Studi intorno al municipio di Mantova dall'origine di questa fino all'anno 1863 ai quali fanno seguito documenti inediti e rari per Carlo D'Arco

발행: 1872년

분량: 299페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

De lato periis faetendi pro Comuni mutue seu pro si viaribus σε uia. Ordinamus quod si qua labororia aes unda fuerint vel rofi cie uda per comune Mantu quod illa non fiant nec fieri saetas dictus Iudex nisi primo habita ligontia dominorum Vicariorum. Si vero alia laboreria fieri debeant quo on peeterit ud comuus aut ii quilibet. 1 ossi ilicio I vilio illui d ii tiri iure os lictus Iudex dictam de riuuetationem meip ro foueatur et ou vocare omne et singulo quos dictum labore rium tango vel tangere possit. Et quod majori parto placuerit exueutio ui mandare uec alito ad ipsa specialia ne pro ipsis ad Statutum aliquod foueatur.

Te pontibu lapideis ium c tria miliaria. ordinamus quod ubi eumque insta tria miliaria sint pontos ligni per transversum viarum per deeu sum aquarum duealium vel ubicumquo ex nodi infra tria miliaria pontos ori dies do ausa fiant pontes do lapide ita quod numquam per aliquos iubentes ibi aquarum ursus vel expostitio vel denegari vel privari

hoc modo und si fiant super stra fi r gallina fiant expensis Comunis Mantue Stratas regales intestigismis Strniam Levatam qua itur Castinuum ut intulum m. Et stratam de Casto iugulo I tstratam de Campitello. Et stratam et Burgo Milo. stratam do Castolari qua itur Veronam. Et stratam qua itur Jube uulum. Et stratam qua itur Godium eurido Brixiam. Quas liatas dictus Iudox examiuar toueatur et fieri sacer et aptati. Alii vero pontos fiunt oxponsis illorum quibus prodest et 1lloium eiam qui eousuoli sunt sacer sit expensis utilium t redeuntium ex ue ossi late

intelligendo hoc verbum ad arbitrium dioti Iudicis.

212쪽

D duralibus et duealeriis Ordinamus quod die tu Iusto procuret seri facere munusener o rofici ducalia clavicas vias barbellos et Potites per totum districtum Manta expausis habetitium nossessiones tu eo tratis et loci ii, quibus predicta ob sttit fieri pro numero obulearum tam Εoclesiasticarum personatum quam e iam IV arum et Singiuarium o univorsitatum in districtu an tuo uulla exception obsitante In Civitato oro gestu udum quod major pars vicinorum On ordaret. Et dictus Iudex omnia cluealia comunia piscopatus aut ue et distri eius faciet stare aperta et Meditarit quod quo libero L. beant suum decursum. Et si aliquis lausis et vel aliquid scisset propior quod decursus aquarum impediatur faciat apariri et omniato Ili expensis impediantis ot aqua idem liberum habeat decursum. Et si clueali do novo sunt a tetida faciat fieri et faeia res ei tomariis purgari incipiendo semper a capite inferiori et veniento per ordinum sursum. Et teneatur dictus Iudex quo ei escumque ab aliquo suo rit requisitum ire t id oro aggeram dae ala viam stpontem Episeopatus et districtus Mantua atquo clarigas et alia labororia o omnia alia ad suum osse iam partitisueta Et uomo adimus vorsum ducata vadat nisi per pontes hamno I. sol par et restituat insuper ducale in pristinum statum Iuguper impediens aliquod duealo condempnotur in XL. sol par o ad interessa

omnium quibus nocumsutum faceret sit nihilominus expedira teneatur Et Campari sit ducalarii a Cougulos torrarum auostuturae Maro omne et singulas personas et bestias et plausitrum que

transirent duc alia aliter quam per pontes. Et ligatatur infra tria miliaria por dictum Iudicem per quemlibet vicinatum duo duo a. lori consilio vicinorum et durant por unum annum tantum simi. liter xtra tria miliaria ligantur duealerii in qua libat villa consilio ponsulis villo unus civis qui habeat sacer in villa et alius rusticus. Qui ducatorii cum consilio dicti Iudicis et aliquorum Ex vicinis quos Iudex elegerit teneatur sacere fieri omnia laboreria et alia opportuna in suis viginatibus usti logis pontuentibus ad suum officium ducat arte. Et si opportullum merit quod aliqua talia

