장음표시 사용
71쪽
εῖα coLVMBANI BBATIS stibis in bello dominatur dextera fortis. aioo. Seruiet oesignis duros asce laborum. Lingua placat ibi multos acquirit amicos. Pone tuis verbis meritissera que loquelis. uipraecepta Dei metuit. pace moratur. Nam bona perpetuam tribuet docibi Alutem. os. Diligit hic natum, mirga qui corrigit illum.
72쪽
MELCHIORIS HAIM INSFELDI GOLDASTI
s V P E R A V C T O R E. B COLUMBANVS, homo Scotus,in Gallia Luxoviensis primum, postinde Bobianus in
Italia Abbas ea vitae sanctimonia atq. morum suit grauitate,ut Apostolis aequiperaretur. nec factu mutare dece-hat eos, qui soli sapere sua persuasione credunt. Nam tametsi nemo ad summam Apostolorum,nemo Euangelistarum ad virtutem processit,ac ne scriptum quidem sani prorsus coloris enituit; tamen non potest negari, P
73쪽
vo M. H. GOLDA Sr I proximo abfuisse. Equidem Columbani facta, quae patrauit mirificissima, cum mecum et cogito, caussam quamobrem Apostolicis viris non adscribatur, non quisquam mihi umquam dicet ea multi sollerterat q. accuratim exsecuti sunt: quorum mihi fides sexcentis istis viti litigato- Iibu. multo potior. In primis autem diligens ac probus auctor Ionas Abbas, rerum gerendarum spectator atque arbiter. Bedas, notae miratis probae, ita fide, ut aeno pollerior ideoq. cum iudicio lectitandus. Ceteri particularin res eius perstrinxere, alius alio melius. Nam sunt quidam in fabulas proni luxuriantesque, quorum futilitate ex Almoino, Fredegario, Othone pri singensi,& Chrono logo Cassinens, veris utiq. scriptoribus, facile deprehendes. in illis, quae, antequam Italiam ingrederetur, gessit, tradendis non contemnenda Talafridi, Kettini, otheri, Rarperti, Hepidanni, & Herimanni, scriptorum Varae S. Galli, si dextre legas, industria, quaeque adeo impetr
ult,Vt supersederem plura commemorare. Quae reS multos,vel doctissimos fugst,eam rem illustrandum est. Columia alius fuit Columbano ius festiuitas V. ID IVN. huius xl. KL. DECEMB. celebiatur,asserentibus Martyrologijs, Bedae,Vsuardi, Adonis Treuerensis, UVandel-herti & Romano. in quo tamen perperam Columbi scriptum est pro c cmba. Notherus Balbulus in Martyrologio nec dum vulgito; In Scotia Uuia Hibernia depositio S. Columba cognomento apudsuos Columb gali, eo quod muL
74쪽
porum &c. Et in calce eiusdem lochi ui cum plurimos discipulos velμciossanctitati ua su stares habuisset, unum tamen, Congeyumscilices, Latine Fausit nymine Isi rem, prae
ceptorem beati Mimi Columbani , magi ri Domini o patris
nostri Gasii virtutum ac meritorum suorum quasi unicum, exemplo Isaac, reliquit heredem. Eius Vitam tribus libris in stituit Adomnanus Abbas Scotus. in praefatione primi libit ita scribit; Vir eraι vitae v nerabilis o beatae memoria monasteriorum pater se fundator, cu Lona Prosheta e ἄν mos fortituου nomen. nam licet diuerso trium diuersarum seno lis i .rru, unam tamen eamdems' rem sigorsicant-hoc quodH
raice dicitur Iona Graecit, vero περιτ ρα vocitat, se Latina lingua Columba nuncupatur. tale tantumque vocobulum homini Dei non sine diuina prouidentia inditum se credimus &c. Adde Heriniannum Contractum Anno DLxv. & DLxxxxvi. Haec de Columba. quo de caue sis acci pias, quae de Columba Senonens leguntur. ea Virgo suit& martyr, quam sub Aureliano imperatore passam tradit Rabanus Martyrol. PR. kL. t AN. Interim non eo inficias, ipsum quoque Columbanum eo insignitum nomine atq. id adeo patrium credo exstiti se, in noua luce age. nitoribus inditum. cuius rei ignorantia Molanus cst lauplus. nam in Uluardu V. ID. lUN.:ad Columbam trahit quae de Columbano narrat Bedas Angi. hist Ii M. civ. quod non obseruasse ex v libri c. x. mera scgnities fu te id nomen, opinor , postibi cum Α, or rei ιατ.λM, tum ut Latinius fie. et . produxit. tunc cnim ille mos Britannis fuit. exempla sunt in mundo.Beda vocatur E 'danm libro
