De tartratibus nonnullis : dissertatio chemica ...

3쪽

D INNERTAT O

COΝSEXSU ATQUE AUCTORIΤATE ILLUSTRIS PHILOSOPHORUM ORDIXIS

D. XXII. OCTOBRIS MDCCCXXXI.

AUCTOR

FRIDERI CUM PHILIPPUS DULK

REGIO MONTANO

4쪽

. . .

5쪽

Multa egerunt, qui ante nos fuerunt, sed non peY- egerunt, multumque Testat operis, multum restabit,

nec ulli nato post mille Saecula praecludetur OC-casio, aliquid adhuc adjiciendi. SENECA EPIsT. 64.

Disquisitio nos corporum compositorum analyticas, Si

modo satis accurate institui ne sint, reS QSSe magni mO-

monti, neminem rei peritorum fugit. Hanc operam chomici jam in pristinis temporibus eniXo nRVRVerunt, et quonam studio aemulatuque chemin annlytica nunc temporis sexerceatur, o phemerides litterariae his maioriis dicatae probant. Τalia elaborando, conjunctiones et disjunctiones corporum chemicus secundum logos firmas fieri, primum chemici conjecerunt, et primus omnium IVenetelius, Germanus, rem notam quidem Sodnon satiR perspectam: duo Salia neutralia, dum invi comeli emice agunt et Sejunguntur, nοVn pariter neutralitate praedita salia gignere: magna analySium accuratissimo institutarum copia enucleare et arithmetico prObaro studuit. Berginannus, Suecus, Bliique porro ad tudium proportio mini in nctionibus chemicis exstantium, analysibus corporum compo Sitorum inni lentos, incubuerunt, pr apprimis autem Richi erus, Beroti non sis, chemiam argumentis mathematicis confirmavit, fundamentaque si OBchiometriae posuit, quae, per longum

tomporis spatium neglecta, a Berzelio, in cujus nomine l

6쪽

grata pr0gressuum in quacunque chemiae parte gravissimorum memorin omnibus posteris diebus servabitur, ingeniosissimo Sunt exculta. In rationibus a clientia analytica hoc modo reperiis stoechiometria posita est quantum autem haec doctrina, regulas Secundum quas corpora in firmis proportionibus Conjunguntur Sistoris. nunc temporis valeat, notisSimum est. Ex his apparet laboros analyticos chem in m adjuvare.

ΙIis pagellis, Tibi, L. B.l nnalysin nonnullo run

rartratium trado, quam suscipere nil superfluum ess oo magis ratus Sum, quo Berzelius, ut Pro uiti computa tionem partium Acidum tartaricum constituentium, ἔration se prius a Bergolio reperia dissentientem, exami naret, analysi Acidi tartarici denuo exactissime peracta in Prout ii sontentiam iniit, ita ut signification om nu morum quo hujus Acidi si occhio motri cuin, nuctore Ber zelio adsumtum, in libris, in quibus chomia traditur: nec non in tabollis stoechi Omotricis a me editis, commulari opus sit. Non hujus Acidi solum, sed otiam omni uncorporum compo Sitorum, quibus Acidum tartari cum in ost, significationem numerumque Stoechioni tricuin ossi commutandum, luco clarius est, quamVi S discrimen nouit quam gravo sit. Alii autem Tarirntes s i. p. salia tariarica) diligontissimo jam sunt OX plorati, alios nun exploravi, alii nil huc sexplorandi restant. Acidum tartari cum, aqua et recans, IT, priuiC'H O S36 947, nunc C' Η'OΤ 830,707 sto ochionio trico significandum PSt. 400 partes continent

7쪽

Tartras halicus, Kali turtitricum, Tartarux t artaris alus, ΚΥ m l 420,623, ex conjunctione 41,525 pari. Oxydi halici et 58,475 pari. Acidi tartarici gignitur. Thomsonius analysi reperit42 pari. Oxydi Italici ot 58 pari. Acidi tartarici. Bit artras halicus cum Aqua, C ry si alii seu Cremor Tartari, Tartarus depuratus,

Tartras n atri cus cum Aqua, Natrum tari ari cum, Νa Τ - - 2um 4446,564. 100 pari. salis continent socundum analysin Bucholgii Secundum rationcm Oxydi natrici . 26,8 27,023 Adidi tartarici . 56,3 57,426

100,0 100, 300 Bit artras nutricus cum Aqua, Nutrumi ari aricum acidum

100 pari. salis continent: secundum analysin Bucholgii secundum ratiunoni Oxydi natrici . 17,5 16,358 Acidi tartarici . 67,4 69,522

Λquae . . . . 15,1 . . 14,4 20

8쪽

Consiliuito hujus salis haoc ost: secundum analysin Schulgii secundum rationem Oxydi halici . 14,3 15,660- nn trici . 13,3 10 378 Acidi inrtarici . 41,3 4hl03Αquno .... 3l,l 29,859100, 3 100,000 Tartarus boraxatus, Cremor Partari so-Iub ilis. Distinguendus est aria rus horaxatus Germanorum et Francogallorum; prior ex crystallis Τartari et Horace, po Sterior ex crystallis Tartari et Acido boracico

