Cartulaire de l'église Notre-Dame de Paris

발행: 1850년

분량: 559페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

ECCLESIAE PARISl ENSIS.

40 3XXV.

Diploma Ludovici VIII, Francorum regis, quo, pro Salute animae suae, et animu- l 225rum Blanchae reginae atque Philippi, ipsorum primogeniti, in ecclesia Beatae Mariae Parisiensis sepulti, capellaniam unam in eadem ecclesia instituit . Actum apud Sanctum Germanum in Laya, anno Domitii Ce inCarnu-cionis MCCXX quinto, regni vero nostri anno Secundo; RStantibuS, Ure.

XXVI.

De Vendicione quarumdam domorum, sitarum anto portam claustri, in terra ra67 Sancti Eligit, quo suerunt Barbedor.

In Domine sancte et individue I rinitatis. Amen. Ego Ludovicus, Dei gratia Francorum rex Notum facimus uDiversis, presentibus et suturis, quod apud portum Pensiaci, ante nos, multis presentibus, Balduiniis de Curcellis cognovit, quoniam quasdam domos Parisius, ante Portant claustri, que suerunt Aelulphi militis, in terra Sancti Eligit, clerico nostro Barhedor vendiderat ipse et uxor ejus Odelina, cum de hereditate essent domine domus. Porro de ipsa vendicione fiduciaverat Balduinus et uxor ejuS garentisiam ; et, in nostra preseiacia, de eadem garentisia Balduinus super terram Siaam dominum suum Bucharitum de Monte Maureticiaco dedit ostagium, et nos prece et rogatu BUChardi in manu uCCepimuS. Ut autem in postmodum rescindatur omnino calumpnia, et legitimesacta constet empcio, scripture mandari et sigillo nostro consignari precepimus, subter inscripto Dominis nostri Laractere. Actum publice Pensiaci, anno incarnati Verbi ΜCLxv11, astantibus in Palacio nostro quorum nomina apposita sunt et signa. Signum comitis Τheobaldi dapiseri. S. Guidonis huticularii. S. Mathei camerarii. S. Radulfi constabularii. Datum per manum Hugonis Cancellarii.

Edit. apud Dubois, Bist. Eccles. Paris., t. II, P. 309.

412쪽

LIBER VIGESIM II S.

nov. 1 245.

ALIBI SITIS.

Ordinacio reverendi patris domini Odonis, episcopi Τusculani, apostolice sedis legati.

enerabili in Christo patri, Dei gracia episcopo, et dilectis in Christode ano et capitulo Parisiensi, Odo, aniseracione divina Tusculanensis episcopus, apostolice sedis legatus, Salutem et sinceram in Domino caritatem. Cum commissi nobis regiminis curat et decor ecclesiastice honestatis invigilare nos ammonent, ut ea que a norma reCtitudinis noverimus deviasse ad equitatis formam reducere debeamus; hinc est quod, cum in ecclesia vestra visita ionis ossicium personaliter impleremus, aliqua ibi corrigenda reperimuS ; inter que quedam ad presenS Vobis Presentibus litteris intimamus, obsecrantes in Christo, et legacionis Officio qua sungimur auctoritate mandanteS, quatinuS remedia quedam parVa, que ad eorum medelam Consilio deliberato providimus, recipiatis benigne, et cum omni diligeneia curetis esse tui mancipare. In primis igitur ordi- Damus seu pocius deClaramus, quod decanus Parisiensi S, qui pro tempore fuerit, omnium, tam canonicorum quam ectum Clericorum de Choro, curam habeat animarum. QVia Vero, Domino attestante, domus Domini domus oracionis est, ac per hoc indecens omnino dignoscitur, ut aliud quam divinum officium exerceatur in ea, vendicionem candelarum aut rerum e iam aliarum in ea fieri districcius inhibemus. Ad hec, ad decorem domus Domini, nec non et propter divini ossicii corporisque Domini reverendium, Volumias et mandamus, ut tres cerei qui ardentante majus altare fiant de cera legitima et decenti, et unusquisque fiat ad pondus unius libre; et, postquam ad mensur3m Unius pedi S COD- SumptuS fuerit, amoVeatur, et DoVus alius apponatur. Idem vero de cereiS de retro altare, preterquam de pondere, preCipimUS ObSerVari.

