Caii Caelii Sedulii, Belisarii, Liberii, Honorii, Aviti, Prosperi, Aratoris, Lactantii et Dracontii opera

371쪽

v. 66. HISTORIAE a B. D. 359 In verbo jam stare Dei, sic clarius infit,

Surge citus, rectusque tuis imponere plantis. Exsequitur praecepta salus , et calle novello Progreditur persona vetus, motuque si equenti Pulsat ubique solum, perque Omnia currere lentans

Saepe timet quod nescit iter modo gressibus ortus

Annos languore senex, quod ut agmina cernunt: Exclamant, divumque Vocant; ac Serta ministrant

Ut mactanda seri procedit victima tauri. Paulus ad haec, tunicam rumpit festinus, aperta Sic prohibens ratione viros , solemnia nobis

Cur precor ista datis aragili quos corpore constat Terrena sub lege premi sui impius olim

Belligionis honor, cum numina susca metallis, Artifices timuere sui, cum templa dicarent Abscisis de rupe Deis, tunc sorte licebat Innocuos mactare greges, fibrasque tepentes, Consulere, et vocem Pecudis morientis in extis Quaereres nunc libeat vanis cessantibus aris AEterno parere Deo, qui semina vitae Praebuit et variis proventibus arva locavit Cujus ab imperio, plenis consurgit aristis De grano moriente Seges, palmesque recisus Vulnere conceptas secundius educat uvas, Quo moderante polum succedunt solibus imbres Tempora temporibus, quae cum sugitiva recurrunt Post sua terga, vagi constantia permanet anni. Discite iam verum sacra de virgine natum In terris celebrare Deum; nec vota seratis

Lanigero damnosa gregi, quos liberat agnus

372쪽

Unicius, ablulum, qui Sanguine coimparat orbem.

His dictis instructa fides; sed corporis uSus In geminum processit opus, duplicemque siguram Personat una salus, toto quod in aequore mundi Ecclesiae duo sunt populi per verba duorum Cui plenas captura duas sacit esse carinaS, Namque haec humano generi collata vicissim Claudorum docuere pedes, quibus astat imago Singula quaeque gerens populo communis utrique Quem Petrus antiquis tribuit consurgere plantis, Ad portam vicinus erat gens venit ab illo Circumcisa loco , psalmi lex, atque prophetae Cui Christi cecinere diem, quem Paulus ab arvis Erigit, ad templi nunquam consederat aedes, Longinqua tellure acetis; quia gentibus OrSus Coepit ab ore pio solide vestigia mentis,

In turbas proferre rudes, populoque mederi, Quem latuit vox prisca Dei, Sic claudus uterque, Cum properat genus omne levat, gentisque salutem Personae ignavit iter, quae gloria rerum Contulit ut Petro Paulum gerat ordo secundum Oui fundamentis manet architectus in illis. Ut tamen auctoris memoremus ad omnia Iaudes, Hi duo sunt' eci properantibus undique urbis,

Qui Domino dixere simul sit optime David

Da tenebras exire graves, da cernere lucem,

Quam nescimus adhuc subitum tunc illa medelae Semper amica manus jubar intulit, atque reliquit Nox oculos, exsul que dies illuminat orbes, Expavitque redux inopina crepuScula viSUS.

373쪽

V. 226. ISTO RIAE LIB. II. 36, Hos populos liquet esse duos, quos noxia venae Caecavit natura suae, clementia Iesu Cum celebravit iter, cum tempora carnis habere

Se voluit, de luce novat, purgatque siguram, Quam delicta dabant, moxque integra fulsit imago,

Quae meruit sentire Deum: pars uncta cerebro Maxima sunt oculi, creat hos in munere Christus, Qui caput et splendor rerum est pars omnibus ima Sunt in sine pedes, hos sanat in aggere cura Vocis apostolicae quoniam speciosa vocantur, Quae pacem cunctis portant vestigia terris. Exortum est lumen tenebris, per dona magistri Ilii statuunt gressus, quibus est sors tradita verbi, Ut vigeat medicina sequens bonitate prioris, Paulatimque salus in tolum transeat Orbem. Iam rabidas hominum Paulus superaverat iras

