장음표시 사용
2쪽
3쪽
4쪽
Hilosephiam sapientiae studium s sa
pientiam vero ex mente veterum rerum divinarum, dc humanarum,caeussarumque , qui Mis hae res conistinentur, scientiam esse ex Tullio novimus .
Ueteres igitur ad . philosophiam retulerunt omnia ζa, quae sive de Deo ., sive de spiritibus , sive de mundo vorporeo & rationis ductu, dc sensuum experientia cognosci possunt :quae opinio a veritate prosecto aliena non est; et si, qui hodie obtinuit mos, eidem haud suffragetura Nostro nimirum hoc tempore naturales scientias ob amplissima . quibus jam auctae sunt, incrementa ita partimur , ut sub philosophiae ambitu duntaxat logica , meta. physica, mathess, phy sica , atque ethica contineantur , reliquis in diversas iterum elasses distributis . origo nominis si quaeritur , ea modesto Pythagorae responso debetur Om v nes enim , qui in rerum contemplatione Storchenau Leg. Α , , stu-Quid
5쪽
,, studia ponebant , sapientes , σοφοι, dc habe,, bantur, & nominabantur: idque eorum nois men usque ad Pythagorae manavit aetatem; ,, quem, ut scribit auditor Platonis Ponticus, , Heraclitus, vir doctus imprimis, Phliuntem ,, ferunt venisse , eumque cum Leonte Prin-
cipe Phliasiorum docte , & copiose disse.
ruisse quaedam : cujus ingenium , & elo- quentiam cum admiratus esset Leon, quae- sivisse ex eo, qua maxime arte confideret; at illum : artem quidem se scire nullam , ,, sed esse . se Scientia porro ipsa varias omnino ab or e condito vicissitudines experta est, ut enim certum est eam in primo generis . humani parente fuisse cumulatam admodum , atque persectam , cum ipse eum Auctor supremus insigni exornaverit sapientia, ut Ecclesiasticus testatum secit : ita dubitari vix potest , eam labente tempore , &Ωςcrescentibus . inter homines vitiis ita concidisse , ut paucissimi numerarentur, qui ad eam aut condiscendam , aut excolendam operam conserrent aliquam. II. Non ita tamen pulcherrimum hocce sapientiae studium ex orbe exsulavit , ut non quavis aetate diversis in nationibus fuerint nonnulli , qui eruditionis magis conspicuae famam adepti suissent . Ut de antiquis Hebraeorum Patriarchis taceam , prima omnium
gentium, in qu, philosophicae disse,plinae sena
sim efflorescere coeperunt quantum qRidem ex Veterum monumentis colligi potest , 'sile Chaldaea Babyloniae pars, cujus incolae Chasi
dim, seu Chusdim a Chuso Chami filio compellati fuerunt; etsi enim AEgyptii hanc sibi
gloriam olim vindicare conabantur , Contenis dentes, Chaldaeos ex colonia 2Egyptiaca prognatos esse, inter eruditos tamen , ut Vult
Stantejus , jam fere certum est , Persarum Magos, qui omnem suam eruditionem a Cha daeis
6쪽
daeis mutuati sunt , ipsis AEgyptiis longe antiquiores esse s neque alia fuit ipsius Tullii mens Chaldaeos antiquissimum doctorum genus compellantis . Viri prae reliquis inter Chaldaeos celebres fuerunt Zoroaster, qui ex mente Epipstianii Nimrodi aetate floruit . Belus rex auctor , ut fertur , astronomiae circa annum mundi 26 8 a. cujus manibus a super.
