장음표시 사용
211쪽
S. Dionysii in qua serenda esset sententia mane ejusdem
diei hora octava. Quid multis 3 Decanus et capitulum velociter id negotium totum ad me scripserunt. Et ego mox aderam in dio S. Dionysii. Caterva autem fratrum scientes duos tantum dies interesse usque ad seriam quartam serendae sententiae nulla media concordia ejus oblata voluerunt acceptare, nisi quae mihi essent probro et aeterno dedecori sutura. Ego vero nolui esse crudelis, qui famam negligerem. Unde omnia famosa recusavi et coram notario testibusque a tantis gravaminibus tam laturis quam praesentibus, appellavi ad Sedem Apostolicam. Videntes autem domini de capitulo, quod praedicatores malitiose frauduleii terque diem de die traheront blandis verbis, ut nihilominus ad sententiam serendam quam de combustione librorum meorum jam inter Se clam conceperant, irrefragabili spe venirent, et per hoc sive jure Seu injuria famam meam laederent, ipsi negotium totum et causam omnem cum celeri nuntio ad reverendissimum archiepiscopum, dominum Moguntinum tunc in Asthailalnach δ existentem, Dertiteras miserunt, qui confestim ' mox, illico suis commissariis
rescripsit, ut actum suspenderent ad mensis spatium, de voluntate inquisitoris et suorum etc., sub Spe bonae concordiae, cujus sua dominatio pollicita est media invenire. Sin autem nollent consentire in Suspensionem, tunc revocavit eOS, ne ultra procederent, alioquin declaravit acta per eos et agenda nullius esse roboris ac firmitatis, imo nunc pro tunc ea omnia cassavit, irritavit, adnullavit et nulla esse voluit pro moliori
Jamjam aderat terribilis ille dies sententiae serendae, quae suit quarta seria in qua creatum est luminare minus
ut praeesset nocti β: et hora mane octava cum nondum rediissct a domino Moguntino nuncius praememoratus, nec antea aliquis adversariorum meorum Seiret quicquam de nuncio misso aut remittendo venerunt et pavonum gressibus incesserunt amplissimi patres et fratres praedicatores cum suo in-
212쪽
quisitore irruentes turmatim certe cum ingenti pompa, et simul doctores theologiae plurimi, et de Colonia et de Lovania
et de Εrdsordia, ut dicebatur, quos Secum adduxerant. Denique trecentos etiam dies donaverunt indulgentiarum ex thesauro Ecclesiae catholicae omnibus quicunque huic actui adessent, unde accurrerunt plus quam mille homines, cupientes videre finem. Jamque pro tribunali sedere coeperant graves illae columnae ecclesiae, sub quorum pedibus terra tremit, ac una cum eis sedet et praetensissimus inquisitor tanquam Judas,
volui dicere judex, qui prius fuit pars, tum eccet accurrit
nuncius archiepiscopi cum mandato superius commemorato,
quod illis requisitus notarius insinuavit, clara voce legendo coram omni populo, erat sinim in lingua leutonica conscriptum, et deciderunt vultus illorum pronosorum, ut vix hiscere quirent. Tunc surrexit Jacobus ille de alta platea et protestabatur de denegata justicia, prosecto nimium frivole et super
quam serri decet temerarie, contra tantum et tam reVerendissimum dominum Moguntinum, qui non denegavit justiciam Add lavit. Sic enim constituitur in Concilio Carthaginensi IV:ἡStudendum est episcopis, ut dissidentes fratres, Sive clericos, sive laicos ad pacem magis, quam ad judicium coerceant'. Et hoc maxime quacunque in causa, quando judicium oritur exodio aut longinqua inter se lite, ut est in nostro casu. Nam sic in concilio Agathensi continetur. Unde Honorius tertius Cardinali S. Praxedis ita scripsit: ἡ poteris ad componendum interponere partes tuas et interdum aliquid severitati detrahere Iccirco mentitus est Altiplatensis quod sibi denegata fuerat justicia. Hoc modo consust rubore, imo quidam eorum livore pallidi a conspectu hominum se subtraxerunt, per quendam ambitus illius strictum angiportum in domum vicinam canonici nescio cujus, scilicet beatae Virginis ad gradus, cum multa subsannatione insequentibus pueris et stridentibus adultis cum Omnium voto et imprecationc hac non occulta: ἡ Utinam fratresisti arvales ipsi comburerentur, qui huic viro bono Voluerunt sacere injuriam et irrogare infamiam'. Ego abii tandem et