213쪽

imponatur ausa alterius laborori volis ego ii imponatur pro numero bibulearum per predictos Iudies nugalerios et viei nos ita quod per eos exprim Matur quantitate bibulearum conferre do-bante ad laborerium factoudum. ι quo bibuIe liabeat qui liboteonferro debens et quot denarii solvere debeant per bibuleam. Et Judex postea talias impositas ex gero intagra teneatur os laboraria fagere fieri a compistri Fossatum eo muta inta aliquos recavetur ad petiolougm alicujus consortii Oxponsis comunibus ,

RUBRI A MDe Aggerib US. Ordinamus quod Iudex deputatu supse prodieti debent x ossicio suo aggeres distri tus autuo manutenore defendere iubono statu et sacere fieri et aptari et eum pleri et altari ubicum- quo se quocumque opus suerit. Et singulis mensibus eueatur ira et stimulea cum suis notariis omnes aggeros districtus Mantu et videro si indigent referetion vel meliorum onto a si expedit, novo ori ubi nee ssa suerit. Et quilibε in v stilus igneatur oleo inpollatur solvor omnes tulias ot coloetas aggerum barbellorum a ducalium viarum ou Cium et eampariorum et mutum aliorum qui imponerentur pro pontibus do quibus esset iuvastitus. Et teneatur in tempore inundationis aquarum ire et stare in Episeopatu Mantus ubi magis expedierit et clam aliis temporibus quibus fuerit opportunum. Item quod dictus Iuda possit secum euuerodo sapietitibus Civitulis Mantua qui aboni odore suum tu illis partibus et cum illis videra et exausinare de his qua partitiwnt ad utilitatam vagorum et eorum uti consilio sicut sibi videbitur itiomuibus supradictis. Ite in quod pro redietis faciat dictus Iudexa cipi terram suo arbitrio ubicumquo voluerit et oui arbitrio oorum quibus rediet eo misi laetenda. Et si aliqua rupta erit volfiet in aggeribus distriolus an tuo distius Iudex saeiat illam claudio aggerem ibi fieri et in oti statu manufetieri. Et possit dietus Iudex vice suas omittore quibus et i iocumque voluerit super predictis vel aliquibus predictorum laeseudis Teneatur quoquo dictus Iudex singulis mensibus omnes habitatites tu illis cujuscum quo condietiovis si ut in Eoutratis ubi timetur de inund

214쪽

- 22 tiona aquarum sapor lahoram saltim duobus diebus super suis territoriis ad aggero duealia lavi a pontes et alia clam prout magis fuerit opportuniim. Item quo quilibet rusticus et homo ujuscumque condictionis habitans continue in villis teneatueri horara ad aggeros et duealia ut insitus si ut AEt nullus ministerialisse officialis possit vol debeat aliquo modo vel ausa prodietis rusticis angas est apas eo adit ne aliquod aliud quod podi tineat ad ultum terro accipero ne impignare. Et qui contras, corii ore ut ambaxatam et ablatum restituat. Item diei mus do armis secundum quod sup strius in adition laeta sub rubri ea dapigneribus t juxta ibi contentum sit seripiam ouorem. Et dominus Potostas an tuo et ejus familia debeat eo adjuvare officium dicti Iussistis et dare auxilium et favorem quocumque petitum sv rit et videbitur Oxpedire et lacero et cuturo quod omnia supra- seripta et in Bascripta statuta attendantur et sementur preciae. Et possit habora di tus Indis quatuor ministeriales ad suum Dileium et plures si expedierint qui debeant mutari singulis duobus mons ibus Item quod dictus Iudo ex suo Meio in Consilio gonerati Comanis Mantu et non alibi ad ineantum eudere posses siones possit si res assantium iu solution taliarum et averinpertinentes ad prodiet ne non amnitorum o condempnatorum omni exceptione remota ad sui arbitrii uoluntatem. Et si dolo veInegligentia omiserit oxigere computetur per suos examiuatores in suo salario vel condempnetur in tantundem. Et mue vend1 hiones facto et quo fiant per eum valeant Et teneant et dominium t possessio ipso jura in mentem intelligatur trastatum. Et Comuno Mantu et omnes officialis a tensantur defendero et mulum volantem impugnare vel venire eo atra de jura uel de facto audito ratem quod pondent officio dicti Iudicis ullum munus via ouum nisi Exoulentum et potulentum debeat recipera per A vel alio ab aliqua persona o lesiastica vel seculari publica vel privata Salvo quod in Civitato Mantus nil possit regi per et uul lam pecu uiam spectautem ad comune antu vel in singulares personas via aliquid Iahororium possit vel debeat lietus Iudex recipere. t talia pecunia nomino dicti Iudicis deponi non possit vel obgat sol nomina in officii vel asseria es deganearum via aliorum nita spectaret talis omnia. Item statuimus quod quoci μου Iudex contigerit exire de civitate Uantu in districtum occasioue alioujus aggeris vel laborori vel occasione sui odiosi teneatur ipso Iudex scribi facere ad Massariam Comunis aut

