Opuscula physica et chemica. Pleraque seorsim antea edita

381쪽

De istra tionibus Electivis. 339

itum perforat, quae Vis nulli alii hactenus imoto competit, cuicumque demum basi unia itur λ Si quispiam argento nitrato lapide in- . sernali), sublimato corrosivo, alijsque salilibus metallicis, acidorum, certae basi unito-rrum, acrimoniam naturalem valde auctam probare adnitatur, ejUS Cito corruet senten-ttia, re propitas eXaminata. Centena namque exempla acidorum acrimoniam in ratione saturationis minui luculentissime evincunt, &rrei natUyce augmentUm repugnat: praeterealsalibus memoratis corrosi vis ideo extraordi- Inaria vehementia adscribitur, quod corpora. animalium tangentes eadem adgrediantur. Ratio autem corrosionis latet in metallicis

basibus dephlogisticatis 9 . XV, XVII), quae

tinflammabile irretitum, quod magna Vi appetunt, divellere possi int, eoque fortem suam attractionem quodammodo temperant, nam acida illis sedandis non sum ciunt. Notae sunt variae hypotheses de ortu acidorum nitri & salis ex vitriolico, sed in hunc Usque diem nullo idoneo sussultor argumento,& idem, ni fallor, in posterum de acido fluoris

constabit. PRAECEDENTIA acida prae terris, athalia appetunt, heic Vero alius incipit ordo. Acidum fluoris aikali vegetabili saturatum, aqUa calcis decomponitur, fluorem praeben S mi

382쪽

36o De Attractionibus Hem s.

abundantia plerumque calcem athalino sali prae ferre videntur. Terra ponderosa acido fluoris ad saturitatem unita multa fervidaque aqua solvitur, & adfusa aqua calcis suum qUoque Caici porrigit menstruum, quod haud dissiculter innotescit, nam & liquor turbatur & calx fluorata deponitur. Magnesiam acido vitrioli eripere videtur acidum sitioris, quod non valet de calco, hinc igitur magnesiae primus tribui posset locus, sed omni adhibita ad cha

ratione, experiment Um alio tempore repetitum nullam monstravit praecipitatio item. Sedimentum igitur prima vice obvium forte sili- ceum fuit, ab acido, ope solutionis diluto,

secedenS.

V1 Asicca similiter se habet, ac praecedentia,

quamvis eXperimentis confirmandus restet ordo. Certo tamen constat, strorem minera- lem alliali fixo caustico non de componi sch.

51), etsi athali afratum, sed duplici adfinitate, illud praestet sch. 63 .f. XX. Columna 9, acidi arsenici.

EGREGIUM illud inventum, quod acidi salis compositionem patefacit, methodum simul monstrat, qua acidum arsenici purum adquirere licet. Sales quidem arsenicales Celebris MACQUERI acidam arsenici albi indolem non obscure produnt, interim tamen acidum purum non potuit separari ante detectam

383쪽

De Attractionibus Eomi Pis. 26i

ne stam acidi salis dephlogisticatione na. Dultiplex jam innotuit via. Altera adhibet pariteria I magnesiae nigrae piit Verata: Cum s acidiis alis, ejus circiter gravitatis specificae, uti sit ad aquam in ratione s ad q), quae in rei torta vitrea tubulata cujus bulbus 4 plana ca- spere potest massam), misceantur, & CXcipullum adaptetur continens ἱ arsenici albi pulverati una Cum aquae destillatae. Vas retortum in balneo arenae incalescat, & magnesia

nigra cito dephlogisticabit acidum salis, quod

iterum suum Complementum ex arsenico albo haurit: acidum salis hoe modo regeneratum aquae portioni Unitur, partem arsenici sol Vens, reliquam arripit acidum arsenici sensim liberatum, adeo ut liquor reeipientis indi dividatur strata, & possi aliquot horas arsenicum inditum omne evanescat, quo faetolii liquores ad liccum deiiillentur in retorta. Quod in excipulo colligitur, constat butyro arsenici & acido salis distin stis, residuum vero album in retorta igniendum, Ut omni acido salis plene liberetur, vertim praebet acidum arsenici siccum si ch. 17), aqua facile solvendUm. EN alteram methodum. Arsenici albi pulverati partes a in retorta tubulata vitrea sol Pantur acidi salis , leviter ebullientibus. biod in excipulo adglutinato Colligitur, retorrce re adatur, simulque 3; acidi nitrosi,

i ejusdem gravitatis specificae, ac supra me

Z ue sed

384쪽

sed si ne glutine. Adjuvante calore acidum nitri phlogiston arsenici arripit rubrosque edit fumos, destillatio Vero Continuetur, donec fumus rufescens Cessat. Jam pulveris ars nici albi pars 1 additur, leni coelio ne itidem sol Venda , & hoe facto acidi nitri, quod ar se nichim solutum cum effervescentia & rubrosumo de phlogisticat. I andem destilletur adiiccum & residuum lex iter ignitum praebet merum arsenici acidum, quod in igne fixum est, in acre libero humidum attrahit duplo aquae solvitur, si susticienter inflammabili spo. liatum, iii tro probe toto liberandum pulWere siliceo, qui e vitro sub jgnitione corroso immiscetur. ALLA LI vegetabile arsenicatum aqua calcis moκ decomponitur & alhali liberum evadit. Qii in terra ponderosa & magnesia salibus allia linis itidem pi polleant Viκ dubito, interim tamen fateri oportet, hanc conjeeturam nondum eXperimento corroboratam esse.

