Physiologia medicinalis

201쪽

SEc T. V. DE SYSTEΜATE NERVOS . I 83justoque major vel minor observetur stimulorum receptivitas, aut i Psa reactionis Vis in modo mutetur. Possunt autem ab normes hae mutatione S Universales es e aut locales, idio pathicas Vel symphaticae ; potest praeterea nervorum Vitalitas eatenus laedi, quatenus sensui inservit aut motUs suscitat , vel denique utraque simul adficitur poteStas. Rarius quidem accidit, ut norvorum fabrica ad sensum mutetur ; viderunt tamen DE SAULT et B IcΗΑΤ in partibus carcinomato sis nervorum ramos intumuisse 'b. Alias morbosas mutationes in nervis observatas , Μ ORGAGNI collegit '' . Nevrilema , copiosis perreptatum arteriis c3.176. , inflammari, et cum medulla simul in suppurationem rapi potest a). Fieri etiam solet, ut Parti S corruptae nervus aeque destruatur, gracilior fiat, brevior, durior aut mollior, Semi-Pellucidus, aut colorem induat cinereum. Sio frequenti Us oh servatur , ut bulbo oculi corrnpto,

nervus Opticus Simul corrumpatur, , BICHAPS alig. Anat. I. I. P. 252. 3 De sedibus et causis morborum Ep. XIII. B. 9. L. II. 55. LlΙ. 3O. LVI. 21. LXIII. 4. 8. etc. 13 SOMJUERRING: de corp. h. fabrica IV. Ig. 374.375.

202쪽

f. I79. Dispositio generalis. Comperto eo , quod aliqui dentur in animalieorpore nervi , qui impressiones suas in statu normali ad conscientiae locum haud propagant, nec musculi , iisdθm provisi , animae sub sint imperio , et multae Sint vitales functiones , quae

Spontanea activitate, et sine mani Sto Sensu Peraguntur , post Claud. Nic. Ie CAT g. 32. n. 3. Plures crediderunt Iphysiologi, ganglia et Ple-

uS nervorum eius Phaenomeni constituere Cau Eam e Sensationem nempe et animi impulsum

et aliorum recentiorum anatomicorum Per Uestigatione fabrica nervorum, internis Visceribus inservientium, uberius innotuit ); Xav. BI-CHAT prim Us tamen fuit, qui apparatum nerve-um, Vitae organicae praefectum, tanquam Sy-8tema proprium et se junctum a syStemate Ce-xebrali , constituit a). Illustrarunt doctrinam hanc CEI. AUΤΕΝΗΙ ΕΤΗ bo , BURDAcΗ c , et plu-Tes alii; plurimum autem hanc physiologiae Partem Cel. REI L locupletavit d9.

Constituit systema gangliorum Se-Tiem nervorum, in plexus Plurimos complicatorum , multisque gangliis interceptorum , Perque haec a systemate corobrati seiunctorum. Duplex quippe gangliorum catena , qua latera spinae dorsi stipantur, quac circulum format ellipticum, SVPerne ganglio Cervicali SUPremo, et inferius Coc cygeo clausum , limitem efficit, organicum a sensifero ner Vorum systemate seiun-

203쪽

SFcΥ. V. DE SYSTEMATE NERVOSO. I 85 gentem. Intra circulum hunc ganglior iam dispersum haeret vegetati Uum nervosum Systema, in Plexus hic densiores , et rariores alibi compli- Catum , copiosis gangliis refertum. Est autem systoma isthoc in thoracis, abdominis et pelveos cavitatibus ita dispersum, ut reale nullitii habeat centrum ; fines peripherici in organisi existunt vegetati Vis , quorum arteriaS Praecipue adeunt, cum quibuS per universum distribuuntur corpus g. 154o , centrales aliqua saltem ratione sunt termini organicorum nerVorum , qui ganglia et plexus subeunt, Si quidem sun Ctum. in quo omnes aut plurimi concurrant, invenire nulli bi possis. JunguntUr ganglia et Ple XUs opera ervorum inter se, estque id system α totum pernerVOS alio S, quo S communicant ES VOCant, cum

cerebralibus et spinalibus nervis junctum. Systema isthoc per se et pro se existero, inso ipso initium et finem habere , ne C a Cerebro, quinto aut Sexto pari, aliisve nervis Cerebralibus oriri , ipsumque nervum sympathicum

magnum ab encephalo haud proficisci, pluribus

Convincimur argumentis. Etenim adesse id systema in animalibus inferioris ordinis g. 43.

