Physiologia medicinalis

91쪽

SEc T. II. DE SYSTEΜATE NAΜBRANARUM. 73 alantes et inconstantes et primae oriuntur ab ipsa mucosa tunica, quae majorem habet ambitum quam partes subjacentes, et a te Xtibus substratis, quarum e Xemplum habemus in ValVula py- Iori ot coli; in constantes plicae a Contra Ctione Partium subjacentium nascunt Ur, nec adeo in

cadaveribus Visuntur.

g. 122.

Parios integrantes. ΜUCu . Textus cellulosus basim utique constituit membranarum mucosarum g. 113. θ; ad hunc accedunt Vasa sanguifera et lymphatica, nerviet glandulae muciparae , quae simul jun Cta, certoque numero et ordine Praesentia ac disposita, propriam efficiUnt earum tunicarum fabri Cam. VaSorum sanguiferorum varia est in diversis hujus systematis portionibus copia , et formant rete densum in Corio, copiosos ramo Sin Papillare corpus submittens. Ahount rami hi superficiales in surculos subtilissimos, qui ruborem conciliant partibus ; inde igitur est, quod Iabia Oris , gingivae etc. oborto animi deliquioe Xpallescant, et multum rubeant partes inflammatae , mu Cosa tunica vestitae. Eadem Vasa , arteriosa quippe, in e X halantia extenta antur Va- Scula, quRe ad Superficiem mucosi textias sese esserunt, et humorem excernunt, vapori illi,

qui in collutoso textu exhalatur g. 114. , si mi Iem. Μ'nifesta ea est exhalatio in cavo oris , in Pulmonibus , in oesophago et toto alimentario tubo succus gastricus, entericus). Lymphati-

branis absorptiones ostendunt, quae in libera earum Superficie continuo accidunt. Nervi , ad

PaPillare corpus plurimum tendentes g. Iti. ,

92쪽

4 LIB. II. CAP. II. DE GEN. ΗUΜ. COR P. SYSΤΕΜ. illis in locis, ubi mucosus textu S cum Cute e X- lerna jungitur, ad cerebrales c . 83. pertinent, it in conjunctiva, in lingua, in membrana narium et palati, in recto intestino, in Urethraetc. esse solet. Imae autem mucosi textus partes, quas intestina, ductuS EX Cretorios Qt . vestiunt,

nervis praecipue pro Videntur, gangliorum Systema respicientibus. Praeter descriptas partes textui huic propriae sunt glandulae muci parae, Variae magnitudinis et figurae diversae, textu cellu Io-SO et vasis sanguiferis conflatae. Haerent glandulae istae vel infra corium, vel intra SuhStantiam ejus , et mittunt ductulos excretori S , Pampillare corpus si epiderm idem perforantes, in liboram' mucosi textus faciem, humorem vi SCO sum et albicantem, qui mucus pituita dicitiar, fundonios. Nullius est mucus in normali Statu saporis et odoris ; agitata pituita pura in SP Umas abit; leni calore siccatur et vortitur in massam semidiaphanam , fragilem , quae Prunis in jecta intumescit, et empyreumati Cum Spirat odorem; solvitur acidis quibUsvis et alcati hus, nulloque modo coagulatur, ut adeo cum

glutine animali c . 99.) plurimum con Veniat, a quo tamen eo differt, quod aqua frigida et calida sit insolubilis. Sicca destillatione largitur

ammonium et oleum emPyreumaticum , remanente Carbone , qui natrum Phosphoricum et muriaticum, citque Calcem Phosphori Cam Continet. Imperfectam huc dum esse analysin muci,

plurimi agnoscunt chemici θ ; id autem repoti

ex inde debet, quod humor iste in variis Corporis partibus non modo Qxternis differat cha raeteribus, Verum Et variam habeat mistionem;

93쪽

SΕc T. II. DE SYSTEΜATB ΜΕΜBRANABU Μ. 75 istis accedit, Iaticem hunc a causis Variis toties mutari, jamque puris aut ictioris acciper Aindolem, cujus exemplum habemus in catarrhis, in coryga, in blennorrhaeis etc. ). Lubricas roddit superficies mucosas , fovet nerVorum Pa sillas , et arcet a stimulorum injuriis ; confert ad

nutritionem earum tunicarum, et formatur muco durescente epidermiS. ) ΤHOMSON'S System d. Chomie. IV. p. 360. -GREN'SΠandb. d. gosammten Chemie. II. g. 1677. P. 424. - J. LBERZELIUS : Uehersichi d. thierisclien Chemie. P. 40. Sq. ) Varia statuerunt medici practici criteria , quibus

discerni valeat mucus Puriformis a Pure genuino: SO Ie Bant olim ati ein pyreumatico Odore , quem materia igni injecta Spargit, et tum, ubi aquae salsae infusa fundum