stitioso populo in Deorum numerum relatis Semiramis ejus filia templum media in Babylone exstruxit, quod non minus ab arte , &splendore inclaruit, quam ex eo , quod suprhma ejusdem pars Chaldaeis, Magisque aptissimusti ad contemplandos siderum cursus praeberet locum: Berosus denique, qui ab hi-sfohia, quam, Ptolomaeo Philadelpho imperium tenente, in lucem emisit, illustre sibi nomen compara vit , quique primus Chaldaicas disci, plinas in Graeciam intulit, statua propterea auro obducta ab Atheniensibus honoratus , ut Plinius refert. Praecipuus Chaldaeorum in ex- I. . g. 3 colenda astronomia erat labor , quae tamen brevi in astrologiam , aliasque turpissimas superstitiones degeneravit, unde factum ut omnem fere eruditionem suam ad vanas divinationes, somniorum interpretationes, a tesque magicas referrent . Hujus porro er
ditionis partes in diversas familias erant diastributae s nec dum enim publice docendi mos obtinuerat , atque ipsum familiae caput in id curam intendit , ut scientia sua ad nepotes , ac posteros propagaretur , atque augeretur etiam. Quae ejum v erant familiae , pr priam sibi in provincia sedem deligebant , imis munitateque a publicis oneribus, ac vectiga. Iibus gaudebant. III. Philosophia Chaldaeorum per finitimam Q iae brevi Arabiam, Persamque propagata est 3 in hac rursum Zoroaster quidam nomen hoc vi. . 'xis magna eruditione conspicuis videtur H
7쪽
temporis fuisse commune ὶ memorandus est , qui religionem meliorem in formam redigen- ido , ac populares suos erudiendo effecit , ut major litteris honos haberetur, quarum deinde cultores usitato inter Persas nomine Magi appellati sunt: tum Hystaspes, &ostanes, squi Persicas scientias in Graeciam primus in. lQuae vexit . In Arabia , ea praecipue, quae Sabaea dicitur , parte quis prior litteris operam de- derit, inter eruditos adhuc disceptatur; complures tamen fuisse scientiae naturalis , & astronomiae peritos vel ex Iobi, amicorumque disputationibus patet. Sed neque aliis tum quidem notis gem ψιμ t , doctrina illustres defuerunt : ce lebratur in India Bud das cum Gymnosophi.
stis; in Sinis Fohi gentis conἡitors tum Con- fucius; in Malabarica Bramines; 4n Maurita. nia Atlas in Britannia, Gallia , Germania Druidae; in Thracia orpheus, Ec Zamoixis sin Scythia Anacharsis , qui ipsi ς Graeciae si pientibus adnumeratus est. In Phoenicia Pherecydes Pythagorae magister ; Mochus , vel Moschus , aut etiam Ochus doctrinae de ato mis , ut Strabo opinatur, auctor ; Sanchonia. ton Berytius , qui ante Trojana tempora fi ruisse fertur a Cadmus denique dux Coloniae in Graeciam deductae , ex qua subinde celeberrimus ille inter Graecos philosophus Thales Milesius ortus est. Horum sapientium studio, tum & characterum , ac nauticae inventione Phoeniciae genetis gloria plurimi' crevit; illam Lucanus a) eidem attribuit: hanc Rapinus si): is astronomiam primum a Phinis ni cibus navigationi fuisse accomodatam .is stellamque polarem viae ducem delectam .
quod omnes deinceps gentes adoptarunt. is Praetereunda non est hoc loco AKgyptus, m ter artium nuncupata , in qua aerivatae ex Phoenicia liberales artes, ac mathematicae di
8쪽
sciplinae maxima obtinuerunt incrementa; ac geometria quidem cumprimis, cujus .excolen. dae necessitatem propemodum AEgyptiis imposuerunt annuae Nili exundationes , dc quis inde consecutae sunt , timi tum , agrorumque
confusiones . Praecipuum philosophiae AEgyptiacae lumen fuit Athotis, sive Hermes, vel Mercurius , qui populares suos geometriam , astrologiam , ac theologiam docuisse se tur : ejus doctrinam in Sacerdotibus, Prophetis , & Magis aliquamdiu conserva. tam , demum vero collapsam restituit Stis vid. phoas, alter Mercurius dictus, qui Τrismegisti quoque cognomentum tulit . Moyses ipse Hebraei populi Jux, curante Pharaonis filia , eisd. Peruditus est omni sapientia AEgyptiorum, quae
ab ipso in subjectum sibi populum facili negotio promanavit, quamque aliquo post tem e. .v.aapore Salomon rex divino munere inter mora
tales sapientissimus mirum in modum provexit.
