Disputatio medica inauguralis de diabete mellito ...

21쪽

DISPUTATIO MEDICA INAUGURALIS

EDICINA nostris temporibus aeque RCreliquae scientiae humanae partes feliciter eXCulta est; neC amplius ars Conjecturalis habenda esse videtur. Veritatem rerum ipsarum observatione sola Cognoscendi provehendique amor, prejudicii aut theoriae praeconceptae immunis ; libertas illa, qua novae apud medicos opiniones fruuntur adjumenta, quae omnibus iis, qui

22쪽

DE DIABETE MELLITO.

in disquisitione aliqua dissicili atque implicata, licet aliter gratissima, de principiis generalibus occupantur, libenter undique praebentur ; illustres philosophos medicos hodiernos a inperstitiosis prioribus, Caligine monastica immersis, Sati S distinguunt. Opera quoque scriptorum ingeniosorum, de arte medica bene merentium, qui morbis qui busdam animum animadverterunt, methodum medendi feliciorem nobis tradiderunt. A talium virorum laboribus de morborum singulorum Causis et natura diSSerentium, quid non sperandum Z Et si Conatus eorum nonnunquam omnino infelices, aut pro parte

tantum prosperi fuerint, hoc imbecillitati humanae forsitan tribuendum ; plurimae enim res, quia ita Numini Opt. Ma X. placuit, fa

cultatum n OStrarum VireS Superant.

Nulla ars ingenua aut Scientia adhuc perfecta esse Videtur profectus autem in variis Medicinae partibus nuper factus, eam aliarum scientiarum perfectionem Consequaturam, nobis spem praebet. Ut unam quamque Vitae actionem tamen e X-plicare

23쪽

plicare possemus, multum abest; quando enim miliationes, quae in genere nervoso impresSiones ad Cerebrum vehente fiunt, CognoSCemu StQuando inter partes quasdam Consen Sum intelligemus P Causa finalis hic loci, efficiente omnino ignota, plerumque patet. Ρhilosopho

sat erit, si effectus observet, eo SqUC per eventuum Seriem sequatur, doneC ad eXtremum, ultra quem nihil praeter tenebras Cernitur, pervenerit: hic gradum sistat, temeraria enim Causarum investigatio, multum semper Scientiae nocuit Tum hi C, Cum aliaS, Ubique re- bus veris standum, lubri Ca CaUSarum, Ut-

pote fere incomprehensibilium, quaeStio, Ve- ne natus ille philosophiae angui S, Cum Cura fugienda Dissicultates, quae naturae Diabetis Melliti investigationem Comitantur, sive in Certa ejus historia medica, sive naturae ipsius obscuritas spectentur, iis cujuscunque morbi, Cui Corpus humanum obnoxium est, aequiparari possunt;

24쪽

4 DE DIABETE MELLITO.

namque donec illae tenebrae, quibus variae COrporis functiones, e. g. re Spiratio, Secretio et nutritio, involvuntur, removeantur, quod ViXSperari potest; multa symptomata ei propria probationem tantum praesumptiVam aut una logicam admittunt. Asperitatem viae, quam ingredimur, Sentientes, hocce opusCulum SusCipimus; neC Sine timore opiniones nostras proferimus. De hoc morbo ita disserendi, ut omnium assen SUm Con- Sequamur, Spes nobis nulla e St: nobis sat erit, si eorum exemplorum, quae nOStrae observationi occurrerunt, SpectatoreS haud inattenti videamur ; et si lapsi fuerimus, fato eorum, qui praecesserunt, nOSmetipsos solari poSSumus.

DE HISTORIA.

MORBI hujusce nomen a Verbo Graeco λα-

βαινω ducitur ; quod humor corporis nullo in loco consistit, sed subinde de loco in lo

25쪽

DE DIABETE MELLITO.

M CUm λοιβαινει, hoc est pertransit, non aliter quam aqua per syphonem, quam Διαβ πην vocant mechanici Ei praeterea alia nomina, veluti hydropis ad matulam, diarrhoeae urinalis, urinae nimiae pr9

toribus imponuntur. Talia nomina ad auctam urinae quantitatem plerumque re Spiciunt; secundum autem Ob Servationes recentioreS, haeC nequaquam De Cessaria esse videtur ; SinC ea enim e X istere, Cur Sum suum perficere, et denique lethalis e-Vadere, morbus potest: inter Curationem quoque saepissime hoc indiCium evaneSCit, ne Curina quantitatem liquidi assumptam eXCedit, et ab urgenti siti manifesto pendet. Morbus Anglicus t adpellatur, quia nostris temporibus medici Britannici fere Soli de eo quaesiverunt

26쪽

morbum hisce regionibus frequentius quam alibi occurrere, pro certo habeatur ; haec enim sententia e X Conjectura Sola oritur. Galenici morborum indicia accuratissime plerumque tradunt; utcunque falsa theoria, aut prava medendi methodus, eorum de Scriptiones morborum Cum summa fide peraguntur. In diabete, Vero, res sese longe aliter habet '. Historiis in hoc exemplo, sine eorum Solertia solita, plurimae fabulae solum, quaS ScriptoreS, alius alii, tradunt, immiscentur: Usque ad tempus enim MILLIS H, Signum, QUO, hiC morbus ab omnibus aliis praecipue distinguitur, ignotum fuisse videtur. Quali fide digni sunt

auctoreS, quorum Unus, vidisse Se meientem vinum rubrum, eo Colore quo fuerat haus- tum', ' amrmat; quorum alter, de aegroto quodam diabetico scribens, dicit Uteba-- tur

Excipiendus est A RETAEUS ; ejus enim descrip tio, nisi quatenus urinae qualitatem saccharinam re-SPicit, accurata est, et ex obserVatione ducta.