215쪽

guam andalam et diem qua ibit et post ejus regressum diem quam redibit olito uor nullam solutionem de andata so occasione andat vo vis percipiat vel percipere possit et sol lutio aliter laetatio valeat.

De iis et stralis Teneatur diebus Iudex expellito et Ypodiri sacere stratas et iugii vitabis antae et distri tus ot 1ae ero fieri et purgario eciam salegari ubi ou gutat sategat tu civitate et Morersifiei ubi sunt vastato a disti muster iuquirere et videra si aliquis juxta ripas vel alibi occupaverit o Comun et illud ager expediri at in Comun reduci. Teueatur ac iam ouesidera et assignara vias eo uva uio utes ad agros prata et alia possessiones non beati inis nou suffiei utes. Et o fiat expensis illorum quibus conceduntur et assigna fur vio. Et oinues vi et rigolo sint fimplope VI. brachin ad tuus. Et per ignalia Civitatis aptentur et rem lautur et Expetitantur ita quot heu secura possit ostreaari tequitari et out es Ruperi u lier hene et ouvenio ter. Et iacus et ripe et peterae publieariu pertinent Comuni et que sunt vendito et vendita expediuntur ex podita manate ea utur et specialiter auia peresse. Et si qua euerit per medium eampum si vo ravdam alioujus domini eampi vel brayde possint ipsaici iam laudere et clausam tenero dummodo concedat et aperia ipsam viam a capit ipsius campi sit rude tam amplam et tam bonam et non permittat aliquam personam seorti aer velis orticari sacere aliquem quam o bovem vel aliud animal in lassato bovum ne in aliqua part Civitatis preter quam ad ripam laeus dummodo non piope pontes et portas en XL ol par. Et porte saeto propo figiolam vieitialem de Bende deis manuleneantur per eos qui eos seu ruat E nemo possit ire per illam nisi habitantes in ea amno XX. l. par. Ito teneatur man tenero strutas et vias et lassata Civitatis ot uegorum Mantua vigualium et districtus amplas et expeditas et si invenerit aliquem Oeeupasso do dietis viis et somnatis in aliquo compellatur u suo arbitrio expeusis occupantis in pristitium deducere statum. Et eupatur expediri uestra innos stratas et plateas Civitatis Mantu de lignamino et lotam in ot

216쪽

aliis impodi montis. Et si quis impedierit intus udex teneatur

eis aufert v. gol par unaquaque vi est. Salvo quod quilibet pos git habor o tenero bati ha so ligna stolata pro auehis ad sedendum super portioibus et se astis Et alia artistibus ne es R. 1ria dummodo libera et expedita os expeditum Dolafores egiam magistrorum manaris tonstri ossi ut et sagi putes et reficiente domos possitit tenore ibi necessaria ad hedificia Et omni mons teneatur inqui rore recis et insuper sacere proe nari omni mons per totam

Civitatem et specialiter super plateas Civitatis quod quilibet deboat

exp0 diro stratas ot vias ut superius continetur. Item quod nemo pro hi in aliquam turpiliadinam super stratas et iis p haleonem senestras hostias seu balatores usqu ad orgium sonum eampana comunis quo pulsatur de sero. Et qui contrafecerit solvat probatnno XX. Ol. Par. Qt quilibet sit ne eugator et habeat medietatombamni. Additum est CCCVIII quo nullus audeat construereolovare vel sacere aliquod allatorium stadiolum vel porticum extra muros domus suo sup ε viam aliquam Divitatis Uautus quod non sit alium I brachia et dimidium ita quod non impediato qui tantsi indo ne e iam aliquam pertieam vel aliu apensum ibi teneat hamno X lib. par pro quolibet predictorum. Et eou-