U. Naescentem sere tantum adhue spectavimus philosophiam ; adolescentem jam , ac latius in dies se se in Graecia explicantem conis sderemus . occurrunt primum hic illi, qui ob insgnis eruditionis famam, communi quasi suffragio , specioso Sapientium titulo condeqcorati sunt, quod anno tertio Olymp. 49- , qui est annus ante Servatorem fro. contigis- Qui in se Laertius cum P utarcho testatur. Septem , i quibus id honoris obtigit, exstiterunt: Thales Nilesius , Solon Atheniensis , Chilon Lacaedemonius , Pittacus Mitylenaeus , Bias Pri naeus , Cleobulus Lindius, & Poriander Coia 'rinthiorum tyrannus; verum postremi duo non merito, sed astu, ac vi etiam aperta , dec ram hanc nomenclationem sbi arrogarunt, ac deinceps usurparunt , convocatis ad se reliquis, nec resistere tum quidem ausis, qui ta
men , ubi libertati pristinae sunt restituti, ΑΔ a polin
9쪽
pollini Delphico litteram ε quae Graecis quinarium indicata dicarunt, hoc facto contestati in suo sapientium ordine non contineri , nisi quinque. Nonnulli his praeterea adjiciunt Anacharlin Seytharum regis fratrem , Mysonem Chenaeum , Epimenidem Cretensem. , ac Pherecydem ex Cycladum insulλ byro oriundum. Porro sapientes hi politicam potissimum philosophus partem excoluerunt , condendis nempe sapientissimis legibiis , stabiliendis rebus publicis, , ct informandis hominum moribus unice intenti s solus. Thales ad geometriam quoque , in quλ complura theoremata invenit a astronomiam, in qua eclypsium caussam, ac modum eas praesagiendi detexit, de demum ad naturam corporum perscrutandam animum convertit, aliosque instituere coepit equo suo conatu iiu effecit, ut ingenς philos phandi amor, disputandique de rebua obscuris servon in popularibus suis accenderetur . Αtque inde factum est , ut novelli hi philosophi pro diversis , quas tuebantu e , sententii& ia ldiversas quoque partes abirent , ac varia& uuis eias scollectionem hominoen uni magistro ad-ctarum haerentium intelligo constituerent, quae jam origo . breviter reserendae sunt. i
s. Celebriores Graecorum philosophorum
sectae ad duas, ex quibus veluti sontibus reliquae profluxerunt, praeeunte Laertio reserri possunt . Prima , harum est Ionica, quae Thaletem et altera italica , quae Pythagor in fundator,m veneratur.
VII. Thales Mileto Ioniae urbe oriundus , Th 'ς postquam ob ingentem doctrinae famam , quam etiti, ' diuturna per Asam, Phoeniciam , - - p. plum, & Cretam peregrinatione, & artitori
eum eorumdem locorum eruditissimis , ae praeeipue sacerdotibus consuetudino comparavit, sapientis, ut dictum est, compellationem iobtinuit anno aetatis suae sy, ludum aperuit,
10쪽
IN PHILOSOPHIAM. γhaustamque scientiam eum aliis communicare aggressus est. Orta inde secta , quae Ionicae nomen tulit. Inter discipulos prae reliquis eminuit Anaximander Mileti quoque natus , qui eidem demortuo in regenda sestola successe, ejusque doctrinam , licet in Physicis
non nihil immutatam propagavit. Anaximandrum excepit Anaximenes s hunc Anaxagoras C azomenius subinde a Lucretio decantatae auctor s clarus is erat genere , &opibus ; at earumdem conteimu multo, clarior,
agros enim , dc patrimonium reliquit se discendi , quaerendique caussa , divinae obla- ,, ctationi toto se animo ut dederet: hune denique Archelaus Phineus dictus , quod primas physeam ex Ionia Athenas invexerit. In hoc Ionica secta , ac naturalis simul philos
VIII. Soerates enim ejus discipulus, ac successer neglecta physica totum se ad moralem doctrinam expoliendam , ae in ordinem redigendam applieuit. A Primus a rebus occultis,& ab ipsa natura involutis , in quibus om- ,, nes ante eum philosophi occupati fuerunt, ,, avocavit philosephiam , ct ad vitam com- ,, munem adduxit, ut de virtutibus , dc vi- ,, tiis, omninoque de bonis rebus, & nialis quaereret praeclarissima prorsus praempta statuens homini , vel seeundum se , vel ut patrifamilias, vel ut membro reipublicae spe- oato observanda ; atque hac ratione novam iectam a se Socraticam appellatam fundavit. Frat. porro Socrates omnium eraditorum te. climonio , totiusque Graeciae judicio is eum ., prudentiae , ct acumine, & venustate , &3ιι subtilitate, tum vero eloquentia , variet ,, te, copia, quam se cumque in partem d is disset, omnium facile prinops. Singularem in docendo aequo, ac disputando tenebit methodum , quaerens multa , asterens pauca , Λ 4 se