De transitu Bedae: Offa Rex Merciorum Ossanus ab Aleuino epist. xliv. Egilan Rex Scotorum . Eolanm Heri-
75쪽
illa. nunc ad scripta transeamus. quae& ipsa cum auctoribus adaeque confunduntur a nobis discriminanda. Columba Columb istin fertur quasdam ad Patres monasteriorum misisse epistolas. De Congesta Fausso Baleus Anno D X. Conge ου Bunnocherensis Brittannm siripsit Regularis vitae methodum e se Ad Caenobiorum statres Epistolis piam. Iste coaevus S.Benedicto Vixit,quu Columbanus in minoribus etiam esset. De Columbano Trithemius Anno DXCVIIL Scripsit eleganti stilo in totum 'salterium comentariorum lib. I. Ur diuasdam ad fratres epistis. Idem Trithemius quodam ad Monachos sermone laudat Columbani librum Paenitentiarum. Baleus addit librum ad- Mersus Theodericum Regem adulterum o & Monaseriorum methodos, quas ego puto Regulam Caenobialem Patrum esse, quae in Monasterio S. Galli adseruatur. Harimotus An- notatione librorum qui sunt in Monasterio ; Expossis sancti Columbam siver omnes mimos vol. I. Item eiusdem Instructio de Fide, o alia n, nutum voLI. horumdem Rat. pertus quΟq. meminit in De Casibus monasterij. Ex mnibus praeter Carmina epistolas. Regulam, hodie apud Germanos nihil superat Carminum partem nouiter produco, plusculis iam ante proditis. Hercle vero proditis,hoc est, in obscuriores tenebras, atq. latuerant,ind ctis & coniectis.ita nae fecerunt edendo ut Columbani faciem fgerrime agnosceres.Contede,mi Lector, a
76쪽
S V P E R CARMINIBUS. IIJ Risci illi Christiani, suorum scriptis Patrum ita erant addicti viGentilium libros non modo non contrectarent , sed velut a rebus vetitis sacras manus abstinerent. Ideo ego Monachos existimo in hac institutione barbarissimos fictos, quia nihil ex illis, unde bonarum litterarum elegantia petitur,vel audiuerunt vel viderunt: sed Biblia in semi-Latinum sermonem conuersa , & balbutientes in ignara lingua scriptores ; sed streperas Graecorum vernaculorumq. verborum inflexiones. pace illoruliceat dixisse , primi omnium sapientiam perdiderunt quam utin auita possessione remorarentur, maiorum ge-tium Patres satagebant. exstant Basilij & Augustini scri- ta de legendis gentilium libris. sed frustra. idcirco aliamria institcrunt, eos scriptores,qui praeceptis sapientiarani. nos hominu coponunt,Christiani nominis praescriptio-he comendandi. quod in Seneca legimus,Claudiano,&Pythagoricis an Stoicis factitatum,quorum D. Hieronymus lactam religioni simillimam Christianae censet. Alii dicta factaq. meliora, quae sententiarum ac Prouetbiorufacie Christianis obtruderent , promptare laborabant. Cuiusmodi Prouerbiorum vetustissimus codex poenes nos seruatur,ex Ouidio,Virgilio,Horatio,Lucretio, Staettio, Lucano, Iuvenali Persio, alijs excerptis. Exstitere item alij, qui ex veterum dictis,ueluti caementis& materia, libros suos,tacitis architectum nominibus, exaedificarent. Κ tacitis,
77쪽
tacitis , quippe inuisis eo in genere Columbatius pisciuet, cuius farraginem dc quoddam modo quasi consutia Centonem damus. Fraus non impia, ab fine ubi laudetur,
in quem frausus est. tangit in ea ad Hunaldum epistola. nam, prolatis Horatij vertibus subicit;
Hos ego mersiculos misi tibiise legendos.