Petit, ad purulentam concludere naturam: at purus etiam mucuS Odorem eum mittit, et tunc solum aquae innatat , ubi copiosas continet bullas aereas. Nec ea eriteria, qua

Car. DAR IN proposuit, Observationibus et experimentis innituntur Th. Soem inerr ing: de morbis VaSOrum absorbentium corP. hum. Traj. ad ΜOen. 1795. P. 158.). Docuit GRAS METER: materiem tentamini subjiciendam eum duodecim partibus aquae pluvialis diluendam, et aequalem materiae partem de oleo tartari per deliquium addendam, haecque simul probe subigenda : si modo pus fuerit , substantia orietur gelatinoso-alhuminosa , insta ductilis, si mucus, immutata manebit mistio. NoStratamen et aliorum experientia didicimus, id tentamen saepius fallax esse P. F. H. Grasmeyer 's Ahh. v. Eiterii. d. Mittein , ilin v. allen thm ahntich. Feuch tigli. gu un- terscheiden. Gott. 1790. 8. .

mus, Puri inesse globulos, sanguinis globulis similes. qui in muco desiderantur, aut saltem irregularem Praeso ferunt figuram. Disserunt etiam animalcula, quae inpuris ot muci infusionibus generantur F. V. P. Gruit- huisen: naturhistori sche Untersuch. ii. d. Unterschi est

94쪽

f. 123.

Proprietates Physicae ol Vitales.

Aeri Qxpositae Si CCantiar membranae muCΟ-sae , extenuantur, rigescunt et redduntur eae , quae sauciora Continent Vasa sanguifera, Pel- lucidae , ut in Vesica Urinaria cernimus Humore Et calore moX Putrescunt, foetent , et separantura subjacente celluloso textu ; maceratione in Pultem P ab sellam resolvuntur; in aqua decoctae Corrugantur , mittunt spumam Vires Centem, non Tesolvuntur, nec largi Untur gelutinam. Corrosiva tunicam mucosum in vivo Corpore, Ut Venenorum perhibet effectus, citissime destruunt. Acidam indolem in hoc textu praevalere intelligimus, siquidum lac coagulet. Haud multum isto X thas Se si Dit expandi; unde partes illae, quae

Volumon saepe mutant, mu Cosa tunica Vestiuntur, plurimis plicis instructa.

Dominai Ar sonsi hi litas in mUCOSO systomate, et quidem vel animalis Vel organica, prout nervi ejus ad alterutrum pertinuerint Systema g. 122. . Deest animalis irritabilitas ; contracti-1itIS V ero organica in conspicua vitales hujus systematis gubernat functiones. Ponuntur tunicae hae per sensibilitatem inter se non modo , Verum Cum aliis etiam partibus et systematibus in sympathiam uberrimam , modo DRSSivam, modo activam : Unde textus mucosus in normali et abnormi statu maxim rem omnino prae se fert dignitatem. Sunt autem sympathiae hae triplices; Vol enim sensationem I/onunt in locis remotis, vel suscitant musculares motUS, Vel denique contractili atem in conspicuam ali ubi Dromovent. Ad consensus Pertinerat DP Uritias na-xium a vermibus in t stinalibus , dolor intestini

95쪽

SEc T. 11. DE SYSTEMATE MEMBRANARU Μ. recti ab insammatione urethrae, ut in blennorrhaea venere a Saepe 'd Vertitur ; Per consensum operantur spiritUS cornu CerVi , ct Cetum etc., in lipo thymi is nuribus admota. Synergiae mUscularis ab irritatis tunicis mucosis Plura habemus exempla : Sic irritatio membranae pituitari aes narium stern Utationem e X citat; saburra Ventriculi tussim movht; calciat Us in pelvi renum haerens emes in Concitat, quod a faucibus irritatis quoque accidit; sic contrahuntur Crema Steres ab irritata per calculum V e Sica, quo teStes retrahuntur. Contractilitas in conssi Cua in synergiam saepe ponitUr: augetur muci secretio in cavo oris, ubi ventri Culus sordibus irritatur, unde stlingua muco obducitur; ductuum e XCretoriorum irritatio secretionem auget in glandulis; morbi suburrales PerSpirationem Saepe supprimunt in cute , prout Vicissim cutis adfectio varias adducit mucosi systematis adfectiones ; fomenta frigida haemorrhagias sistunt tunicarum mucosam

rum etc.

