Praxeos medicæ universæ præcepta. Auctore Josepho Frank ... Partis primae volumen primum partis secundae vol. octavum Partis secundæ vol. octavum, continens doctrinam de morbis diaphragmatis, pericardii, cordis, arteriarum, venarum et animi deliquior

531쪽

I. Eumdem effectum praestat electricitas a

3. De a hinxia sideratorum legi merentur

532쪽

4. Fulmine tactus modo in lipothymiam , modo in asphyxiam incidit. In imotbmia facies

tumet, rubet, oculi fixi sunt, sanguine suffusi, Iaerymantos ' os, nares, et aures 77 cruorem standiant; musculi praesertim extremitatum resoluti cernuntur ; respiratio cohibetur ; pulsus aut plane desideratur, aut parvus, et irregularis

sit, deletis stinui animi facultatibus 78). Prae

sti Diss. de methodo moxhos inflammatorios a fulmine ortos curandi. Hal. 17 1.

533쪽

516 DE ANIMI DELIQUIIS sente αν xia, homo, aut in ea, qua a sulmine tactus suit, positione inanet 79), aut dormienti similis invenitur. Hujusmodi asphyctici diutius, quam alii calorem retinere solent. Plurimi

illorum odorem sulphuris 8o , aut phosphori

fia pius strias rubras, serpe uti formeS, praesertim

ad brachia, et ad pectus exhibet 8a . Interdum cutis adspectum , ac si a ferro candente tacta suisset, refert. Nonnunqtiam illa a vesicis notatur. Crines fore semper adusti.

Autopsia cadaseerum.

5. Sectis cadaueribus citissime putrescentibus

83) , suffocatisque similibus 84) , nec ossa,

ets) P. II. Vol. II. Cap. XIV. LXI. a. BEAUL Eu tractatus de tonitru et fulmine. a Omnibus fulguritis odor sulphuria est n. SENEcA Nat. Quaest. I . a. RousEa I. c. S. XVI. p. 36.

8αὶ Sxauvκ Versiaehe uber die Xunse Scheintodie. v. s. w. 83ὶ Iam Eualpinas dixerat: Phaetontem a sulmine tactum in putredinem abivisse. Poetam errasse Contendit BuLENOEaius De terrae motu et fulmine. L. V. Cap. 11 , propterea quod PLur acutis Cap. II sympos. asseruerit: a eorum qui de coelo tacti sunt , corpora non putrescunt . . Verum et BaauDesit Verauche uber die Lebens raj . Hannos. II9GS. 3ο ὶ et Wκsoetii Lon ala Durna f. die Chirurgia. I . B. p. 245 observationes de eita eadaverum fulmine tac-rum putredine abunde testantur. Dissiligod by Cooste

534쪽

nee vasa sanguinea exceptis iis cerebri, utpote interdum dilatatis, et disruptis 85 morbosi quid exhibent 86). Visa tamen sunt medulla oblongata lacerata, et tympanum evulsum 8 ). Pulmones utplurimum sunt collapsi, et eorsanguine turgidum 88). .

Caussae.

7. Qui memor est, dari homines adeo ad combustionem dispositos, ut sponte comburi

possint 89 ; ille minime inscias ibit , dari

etiam homines, qui prae aliis fulminis imperio subjiciuntur. Illius periculum maxime incurritur in cubicuIis humilibus, angustis, moram faciendo prope parietes, haminum, hypocaustum, Specula, Candelabra, aliaque utensilia metallica, in lectis ferro munitis , locisque, per quae fulmen iam prius sibi viam paraverat; in ecclesiis prope

turrim , campanas , Organum , imngines Sanctorum auro, Vel argento obductas, portas serreas

elathratas; in Plateis prope domus stillicidia, rivos ; et in Can is prope arbores, numina ,

P. I. Vol. III. Lap. XLII. s. CLXXVIII.

535쪽

518 DE Ar ivr DELIQUIIS Iacus , humenium, foenum, equitando, curruque vehendo. Caussa proxima sideratorum in sui Catione per vapores sulphureos, in Concussione systematis nervosi per ictum, et in compressione cerebri a cruore effuso locata est. Illam potissimum in stimulum electridum principium

vitae exhaurientem , aliis praeeuntibus 90 ),

locamus. Diognosse.

8. Cognoscitur , quod asphyxia, aut mors fulmini tribuenda sit 9I , dum tempestas Cum

tonitru vehemente Praeiverat; dum cubiculum , et vestes miseri Odorem sulphureum, aut phopli reum exhalant ; dum corpus, Vestes, Parietes,

cubiculi , arbores propinqui fulminis praegressi Vestigia prae se serunt, dumque metalla sum

inveniuntur. Posset combustis Nontanea in errorem ducere.

536쪽

s. Fulminis ictus interdum effectus salutares exerit 9a . Nec ubi ille diuturnam inducit asphyxiam 93), necessario semper interficit 94). Visa est mater sulmine perempta, salva prole ium brachiis insidente lao), tum utero

inclusa s96) , et vice versa 97). Siderati , qui

Convalescunt , exhibera solent desquamationem

liam electricitatem ainiosphacricam Perserendisset De morbis rebellibus a fulminis ictu sanatis lege C a- Tntusaauti diss. de singularibus quihusdam morborum euinrationibus. Franes. 17 7. P. 37. 93) Duas horas asphycticus erat aeger fulmine tactus , aesanatus , de quo legitur in Abhandiungen alias aer Naturgeschicte v. a. in. aua dan Schri - .der mytimer undandern Bollandisehen Geseusah ten. 2 B. P. 33 . RO s a

537쪽

5ao DE ANIMI DELIQUIIS

Ioo , dolores, tumores, paralyses in variis eorporis partibus , praesertim vero in extremi talibus in serioribus.