strueta olim elevata et facta contra prodi ta destruere sis movere teneatur quilibet ubi et quando prcte optum fuerit per dominum Potestatem Statuimus quud via Itide valis posita ad latus terra liae prohandens a porta situs o clausura si atrum satieti uare ad portam latorum a dies p rta et gitu seu plausare di lorum se tram usque ad domuin appellatam domus dei iri qua nunc habitatbus olerius positam supra die tam stratatu amplietur si dilatetur ad mensuram et ordiuom domorum contiguarum di te domui ita quod ante amplitudinis sitit et i fgp, de heiit inta strata per totum

a diei domo usque ad prodigium situm si clausuram ratrum quante amplitudinis est per medium diei domus et aliarum pontiguarum ad illum domum et si ampliat porpetuo debeat rem nere. Ita quod omnia ossata quo uti apud vias vel Regiolas iup rtinenciis monti ellorum a dicto terrario id ovalis vorsus civi, latam xplanantur et dequentur et in jur viarum d volventuro veniant et reducuntur ipso vi et rogiola latituditiem tu qua ipse regio lo et vis sunt do versus civitatis ubi domus super ipsas

constitute sunt et go undum situm et ordiuom earuudem domorum et si manatoneantur perpetuo

217쪽

De itotis et seratiis. Teneautur e iam providεro ne Rigole oldaearum vel alio Molo incurrant vel voni aut ad vias pubblicas prout melius visum fueritna appareant i ita fiant ne valeant videri per vias et stratas do bono et grosso muro Et bona caletu et fiat grossus murumanis rixolum sit sectaria de quatuor quadrellis et non dimittatur hi ali, quotl foramen vel se is sura vel apertur per quam possit transire iuuiam vel stratam vel aliquid turpe exire vol ad stratam vel ad viam

venire AEt predi titis iniri lii tribus mensit in iiiqi3u ore teneatur et

quemlibet eo utrasti cistulem Qui re et condem pustre qualibet vie C sol par. Item prohibeatis se laria currant inpor stratis et viis ot claudantur de lapidibus est eal in is quod ex ipsis rigo lis et strata vel vias aliquid o putrediu uo labatur. Et prodicta fiant in otitiaeuti ad postulatiouem cujuslibet. Et si aliquis ui preceptum fuerit et o Deerit solvat pro hamu XX sol par. et insuper fugiat. Item nemo supor alienum immittat eloaeam nisi volutilat illius super quem immittet et qui immiserit solvat probamno qualibet vi a XX. sol par. Eo addito quod si ueri ut habitantes titulam comu sim tu quam immittunt et qui immittunt gau immitti laetant in ea si v ipso cujus est et uo immittat toneatur illam purgaro et vacuare singulis trientis vel ab eo oujus muro adhesto immis si fuerit requisitum quod si non fecerit itistio et dies rcquisitionis dietus Iudex quolibet vico non laetontomoum danune latum fuerit XL sol par Condemnet. Si quis vero sagiat vel scisset super suam gedile vel consimilo debeat sic sa- oro vel laetum tonstra quod putredo non possit decurrere super alienum faciendo murum si altum fune suum e putredo decurrat super alionum uec aspectum offendat amno C. sol pudiqualibet vico et nihilominus atteudere teneatur. Et habeat locum in domibus asarne titis at ortis et alibi.

218쪽

De portibu et sontibus. Item pontes et portus Oivitatis et burgorum et distristius Mantua manaleuoantur et aptentu et reficiantur quo ei oscumque opus fuerit. Et omni anno fiat uitum pilustrum ad pontom civitatisui, feris 1 lapidibus es, tu di Elii mi inlle inlati Tiniti 128 dum solvatur

agnania solita per villas solitas. Et portus non impediatur per aliquem et qui impelli erit et expediat in is tres dies amno XX. struere naves suas et in ripis otiam. Et compellaratur eareΣMores ad protium laborantes et trahere X plaustra terre pro quolibet a die tum pontem Pons autem odii refigiatur et aptetur per

Comuuia Gottii Volte Capri an Gniisti Ceres De regiarum et I lorui do GDR Remmii sua larium quantitatem

Statuimus quod dugaleriis aeeusantibus vel denuntiantibus aliquo eausa ossi ii ejus comissi et etiam eampariis et quibuslibet uno teste bone fama et aliter noti credatur. Et ab hujusmodi OD fiet alibus nihil egi piant Notarii dum iri Potestalis pro aliquibus seripturis quas sacere ut causa ossicii eorum. RUBRI A I 0 Des o Hysario ingendo. Item ordinamus quod ad quolibet laborerium faciendum ligatur unus Massarius de voluutate illorum quos negocium tangit.