413쪽

CHARTULARIUM ECCLESIAE PARISIENSIS. 405

Propter decenciam vero atque mundiciam mense dominice jugiter observande, volumus et mandamus, Ut palle altaris et alia lintheamina, septimarais singulis, munda, de no o lota, Seu reCentia appon3ntur, aut eciam freque eius, si necesSi taS id expoSCat. Quia Nero negocium commune plurium negligitur, et ideo quod specialiter nulli injungitur a Dullo

Curatur, volumuS et injungimus, ut in Singulis sabbatis duo canonici, quidam diaconus et alter subdiaconus, in tabula inscribantur, qui alleluia ad missam, per totam sequentem ebdomadam, in sesto novem simplicium leo ionum teneantur Cantare, pena XII denariorum aPPOSitnPro unoquoque desectu, solvenda a quolibet qui in tabula inscriptus suerit et desectum secerit in cantando. Quia vero tumultus in choro

garrienesum, et de stallo ad stallum inordinatus et frequens transitus, et servire volentes impedit, et multum inhonestatem inducit, presenti ConStilucione statuimus, ut quicumque in choro Offieium ecclesie turbaverit , aut aliud quam de necessariis loquens fuerit, et hoc eo am voce Submissa, aut causa garriendi de stallo ad stallum transierit, seu de Choro absque necessitate seu aliqua evidenti utilitate exierit . beneficio illius horo careat in qua hujusmodi presumpSerit perpetrare. Item, quia, juxta prophete testimonium, idem debet esse premium proCedonesum ad bellum et ad sarcinas residendium, eorum preCipue qui, dum potuerunt, legitii me pugnaverUnt, juStum est et CODSentaneum racioni, ut quos evidens premit infirmitas aut debilitas senectutis manifeste excusat, beneficio pugnanesum, hoc est in Choro Deo servienesum exsortes esse non debeant ; legacioniS qua sungimur auctoritate statuimus, ut de cetero sic debiles vel infirmi, dum tamen in ecclesia residenriam faciant, distribuciones suas integre habeant, ac si in choro ipsis horis personaliter interessent; in pocionatis etiam et minutis, prima die et nocte sequenti, idem volumus observari. Item, districcius inhibemus, ne quis canonicus mulierem aliquam, monialem Seu aliam, in domo sua, in claustro, sustineat pernoctare, Di Si Sit mater, Vel Soror, vel propinqua saltim in tercio gradu canonici penes quem aliquando Contigerit pernoctandum, vel nisi alique magnateS muliereS, que sine Scandalo evitari non possunt, aliquando ad claustrum cum familiaritatis honeste duxerint divertendum, Vel nisi, urgente DeCeSSitate, matronRS aliquas aliquando vocari contigerit ad custodiam infirmorum. Item,

414쪽

406 CHAMULARIUM

quia non Solum a malo, Set etiam a specie mali precipit apostolus abstinere, ne aliqua mulier Continue in domo canonici cujuscumque moretur in claustro ad servicium vel ad cibum districcius inhibemus. Item, districto et sub pena excommunicacionis firmiter inhibemus, ne uxores Vel pedissece matriculariorum, vel eciam confugiencium ad ecclesiam Beate Marte ad refugium, aliquo modo in ecclesia seu in turribUS pernoctare aliquatenus permittantur. Item, volumus et mandamuS quod CaPicerius primam et secundam missam eo tempore faciat decantari,

prout in ordina tono super hoc jam dudum facta et scripta plenius continetur; capellani vero alii, si horam debitam cantandi anticipaverint, Puniantur, prout in ordinacione super hoc jam dudum edita similiter Continetur; nec liceat capi certo vel alicui alii, propter hujusmodi anticipacionem, librum vel calicem vel aliquid aliud de altario apportare. Animalia vero nociva, inutilia seu jocosa, Veluti urSOS, CerVOS, COI Vos aut simias, vel hujusmodi in claustro nutriri seu diu ius conservari ulterius inhibemus. Nulli ergo omnino hominum liceat, etc. Datum aPud Pontisaram, IIII nonas novembris, anno Domini ΜCCXL quinto.

