De morbis infantum in genere : dissertatio inauguralis medica ...

3쪽

IN GENERE.

INAUGURALIS MEDICA

QUAM

CONSENSU ET AUCTOR 1 ΤΑ ΤΕ

RATIOSI MEDICORUM ORDINIS

BITE SIBI CONCEDANTUR, DIE XXXI. M. AUGUSTI A. MDCCCXXIX.

II. Ii. Q. S. PUBLICE DEFENDET

AUCTOR

BEROLINI

5쪽

Praeter scripta generalia de morbis insantium edita a viris Cel. Rosenstein, II ho, FDAch, Golis etc. hisce li

bris usus Sum

6쪽

f. 1. In tractandis insantium morbis, quos mihi disputandos proposui, primum statuatur oportet, quae huc pertineant, quousque notio aetatis infantilis extendi possit. Non omnes enim distinguunt inter infantes et pueros, sed utrosque confundunt, et infantiam pu-bortati etiam affinem esse aut post primam dentitionem finire censent. Equidem cum Cel. Harimanni billius terminum annum septimum seu dentitionem secundam constituo, nec tamen ejus stadia omitto, scilicet primum inde a partu usque ad dentilionem primam, secundum a Priori ad posteriorem dentium mutationem progredieris. Mini autem has sensu strictiore infantiae periodos spectandam institui. g. 2.

Nam infantem tum virium energia et auctoritate, cum Orgariorum structura et functione praevalente, tum succorum inquilinorum mixtione partiumque constituentium conjunctione ab adulti natura maximo differre videmus. Inter vires assimilatio et ro- productio omnes alias longe superant, quippe quae nunquam postea tot tantaque in tam brevi temporis spatio perficere et producere valeant. Nec tamen ea, quae alias vires notat, debilitas quaedam deest, ita ut copia quodammodo pro posterioris aetatis energia substituta esse videtur. Sensibilitas atque praecipuo irritabilitas multo minus adhuc valent, attamen mirabiliter augentur et accuuntur tum eXternorum irritamentorum vi, cum organorum iis in se ventium majore persectione culturaque. Prae ceteris lacultas organorum sensus in primis vitae An

Dis exercendo quidem egregie, sed tardius et mi- Aligem. Pathologie. Wien. 1823. p. 459.

7쪽

nus fibrae muscularis energia augetur. Assimilatio nis organorum Vis etiam multum increscit, ventriculus et intestinorum tubus, qui primum mitiora tantum alimenta ferunt, sensim sensimque victui fir miori et severiori assuescunt, quem Vasa absorbentia haud amplius repugnant, sed bene coclUm San-

suini advehunt, cujus integritas atque, ut ita dicam, irritabilitas respiratione altiore ac fortiore augetur. Allamen minor systematis lymphalici et capillaris energia e majore album inis copia, qua infantes gaudent, intelligitur, quum hoc nondum satis ad materiae fibrina o dignitatem perduci possit. Quam ob

rem etiam organon, quod totum est album inosiam, Dempe cerebrum magnitudinis respectu fere omnia superat. Nec minus enerεia deficiens in violenta accoleri, sed turbida atque minus intensa reactione organismi infantilis contra stimulos externos apparet i).

g. 3.

Nec minoris momenti pro infantium natura peculiari et seminiis morbosis mihi evolutiones organismi periodicae, quae occurrunt earumque incaula aut imprudens cura esse videtur. Primum partus magnum effectum in tenerum et novi vitae medii insuetum foetum habeat necesse est, deinde autem

dentilio atque inde elucens naturae praecePtiam Solidioris victus, cum congestionibus, nervorum qile Sensibili late aucta haud parvam mutationem producit. Qua de re autem postea , hic pauca tantum de partu. ori ad embryonis formationem respiciens, tantum do foetus maturi et neonali differentia sermonem sta clam δ). Qui antea a matre materiem nutriendi et crescendi; a Placenta chylum et Oxygeritum; calo rem aequalem a balneo tepido, cui innatavit, accepit. Nunquam adhuc, aut si liquoris amnii destiali tioni adsentire volumus d) raro tubus intestinorum cibos digessit, hepar sanguini reservando aeque, quam

) es. Hi eland , l. c. p. 292. Hari manu, l. e. p. 460. yi cs. IIenke, i. c. p. 20. Hufeland , i. e. p. 404. J. ') es. Maifatii, l. e. p. I 0. Iom, l. c. p. 87. sit. Fr. Mu-menbach, institui. physiol. Gott. 1821. p. 484.

8쪽

bili sercornendae inservit; renes culi Sqlae parce secernunt, hac fere sola resorbet; pulmones firmiores et densiores nunquam aeris tactui expositi sunt; cordis licet jam omnino formati cava singulariter inter se Conjunguntur, quapropter circulatio peculiares leges Sequitur. Fere nulla est irritabilitas et energia musculorum, quorum fulcra, ossa, Plurima adhuc ca tilaginum speciem prae se ferunt. Sensibilitas dormit, nec voluntatis nec organorum Seri Sias actionibus excitari potest. Incitam erilis externis impervia in Secretionibus paucis regendis tantum praesentiam et energiam ostendit. Subito haec omnia mutantur. Foetus maturus validissimis uteri contractionibus haud sine laosione mechanica ejectus novae rationi dynamicae datur. Functio nova, cujus Orfianon tenerrimum jam diu formatum est, respiratio primaneo natum irritat et concutit, qua et circulationi aliae leges et aliud iter praescribuntur. Nutritionis mu'nus suscipiunt intestina; secretiones augentur et ex cretiones paullatim oriuntur; organa sensus peculia' ribus stimulis oculus lumini, aures sono EX ponuntur. In systema nervosum illa et sexcenta alia irritamenta Coena es theseos et mentis agunt. Paullo post etiam major musculorum motus accedit et sic culturae futurae Deo natus traditur. Quot et quantast morbo