219쪽

Qui Massarius finito dicto laboreri iusta tres dies teneatue reddere ratioDomist denariorum qui Ruperessent deponar de mari- dat di et Massarii eum cousilio et volumato predi torum quos fani negocium. Et Iudex hujusmodi non possit tenera penes sene etiam regi per aliquem denarium do prodietis. Item Massarii

de gnarum qui ratio sim non roditorunt rationem reddoro com- poliantur.

RUBRICA li Inq1ιisitio tuti is faciemur ii sigm ibus Item viti sistras infra ignalia et regiolo examinentur per dominum Iudicem et hi umqua reperiantur aliquem Rurpasso Vel supra passum me issct upiendo fossas vel via rogiola volstrata vel aliter si stolam ex parte vinearum vel possessionum.

vel laborando sussatum vel partem os saeti val via vel saetondo vel habendo ratas vel eralias aliquas super ossutis vel viis ex parto viarum vel Afratarum ompe Iatur sagiens vel si habensvol te notis prodicta tu pristinum statum redueero e eupaulo at de Atruendo stratas vel oratias a terram stratam et viam quam Ugurpasset et os atum p avare teneatur et de cetero non labinrare ne laborari agere ne impediro et latitudino stratarum viarum et regi utatum inritum in pristinum et antiquum statum redueantur et a uiduoaufur. Et Rupε has dictus Iudex inquisitionem faciat por so et petam ad requisitionem prius libet comdemnando mue nou observantes predicta ad jus arbitrium ot

De ris aggeris de Ieremiis. Item via aggeris a Coroxiis ad id evallum in hono statum muteneatii et dolandatur ad sto nune utilitato omnium. Et

220쪽

campari vinearum do Ce rexiis ictu an in custodie digium aggerem res et arbore qua paulantur ad aggerem pro mauulentio uoipsius aggeris et morentur super portam prodi tam quando redierint a mare et damnum dantes deuauciaut qui eoud omne utur ad eostitutionam damni in duplum Comuui Mantue et insuper XX. sol par quolibε vigo. Et ius upar quilii, et sit accusator et liabeat modiotatem amat. Et fiant predi ta via levata et grossata prout melius poterit. Et ab utraque pari vi fiant sus nata amplata XII hraehi sit plantatio ibi facta manufeueatur et loco mortarum replautatio fiat is quod propter inundationem aquarum usoriorum

si ut A cavatum non guasfotur uter unam portam si aliam expensis villarum qua consueverunt sacere. Se ilicet Bostadegaude

Armaniorum et aliorum venentium per illam viam. Et hoc fiat a villa Grimolli usque ad Poetam veterem. Et sopo in ea fiant et rεst latitur pε dietas villas Et gemini qui sunt de palis fiant eslapidibus in quibus sint nomina oujuslibgi vili sit quantitat sperticorum uili h oris lugentes si ut dessignato scierunt per do minos fratrem Ripholmitium et Bunveniatum Bonebelli.

De uno aggere ton trile reo tu territorio Nubolarii et Riseroni Statuimus quod unus agger fiat in territorio Nubolarii et Rivgroti a pado vetulo e esus Roneolas usque ad adum magnum per omnia loea ne magis videbuntur utilia pro defensioue terrarum que intra aggerem predictum laudo tur Et quolibo pedisona tam Eeelesiastica quam secularis illum aggerem fieri pacia fur super Auam territorium et suam possessionem sicut fiunt alii aggeres insula Itovari qui aggar fiat expensis omnium habontium possessioue tutor scepta disti aggoris sit xpsius is ipsarum pus.sossionum pro numero bibulo urum. Et Iudex super aggaribus deputatus procuro modis omnibus quod totus agger ae o quod talia ociam ouatur pro numero bibulearum sufficiens ad ipsum

eum consilio habentium ibi possessiones dietas Iad x Iligat Massarium siva Massarios et superstantes quo fieri faciant omnia et singula quo pro constitution dicti aggeris et murum et sing Iarum cout iugantium ire predieta Et quemlibet predictorum igutilia videbuntur.

SEARCH

MENU NAVIGATION