cernimus , omni absente Cerebri vestigio ; sympathicus dein nervus haud unum constituit Continuum , imo dantur subjecta, in quibus thoracica ejus pars a lumbari manifeste separata existit o9; rami nervi istius simul sumti multo

dullaria, quibus cum Spinali medulla jungitur,

adeo , ut manifestum Sit, Singularem tiUnc nervum a pari sexto et medulla spinali haud oriri: denique do sideratur in gangliorum Systemate ea Symmetria , quam in cerebrali advertimus g. 274.θ, et occurrunt tantae in eo disserentiae, ut

204쪽

I86 LIB. II. CAP. 1 I. DE GEN. HUΜ. coRP. SYSTΕΜ. in omni fermo individuo aliam atque aliam discernas dispositionem D; ipsa praeterea fabri e re ac proprietates Physicae et vitales, ut mox Videbimus, longe aliter se habent in vegetati-Vis , quam in sensiferis nervis.

D ibid. p. 294. - SOMMERRINO: de labr. c. h. IV. g.

Plexus Praecipui.

Unam cernimus plexuum nerveorum Concatenationem , quae totum trunci a Xpm, inde a collo incipiens, per cavum thoracis, abdominis et pelveos procurrit, et in coc cyge desinit. Concurrunt quippe nervi , gangliis frequentibus interrupti, Vαria directione, formant retia majO-

205쪽

SEc T. V. DE SYSTEΜATE NERVOSO. I 87rre et minora, rariora et densiora, contenta di Chorum cavorum ambeuntia; abeunt Plexus maiores in minores , et hi in subtilissima discedunt reticula, V resorum surculis implicata g. I 54.). Licet inconstans sit et varia in variis individuis systematis istius dispositio 3. 179. J,

Plures tamen observantur plexus , qui partibua alligantur certis , earum regunt functioneS, aquis illis denominationem acceperunt. Horum autem Praecipui sequentes sunt: ) Praevalet in gangliorum systemate physica non modo eXten Sione, Verum et Potenti αdynamica Plexus coeliacus, qui cum reliquis iungitur plexibus. Situatur ante di aphragmatis crura , uortae abdominali Et artorias coeliacae incumbens, et refert rete irregulare,ner Uorum et gangliorum complexu efformatum. Superiora Versus cum diaphragmatico plexu jungitur , involvit cum nervo phrenico arterias di- aphragmatis , et largitur uortae, renibus su C- Centuriatis , atque Pancreati ramos. DE Xtra Versus in plexum hepati cum producitur, qui cum ramis pl. gastrici junctus, arteriam hepaticam et Venam Portarum cingit, cumque his vasis in hepatis substantiam et vias biliarias producitur, in duodenum, Parvum Ventriculi arcum, in pancreas, et arteriae gastro-epiploicae dextrae ramos etiam mittens. In Ple Xum gastricum Productus , arteriam Coronariam magnam ventriculi reticulatim cingit, cumque ista in parieti-hus ventriculi diffunditur; suscipit ad cardiam

nervi vagi ramos, et confluit tandem cum ner-Vis pylori. Sinistra Versus ut plexus spleni CUa expanditur , qui arterias lienales involvens, ejus visceris subit parenchyma; concurrit dein

cum ramis plexus hepatici et gastrici, et mittit

206쪽

i88 LIB. II. CAP. II. DE GEN. HUΜ. COR P. SYSΤΕΜ. reticula nervea in sinistram et mediam pancreatis partem, in fundum Ventriculi, ejuSque arterias Broves et Sinistrum latus arcus majoris , in arterias gastro- epiploicas Sinistras , inque Vasa omenti ejusdem lateris. et Plexus me sente risius superior,

arteriae mesenteri Ccte Superiori in Cumbens, Coeliaci plexus inferiora Versus e St productio; tenent duo hi plexus in media parte gangliori coelia cum medium et efformant simul plexum ita dictum solarem. Constat id ganglion partim nodulis discretis , filis nerve is solum