Odo, Dei gracia Parisiensis episcopus, omnibuS PreSentem paginam

inspecturis, in Domino salutem. Notum facimus quod, cum capitulum Parisiense in quibusdam summis sollempnitatibus, ex antiquis Consuetudinibus predeceSSorum nostrorum, Staciones haberet, Ob dierum reVerenCiam assignataS, nos sollempnitatem Pentecostes non inferiorem esse certis attendentes, dedimus et concessimus eidem capitulo, in predicto sesto Pentecostes, stacionem unam de pane et vino et Carnibus porcinis, a nobis et SucceSSoribus nostris perpetuo percipiendam. Volu-mUS eCiam et statuimus, ut quilibet canonicorum Sancti Dyonisii de PasSu, eadem die, dimidiam percipiat stacionem. In cujus rei firmitatem, presentes litteras sigilli nostri impressione secimus muniri. Actum anno incarnati Verbi Μccv ', pontificatus nostri anno Vm'.

415쪽

Charta Odovis, Parisiensis episcopi, qua decano et capitulo Parisiensi concedit Aug. i 207. decimam novalium saetorum seu faciendorum in omnibus dioecesis Parisiensis partibus, ubi dictum capitulum deeimam jam percipiebat . Actum anno Gracie ΜCC' Sel limo, menSe auguSto. IV. Littere pro capellanis et Capiceriis, de modo cantandi. h. hi l209

P. y Dei gracia episcopus et L .' de anus totumque capitulum Pari- SienSe, omnibus presentes litteras inspecturis, salutem in Domino. Aunoticium VeStram volumus pervenire, quod capicerii debent, Si itim post matutinas, dummodo dies sit, incipere primam; et Statim post Primam, missam primam ad altare Sarieti Marcelli, Cuin nota; qua Cantata, Sine

interpolacione possunt i Cipere SeCundam missam, Scili Cet Cum nota et statim tertiam missam tantum poSSunt Cantare, Set sine nota. CR-pellani vero altariorum non debent incipere missas suas, nisi Canlato euvangelio secunde misse CupiCertoriam ; Dura sunm tamen debent Can-lare Cum nota, DeC eCium aliquis eorum pluS quam duaS mi SSAS, unam

videlicet per se, aliam per vicarium Capellanum, qui Sit de clioro. Item, di bus sestis sati torum in quorum honore dedi Cata Surat altaria, possunt cantare Cupicerii Statim poSt mni utinaS Primam; et post primam, suam primam missum, ad altare illius sancti cujus sestum illa die cole-hratur; secundam et terciam, ad altare Saneli Mai Celli, more Cotisueto; et post evangelium secunde misse cantate ad ullare Sancti Marcelli poterit cautare capellanus predicti altaris, Summissu VOCe et sine nota, ad altare suum. Capioerii autem debent dare singulis capellanis, quando volunt Cantare, unam candelam de illis de quibus dant tres pro uno denario. Omnes vero candele, ubiCumque fuerint oblate in ecclesia Beate Marte, sunt episcopi Parisiensis. Preterea Capicerii debent exhibere sanctum succinctorium super altare Beate Marte, in Pascha per tres dies tantum, scilicet die lune, die martis et die mercurii

3 Concessionem illam renovavit Petrus epi- ' Petrus II dictus de Nemoti m.

scopus, mense januario a. 12l0 121 1 . R Hugo Ι Clementis.