M ΤΑi L4 solvit acidum arsenici, si non completa, saltiria rite calcinata. Notandum est praeterea, sub ferri solutione nullum generari aerem inflammabilem, quum phlogiston, ab ipso acido absorptum, arsenicum album

q. XXI. Columna Io, acidi bora Us. QUI vulgo sedativus vocatur sal, acidis indole propius accedit, quam alii cuilibet sub

385쪽

4 De A tractionibus Electiois. 363

tantiae: heliotropium russet, at halia & torrasi solubiles saturat, varia quo irae solvit metalla, Cetera, quibus acidam Inon sicar naturam, a Ci-idique boracis potius, quam salis sedativi no-Imen, promereri videtur. BORAX depurata cUm calcie viva cocta de componitiar: acidum, desere Is aikali iiij ne-irale Ca Ulliclam, Calcem arripit 84 salem aegrussolubilem et Iscit. Q liod idem accidat cum al-lkali vegetabili, acido boracis laturato, hacte-inus tantum probabilis est conjectura, seque: ac terrae pondero is D magnesiae possitura. Mit ΤΑ ΕΑ dis culter adgreditur acidum thoracis. Facillima methodus aes finitate dupli- ci peragitur, sed, ne errori lorus sit, bora κsaturetur oportet sale sudativo, Cujus paullum ultra aequale pondus reqUiritUr, antC illam TCaesiones ali alime penitus Cessant. Solutionem talis horacis instillavi soluteonibus metallicis, quantuin feri potest acido superfluo li- heratis. Aurum platina, ar entiam, ViS- mutum L magnelium suis menstruis soluta immota manserunt, asi hydrarg rum, plumbum, CUpriam, ferrum, itanniam, ni Ceollam,cobaltum & Tincum mox tui ha bantur sales

metallicos praebebant, sed dissicilliinae solutio nis id. sch. 28 .f. XXII. Columna ii, acidi saecliari.' PLERAQUE Vegetabilia in fructu vel scie-co haud obscura produnt acidi vestigia, &quum

386쪽

364 Attractionibus Elemvis.

quum pauca illa vegetabilium aeida, quae hae- tenus paullo adcuratius Coglaoscimus, diver- sis gaudeant proprietatibus, talium sine du- hio numerosam catervam in lucem protrahet longioris aevi diligentia. Praecipuum obstaculum, quod eortamdem retardat cognitionem, est magna depurandi dissicultas, sunt enim aliis ita involutae materiis, ut aegerrime eκtriCentur. Non nisi pauca heicin scenam produco, quorum pleraque ea laborant imperfectione, Ut 'igne facile de struantur. Nivm haec singula, qua prima stamina conveniat λ Num inter se invicem transmutari possint 3 quaestiones sunt idoneis adcuratisque dijudicandae experimentis. De . acidis tartari, citri & laetis certo constat,

illa, additis aqua D spiritu vini, sub digestione plurium hebdomadum naturam induere aceti. Heic tamquam diversa considerentur

Oportet, quum semper sibi similia haberi queant, facultatesque possideant distinctissimas, Constantes & maXimi in arte spagyrica momenti.

QUOD saccharo inest acidum, oleoso ita

adunatum reperitur, Ut ' hactenus non nisi , acido nitri, pingue destruente, liberari pol ierit. Scilicet, acidi nitri fortis 6-8 par- tes, sacchari albi pulverati I, in retorta vitrea adfundantur leniterque coquantur. Interea acidum nitri phlogiston sacchari arri-pjens Vapores erileiat rhabros, quibus tandem cessantibus liquidum retortae restans in amplum

387쪽

De Attractim ibus Electivis. 363

4ἰ amplum vas effusum sub refrigeratione Crystallos exhibet prismaticas, acidissimas. Li-Xivium dein acido nitri a-4 partibus iterumdephlogisticatum denuo crystallos ponit, sed impuriores, solutione & iterata crystallisatione depurandas. idem hoc acidum e melle, gummi arabico & spiritu vini mediante acido nitri obtinetur, sed minori quantita. te. Singulis gaudet acidorum proprietatibus,& praeter eas pluribus, quibus ab omnibus aliis luculentissime dissert. Ab indole acidi nitri toto coelo distat, immo in multis plane Contrariam possidet naturam, adeo ut hoc ab illo nulla probabilitatis specie derivetur. Sed de hisce alibi fusius ti data opera disseritur p), quum attraditones heio in primis sint considerandae. CALCEM primo loco appetit, salinam eia ficiens combinationem, aqua non sol Vendam, Unde facile necessitas aquae calcis in depurando saccharo intelligitur. Arundinis nempe sacchariserte succus acido laborat abundante , quod sacchari impedit Concretionem. Ipsa namque sacchari perfecti solutio, addito hoc acido, nulla exhibet grana crystallina, sed massam glutinosam. Nihil igitur aqua calcis addi potest utilius, quae non tantum acidum absorbet liberum, sed etiam salem efficit insolubilem, vel fundum petentem, vel spumae inhaerentem. Athalia quidem