Velificante de , subitas vomuere procellas Iudaica de nube doli, non primitus ulli Posse lavacra dari, quod circumcisio carnis

Accedat de lege Dei, gens dura quid ultra,

Ad lapides, serrumque vocas: haec umbra figurae Non species mansura fuit, simulata relinque

Quae jam certa vides , Christi processit ab ore

Vita manens, milesque jubet de fonte renasci. Qui veniunt cur membra secent partemque reSOl-Vant pCum totum salvare quaeant ne quaere vetusto More premi novitatis opem, deflexaque retro Lumina constitui, postquam via rectior omneS 1 irigit, et caesis illustrat sentibus orbem

374쪽

362 ARATORIS APOSTOLICAE . SLii sub ambiguaiaulus loca tendit ad urbis,

Cui radiant monimenta Crucis , sanctosque revisit Juris apostolici proceres , quibuS Omnia PraeSenS, Quae sunt gesta refert Petrus cui maxima cura est Commissos augere greges, ad pascua cunctOS Se duce laeta vocans , has explicat ore loquelas

Cernitis aeternum sectis memorata vetustis,

Quae populo docili cecinerunt ore prophetae In nobis complesse Deum ' qui maluit emptor

omnibus esse Salus , nullum discernere paSSus

In preti , quo vita redit, mihi ussit apertam Gentibus hanc monstrare viam : quid vota morari Tardarique juvat quidve haec denigmata prodest Misceri cum luce novi quos gratia purgat, Ut veniant, lex nulla vetat coelestis amoris Materia est sestina sides , hanc Christus adopiat,

Hanc facit esse suam , qua quisque merebitur uti, Circumcisus adest, et jure renascitur undis. Pastorem Statuere sequi placet ergo ministros Ire simul scriptisque piis absolvere gentes, Hoc illis non stare jugum tamen eSse cavendum die simulachra colant; quorum libamina semper Execranda forent, ne Susi cata cruore Quae maculantur, edant, ne saevior hoste libido Hos impura praemat, quos lux baptismale mundat.

Clarius ut liqueant hujus documenta figurae Et progressa prius cur jam discedat imago' Principium meminisse juvat Deus inquit Abraam

Ut testamentum tibi nunc, sobolique perenne Constituas in carne meum, Praeputia serro

375쪽

Circumcide libens, et clera necte supern3. Secretana Scrutemur opem , videamus in isto Vulnere pacla Dei, quod testamenta recondit

Praescius, ut terris consortia jungat Olympi, Quae didicit jurare puer , qui primus ad undam Repperit ecclesiae currentem fonte ne beccam. Corporis ille locus , quo circumciditur Abram Luxuriam lascivus habet, vitiique minister Naturae sub lege acet, pater ipse futurus Seminis unde salus ad vitam pullulat orbis, Evacuat , quod culpa gravat truncata libido Virgineum promittit Opus haec namque propago Divinum concepit iter , hinc sacra Maria est

Ad partum generata novum , quae conjugi eXPers Mater inest, natusque Dei de virginis alvo Emicat, atque hominem mediatoriit omnia complet: Hinc terrena levans illinc coelestia praestans. Praeterit ergo vetus Christo nascente sigura Haec acies jus omne novat, cultroque fugato Spiritus ardescens cor circumcidit in undis, Qui sanantur aquis , ne sigant vulnera membris. Nescius interea curis laxare quietem

Paulus in orbe docet, verbique ligonibus Omnes Excolit, et side cogit flavescere messem Errorum sugiente gelu , quem spiritus almus Haec Asiae proferre vetat nec Mesia quivit Dives agris hujus tunc semina ferre salutis Fecundo jejuna solo vir quippe Macedo