1 o. Sideratus illico ex loco recluso I remo endus, et vestibus spoliandus est. Porro si indicia inflammatoria adsint, mox Neria aut iugularis, aut mediana sauciari debet. Copiosae de in hirudines ad tempora, et cucurbitulae scariscantes ad nucham applicantur. Adspergitur interca aeger squa frigida , foveturque caput epithemate ejusdem temperaturae , non neglectis disteribus cx aqua tepida, aceto, et Sale. Aremediis calefacientibus, ct a frictionibus ah-sti nondum sa). Illis dumtaxat locus est, si aegri habitus fuerit gracilis, pallidus, pulsusque nullus tunc quoque Calor', vinum , electricitas 3 , et auxilia respirationis, opus rostituentia ),

iooὶ Hoc phaenomenon per nota hucusque stimulorum leges non explicatur; deheret enim exhausta a fulmine excitabilitas, ad minorem electricitati a stimulum vix sensilia

i ii Romani loeum, in quem fulmen ineiderat, pro sacro habebant, quod eum locum sibi Deus dicasse videreturn.

538쪽

indicantur. Summam laudem in asphyxia side. ratorum sibi promeruit geochosia, seu balneum terrae 5), posito corpore denudato oblique, et capite elevato in sossam, cooperiendoque Corpus, excopia iacie aqua frigida re iteratis vicibus adspergenda , levi terra ad altitudinem manus,

donec auL convalescentiae , aut mortis indubitata appareant vestigia. Agitne terra instar aleati, exhaustam a fulminis stimulo excitabilitatem resarciendo 6)ὶ Revera et a Iocili fixum hie eommendatiam suit. Forte cura tetani, auctore STUTR

7 , conveniret λ

r. Fiat minis vim quodammodo aemulantur exhalationes paludum, vulgo miasmata. Prosternunt nempe quandoque ita sanissimos, robustissimosque homines , ut pro tempore in agone

5 Poppae l. c p. 49o. Srsuvn l. e. P. 98. STOLL I. e. Deuscher Mercur i M. Salaburger medicinis eh-chirurg. Zentung 179o 4. B p. az4 Lithuaniae incolae magni hoc auxilium faciunt momenti ; ipse vero relate ad illud expe

539쪽

saa DE ANIMI DELIQUIIs

constitui videantur. Pro tempore , inquam , nam late malum Meriovi recurrere Solet, quam inobrem febris inωrmiuens sterniciosa syn vasis audit i 8). Treum iste morbus servare solet tertianae aut simplicis , aut duplicia. Aeger nullo dolore perculsus frequenter , graViter, et absque caussa manifesta languet, e&solxitur, et anima descit, sive de latere in datus ae velit

Convertere, an manum Lemet loco movere. Faciem tunc habet cadavericam, colorem pluminberim , Oculos semi-Clausos, albumque tantummodo exhibentes, anhelitum sublimem, supi

numque sine motu decubitum 9 . Nisi sugatis si opus sit prius complicationibus) cortex cin-chonae officinalis, uti in aliis febribus perni

ciosis sio , porrigatur, secundus, aut tertius sebris accessus aegrum e medio tollit.

Contagium.

I, Et febres continuae a contagio excitatae

interdum cum lipothymia ingruunt II), eaque hinc inde solvuntur ia).

540쪽

Narcofica.

3. Doctrinam, quae ad animi deliquia a narcoticis excitata spectat , jam in alio hujus operis loco 13 , explanavimus. Mentio quoque injicienda suisset de seminibus colchici autum

nalis 14 , et de simitibus solani dulcamarae i5 .

ia) I. P. Fixam l. c. p. 45. Proprii sui morbi histoxis

enarratur. Asphyxia quatuor perduravit horas . 13ὶ P. II. Vol. it. Cap. XXV. 14 Chirurgus Vindohonensia conspicuus , assectionibus arthriticis excruciatus, athi tinetiariam eoIehiel autumnali Cum vino Madera paratam ox Anglia committi curavit. La gotia hac tinctura repleta, in cellario deposita, atque., commutando domum , oblivioni tradita fuit. Delecta illa agena sortuito a famulo an. x823 mense octobri ille liquidum , quod pro vino puro habuit , eum familia sua epotavit , duohua inde subsequentibus funeri hum i5ὶ An. 1819 mense malo, feminae nobilissimae . in sarcinglandulae in mamma laboranti . infusummiam utileiamarae ex drachmis duabus stipitum ad colaturam Iihxae unius. Paratum , ae quotidie sumendum , Praescripseram. Cum vero aegrota sex dosibus jam usa esset, lipothymiis obnoxia facta est. Caussam illarum in dulcamara quaerens , eamaeposui. Evanuerunt vh illo tempore lipothymiae. Elapsis nonnulli a diebus , experimenti gratia , iterum laudatum in- fusum praescripsi ; ae eodem plane eum effectu. De Iipo thymia ex massa utiliarum de cynoglosso lege Ephem. Nat. Cur. Dee. I. An. 6. Oba. xcia, deque alia ex vis, per glaeiem super abdomen et elysterea frigidos sanata, MitH. PORTAB in Murnal de medorino, chiriar e M pha