416쪽

408 CHARΤULARIUM

in Pontecosteia totidem diebus tantum; in Indicto per novem dies tantum continuos; in sesto sancti Dyonisii similiter per novem dies continuos tantum. Aliis quidem diebus debet exhiberi in loco ubi est reposiliam. Quociens autem aliquis eorum contra hanc instituCionem venerit, toCiens ipso sacto noverit se suspensum ab officio et beneficio, donec duos solidos Parisienses persolverit ad opus Beate Marte, vel ad opuS Pauperum Domus Dei, Cui capitulum maluerit distribuendos per manum illius Per quem episcopus et capitulum ad hoc duxerint eligendum, per quem tam capicerii quam capellani altariorum ad observandum institiicionem PrediCtam poterunt coherceri. Hanc autem institutionem tenebuntur jurare in presencia episcopi et capituli tam capicerii quam capellani, quoCien S mutabuntur. In cujus rei firmitatem, has litteras fieri secimus et sigillorum nostrorum munimine roborari. ACtum anno Domini MCCv1II', mense februario.

Omnibus presentes litteras inspecturis, Haymericus QR Cellarius, Johannes de Blesis, prepositus Sancti Audomari, et Odo de Sancto DyoniSio, canonicus Parisiensis, salutem in Domino. Cum quoddam statutum de novo factum esset in ecclesia Parisiensi super collacione beneficiorum omnium pertinendium ad collacioDem capituli Parisiensis, et quidam canonici ejusdem eccleSie se opponerent eidem statuto, Propter quaSilam CauSaS, tandem cum in nos super dicta discordia CompromiSiSSent pro bono pacis, prout in litteris sigillo capituli sigillatiS, Super hoc consectis, plenius continetur, nos ordinavimus in

hunc modum :EpiScopatus, decanatuS, Succentoria, prehende Sancti Agniam, Sancti Johannis Rotundi, Sancti Dyonisii de Passu, capiceria Sancti

Editae iti Gall. Christiana, t. VII, instr. , col. 44 et 45.

417쪽

ΕCCLESIAE PARISIENSIS. 409

Mederici, denarii matutinales et parrochie de Balneolis, de Spedona, de Roseto, de Vernoto, de Liricantu spectabunt ad collationem Capituli, sicut solitiam Ornt. ordinamus eciam quod cetera beneficia omnia, qualitercumque

Vacuncia, ad collacionem dicti capituli pertinentia, conserantur in hunc modum, videlicet : quod quilibet canonicus in illo ordine in quo percipit prebendam in particione prehendarum, eo scilicet tempore quo fit particio prebendarum, conserat beneficium, quando Vacabit;

et sic Unus post alium, donec deventum suerit ad ultimum canoni- Cum SeCundum ordinem, et tutio collacio Convertetur ad primum, Sub forma prediCtu. DeCRUUS Vero, quamvis percipiat duas prehendas, non habebit nisi unam Collucionem, sicut et alii canonici; similiter Deo cantor, et Sic semper deinceps servabitur in poSterum. Et si aliquis canoni us successerit in prehenda alicujuS, SiVe Permortem, Si Ve per reSignacionem, sive alio quoquo modo, Ser et ordinem Suum, non illius in cujus loco successit; et, sic decursa collacione Per Singulos, primus in ordine ad collacionem procedet, ut SupradiC

item, ordinavimus ut nullus qui non sit compos mentiS, et Voluntatem Suam non possit ostendere Certo signo, nutu, Vel Verbo, ad

hanc collatioDem admittetur ; quod si de hoc oriatur dubitalio, vel queStio, per capitulum determinabitur, et stabitur in hoc judicio majoris partis numero capituli. Item, ordinamus quod nullus canonicus habeat potestatem Conserendi , nisi sit in sacris ordinibus cotistitutus, et quod ad dictam collacionem non admittatur.