Conne X is , Partim vero tuberculis , lingulis arctis in se mutuo transeuntibus , Vel reticulis arteriarum interruptis. Implantantor huic ganglio nervi vagi et unum nervi splanchnici extremum. Videtur itaque praevalens e Sse systematis vegetatiVi organon , quod seculiarem foveat, in morboso Praeprimis Statu, Cum systemate cor obruti relationem , unde merito iure Cerebrum abdominale compellatur. Involvit plerius me Sente riCUS superior arteriam mesensericam magnam et ramos ejus , reticulatim complicatus , et copiosis gangliis distinclus, ramusculis simplicibus cum arteriis in intestinis tan- dom desinens. Providet maximae tubi intestina- Iis parti, Iargitur pancreati ramos, et nectitur etiam cum Ple Xu pelveo S. 3b Plexus me sente ric Us inferior

Prioris est continuum, cingit arteriam me sen-lericam inferiorem et ramificatione S ejus , cum

quibus ad sinistram intestini Coli, ac superiorem et posteriorem recti intestini partem procedit; jungitur denique cum Ple Xibus renatibus,sPermaticis et Pelve OS.

207쪽

XUum me senteri Coriam superioris et inferioris ;locatur in superiore et media Pel UeOS Parte , utrinque ad rectum intestinum, Unico Potissimum ganglio, radiatim cincto, instructus; intexitur arteriis Vicinis, cum quibus ad intestinum rectum , ad Vesicam urinariam et Vesiculas spermati Cas , in femina vero ad uterum et vaginam Proserat. 59 Plexus renates utrinque ad originem

arteriae renatis e X a orta Collo Cati, cingunt eas, et ah eunt reticula eorUm cum arteriosis ramis in renum Substantiam. Junguntur cum plexu Coeliaco , cum me Sentericis Superiore et inferiore , Cum SPerm Iti CO , Cum nerVO SPlanchnico, cumque superioribu S renum ne PVis.

me est renalium , ConjunctUS etiam Cum me- sente rico inferiore ς Iocatur inter a ortam et inferiora renum extrema; mittit nervum sper maticum internum, qui apud virum ope funiculis permatici in testem, in femina vero ad ovari re

) Plexus diaphragmatici huc dum

deseriptae pie Xuum Catenae Sunt Continuationes, quibus apparatus hic DerVeu S in thoracis cavum producitur , Die Xum Solarem in Suo tenens Centro. Cohaerent itaque di aphragmatici ploxus cum Parte superiore si . SolariS ; inteXUntur arteriis phrenicis inferioribUS , Progediuntur reticula ejus in uorta, et fornarent Ple XUS Sequentes 8J Ploxus oeso phagei anterior est posterior; cohaerent cum nerVO Vago; IO- cantur in inferiore caVi thoracis Parte pone oesophagum ; mittunt nervos in hunc atque ramos

208쪽

enem.

Pone arterias Pulmonales et bron Chia situs est; mittit duos majores et plures minores ramos inferiora Versu S, qui in nervum vagum continuantur. Ple XUS anterior, ante , interque magna pulmonum Vasa Iocatu S, eum pl. posteriore arterioso huius visceris Prospicit systemali; nectitur etiam cum nervo Vago, atque Ple Xuum Cardiacorum Ose cum Systemate gangliorum Pro

tra aortam et arterias PUIm Onules Siluatur ; e X-vanditur in postica auricularum regione, cingit arteriam coronariam Po Steriorem , cum qu αcordis subit substanti aem. Communicat is plexus Per ramum conjungentem, qui magnus cordis nervus dicitur, cum Supremo et medio cervicaliganglio, et foVet etiam commUnionem cum pari octavo. PlexuA CRrdiaCUS SUPerior, ante nor- tam si intra auriculas cordis positus ; prospicit auriculae dextrae, camerae de Xtrae, aOrta origini si praecipue arteriae Coronariae dextras; tondit doin ad auriculam Sinistram , ad marginem obtusum ac Septum cordis, et ad artoriam coronariam sinistram. Communicat iste ploxus cum pleXu Promndo, cum nerVO Vago, et opem frui sUperficialis cordis cum gangIio cervicaIlaus rem O.

