Augustini Steuchi Eugubini Veteris Testamenti ad ueritatem Hebraicam recognitio

4쪽

S TEUCHI EUGMA INIVeteris Testamenti ad ueri

ii i

tatem Hebraicam

6쪽

MARINO GRYMANO s. Romanae ecclesiae Cardinali, tituli s. Vitalis,& Patriarchar Aquileiae,Augustinus Eumbinus Cano. Reg. s. Saluums, s.

I O V I s diuinarum literam quiata sit malastas, Antistes amplissi, me, secum perpenderit, intelliget proculdubio, no iniuria accidisse, ut tot apud omnes gentes fuerint earum interpretes, apud quas primum hae litorae florere coeperunt.Quis enim nescit no posse unumquenm per se, earum perfecte intelligenatiam consequi Quas cum uariis sensibus plures excepissent, ob id uarias, di inter se discrepanotes aeditiones creaverunt. Ido non est eorum, qui transtulissent eas, imperitiae argumentum: sed indicium potius, posse has literas uarium habere sensium, qui diuersis rationibus in linis guas peregrinas transferatur. Mitto primum commemorare, quod addiderint, subtraxerint, uel commutarint illi omnium primi Chaldaei in ciuitii. terpretes, quos tamen ita uenerantur Hebraei, ut ad eorum interpretationem, uelut ad sacram anchoram in locis ambiguis confugiant. Se i septi inruptuaginta uero,quorum non modo apud Chriae sitanos, uerum etiam apud Hebraeos nomen sta

7쪽

crosanctum est,qua uarietate omnia repleueroe . Aquiras. Qui cum Aquilae non uehementer placuissent, aggressus oc ipse nouam aeditioncm est. Sed is Theodotion. neque Theodotioni, neque Symmacho satisfeisummachus. cit. Itaque, di ipsi alias interpretationes condiis derut.In quibus omnibus multa deprendit ori

genes,quae eius aninrita ossenderent.Ergo con Hexaplum tulit omnes in unum uolume,quod Hexa plumor ζη0- inscripsit.Verum Lucianus aliquid in eo deside LMu'M rauit,rem non inutilem facturum putauit, si quid oc ipse Ueret.Sed cum ex Hebraico uera

Hierotonius teret Hieronymus,ac modo Septuaginta,modo Hebraicum, aliquando Aquilam,interdit Theodotionem,uel Symmachum sequeretur demonsstrauit,ncque omnia omnium sibi placuisse, ne, que dis licuisse. In eius tandem aeditione sitiat qui multa, aut ueriora, aut clariora desiderent. Atque ea tanti momenti quibusdam uisa sitiit, utpersuasum sit eis, hanc aeditionem non esseipnus Hieronymi. Ex quibus omnibus lapiciistissimus quisquam intelligere profecto potcrit, non sine causa me aggrestum hoc Opus: in quota ueritas Hebraica, & reliquorum aeditiones breuiter,& clare omnes conferretur. Sed in prismis de nostrae aeditionis ueritate quaeretur, cui non cessant derogare petulanter Hebraei, oc hi qui Hebraeis alientiuntur.Mea quidem semper fuit opinio, nostram hanc Hieronymi translastionena,ita praestare superioribus omnibus, sicut ornutu

8쪽

ohamum posterior aedita est Hoc autem opus iure tuae sapientiae dedicatur,qui non solum nobis ad hanc rem praeclarum lumen ostendisti, sed Nomni religioni Christianae incredibilcm utilita

tem attulisti, cum tu, patruusq; tuus Dominisciis Grymantis, & ipse Cardinalis, collectis ex miserabili naufragio pretiosissimis libris:qui tosto orbe terrarum dispersi, iaci in tenebris deliteis scebant,uel proximum eorum ab ne, uel alio casu impendebat exitium: magna corum ex omnibus linguis facta caterua praeclaram,& cui forte nulla secunda sit,toto orbe Christiano,bis

bliothecam in Acdibus sancti Antoni j Venestris erexistis In quibus libris sine dubio religio

nis nostrae decus,& dignitas conseruatur, di uis get. Tantum hoc diuino munere omnibus Christianis prosuistis,quanto erat futurtim masius dispendium,si haec diuina supcllex periisset.

Pro quo tanto erga genus humanum besneficio,ec in hac uita erit laus nomis nis uestri sempiterna, oc adiustae hac re Christianae religionis praemium in coelo das bit DeUS. Vale.

9쪽

s TE Vc HI EUGUBINI IN recognitionem Veteris Testamenti ad Hebraicam ueritatem Praefatio.

V M omni opera, atq; studio in id potissimum sit incumbeo dum,quod ad humani generis utilitatem fusius patet: tum id circa literas, ait philosophia,

-- i longe accuratimine est agen, dum, quod hinc maior, quam ex alia qua iam re utilitas in genus humanum proficiscatur. In his enim uitae documenta ac praecepta cotinens

turiab his quid ipsi simus, di qua rem eruptumus in lucem, aut quid tancti supremum nobis propositu sit,edocemur. Harum praecepta si seis quemur,in hac corporea uita summam iucunditatem, futurae uero immortalitate nobis parte, mus.Cui uni rei nos factos esse,eisdem docentihus,intelleximus. od institutum cu omnium literam totius philosophiae est, tum uel in prismis illius, quae sola digne philosephia nucupari potest. Qtiae N uera uiuendi tradit praecepta,ec ea non ab humano ore deprompta,sed ab illa sa pientia aeterna,quae neq3 fallitur,ne' ut fallant, caeteris potest esse causa. Has ergo literas omni

10쪽

PRAEFATIO. Peum ueneratione tractare, sapietissime a tet uigislantistime perscrutari necesse est, si utilitatis pushlicae,si salutis nostrae ratio ulla in nobis est. A dquam rem, eo magis hoc tempore copellimur,

quo corruptissimum philosophandi genus iam Philosophan

multos annos inualuit: quo quasi impurissimis di corruptis. Harpyis,cuormes distiplinae foedatae Biatatim simis νημα. sacrae literae,5c contemptiores habitae, di ab his, qui eas attigerut inhonestissime affect .Quodq; longe miserius est, cotra ueterum sanctissimorusapientissimorumin theologo' costietudinem,

non modo gentiliu disciplinis placuit adlisere, quod per se erat non improbandu, sed com etiaautoritate religionem nostra asserere. Quae res quantu detrimenti Christianis attulerit uix exisplicari potest:cum optima eruditione nihil diuinius,nihil ad beatitudine assequenda prssentiussit:ita corrupta ac praua, nihil aut pestilentius, aut ad deprauados animos efficacius.Scd in huc errore minus fortasse nobis est inuehendis, m iaaut detectus sit,aut ita speremus fore,ut no diustius animis praestigiu otandat. Quia igit pictaiste,qus omniu uirtutu prSstatissima,ac carv quasi penitrix est,quae di generi humano,praesente ac futuram parit felicitate, sacrae literae nos docet:. eo ardentius opera est his impendenda, relis quae philosephiae,quo pietas, ψ omnis eruditio praeclarior existitae nitimuero sacra' litera' Fons saerarufonte scimus nouo ueteri testamento cotincri. literarum.