Item, ordinavimus quod canonicus ad quem pertinebit collacio in Propria Pei Sona Conserat , et presens Conserat in capitulo vel in ecclesia nostra majori Parisiensi, nisi contingeret ipsum in Civitato vel diocesi Parisiensi infirmari. Quod si super hoc dubitacio vel questio orta suerit, stabitur litteris suis testimonialibus patentibus, in quibus asseret, sub sidelitate qua te et ur ecclesie, quod habet canonicum impedimentum. Item, ordinavimus quod, si aliquis beneficiatus, cujus beneficium

418쪽

pertineat ad collacionem capituli, decedat in remotis partibus, cum noticia venerit ad Capitulum super hoc, et idem capitulum dictum beneficium vacare decreverit, collacio pertinebit ad illum canonicum qui tunc vicem habebit, si sit illud beneficium de Don pertinentibus ad collacionem Capituli. llem, ordinavimus quod, si vacet aliquod beneficium cujus presentacio debeat fieri opiscopo loci, ad requisicionem Canonici qui Conseret,

capitulum tenetur, sine ContradiCcione, preSeratare.

De aliis vero beneficiis de quibus solet fieri presentacio capitulo, ordinavimus quod ille qui conseret, capitulo presentabit; et capitulum

tenetur Sine Contradiecione recipere, salva tamen fidelitate et juramento que ConSuela sunt Capitulo super predictis exhiberi. Si vero aliquis mutaverit ordinem suum, utpote de subdiacono diaconus, vel de diacono presbiter sactus fuerit, vel decanatum seu alium personatum in eccleSia Parisiensi fuerit asSecutuS, propter hoc non mutabitur ordo Collacionis sue; set conseret Secundum illum statum in quo erat, quando incepit prima collacio ; et, decurso ordine

istius collacionis et Completo tisque ad ultimum canoniCum, quando reincipiet alia Collacio, ipse conseret so uti dum statum et orditiem in quo tunc erit. Item, CanonicuS abSens exspectabitur per viginti unum dies, et

Conseret sub forma predicta; qui si non venerit in si a tempus illud, ille qui prior erit in ordine post ipsum conseret infra viginti unum diem; quod si non contulerit beneficium, devolvetur ad sequentem canonicum, et sic deinceps. Et propter hoc, ille canonicus qui conseret illud beneficium quod non est collatum in si a viginti unum diem ab absente, vel ab illo qui post ipsum est in ordine, sive fuerit absens sive presens, non habebit collacionem alterius henesi ii inmediato vacantis post illud; set predicia collacione illa vice sit Cotitentus. Item, si duo vel plura beneficia vacent simul in una et eadem die, si constiterit quod ex illis beneficiis prius vacaverit, collacio pertinent ad illum canonicum qui prior erit in ordine conserendi. Quod si dubitacio super hoc orta fuerit, videlicet quod beneficium prius VaCaverit, ille qui primo fuerit canonicus conseret illud beneficium, quodnCCeptaverit, et aliuS Canonicus post ipsum, aliud.

419쪽

Item, si contigerit aliqua beneficia in futurum institui de novo, quoi Um Collacio pertineat ad capitulum, sive sint in ecclesia Parisiensi SiVe eXtra, eodem modo conserentur, sicut ordinatum est de predietis; et ille cui conseretur illud beneficium totiebitur ad onera appoSita ab

instituerate.

Item, Si Canonicus conserat beneficium alicui persone liabenti aliud beneficium, cujus collacio et institueto plenarie pertineat ad capitulum, et ipse reCipiat, eo ipso primum vacabit, et canonicus proximo SubSequeri Sconseret. Si autem Collatum fuerit beneficium liabenti aliud, et presen-laCionem oporteat fieri cuicumque episcopo, nisi dimiserit alterum eorum in si a quindecim dies, ille qui contulit non habeat potestatem Conserendi, quando reincipiet alia collacio prima xice, nec Capitulum recipiat vel representet ad collacionem ipsius. Si vero dictum beneficium dimiserit in si a dictum terminum, proximo SequenS Canorat CUS illud cotiseret.

