장음표시 사용
4쪽
6쪽
v I humanae consociarationis uinculum dixerarunt esse iustitiam et sermonem,lii nimiru acus
te inspexerui uim ingenii humani . quorum duorum sermo certe fortior est ac ualidior inter homi nes, propterea quod iustitia, ut mitis blanda, in selis mentibus recte ac probe institutis aliquid impetrat iuris: termo autem θc mentes ad se allici ecin affectibus dominat,quoru in totum homine impotens est regnum, praeragrave. Sed de iustitia alias dicetur, ecsunt a plurimis dicta plurima. Praesens aute institutu est de sermone tractare,
qui quantas habeat in omnes uitae par A a tes
7쪽
tes singulis etii momentis uires, quoa ,rum oc quam admirabiliu operumst autosiquum nemo sit,qui non quo . tidie quum in alijs experiatur, tu in seri ipso, miror esse, qui ei facultati parum tribuant, quae sermonis ratione docer, ad res maximas utilissimae,si recte uta ris,ut contra perniciosiss. si praue. Sed dimittamus istos tantopere uel amatora res sui caecos, uel dissimulatores as uotos, ut quod no habent, uel cotenant: Del quia cosecuturos se desperant, ne agent expetere.Nisi forte opinionis huis ius culpa praecipua ij sustinent,qui suis scepta huiusce artis professione,no prs stiterut quae illa promitteret. Ego uero nihil uideo conducibilius hominu coetibus, quam sit sermo bene institutus atly educatus: nec aliud perinde da, mnosum, ut importunum, ne' locis,nem temporibu s, nem personis accora rnodatum.Nec temere est,quod Pau inlus apostolus inter diuina documenta
illud ad Colossenses admiscuit, ut eo
8쪽
rum sermo sale esset conditus: uideliscet ne incustodita obseruatione tema' porum 8c locoru insipidus, ac promade molestus fieret. Non enim est aliud tantopere hominis prudentis, ac semisone apte uti, oc dextre: ut quemada modum oporteat cu multis, cum pauacis, cum eruditis, cum rudibus, cu pasri, cum inferiori, cum minori, quoque tempore ac loco, de re qua*,ita loquatur & dicat. Neque opus ullum aliud
acumen exigit mentis subtilius, iudiiscium acrius,rerum usum diuturniori. rem: ut merito quis non alia dixerit de here tradi rationem dicendi, quam inrigentu Dei beneficio praestans, rerumαψ experimentis praeditum atque aditatum . Quin & arti huic eiusm opificio nihil est adeo inimicu,ut stulticia comdis, 5c ruditas vita. Tametsi ignoratio corrisi potest industria, experimentis, arte. titulticia si naturalis sit,iam ei proderunt hae praeceptiones, si surdo Musica. non enim idem est, dicere oc bene
9쪽
dicere, loquentia oc eloquentita. Posciunt quidem insani 5c uecordes uerba profundere, Sc faciunt plerun* largister, oc praeter rem omnino, oc ei quod decet, quod expedit, aduersantia. uir sapiens dicit,quae prosint,quae* ad destinatum finem pertineant : ideo' inanimis hominu regnat sola oratione, ec id impetrat ab eis, quod nec metus, nec cupiditas, nec uires ullae possent exprimere . Disciplinae huic, quae tot re tantis c5stet uirtutibus, quo iudicio assignatur a quibusdam tradendae Ioacus statim a Grammatica c&obucitur adolescentibus, at* adeo, quod indiognius est,pueris c quum illius usus magnarum artium cognitione oc prudentia viis comunis nitatur,nec aliter pose sit c6nsistere. Unde enim argumenta colliget dicturus multis oc magnis de rebus, expers philosophiae, imperitus memoriae antiquitatis, oc consuetudionis uitae ac morum receptoru Cedo
autem ut haec teneat sane, quomodoratio
10쪽
inquiret sine instiumento uearisimilium ac probabilium quo modo uero argumetationis formula uinciet, ne in consciend6 fallatur sine censum ueritatis Animi autem nostri quemadmodum impellantur, aut reuocentur, incitentur placidi,placentur turbulentati, quod est opus magni oratoris praecipuum, id uerὀ tractationem denderat de anima.Decorum porro illud, quod .artis caput esse aiunt, unde iam petis tu nisi ex usu rerum,quae uersantur militia, prudenter θc acuto iudicio antis inaduerse atque annotato cHis iactis
fundamentis discenda est Rhetorice, si quem illius exercitationis fructu cu Pimus, non in pueritia uel adolescen.
iia,in ruditate illa artium omnium,m rum,legumi affectuum animi,consuevitudinis uitae ciuilis achumanae. Nam quemadmodum sapienter inquit Ariastoteles, adolescentem non este moraissis disciplinae auditorem idoneu,quod ignarus sit eorum quae geruntur in