213쪽
post meum recessum ex Moguntia furibundus isto fraterculus nomine inquisitor, appellationem contra reverendissimum dominum Moguntinum misit ' et ei cum notario et testibus insinuavit, ac nihilominus ad valvas ecclesiae Moguntinae eandem appellationem intimavit cum insertis atrocissimis injuriis, nominatim in haec verba sic dicens: ἡ quod ipse archiepiscopus temere de facto iniquum ponendo impedimentum suis litteris ejus sigillo communitis in figura judicii tempore laciendae sententiae publico lectis ot publicatis suos ad hujusmodi inquisitionis negotium et in causa fidei deputatos commissarios,
quos in suSpensionem causae ad mensem consentire noluerimus,eXpresSe revocasse dicitur et revocavit in orthodoxae fidei et ecclesiae catholicae laesionem, processus fidei sinceriter et legitimi instituti irrisionem sit illusionem Christi fidelium et nostri officii scandalum, justitiae impedimentum ac in gravissimum ut intollerabile nostrum damnum pariter et gravamen'. Et cretera multo turpiora. Quo factum est, ut appellationibus nostris reverendissimus dominus Moguntinus detulerit et amplius in causa nostramnnus apponere nolit. De quo egi maximas excellentissimae dominationi gratius. Et sic praedouum strictos evasi gladios et ' dominus Deus erat mecum, quum alieni insurrexerunt adversum me et sortes quaesiverunt animam meam et non Proposuerunt Deum ante conspectum suum iccirco nunc scio
Vere, quia miSit dominus angelum suum et eripuit me de manu inquinatoris et omni expectatione praedicatorum. Eram enim Dei gratia in appellatione mea bene landatus. In calce hoc adjungere placuit, quod praedicatores ante hunc processum petiverunt, me nesciente, consilia a facultate theologiae studii Lovaniensis et Erdsordiensis doloque malo deceperunt consulentes doctores universitatum, salsi suggestione proposita. Nam cum Sit oculare speculum unus totus et in tegor liber sui ipsius declarativus in uno corpore comPrehendens consilium meum et ejusdem declarationem meam tam latinam, quam leutonicam, isti praedicatores excerpserunt tantummodo consilium sine declaratione et alia solia et alios
1 amisit 1. 2 dominationis l. 3 gladios ex I. 4 ps. 54, 6.b Ugi. Reuchi in s. 282 T
214쪽
quinterniones deposuerunt, ut seorsum de consilio meo non declarato tractarent. Et ita nobis quoquo consessi sunt commissarii judices, quod in processu isto nullam viderint declarationem, sed sit processus Super nudo consilio. Quis unquam a libris Augustini removit retractationes suas atque declarationes 3 Quis a vetere Testamento novum deposuit 3 Quis a Tlioma de Aquino Capreolum segregavit 3 Quis in juro Codicem a Digestis exulare fecit 3 Quis unquam declarationem a declarato separavit 7 praeter hos solos theologistas. Quare obsecro te, ut haec scripta mea egregio doctori Sebastiano Brant communices et caeteris doctissimis viris tam in theologia, quam in jure, oresque meo nomine, ut judicent: ,sitne praefatus processus ipso jure nullus, an vero aditullandus γ' Deinde quod theologorum et juristarum erit: . Utrum libellus quantumcunque ineptus, tamen re adhuc integra per ipsum libellantem ita sussicienter declaratus, ut nemini possit esse nocivus et offensivus et ita uno et eodem tempore atque in uno simul corpore editus ac publicatus, possit de jure separatim discerpi ot remota declaratione sufficienti in reliquo nudo et spoliato dentibus lacerari ac ignibus tradi in sui autoris maximum praejudicium et gravissimum damnum γ' Has quaestiones amicis nostris per litteras dignoris mittere, ut eorum conclusiones me non lateant. Obsecro per veterem nostram amicitiam. Vale, ex Stuttgardia in die S. Andreae Anno 1513. Joh. Reuchlin I L. Doctor. Gedruckt: 1 m Majus, vita Reuehlini s. 390 bis 397 L
215쪽
Jacobus Spiegel Solestatimis p an Reuchlin schicht oinen bries des Andreas Stiborius, laeut sicli, dassReuchlin durcii das kaiserliche edihi getrostet sei, hat die
216쪽
guschichen. Ex Vienna Austria l).