Item, si aliquis haheias benefficium, quod pertineat ad collacionem capituli, intret religionem, et canonicus ad quem pertineat Collacio Conserat illud boneficium, si conlingat illum infra tempuS ProbacioniSexire et beneficium suum recuperare, primum benefficium, quod Vacabit, postquam beneficium suum recuperaverit, idem ille Canonicus Conseret. Si vero conseratur beneficium illius qui dicitur decessisse, et ipse reVertatur, et benefi1 Cium suum recuperaverit, idem erit quod dictum sest supra de intrante religionem.

ordinamus quod parrochiam de Layaco et prehendam Sancti

BenediCti, Vacantes ad presens, canonici secundum ordinem Suum conserant, alioquin Canonici proximo sequenteS COD serBnt.

ordinamus insuper quod, si contingat aliquem aliquod de predictis beneficiis per sedem apostolicam vel legatum ejus sedis impetrare, CanoniCIS ad quem, Secundum ordinacionem istam, spectabit illa vice collacio illius honesicii, tenetur se opponere in quantum Poterit de jure, et illud beneficium seu causam motam de illo beneficio defendere secuD- dum quod ipsorum decani et capituli processerit voluntate, ad eXPenSRStamen Capituli nec transigere nec pacisci poterit sine speciali mandato capituli. Et Si contingat, pendente illa contenciolae sive causa illius beneficii, aliquod aliud beneficium vacare, Sequens Canonicus qui erit

420쪽

CHAMULARIUM prior in ordine post ipsum conseret illud; et sic deinceps, si plura

vacent, predicto pendente negocio, Canonici Subsequentes Conserent in ordine suo ; et dictus canonicus conseret illud beneficium quod primo V3Cabit, poSi quam predicta Causa sive contencio Sopita fuerit seu eciam terminata, si contigerit illum qui dictum beneficium impetraverit illud heneficium obtinere. Ut autem predicta omnia et Singula rata et inconcussa in perpetuum permaneant, presentibuS litteris, ad elernam memoriam, sigilla nostraduximus apponenda. Actum anno Domini ΜCC quinquageSimo Sexto, die jovis post circumcisionem Domini. vll.

Nov. 1259. De pace laeta inter capitulum et magistrum Johannem de Porta.

Universis presentes litteras inspecturis, L. ' depanuS totum irae Cupitulum Parisiense, salutem in Domino. Noverit universitas VeStra quod, Cum in capitulo nostro suisset propositum a quihusdam de concanoniciS DOStris, quod aliqui capellani ecclesie nostre adeo habent beneficia in suffiiciendia, quod non poterant ex eis suStentari; ideo, propter tenuitatem ipsorum, cogi non poterant ad serviendiam ECClesie, fit debebant; quare bonum esSe videbatur quod, quando talia beneficia vacare colat in geli et, quod non Conserrentur ab aliquo CanoniCo, set unirentur cum aliis beneficiis insuffiicientibus, precipue cum jam discordia orta esset inter nΟS, EX Una parte, et magi Strum Johannem de Portu, Cano-ntCum 11ΟStrum, Occasione beneficii quod fuit quondam Guillelmi de Balneolis, quod idem magister dicebat uniri debere et non perlinere ad collacionem ipsius, cum hoc suisset per Capitulum concorditer Ordinatum. NOS Vero, cupienteS omnem materiam discordie, quantum in nobis est, amputare, volumus quod venerabiles viri R. y de Capriaco, archidiaconus ecclesie nostre, magistri Helyas de Caturco, Lucas de Gisso et Guillelmus do alle Grinosa, concanonici nostri, super lati Sordinent, quantum ad unionem dictorum beneficiorum pertinet, et super dicto beneficio de quo orta est Contencio, ac de modo astringendi dictos beneficiatos, cum benefficia sufficiendia habuerint, quorum

Lucas de Lauduno. Radulfus.

SEARCH

MENU NAVIGATION