Scilicet inuisos fuisse stibi, unde Hunaldus peteret, Hora iij libros. Haec vana religio,an verius certius superstitio, praeter Britannos, pleras'. gentes incesserat. namq. illis boni in utraq lingua scriptores & adultis icctitabantur.&pueris in schola proponebantur. Franci imperatore Carolo,ea demum liberari coeperunt, Iohannis, Clementis, ct Alcuini opera atq. magistelio. ab his ex Britannia optimi quiq. libri aduecti importatiq. ex Poetis ut re loquar Virgilius, Ouidius, Horatius, Iuvenalis, Persius, Lucanus. Statius N emesianus, Calpurni', Maximianus, alij DcVal. Martiat i, in Lupi &Hinc mari euincat testimonia,merito addubites. cuius, peraeq; ceterorum, ad imitandu Francis propositu exepIar. maiora quod utina felicitate quam sti,dio Na quod Patres illi raro Aa, qua dixi,de causs; fecerui, id isti in consuetudine vertere. Quin sollemne quibusdaab hoc aevo, ut suis versibus adderent semper aliquem ex Poeta antiquo,itaq.rithmum conficerent. Eiuscemodi lusus dicitur cuidam Rai mundo usit tus fuisse,cuius vetasus circumseruntur. exemplar vide ;
Vt mens se iideatposita caliginesmi, uis metat apposso lumen de lumine sumi e
uod siperfecte nequeo res edere cuntitis. Hi desint mires tamen est laudanda voluntas.
78쪽
Nobilior imitatio fuit & magni aestimata, qua apud Graecos Eudoxia,quae Homerum, apud i atinos Proba Falco nia,quae Virgilium expressit,instituerunt. quibus Issi dorus adiungit Pomponium quin dam,qui inter ceterasiliotia Tiorum in Christi honorem composeuit, si militer & R-neidas, Etymolog. l. i c. X vl l I. De Proba idem De Viris illust.cap v.Honorius c.xli M. Sigebertus c. LV.
V 2. Mensis volvuntur in annis q. l. ct anni. minus' rectean Monost. Nostru nec tempus in annis. V. 3. Labitur in senium Imitatio veterum. Ouidius uti Fastor.
Tempora labuntur acit quesenescimuόann . . P
Tempora lapsa molant fugitivis fallimur foris Dacit insinium lubrica mira miros.
79쪽
Idem Salomo; Perpetuitas a Angelos velad animum emtinet: Sempiternitaου vero ad Deum. Perpetuare, aeternare. Ennius Annal. lib. I x. de Romanis ; Libertatemque perpetua esint Maxime. Arator hist. Apost.lib. I.
Ais est tibi Roma catenis Perpetuat alus.
Matthaeus Vindonicensis in Thobia explicat Colum-hanum,
Vitam perpetuat uturum praestat honorem.
v. 7. Ardet auaritia caecaque cupidine Epist. seq. Caecaque cupidine rerum. B aymundus Astucius libro de Hominis pugna ; ,-- ,-- Ligat omnes caca cusιδε.
Apud Horatium legitur; Feruet auaritia miseroque cupidinvectus. l. I. epist. I.ubi Glossis Cupido pro amore exponitur inperuet uidi, Schobingeri MS Lv. 9. Pilim argeorum es auro Ex Horatio d. epist. I .ad
v. io. Summa quies nil vesiesuperi Ex Prudentit Psychomachia. Smr absolute politum. Salomo in I exleo , -- per interdum aut nimium aut satis accipimus. Dositheus lib.I. Super pro insuper se amplius. v. i5. Da veniam dictis) Imitatio Ouidiana ; Da il eniam viiijs &c. de Ponto. i
80쪽
IN EPIST. AD SE THUM. I a Dicia columbani Monita, παρανDese ad Hunalia
dicta tuis admittas aurisus oro.
Ognosca simul, m animum attendas. m.
ita hunc versam putaui reponendum, qui vulgo imposse tus & ι Hede circumfertur. Ouidius III. de Arte amandi; '
HAEc qi oquepars didiis erudienda dictis.
ita v. q. c. & bis. Pauli Stephani.' Gratianus ita sentemtias I sidori vocat amomaii.quaest. v. c. xx. ex dictis sido ri. & dist. ix. QI I ex verbis Isidori. Verba sunt prouerbia, γνωμα. Hinc veterum sapientum de moribus libri Praueribia indigetata. Proverbia Salomonis .Prouerbia Seneca,' verbia Publj & Laser, prouerbia Amragris Abbatis, Pr verbia Varronis,qui Magno in Sopholog. & Auctori Destructorij vitiorum Pharo vel Faro,interim Baro ue Proue bia Sapientum, Prouerbia metera poetam, Prouerbia M Seialonis. Ad eu significatu Cyrillus Episcop',auctor no nauci, fabularum suaru im,ubtae in scripsi t Proverbia Apologetico