seiner anhanger befinde. Est in primis Joannes Caesarius Juliacensis vir multa d0ctrina clarus, graecae linguae peritus. Est Hermannus Bu- schius ' optimo in te animo, qui quotidianas rixas ob nomen tuum patitur, quique, etsi carmina in famosum illum Tungari
217쪽
libollum coactus pono ediderit, tamen in his neque nomen tuum posuit, neque offendere te animus suit. Nam et duobus illis annis et hodie multa ob decus et gloriam tuam apud hostes quoque claram patitur. Quae mihi argumentum magnum praebent constantis amiciciae. Immo vero miratur illo plurimum tuam modestiam, quod in apologetico tuo libello tam benigniter eum et Gaudensem increpasti, qui majore digni redargutione suerint. Cum autem Jacobus ille Hoch- strat sit ejus, in quo Gaudensis est, coenobii Praedicatorum prior, Sic nanque loquuntur, sorte obedientia Gaudensis lactum, non etiam carminum tenorem excusabit, quod ipse mihi suspirans professus est. Agrippinae 1514, 4 Non. Jan.
Georgitis Spalatituis an Reuchi in
218쪽
Crotiis Rubianus i an Rouctilin
Sententia dissinitiva Spirensis.
Disso urthoil ' ist Wyder der prediger gu Coin Keiger-meyster und seyne anhenger von dem durchleuchtigen, hoch-Wurdigen und hocligeb0hrnen sursten und herrn, herrn Georgen, Psaltetgraseu bey Rhein, und Hergogen in Beyern, erWeltenund bestelligion Bischosson gu Spyer, von bapsilicher heilipheit sondorlicli in dem liandet des Ougonspi0guis dargu Ver-0rdnet, in eygener person gegeben und geSprochen. Christi nomine invocato, pro tribunali sedentes et solum deum prae oculis habentes per hanc nostram dissinitivam sententiam, quam de peritorum consilio et assensu δ serimus, in his scriptis pronunciamus ε, decernimus et declaramus in causa et causis, quae inter eximium dominum Johannem βReuchlin legum doctorem Phorcensem Spirensis drocesis ' ex
I Litteratur liber thn, s. Rouchlin s. 344. a. I. 2 Αulachrist ausgelassen 3. 4. 5. Stati der deuischen notaticli heglaubigien s. u.) bat 2 dio lateinischer Georgius dei et apostolicae sedis gratia electus et eonfirmatus ecclesiae spirensis episcopus, comes Palatinus Rheni et Bavariae dux, judex et eommis8arius causarum et eausae ae partibus infraScriptis, una cum certo alio nostro in hac parte collega nil mi. dem bischos v. Worms) cum clausula, ut Vos vel alter vestrum vocatis Vocandis a saneta sude apostolica specialiter dopulatus. 3 Adsensii 5. 4 Pronuntiamus 5. 5 Joannem 2. 3. 6 Di oueseos 2, diocesis 3, dioecesis 5.