388쪽

366 Te Attractionibus Eleo Pis.

dem hoc itidem clomant acidum, sed ob solu bilitatem vix separandos procreant sales. TERRA ponderosa calci hoc cedit pcidum,

itemque magnesi.1 D ali alia. Omnia fere me talia adgredi cur. Qua vi agat respectu aliorum acidorum ex columnis ali alium terrarum D metallorum mox patebit. In detegen- da Calce, aquis quOCumque modo soluta vel suspensit, nostrulli acidum est eXimilam, mi- nima enim ejus em soluti gutta mox calcem

praesentem arripie, Cum illa pulverem album insolubilem formans, qui fundum petit. Co- gnita quantitate calcis purae in dato salini hu- jus pulveris pondere, simul in casu quovis

obvio facile innotescit calcis purae copia ex 1ed j mento, mediante nostro acido ex determinata mole plene praecipitato, sollicite collecto, toto & ponderato. Vissi siccae experimenta non sustinet. In

retorta vitrea Crystalli solae igni expositae, qua partem quidem Vix mutatae sublimantur, sed maxima portio in liquorem acidum resolvitur, qui crystallisationem respuit, quod eliam cum sublimato, eidem operationi denuo

subjecto, accidit. Sub hac destriti lione in-. gens prodit & acris inflammabilis acidi ae rei copia. Pingui sine dubio scatet acidum sacchari, subtilissimo tamen, nam in igne nUlia praebet carbonis vel nigredinis vestigia.

q. XXIII.

389쪽

De Attractionibus silemvis. 567

Columna 1 a, acidi tartari. NATURAM tartari antea explicavi g. IX),jjam, quomodo purum separari queat ejus

dem acidum, breviter memorabo. Cremo-1ris tartari ioo partibus, aqua ebulliente 1 llutis in aheno stanneo, addantur per Vices portiunChilae Cretae lolce siccae, Si pulveratae iidque continhiandum est, donec nulla ex pulvere immisib oritur effervescentia, quod circiter 28 reqUirit. Hac saturatione obten ta liquidum decanthetur, quod ad siccum vaporans alliati Vegetabilis tartaris ali so por-irigit. Pulvis in fundo restans est CalX, aci do tartari abundante saturata, quae tota &i exsiccata Ultra triplum cretae adhibitae pon-l dus praebet, nempe io 3. Huic aqua toto i& phialae immisso sentim suffundantur oo

acidi vitrioli, continentis acidi fortistii ni solle aquae aro. Mi Xttara per in horas dige iratur saepiusque spathula lignea subigatur. Tandem liquor clarus supernatans decanthe-ltur, residuum a lita laVetur Usque, dum sapo- rem perdit acidum: haec aqua filtro colatalli litori primo im iniiceatur. En acidi tartari solutionem, quae ad liccum vaporans ex lai-lbet mas is crystallinae praeter propter sq. Uti e X ploretUr, Iatim qUidqUam Contineat vitri Ollisi, una altera Ve guttula soluti sacchari sa- turni solutioni dilutae instilletur, mox album

390쪽

368 De Attractionibus Ehctivis.

plumbo, tartari acido saturato, constat, vitriolum vero plumbi non solvitur. Pone huc jus vitrioli, quidquam prodire, inqcii natum hoc indicat acidum tartari, sed exigua calcis tartaris alae dosi addita sub digestione facile depurandum. Vicissim acido xutrioli nimis parco quidquam acidi tartari in residuo restat, quod facile in pruna exploratur, nam gypstim purum nec in igne nigrescit, nec odorem spargit spiritus tartari, quod tamen accidit, si calce tartarisata sit contaminatum. Solutio

acidi tartari percolata ad consistentiam syrupitenuioris vaporans postea in loco frigido crystallos sensim deponit, quae plerumque lamellas inter se divaricatas referunt. CALCE nuper usta loco cretae adhibita, tartari duplum pondus totum quantum de- Componitur, ideoque in liquore supernatante ali ali vegetabile liberum continetur, sed

Calx aerata non nisi abundans absorbere valet acidum, adeo ut tartarus tartari satus restet. Centenarius tartari depurati continet

circiter 23 libras aikali vegetabilis puri, acidi saturantis 43 & excedentis 34. Aliqua sine dubio locum habet differentia pro Varietate vinorum & processuum depurantium, sed limites nondum determinare potiti. EX allatis patet, calcem athali vegetabili, respectu acidi tartari, praepollere, quod etiam de terra ponderosa & magnesia valere tentamina instituta monstrarunt, nam hae, acido aereo spoliatae de solutioni aikali vege