In soninis haec visus ait, miserere precamur

Illyricos dignare sinus is gratia quantum

376쪽

364 ABATORIS APOSTOLICAE . 3 i5. Improvisa parat subito flammantur amore Qui positum jam tempus habent, sic nocte fugata

Doctiloquus convertit iter , Ductuque loquelae Vescitur esuriens Macedonia , perque soporis Dona salutiferam meruit comprendere linguam. Quaestio crebra sonat, si plenus munere largo Praedicat omnipotens, non veni perdere mundum Sed salvare magis faciat quae causa negari,

Haec aliis, aliisque dari, cum prodiga desul commune velit pietas succurrere cunctim,

Suppetit assatim exemplorum copia, nosque Lectio multiplicem docet hac in parte figuram,

De qua pauca canam, Luca narrante relatum.

E populo quidam Christo comes ire rogabat,

Quem secum prodire vetat, qui deinde tacentem Sponte vocat novit mundans interna magister Quae verbum jam corda serant, quos Obstruat inlus Error iniquus adhuc, ut tunc doctrina ministret Osficium, cum tuta venit, ne Sancta, quod inquit, Incipiant violare canes, coenoque gravati In margaritas Vertant contagia porci. Allera res etiam superest in carmine dura Sed quibus ex veteri patuerunt omnia sorte ore datas tenui facile est advertere guttas. Exodus isse liber memorat velamina sacri Ρontificis, qua nempe queat splendescere veSte Osficiique habitum nitido componere cultu. Quis segmentatus mediis altaribus adstet, Quas inter species parili numerantur amictu In semore exuviae, quibus indumenta pudoris

377쪽

V. 3 5. HISTORIAE. LIB. II. 365 Progrediens ad templa locet, stii dealque sacerdos Obstrictis renibus mysteria castus adire, Ouod statuit lex prisca , magis devinctaque iussit Tunc haec menabra tegi, quae possidet atra libido Cum properat libare Deo Iaxata relinquens

Coniugio post sacra tantum , ne partior usus Ad sobolis non staret opus, sterilique marito Connubii rigeret amor, cum certa pro Pago Hoc solemne gerens nullos admitteret unquam Externa de stirpe viros, ubi nomine prisco Ex aditis perdurat honor, prolesque per aevum Sancti scanda redit, vicibus supplenda creandi. I cclesii nunc alma fides sine sine pudicos Pontifices ubet esse suos , et qui aerit in omni Caula tribu , quos rite probet nec sanguinis iste Sed meriti successor erit, tamen illa figura Qua sine nussa vetus subsistit littera, demum

Hac melius novitate manet, variatque recurrens Alterna ratione vices, ne forte sacerdos Tunc generare velit, cum necdum mente capaces

Cernit adesse greges ; cumque infla nobilis ardor, Discendique fames, ut apertius Ora resolvat, Ne quisquam jejunus eat nani semine verbi

Prolem posse dari, Paulus quoque saepius inquit, Filioli dicendo me juvat ergo parumper Eloquium genitale premi, studiumque docentem

Dispensare suum , laxans pro tempore vireSIngenii, strictasque serens , ne fusa profani