124.

Evolutio et re productio.

Formantur membranae mucosae eodem tem

pore cum organis quae ob Vestiunt 'θ ; citius igitur evolutae cernuntur in gastrico systematis quam in pulmonali et in genitalibus partibus. Est mucosus textus admodum tener in humano embryone, pallet, et Se Paratur facile a subjacentibus partibus. A natiVitate maior sanguinis irruit in tunicas eas copia; sollicitantur stimu- iis variis, unde et uberior secernitur mucus , ipsaeque hae membranae majorem accipiunt firmitatem. Molles tamen sunt, Simulque multum irritabiles mucosae tunicae apud infantes, unde

96쪽

78 LIB. II. CAP. II. DE GEN. HUΜ. COR P. SYSTΕΜ. catarrhi intestinalis tubi et morbosae bronchiorum adsectiones hac aetate frequentiUS Occurrunt. Μ agnus adest juVeniΙi aetate in muc1Parin membranis, quae Partes investiunt supra di- aphragma colloc ta S, Vitalis vigor, quo activae haemorrhagiae narium et Bron Chiorum , horum- quo inflammationes et suppurationes saepius Obtinent. Pubertatis tempore apparatus mucosus in genitalibus organis Suam ConSequitur perfectionem et vitalem vigorem, unde fluxus menstruus erumpit, ipsaque genitalia majorem accipiunt irritabilitatem. Provectiore aetate se retio muci in tubo intestinati potissimum augetur , quo blennorrhaea intestinatis et haemor rhoidalis alfectio frequentius occurrunt. Minuitur autem hoc tempore ab Sorytio in mucoso Systemate , unde contagiorum minus advertitur periculum. Reproductio mucosarum membranarum, uti imajores earum Perduntur portiones , difficilis esse Videtur; complet potius cellulosus textua cicatricis Iocum , qui a mucoso systemate muI- tum dissert. oriuntur hinc coangustationes et coneretiones intestinorum et urethrae , ubi suppuratio praegressa mucosam tunicam in majoro destruxit plaga; ipsae autem mucosae membranae , ob mucum quo illiniuntur, inflammatae, veΙ obstructae, ut BIcHAT comperit ' ), nunquam concrescunt.

- Docet J. B. WILBRAND, organa secretoria quaevia

eutis eSSe productiones, quae variam in locis Variis ac-

eeperunt labricam et perfectionem Das HauisIstem etc. .

97쪽

Status ah normi S. Plurimis morbosis mutationibus mucosus obnoxius est textus , siquidem partibus constituatur Variis c g. 1eta. ) , tantaque in eo Vigeat vitalis Vis 123.J. Summum hujus systematis

influxum in universam oeconomiam animalem

plurimi hodie jam agnoscunt medici practici; nec mirabimur singulares effectus, quos adfectae tunicae mucosae in vitae ponunt functionibus , ubi ad dispositionem earum et neXum Physicum ac dynamicum 3β. 12o- 123. adverterimus. Est id systema inflammationibus Praecipue obnoXium , eam quidem ob rationem, quod copiosis instruatur vasis sanguiferis aenervis; his accedit, quod is textus cum cute eX- terna in arctissimo sit nexu, unde adfectiones ejus moX participat: denique tenera cuticula mucosae muniuntur tunicae 121. , sunt qus stimulis pergrinis continuo e XPOSitae, unde et causis morbiferis plurimum eXponuntur. A causis vol idio pathicis Vel sympathicis secretio muci augeri, minui aut depraVari , ut in catarrhis, Blennorrhaeis etc. toties Videmus, Potest. Textura spongiosa et VISAE numero Sissima membranas istas ad haemorrhagias disponunt. Frequentes etiam occurrunt res roductionis aberratio nos in hoc systemate: eXereSCentiae fungosae, poly-Pi, aphthae etc., quae tamen ad nostram non Portinent disquisitionem.

98쪽

Dispositio generali S.