Tum Causae nonne ex hac subita mutatione oriun

turl Quot incauta et imprudenti matrum aut me dicorum ipsorum cura adjiciuntur.

f. 4. Nunc de infantium rationo vivendi per lotam

hanc periodum pauca verba faciam. In universum organismus infantilis multum ab adultorum ratione di .crepat, praecipuo quod attinet ad systema prJe VRlens ejusque functiones. Etenim in his aeque tortum Systema re productivum et omnia organa hyic Pertinentia praestant, ac in juvenibus organa irrild bilia, Prae ceteris respiratoria. Illud vero system' in hac actato multo magis ot celerius agit, quβ'PO tea, quapropter insatis ollam crebrius majoremis limentorum copiam sumit atque saepius ea, qudo msolido viro formando excernenda occurrunt, oin'

9쪽

rat opus est. Jam Singula systemata contempla ibi, a Praecipui S incipiens, ab organis assimilationis re productionis. Ventriculum intestinorumque tuam, novae functioni suscipiendae destinatos in neo-ato jam satis bene formatos, altamen paullum deles earumque fibras musculares, quibus postea va-Hissimis gaudent, minus perfectas valdeque irrita- les reperimus. Iam sani multum secernunt el Srolantes magnam muci copiam facile producunt, iramque superliciem tali viscida densaque illuvio in- iiunt. Cui peculiari naturae quoque alimenta, a na-:ra iis jussa respondent. Primum scilicet, quod ac-lpiunt, lac maternum ob materiae nutrientis abuna intiam atque animalem naturam omnino eorum

digerendi et totius organismi usui aptissimum est. agna cum celeritate illo coagulato atque bile ad f fcta inutilibus praecipitalis, vasa lactea ingentem buminis copiam in chylo sorbere queunt. Haeci ateries optime organis perficiendis et formandis,lae in tantis munus constituunt, inservit multaque Oique occurrit. Quum materie S advecta rapido con irmatur, saepiSSi me etiam Testituatur, oportet, unde equentior infantum fames elucet. Paullatim ita rum energia mutatur, ut quoque alimenta soli

liora magisque irritantia serre queant, quibus submem infantiae fere solis vescuntur, attamen miliora verioribus praeferentes. Quod vero haud eorum, bili tali res ingestas digerendi altribui debet, sed ustui ab illarum natura acri offenso atque intesti-iorum ipsorum irri labili lati, quae nondum stimulis olusa, illa repudiarit. Una cum hac solidorum

, insuetudine ciborum appetitus haud minor, sed ra- or fit, quum ingesta tardius consumantur organo imque incrementum et persectio moretur.

g. 5. Chylus, lati modo paratus, a ducto thoraci eo

nguini immiscetur, quocum cordi et pulmonibus ivehitur, organis hoc eliam tempore maxime et epe violenter subitoque mulandis. Licet cor sit laticlinon perfectioni iam inde a Pariu propinquum, tamen statim mulationem insignem Subeat opus est.

10쪽

Quaedam ejus ostia oblitterantur aut cava amplificantur, ut circulationi novum iter, conditioni organismi praesenti aptum, apertum fiat. Quo autem periculo feliciter superato, postea fere nullas mutationes subit, quam incitabilitatem imminutam energiamque auctam, unde contractiones paullatim rariores, sed sortiores pendent. Multo majores ac insigniores mutationes aliorum pectoris viscerum videntur. organa respirationis propria, trachea Pulmonesque egregie et celeriter perficiuntur; praecipue pulmones sat velociter incitamento primae respirationis, qua expansi spongiosam singularem structuram Ostendunt. Contractilitas quoque valde hoc stimulo excitata exspirationes alliores et fortiores infantium adjuvat. Frequentia respirationis a sanguinis celeriore circulatione pendet, quae illum saepius purgandum et renovandum pulmonibus advehit. Trachea lardius Sensim sensimque Perficitur; fistula primum angusta extenditur; membrana ejus mucosa copiose secernit atque aeris continuo contactu facile irritatur, unde tussiendi proclivitas infantium. Glandularum bronchialium color mutatur, secretio augetur magisque lingitur a carbonici secernendi copia. Nec leviter aestimari debet thymus, paullatim tota resorbenda, et glandula thyreo idea imminuenda, etsi functionem Darium omnino nesciamus, itaque hic non magni aestimare possimus. Et enim iis amovendis magnum sese extendendi spatium respirationis organis praebetur atque receptaculum sanguinis superflui aufertur, cujus copia igitur nimia haec saepe gaudent. In uni-Versum organa respiratoria eo magis sanguinis advecti copia et irritabilitate excellere Solent, quo pro priores insantes fini hujua periodi atque sic temporict ccedunt, quo irritabilitas generaliter et praecipuereSPiratio praestantissimae sunt, scilicet aetati juvenili. Una cum orεanorum cultura et haematosis perficitur, disserentia sanguinis artoriosi venosique Velociore sanguinis oxydatio no i) clarius et egregie RPParet. Sanεuis materiem plasticam abundanter ad seri, licet ipsi propter celeritatem energiamque re Arg l. c. p. 152. ε