27쪽

DE DIABETE MELLITO.

0 tur autem primam propter febrem julepo rosae eo diluto e X aqua, et Urina, quae pau- lo post mingebatur, eadem omnino videba- tur, quae erat in Cyatho antequam bibere- tur, eundemque referentem Colorem aspici- entibus et odorem olfacientibus. Sed et quidam, qui illi ministrabant, gustare volue - re, qui assirmarunt, neque in Sapore Ullam factum immutationem Plurima alia, aeque falsa et incredibilia, proferre impromptu e St. BACHEToΝUS, Se ipsum per Catheterem tres uia Cias et Semissam olei amygdalarum Communium, quod aegrotus triduo antea biberat, eduXiSSe, assirmat. Quanquam ante W1LL1sΙUΜ, urinae dulcedo

minime accurate memoratur, talem tamen C-jus qualitatem ' tunc primum eXtitisse haud

qu aquam TRNκA de Diabete.' Diabetes ab HERCULE SAXONIO in Uerum et Uurtum distinguitur. c. ' E. t Rutem legitima diabetes, excretio rei potulen- tae prorSuS non in odore, Colore et Sapore per vias lotii. Spuria

28쪽

5 DE DIABETE MELLITO.

iii quam verisimile, sed potius, ' adhibitis

CULLENI Celebris verbis, ob Servationi per- functoripe, vel omnino neglectae tribuendum e St; neC tamen omnia exempla olim OC- Curentia, gustui subjecta, diabetem mellitum CVaSura fui SSe, Censenda ; duae enim sunt diabeti species, mellitus et insipidus. An tamen bae varietates omnino diverSae, an tantum ejusdem morbi diversi gradus sint, apud medicos nondum Constat; prori attamen sententiae propter rationeS Sequentes, ut ASSCntiamur, fert animus

1 mo, Quia insipidus a locali aut sympto matica renum actione Sola pendet. 2 do, Quia,

Spuria diabetes, quam Arabes multitudinem ururar appellant, est eΣcretio urinae in tanta copia, quae longe superat quantitatem rei assumptae humidae. GIRDLES1ONE 'S Historical Shetob. Hae definitiones, urinae veri diabetis dulcedinem ab HERCULE SAXONIO Cognitam oStendunt. Eum autem, aeque ac reliquos odorem atque saporem, dul potui sumpto tribuisse monstrant.

29쪽

2do, Quia, insipidus non assumpta melliti forma, diaeta etiam neglecta, diu permanet et subito desinit. 3tio, Quia, insipidus rarissime infelici est

exitu.

Μedici antiqui et recentiores inter se de ejus frequentia quoque magnopere discrepant. GALEN Us se vidisse eum bis tantum ait. Ex aliis autem operum ejus partibus illi ignoranti

occurrisse videtur; morbum enim quendam, propter cibum et potum per Urinam abeuntes nec nutriente S, genitum, appetitU Canino Comitante, describit'. GALENO SCriptoreS Succedentes de eadem raritate loquuntur, et procul dubio tanquam morbus raro occurrens adhuChabendus est. Nobis autem frequentius quam antiquis obvius sieri videtur. Unde hoc nascitur quaeri pote St. A nonnullis, luxui aucto et mutatis moribus tribuitur. An nos vero luxui magis dediti Simu8, quam, tempore GALENI, Romani, in dubium vocari pote St.

. De Locis affectis, cap. iii. lib. H.

30쪽

ro DE DIABETE MELLITO.

Nec mores mutati tantae differentiae susticiunt. Licet enim victus Solitus subito mutatus morborum Singulis semina Creet, modi tamen vivendi generaliores ad corporis humani Constitutionem mutandam parum Valent. Febres intermittentes, pleuritis, dysenteria, alii

tilitas. Haec igitur monstrant, utcunque valetudo quo ad vim actionis, differat, tamen si ad actionis Capacitatem potentiae incitantes in debita proportione sint, quantitatem actionis futuram CSSe, quae Sanitatem aeque generet, ac in aliis conditionibus, atque in omnibus Corpus valetudini adversae aeque obnoXium fore. Frequentia ejus, Curae illae majori, quam huiCmorbo, ortum ejuS metuentes, nunC adhibent medici, potius quam ulli Systematis mutationi, unde naScatur, tribuenda.