De Francisci Danielii studiis scriptisque commentarius Nicolai Ciampittii ..

31쪽

dio longius visum est, quam se dom recipere, atque historicos , qui res B

manas conscripserunt, evolutare , quae'

quo illi memoriae oa de re prodidere, cum iis , quae sibi iter per vallem ar- Padiensem agenti iam oblata anto oculos fuerant , accurate comparare. Quibus itotum saepiusquo perlectis , et diligeuter consideratis , sibi plane persuasit, non Montis Sartii, sed Arpadii vallem fuisse, ubi, Romanorum fracta super bia , milites ducesque missi sub iugum sucro, . contra atque Cluverius , et Honstonius magni nominis geographi , deque Italis antiqua optime meriti censuerunt. Atque, ut quod sibi persuasum orat Ieruditis hominibus ' persuaderet,. disse taliononi de Furcis Caudinis sbriboro decrevit. Per idem sano tempus Comes Wil-xdinius Iosephi II Imperatoris apud. Re gem nostrum orat legatus , , clarissimus cum prosapiae nobilitato , munerumque domi forisque gestorum gloria tum vero compluriuin disciplinarum guatu

32쪽

quodam subtili, atque eleganti, exi nia quo in doctos holnines voluntato. Is Ca-εorta in non in equons veniebat, neque ibidem diversabatur invitus: ac Danielium, cuius mores et ingenium probaVerat, cum primis diligebat, eiusque consuetu dino, et sermone familiari maxime ducebatur. Ergo apud Comitem amplissimum

noster quod pridie eius diei sibi pedem in

vallem arpadiensem inserenti acciderat, narravit vespori in lectorum hominum, qui illum honoris, aut amicitiae caussa

adibant, congressu : quae narratio et vi quadam animata, et mira suavitate comdita eo deduxit Wilgeckium , ut prae sons, ubi dies illucesceret, vallem oculis .lustrare constituerit , Danielio quidem duce, comite vero Horatio Cappollio nunc Marchions , et Ferdinandi Bogis a Secretis , Domoque Augusta , qui magnua virtuis , multisque litteris apprime orna tus cum utroque dulcissimo amoris vi iculo coniungebatur. Quam in rem, ut id obiter dicam , hetruscuan carmen veteri4lla maiorum olegantia et virili sano ornatu

33쪽

Cappellius exaravit ab Danielio extrema

dissertatione eXcusum. Itaque vix vallem subiere, quum singula, quae narraVerat, digito monstrare Danielius, explicare, Variisque, prout rogabatur, rationibus confirmaro. IIeic Comes vallis ingenium, sauces qua adiretur, quaque exiretur angu-otas, celeritor, ut se illuc romanus immisserat . occludendas ab hoste atque Obsopiendas, continuos montes in magnam altitudinem erectos et utrimque superiinpotsitos, omnia denique ad Daudem struenda in, peropportunis quum iterum perdiligenter atque iterum contueretur, Danie lio instare, urgere, ut scriptionem maturaret , spondero demum so collaturum symbolam , de suo scilicet curaturum ,

ut qua seri maiori posset magnificentia opus illud ederetur. Haec hominis nobilissimi, amicissimique cohortatio currenti addidit calcaria , ut viris isse , quod aiunt, equisque ad pertexendam disse rationem, quae Furcae Caudinae inscripta fuit, incubuerit.

At iam inde in eius rei exordio

34쪽

duplicem sibi laborem subeundum esse Prospexit , Cluverit primo murtentiam evertore, deinde' suam constabilire. Quod quo sucilius adsequeretur, illud ad rommaximo fore existimavit, pervestigam

nimirum undenam consules Lucerinis a-

eorrimo oppugnatis qui rumor Samni tium fraudo a militibus pastorum habitu dimissis per loca circa castra dispe sus permanarat ad Romanos, fidemque apud duces invenerat ) opem laturi castra movissent. Calatia, inquit, quemadmodum historici prodidere, Cluverius. Recte quidem : at magnus vir duplicem id temporis' stetisse Calatiam ignoravit':

alteram cis Volturnum , . trans Voltu

num alteram : quod Danielius , praecisa omni duhitatione, prolint et veterum scel-pturuin , et Tubullio 1 eutingerisDuo a choritate.'N- - tra mi ut quod

clii. us 4, iniurii induxerat . scd tisnu- ,1ali' calatia , quae a Livio quod alteri illi magnitudine opibusque deret ,' Omiat Muni Cesurire, a Silio parois Catii eri

35쪽

copiae, atque inde magnis itineribus per Appiae viae limitem ab eodem Danielio do- tectum Properantes recta in Arpadii vallem , atque adeo in insidias a Samnito instructas sese coniecoro. Quod quidem iter quantum militi sestinanti rem enim lucerinam in arvo positam esse lana crediderat ) commodaret, pluribus disputat Noster : rursus vero quam devia Montis dium agmini rotuano asserret, ibidem ostendit. Adhaec edisserit quam eadem, amplitudine ipsa, a parandis insidiis so- rot aliena, quot effugiis pateret, quantasque praeberet evadendi audaci strenu

Sartii vallis ossct, quantum viae dispem quo militi opportunitates. Postremo ne Daudi sibi fi ret , a sententiaque sua quempiam obduceret, quod nonnulli di etitabant , Arpadii vallem angustiorem esse pro eo quod duo exercitus consulares . Capere P0sset ; ipse quot tum milites , subductis, qui castra et impedimenta tuerentur , sub signis consules habere ad

summum potuerint, tam accurate colli- .git, ut nemo , qui Primoribus, quod

36쪽

por illuna rationes optime Hiria icum. re Convenire. . Dimensae , vero quaquaVersus