Conculcata lerant, mundatis Sancla reservans

Fas velat inde quaeri, culpis hoc imputet Adde

378쪽

366 ARATORI APOSTOLIC E v. 375.

Vende poena suae, quid enim re sauce paremum

Progenies sibi jure petat 'sator ille benignus

Ni donare velit, quidquid temerarius error Corrupto natale tulit via sola salutis Assectus parcentis erit, miseratio semper Conditione caret, praestans indebila Christus His plua accelerat justusque his munera lardat. In Macedum terris cum moenia nota Philippi Doctoris celebraret iter, bacchata puella Sub stimulo Pythonis ait, Paulum esse ministrum Glerni scitote Dei professio vera Mendaci de teste sonat , vocemque fidelem Perfidus auctor habet, sed non desertur honori Quod cogit Ormido loqui, nec mente cohaeret Nudus amore timor Paulus miseratus ab atro Daemone corda premi, nolensque licere profano Divinas aperire vias, fuge dixit, et istam Ulterius tentare cavea nil jussa moratus Hostis ab est, vacuamque domum possessor iniquus Deserit, ac profugo mulier sanata periclo Conticuit de laude viri, quae coepta peregit, Plusque lacens hoc esse docet, de munere vulgi Haec quaestum faciebat heris , quos turbidus implet, Quo caret illa uror, populique procacis in aure Seditione remunt, romanis obvia sacris Sacra dari, ritusque novos exire per orbem Et veteres cecidisse Deos tunc agmina raptim Fuslibus innumeris, eliso corpore Pauli, Conveniunt, ubi carcer erat, quem sedibus imis Includunt comitante Syla, vestigia quorum

379쪽

v. o 5. HIS TORIAE AE B. II. 367 Ligno mersa cavo vinclis tenuere beatis. O felix de clade locus, cui clara refulgent Liatilina pro tenebris' in quo dedit esse perennem Nox antiqua diem , niveam translatus in aulam Ecclesiae , cunctisque serens modo dona salutis, Quam bene carcer erat, tota concutitur urbe Qui primus nova tecta petat, quive oscula figat Postibus , et tacta sacretur parte cylindri. Jam nocturna quies, per corpora serpere sessa Coeperat, et exsiliit tellus imitata ruinam Visceribus concussa suis , et claustra relaxans Mota vagatur humus, seruitque canentibus hymnum rempestas famulata soli proh quanta patescis Anullo superanda fides veniente periclo Poena fugit , geminoque metu discrimina crescunt, Ut perdant tormenta locum triremefactus ab alto

Excutiens sua membra tor , cum libera custos Cerneret antra necis , gladii mucrone retecto

in jugulum vult serre manum, sed non licet illi

Paulo teste mori, cujus solamine vitam Repperit, atque suo meruit de carcere Solvi, Descendensque domum sacris sementa ministrat

Vulneribus, liquidamque parat sibi redditus unda in

Coelestem tacturus aquam nam corde saluti

Figere Paulus amans, cunctos simul amne fluenti Diluit inherei, patuit cui luminis ante Gratia non perimi, crevit post vita renasci. Blandiloquis olim capta est sermonibus Eva Deceptura virum, nunc improbus Ora puellae Qui tunc daemon agit, repetens ad crimina SeXutat,

380쪽

De quo praeda fuit, muli is ventura canendo Peccati conceptor erat sed apostolus Adali Jam melior coelos te levans in imagine signum Qui fuerat terrenus homo , nec certa recepit Nam allit quod ab hoste venit me luamia ut omnes

Hoc audire nefas , nec corrumpamurra mari

Melle doli, si vera canat qui falsa ministrat. Ingeniis claras et linguis Paulus Athenas Ingreditur, tumidamque feris conflictibus urbem Eloquio torrente premit, quem turba prosari Doctisonis mirata modis quibus inquit ab oris Verborum fluit iste sator plebs nescia Paulum Semina ferre vocat, fruiturque errore magi Stro Vera loquens namque hic facundus in orbe viator Ambulat, atque colit, cujus labor omnibus instat, Ut crescat divinus ager, purgataque fructum Mens humana erat, lolii ne sordeat herbis, Quam segetes portare decet, manus aemula cogit, Ad proceres hunc ire simul, quibus edidit astans.' Cecropidae, quos ama canit sermone diserto Gymnasiis vernare suis, ubi praesidet allus

Sacrilego novitatis amor, vos cernimus aram

Ignoto posuisse Deo, qui condidit astra, Qui pelagus , terrasque dedit, quem vita parentem Ut moleamur, habet cujus spiramus ab igne

Cujus imago sumus, de quo cecinere Poetae, Hinc hominum constare genus, quem Praedic cuncta Sanxit ab ore suo cur haec divina vocalis, Quo facitis , vacuoque metu coeleSle putatis

Auxilium quod gignit humus, natura metalli