Tunicae SVi generis , quae proprium constituunt, ut BΙcHAT Primus docuit Systema, una

tinent ad systema isthoc arachnoidea, Pericardium , Ρlelara, Peritonaeum , tunica vaginalis testium , et adnumerat iis auctor memorat Us Capsulas tendineas Vaginales, quas Cel. SON MERRINGLursas mucosas diXit capsulae gynoviales B). Pleraque organa , quae intu3 mu COS a V e Sthuntur tunica g. 12o.) , extrinSeCuS Ser OSam OsΡΟ- sitam habent membranam. In naribus tamen , in cavo oris, in Pharynge etc. oppositio haec desideratur, et dantur etiam serosae tunicae carachnoidea, peri Cardium), quae oppositas non habent mucosas membranas. Μajorem habent se- rosae membranae Simul Sumtae e Xtensionem , quam Systema mucosum et Culaneum ; ipsae autem singulares ejUS AFS temnit S sortione S VRIi labe

sunt amplitudinis : peritonaeum longe maximum habet ambitum, estque tunica vaginalis hostium extensionis minimae. Cingunt tunicae hae organa quaevis, pro Vita indi Vidua summe necessaria: cerebrum medullam SP inalem, Pulmones , cor , Viscera abdominalia. Constituunt se rosae membranae Separatas portiones, quae saccos efficiunt undique clausos, unum aut Plura Viscera in se continentes , et referunt hi sacci mitrae nocturnae in se revolutae

speciem, cujus Pagina una ipsum Vestit viso Us, cum a1tera conceptaculi majoris instar, ut in Pericardio cernimus, Viscus laxe cingit. Manife-

99쪽

tum superfici se visceribus et aliis partibus adhaereant, superficie interiore libera manente , quodque ipsa organa e X tra revolutUm earum tha Dicarum e X istant Saccum; datur itaque duplexu hique Sero Scte membranae sagina: Pleura Cu-vi thoracis, et Pleura pulmonum, Peri CardiUm,ot extima cordis membrana, peritonaeum ea iabdominis, et Viscerum etc. Nulla existunt in his membranis pro transmittendis vasis et nervis foramina, verum ipsae his Partibus obviam pergunt, et involvunt eas vaginae ad instar. Hac rations impodiuntur sero si humoris in cellulosum textum insit rationes, quase hydrope praeSentenccidere Secus semper deberent; eadem dispositione seros a Colluvies , aliique morbi a partibus loco adfecto vicinis, arcentur. Νonnullis tamen

in locis cava serosa inter se Communicant: V. g. CRVa omenti cum cavo Peritonaei, CRVa ara Ch-noi deae cum cavis tunicae, Ventriculos cerebri vestientiS.

Σi, nulla tamen vasorum sanguiferorum e Xi Stente communione ; inde efficitur , ut vita sejuncta quasi sit in hoc systemate, nec fa pile morbi e Reo transeant in partes vicinas , et vicissim . Interna autem superficies libera constanter eSt,

humore exhalato irrigata, et Iapvis. Largitur is humor partibus irrigalis mollitiem, simul quo

1ubricas reddit, ut facile et absque mutuo adfrictu moveri possint, ot arcet partium Con Cretiones. Majoris autem momenti serosae eXhala

100쪽

LIB. II. CAP. II. DE GEN. HUΜ. CORP. SYSΤΕΜ . lationis est utilitas, quod humida et inditi erente atmosphaera individuam cujusvis organi vitam a vicinis separet organis , ipsamque vitalitatem , in normali et morboso statu, intra certos contineat limites ' θ.

Constant Serosae membranae unica tantum

Iamina, quae in crassioribUS o pluribus cellulo si textus composita videt cir stratis , non tamen a se invicem separabilibus. Referunt hae tunicae compagem albam, Solidam, Sple D dentem, Pel- Iucidam, aponeVrosibus aliqua parte simile . Ceterum varia earum est crasities , major in Corde et hepate , et minimu in arachnoidea. ) BICHAT S alig. Auat. ΙΙ. a. p. 7ο. - . ibid. P.

g. I 28. Partes integrrentes. Humor. Textu celluloso membranas serosas conflari, aer inflatus , maceratio et plUra alia ostendunt '). Accedunt vasa sanguifera , quae in Superficie tantum diramantur, nec videntur hae vasa ipsam subire tiarum membranariam textUram, siquidem iniecta abradi sine laesione tunicarum facile sos Sint. VaSa autem exhalantia, ab arteriis utique sub orta, Sanguinem rubrum in normali statu haud vehentia , copiosissima in isto adsunt textu, et constituunt apparatum

secretorium, Vaporem sero sum adsidue in liberam sUperficiem exhalantem. Injectionibus rarius sisti possunt haec vascula Si vero se- rosariam tunicarum ParteS irritentur , . Sanguis

impetu irruit, oritur inflammatio , et libo ro etiam oculo discerni possunt. Ubi subtiles injiciuntur in artoriosum SγstQma liquores , suPer-