11 Ρlexus nervorum mo Ilium; prospicit artoriis colli et capitis ; eo loco situs est, obi rarotis in externam et internam dividitur; insporsa sibi habet ganglia, et constituit centrum quasi Pro ramisi cationibus carotidis externae et arteriarum encephali, quas reticulis cin-

209쪽

SEc T. V. DE SYSTEΜATE NERVOS . 191git. Reticu Ia carotidis internae cum ganglio cervicali supremo junguntur; ea autem reticula,

quae arteriam Cerebralem amiciunt , in sinu

ephippii distinctum aliquod formant rete, quod

cum pari quinto et sexto nervorum cerebralium anastomos es init. Μajoribus retibus carotis externa et rami ejus instruuntur. Implantatur huic Plexui nervus superficialis cordis , et init simulanaStomo Ses cum nervis oes Ophagi et Iaringis.

g. 18 I.

Norvi syste m a tis gangliorum. Duplex nervorum genus in isto existit systemator aliqui enim nerVorum surculi ganglia opinalia inter se copulant, et jungunt alii plexus et ganglia inter ellipticum eum circulum O. 179. existentia; alii iterum sunt nervi, qui

nexum ponunt inter gangliorum et Cerebrate sy-5tema , adeo, Ut tanquam Ponticuli intermodii, varias systematis organici partes cum eno ephaloot medulla spinali in Physicam Ponant conjuncti

tum semiconductorium compellat RFILIUS , et docet conductores esse illos, qui intraeirculum gangliosi systematis e X istunt, dum eos, qui Oxtra limites sunt gangli OTUm , Separatores pronunciat '). in ab normi tamen statu inversa ratione habere possunt ii nervi, ita, ut conductores separent et Sesctratores conducanthioticum. Emergentes e Systemate gangliorum nervi tres praecipuus constituunt Portiones : nervum sympathicum a. interc. . talem, qui or-

210쪽

I92 LIB. II. CAP. II. DE GEH. HUM. COR P. SYSTEM.ganis reproductivi S , et Vasis eorum prae si pueprovidet, atque functiones eorum VitalI SV a gubernat energia; ne PVum Vagum, qui gan- Eliorum syStem a Cum en Cephalo in ne XUm ponit dynamicum; denique nerVum phreni Cum, Vogetativum Systema cum medulla spinali conjungentem . Aliquot saltem nervorUm conjungentium adducere volumUS e X empla : Ner Vi renates posteriores et Superiores inferiore extremo plexibus renatibus eo haerent; senetrat truncus eorum diaphragma , et desinit extremum superius in 1 . et Q. , Vel in o. et 12. thoracico ganglio. Efficiunt itaque nervi hi communionem

sus cum ganglio coeli caco magno et cum Plexuronali cohaeret; jungitur Per ramum Inter medium cum splanchino maiore, et abit plurimum in 9. et 1ο. thoraci CUm gangli On. - Ν. Splanchnicus major : inferiore fine 1filis duobus Usque quinque cum ganglio Coeliaco magno cohaeret ,

transit diaphragma, et abit f1 lamentis pluribus

in 6. 7. et 8. thor. ganglion. - Nervi card Iaci: conductores constituUnt inter PleXUA CRI- diacos et ganglia Cervicalia. - N er V Us vagus partim animali, Partim Vero Vegetativae Praeest vitae ; portione enim Superiore deglutioni et voci, utpote voluntariis inservit functionibus,ot suscitat hoc loco con V Ulsiones, stim Vlo Gal-vanico sollicitatus; portio inferior, ut nervus vegetativus , pulmones , cor et Ventriculum adit, quorum functiones voliant ali , in consueto saltem statu , haud obediunt. Peculiarem hic ner-vUs , qui etiam Sympathicus parvus dicitur, habet fabricam; apparet nempe e meo S gctngliis confluentibus compositus, nullos exhibens