Τartarus hora Xntus Germanorum, et in Plini macopo ea Boru Ssica receptus, ita parntur, ut Boracis p RrS una in Aquasi dostillatae bullientis decuplo solvatur, et solutioni tres pari. Partiari dopurati, vol quantum Solvitur , addantur. Sal a artrnio calci eo forte admixto Iiboratum et ad siccitatem rodacium ost album, facile humeScens, Saporis acidi, in Λ iuno frigidasi aequali copia solubilo. Natura hujus bisulis sit volita verbo)a natura salium ingredientium differt; noutrum eorum humescit, neutrum inm parva aquae copia solvitur, praetor sta nec Acidum boracicum nec Acidum tartaricum, in Alcoholo solubilia, a spiritu vini absoluto extrahuntur, t Acida minoralia dicta Acidum boracicum quidem, minimo autem Tartarum reg0neratum secernunt, quod solummodo Acido tartarico ossicitur. Analysis hujus bis alis adhue haud in n0tuit.

9쪽

Αd rationem partium constituontium cognoscendam, Sal bene eXSiccatum arena o usque ad soro S09 R. ealefacino Rub campana vitrea, in quia ope uni line pii ou maticae nor rare fiebat, juxta Acidum sulphuricum superimpositum P St, quod tuitos re iteratum ost, quoties ponduη Sartaginis e Platitan confecino, in qua sal inerat, minuebatur. In hujus salis analysi chomica difficultates Iccurrebant, quae Operum frustrabantur. Juvat inmen, laboros inanes narrare. Sal hoc nodo aqua, qutinium fieri potuit, privatum, in sartagino bene tecta igni leniter aucto est DXpOSitum, ut Λcidum in riuricum ustione deleretur; massa enim primum nigra et spongiosi , candefactu est, donec instar ulci fluorset, et pPn Ilii H olba redderetur. Pondus deficiens pro pondorse Acidi lar- tarici habita est, cui pondus Acidi cui bonici, cum hu- si ione Acidi tartarici Orti et Alcntibus ad nox i, adnume-iatum est. Tum Acido hydrochlorico sup drinfuso Acidum carbonicum et A cidum buracidum, Alculibus conjuncta, sunt Segregnia: prius guseforme Rufugis, posterius a Chloroto Kalii ot Chlorcio Xatrii simul ortis digorondo cum Λlco hole ut soluto socernebatur. Depondere Chlore torum csertior factus, separntionem Al

lariarici con Stituerentur, copia nutem Acidi hornos espondero desciente inveniretur. Ehou inlusent ni ly ibis ropei ita rationem proportiolantem 1 nrtium consti luontium hoc modo reperiri non posso convictuS, ui thodum agendi commuinui.

Ad 2,259 gr. Salis ut anton aqua 'orhnii 2,700 gr. Oxydi pluinbici antea cnlolacii sunt nil mi usu, quo facio massa, aliquot guttulis Aquao dsessiliuino madosa iri,

10쪽

6 batur. Pondus totius massae antea 4,959 gr., tum 4, 840 gr. exstitit; hinc aufugerant 0,l49 gr. nquae Acido tartarico chemice conjuncta P, nunc autem, Oxydo plum- bico cum Acido tartarico connubium ineuntst, eXpuISRQ. Massa deinde aqua destillata humectata, spes me tenuit, fore ut nqua Alcalia hauriret, Acidum tartari cum et Acidum boracicum nutem cum Oxydo plumbico conjuncta remanerent. Spes tamen me fefellit, nam fluidum quod mihi so praebuit, fit tratione a residuo Separatum, et Oxydum plumbi cum et Acidum tartari cum et Acidum

boracicum retinuit; massa enim evaporatione ad Siccum

redacta, et aliquot Acidi sulphurici guttis conspersa Alcoholi absoluto facultatem flamma viridi flagrandi

impertiit, et candefacta odorem Λcidi tartarici empy- reumatici spargens nigra spongiosaque reddita est. Alia ergo Salis copia, aqua quantum sieri potuit PriVata, pondere 3,205 gr. , aqua est soluta et Acetat plumbico abundanto mixta, quo facto sal in alcatina acetica in aqua solubilia a salibus pluinbicis stariarico ei boracico) in aqua soro insolubilibus sit tri Ope sunt separata. Salibus alcatinis acolicis ab Acetate plumbiccabundanter addito Opo Carbo natis ammonici, Carbo natem plumbi cum praecipitantis, liberatis, fluidum, acido hydrochlorico sub sinoni evaporationis satis immixto, ad Siccitatem usque est evaporatum. Chloretum Kalii ei Chloro tuin Νatrii indo ortu acidum aceti cum nempe

inter evnporandum avolavor at), dum calefacta sunt.

colorem nigrum induebant; vapor Acidi hydrochlorici

calore surgens impedivit tamen , quin odor Acidi tartarici ompyreumatici, quo conjectura me duxit, cognOSCeretur. Itaque massa Salina in aqua soluta, sitrata ei denuo evaporata est, et tum pondere 1, 298 gr. gaudebat.

Massam cum 3 l pari. Chloroii Νntrii cum Chloreto Platinae crystalli sati tractando, 3,439 gr. Chl0reii Kalii