum Graecorum sapientia , praeter meram stultitiam , eloquentia, vel facilitate lingus potius, astu fastuque palliatam, captiosisque munitam syllogismis , quorum omnium si neges principia, mox ruit corum Gigantum fabrica liembrothica.

Scuta tabem est testudo. Seb, est aurum, vel alumen. Sed , idem. Seb, immatuνi coloris, est scabiosus. dicitur secunda tartareae urinae species , ascet ore nomine sumpto: estque indicativa omnium ex tartaro putrefactionum , eiusque signum.

Scanton, est foetor urinae. Vide lι b. i. tradit. H.follas. 2. Secuγ, Auriam. Sed , est concha marina.

Sedma , O se dune , est Haematites. Sendanegum Sendanegi, Haematites.

S egregatio, est solutio integri in membra dissocata. Hic enim non confluunt resoluta , ut colliquabillia, sed quaelibet pars secretim tenetur. Segre alio, est Distractio dc Extractio. Sel, ni Sambucus. Selatus, a Satici Sale,

: Est argentum vivum.

199쪽

εgI ICO N CHTM ICVM. i s 'selenisis lapis, pro lapide speculari habetur. Sed La pis Arabicus proprie est lapis specularis, potissit nam illa species quae ebur representat. Plin. Si Selenire , est lapis specularis, proprie illa est eius species quae candidissima, unde fiunt foenestrae, lignis laevigatis loco plumbi.

Diosc. Selenitem 'brosilium dici ait, quia noctu inveniatur imaginem lunae reddere, dc id facit lapis specularis candidus, nam aperte in eo conspicitur luna splendens, veluti in speculo, sed an cum luna augeatur, vel decrescat nescio. Humor hic lapi s concretus esse

videtur. 37. IC.

Sersas, est filix.

Semafor maγ-lucidum Catici. Seperatoriis, est vas transmittens quodammodo uniforme oblongum, orificio ad capacitatem auricularis digiti aperto, cui materia infunditur, & fundo, in modum aeus acuato materiam rursus emittendi gratia, ptaeditum, cum annexis ansis duobus, liquoribus invicem separandis accomodatum. Separatio, Elementorum.

Separatio per abscesskm est cum partes naturarum diversarum commistione abscedunt a se mutuo, dc ad regiones distinctas feruntur absistentes mutuo. Estque duplex, discessus, dilutio. Separatio per abstractionem , est cum aliquo instrumento partes diversae, a se mutuo disclusae, altera, ab altera abstrahuntur.

Ablutione, &Εt hoc fit dupliciter, Subductione , sive sint res liquidae, sive siccae.

Separatio per dirutioneni, ad latus perficitur per lintrem humili margine oblongum, & altera parte in acutum tendentem, qui manibus versari,&hinc inde agitari possit, alteraque parte latiore impelli. Se

200쪽

Separatio per dilutionem, est cum terra copiose diluta ira se palatur, ut gravibus subsidentibus, levia emineant,medium occupent media. Et quoniam ei uia modi lotio in lutosis, terreisque , vel ad hanc consistentiam redactis, per pulverationem, calcinationemo alia, locum habent potissimum, veteribus πεσπι- λυσιοι recise est dicta. Ministrat autem ei abstractio, d pletio,& nonnunquam fit tratio,& similes functiones. Soluta enim & turbata & ad sua spatia delata , mox sunt deplenda,& transfundenda per filirum se taceum,

alioquin confunduntur denuo. Septamen, est sera pinum. Septentrio, est aqua fortis est lac a cetosum. Sepitan, est Minuam. Sericiacum, est Arsenicum. Serapinus est gummi arabicum. Serpensipiritus castitatir, est Mercurius.

Serυus fugitivus, est Mercurius. Hermes propter Ia umiditatem fugitivam sic nominat. 'Si ita, est lima. Sifantis, est terra argentina, simplius. Est Storax liquida. Sigilium, Hermetis. Orificium vitri. Sireta, est Esthara. Sisex lapis, quo utimur in igne excitando: silex dicitur, quasi ex eo fallat ignis. Hoc nomen convenit pyriti .Et cum Plinio, pyritis genus est & non species, imo lapis ominis unde excitatur ignis , Si lex eidem erit pyrites ab essu stu. l. pag. 4 ῖ . ad pag. I , refert varias Sili cum species. Siliqua. pondus quatuor granorum. mmmum, est Cerusa. Sin si,