Valle , adsignatoque cuique . militum l eo , quantum periti rci militaris duces militi vel in acto, vel in agmino Praefinire solent; satis superque demonstratarpadiense in i vallem non modo copiam a consulibus i duetam, sed mulio etiam numerosiorem accipere. potuisse.' QuaduntVersa i tam o paucis mo serεtricta , - Sunt argumentorum robore ab illo explicata , eaque luce pertusa,i uti tantum non locus ipso, Vocem mittere, et clamare Fide'tur , se omnin0 caudinAmesse vallem, se imperat'res Homan's p ludamentis, , milites armis Sagisquo e-tos vidisse, se gemitum audivisse indignantium, qu0d non 'irt to victi fraudo capti sub iugum ire abi hoste rociente iuberentur, Ante vero quam a caudina valle discederet Danielius, multum m urae in

Penditi operaeque ut ubi Caucium , OS

37쪽

Cocceii villa, Caudiique cauponae ab H ratio inemoratae poΑilao essent, anquire. set y illustraretque complura monumenta quae iisdem ex locis prodi ore , atque ad res illas explanandas, et ad gentem Pon tiam celebrandam, nndo dux illo Samnitium mih insidia in architectus, spectare videbantus Ubi autem quidquid ad Furcas Caudinas laceres cognoverat, serie pulcher rima dispositum, singularique diligentia edolatum fuit, nec quidquam praetermi Sum quin 'cuncta cruditione, et dictione nitescerent; Comes Wilgeckius promissi fidem liberaturus opus typis eXCudendum I bt quinquo tabulas acta inci--das ,him eis1ndeLvri IV ita curavit inihil uti ficti msset manniscontius. Quodnam oro merit de huiusmodi opero doctoruni hominum iudiciuili , i nis

hil est, quod ego plurib- heio persequar:

satis enim, me tacente pradaicarunt lit Mariae tuin ualorisui, tum ext eorum

temporis illita, epheine ides. I id Ista n aeterire aestus nullo modo: Puta a

38쪽

quod Marchio Alamannius Apademiae Fl rentinae scriba perpetuus, Danielio per litteras significavit : quum nimirum uno alteroque in acadetoico conventu lucubrationem illam perlegis)et; isq-ι ' et Prae-εtantia ' rerum , et . . Verborum lcgantia apud academicos .univera eFcitatam esse admirationem , , ut ido cummuni Seu-tentia ipsum in collegarum numerum cooptaverint. Qui honos etsi ad uninu Danielium delatus a doctissimis illis. vireris fuit; mihi initiun i. yid lux D communi omnium Neapolitanorum laude luisse delatuS. t At Danielio non diu licust hi Sanctoinentino auo tam hea . Dominies enim Caracciolus Marchio sFoaedinandi Begis a Secretis , Consiliisque rerum exterarum , vir insigni ingeniti, hapipi tiae, et obitarum Iogationum i laudorissimus , cui illius. Virtus ,' οι doctrw satis et 'ex editis scriptionibus et semit lari consuetudine cognita erat, illum in scriniis regiis i militatum accirest

tuit. Quae res ab Horatio Cappessio

39쪽

4ochione , acta tota tuit atque transacta. Quanta autem illius in munere obeundo eluxerit fidos, dexteritas, abstinentia cum omnium perpetua , quae hac in re plurimum valet, praedicatio; tum Vero Caraccioli ipsius, ct Caroli mutarchi Regis a Secretis , et a Iustitiae, Clementiaeque consiliis, gravissimi, sanctissimique hominis, eui praesto deinceps fuit, benevolentia

plurimis ad obitum usque argumentis testata declaravit. Sed haec sortasse non ita propria hominis nostri laus est, ut cum altero communicari nequeat: illa vero nescio an socium possit invenire, gratia nimirum, qua apud tantos viros pollebat,

ad amicorum' subsidium unico usum e3se : atque alorum praesertim , quos disciplinis, artibusque elegantioribus deditos, quum eximia ingenii vi multo longius progredi possent; arta lamen domi res, tanquain rupes aditu admonsuque impervia morabatur. Atque permulti ex his vel in honeficiis ad acrarium, ipsius Op ra , delati, vel aliquoi munere aucti , iubie vimesticae sese rei dissicultatium

40쪽

iέὶ plicuissent, iter ad gloriam , atque ad ἰlaetiorem sacpo fortunam sibi patefecerunt. Quod fingi non potest quanta illum'

laetitia cumularet: siquidem eo non solum humanitato ducebatur, sed singulari etiam patriae caritate: cui tanto illustrius in additum iri decus rebatur, quanto doctorum hominum maior esset, artificumque numerus, quorum ingenio, penicillo, aut 'Ecalpro, aut viriculo domi sorisque nobili- taretur industria. Ac si cui tempus illud repetere memoria libuerit, inficiaturus,

edo, non erit, quum is partim aemula- .

tionis stimulis apposite admotis homines acueret, partim praemiis per summos administros, ut modo dictum a nobis' est , a Rege munificentissimo exoratis incitaret, iartes illas ita illustratas fuisse per nostros atque amplificatas, cultissimis ut Europae nationibus nequaquam invideremus. Interea plurimum ipso Iasoris in concinnando Codice Fridoriciano exhausit. Logos enim omnes collegerat , quas Fridoricus II Imperator et Νcapolitanus,