219쪽
una, et religiosum fratrem Jacobum de Hochstraten, sacrae theologiae et ordinis praedicatorum professorem et in certis provinciis Germanicae nationis haereticae pravitatis inquisitorem, partibus ex altera, de et super quodam libello, speculum Oculare nuncupato, ac per praelatum dominum Johannem doctorem edito, nobis apostolica auctoritate k specialiter commissa ot coram nobis indecisa pendente, bene suisse et esse appellatum et nulliter proceSSum. Nec non libellum ocularis Speculi antedictum cum sua annexa δ declarations in actis causae hujusmodi deductum, cum ex declaratione et declarato sit unus et idem liber Et sui ipsius declarativus, a praelato domino Johanne Reuchlindoctore compilutum, ut praesertur, atque editum, de suspicione atque insimulatione haereticae pravitatis aliisque criminibus sibi per fratrem Jacobum antedictum hac in causa adverS rium ex adverso principalem eidemque adhaerentes, indebite, temerarie et injuste, tacita veritate suisse et essis notatum atque diffamatum, sibique fratri Jacobo et eidem adhaerentibus aut sua quoslibet ε interesso habere putantibus, dissam α-tionem si et incusationem sacere et publicare minime licuisse, neque licere, et eisdem omnibus adversariis et singulis aliis Super praemissis perpetuum silentium imponendum fore et
Necnon pari nostra dissinitiva sententia decernimus ot declaramus super nominatum libellum cum ejus declaratiori annexa, ut praesertur, nullam haeresim aut error em ab eccleata publice damnatum manifeste sapere aut continere, perfidis Judaeis n0n plus quam deceat, aut jura permittant, favorabilem lare, aut ecclesiae dei, seu sacris ejusdem doctoribus neque injuriosum neque irreverentialem esse, et ab omnibus ipSum Oculare speculum cum ejus annexa declaratione, quam in singulis conjunctam cum libello et repetitam esse Volumus,
legi et publicari posse, diffamatione in contrarium ab adversariis deducta non ob8tante.
I Autoritato 23. 2 11Ier beginnt 4: Pronunclamus, decernimus et do- claramus, libellum ... 3 Adnexa b. 4 Quolibet 3 quomodolibet 2. 4.
220쪽
Similimodo pari nostra diffinitiva sententia antedictum Datrem Jacobum inquisitorem in expensas in in hujusmodi causa pro parto dicti domini Johannis Reuchlin doctoris, tam coram nobis, et nostris subdelegatis, quam Moguntiae legitimo
factas δ, condemnandum fore et condemnamus, quarum taxationem nobis in posterum reserVamus.
Lata est haec sententia die Mercurii XXIX mensis Martii, anno Domini MDXIVGeorgius Krawt de Waldenberg sacra imperiali auctoritato notarius publicus subscripsit
Gedruckt: 1 - ΙIeumann documenta literaria, Alidors 1758 commentatio isagogica s. 16 bis 19,) der bemerlit: n0bis eam ex antiquo exemplo typis expresso, supellectilis Pirctheymerianae depromere placet. Subnotatio notarii non formis sed manu ipsius propria exscripta. 2 Athanasius s. unien); 3 m Acta iudiciorum Fili b. 4 m J. v. e. xii ii; 5 - Majus p. 412 bis 414. 6 m Boching, suppl. II, 550 l. Ab-druch von 1.3
.1 Expensis 2 . . 5. 2 Faetis 2 . . 5. 3 Datum ausgel. 3 . . 5. Lata u. s. m. avssithrlicho phraso, boi I, dasa das urthoil in Spoler Ohne an-Wegenheli noctistratens gestilli sei, am sol,lusa dio v. s. n. 4 Unterschristsehit boi 2 . . 5. Als gliingendor sieg R. s Wird diese senteng gelateri Von