장음표시 사용
1쪽
3쪽
A LACRITATE, IX G ΕΝ ID ANIMI, SUAVITA PEIM, PRAXI . MEDICAEXIMIO HOC . PRIMUM AET IORVM . MEDICOROSPECIMEN EXISTIMATIONI s. ΑΩ . o Bs EQUID ERG o
5쪽
I oti sim illa est similitudo, Professores amplissimi ac doctissimi, qua humanus organismus, in primis vitae momentis, tenellae comParatur Plantae diversimode per influxum externorum illorum, quibus circumdatur, agentium, modificandae. Ut poto enim in vegetationis primordiis per maxime aptam culturam herbarum ac arborum indoles summopere diuersa redditur adeo ut quae naturae nutu relictae spinas ac aculeos tantum edidissent, hominum sedulitate suaveolentes no- res dulciaque mel valeant suppeditato); aequaIi Prorsus ratione et homines ita primis vitae stadiis mirum in modum, et physicam et moralem ducationis ope, permutatam exhibere possunt constitutionem , ut non immerito Vir est asserit i , ubi comparationem instituit inter a tonum, atque rudem Asticae habitatorem.
Quae cum ita sint, nemo inficiabitur, puto, quod
6쪽
maximus inflaxus nostram in oeconomiam educationi sit tribuendus, eum pro virili parte diversitates eae quae inter varias nationes occurrunt, adiuersa ipsius ratione derivandae videantur. Haud itaque ah hodierna alienum duco circumstantia, si ad metam academicarum pro Peraus xereitationum, de tam maximi habendo argumento, de edueatione sellicet, aliquid in medium proferre studuero, illum considerans concentum quem moralis eum physica habere debet inlatitulorumae adoleseentium institutio, ut et una, et altera ad unum pergant scopum, ad meliorem sellieet et vomaticam, et psychicain hominis constitutionem reddendam. Sed priusquam ad argumentum pertractandum accedam, monendum arbitror, me dissertatiuncu- Iaa aretis limitibus addictum, generali tantum ratione illa quae singillatim orant ovolvenda, animad
siderat, complexus existimandus est omnium ill mim regularum, quibus fit ut et organo tum insan- tiliam maxime promoveatur ovolutio ad vires quibus capacia sunt acquirendas, et convenienter ipso
rum aetio ad Perfectionem dirigatur saeuitatum intellectualium ae moralium.
Ex eo facili negotio percipi poterit, quod duplex
esse debeat educationis scopus prout ab ipsa vel ea quae ad hominum colendorum vitam moralem speciant, considerantur, vel ea quae e contra ad iὶ Dieiton ait de Selenees Medieales Vue. Adaeallan.
7쪽
ipsorum vegetalionem promovendam attinent, uniad deducitui quod duplex sit educationis divi, io:
educatio se ille et hinsie ac moralis. Quanta vero inter unam atque aliam educatio nis spuetem intercedat relatio, nemo est qui non percipiat, quando tantummodo brevi intuitu consi deraverit quanto inter se nexu Physica et moralis
hominum constitutiones eo Iligentui , qua ritusque influxus sit quem organorum sensuum externorum functiones, facultates intellectuales, animi pathemata, ac diversi volitionis actus a vegetantem exerunt vitam, quemque ex adverso vegetans in moralem hominum vita manifestat.
Relatio taec 1 quae a medicina primordiis o-gnita erat, tantis undique patefit manifestationibus ut illam ulterius confirmantes ambe re coquere videremur quamobrem nobis satis erit animadvertere, quod perturbatis vitae unius sunctionibus, serius ocius et alterius lanctiones Pari-it Seio quosdam adfirmare vitae vegetantis evolutionem in antagonismum eum evolutione Iuuelionum existere vitae aut malis, idque exemplis ex sero phulosis et raehitieis insatitit, u desumptis confirmare eo resuevisse. Nos vero e umi seu sit,ilitate eiusdemque e laetibus nil aliud nix resut latum organisationis videamus, nullo pacto perei per possumus, quomodo persectiores esse queant in organo pro prietate a struetur derivandae, si struetur ipsa imper se et reperitur; quodque ratione concludimus, laeto eo Probamus aut malver entes, quo praeeoeia haecci teli et alia hiraeula le1uporis progressu adeo eoastigio recedant illo ad que in pervenerani, ut imbee illitas ae hebet tuto in ipsis virilitate adreutaui haud infrequens sit.
8쪽
ter perturbantur, quodque quo magis vegetatio
normaliter in organismo incedit, eo uberius ac per et ius et facultates evolvuntur intellectuales 1 . Ex praemissis statim cognosci poterit, quod una ala littera educatio, intellectu quidem, nulla vero ratione laeto sejungi queat, utpote intellectualis ac alii malis vita a vila re productiva secerni nullo modo Poto St. Uuletur exinde quam absurde egerint illi qui praecepta institutionis moralis a praeceptis hy- si eae institutionis seorsim posita consideravere.
Quamquam dei eo nos ipsi plane relationem
intimam inter educationem physicam et moralem confiteamur, nil obstat ut argumenta unius vel alterius seorsim quousque fieri potest, considerentur. Et revera etiamsi ipse medicinae cultor hominum mentem, ut veteris poetae utamur verbis, sanam in oryore sano a , servare studeat, vel a
norma abludentem ad valetudinis statum reduceretentet, nihilo tamen secius proprio munere magis ad argumenta illa pertractanda desertur, quae cum physi ea infantium educatione propius nectuntur, ut pote altera ex parte ad ideologum magis illa pertinent quae ad Eorumdem intellectualem et moralem spectant insututionem. Ex quo elucet quod minime nobis culpae sit tribuendum si de una tantum argumenti istius parte sermonem instituamus,
9쪽
xique de illa reapse qua nobis minus convenit,
pertractemus, dummodo ipsam ea retissima in relatione consideremus, qua cum altera simu eon. iungitur
Plinium vero quod nobis solvendum se se offert quaesitum in eo situm esse arbitramur, ut constituamus quibusnam limitibus educatio moralis cir eumferibatur. Ex iis tamen quae hucusque protulimus non dubito fore plerosque quibus jam clare perceptum erit, quod posita quaestio, hodierno saltem medicinae in statu, haud solvenda videtur. Cum enim educatio moralis de moderandis laniactionibus iis pertractet quae ex sensibilitate pro cedunt, cumque sensibilitatis iunctiones tam Gete cum vegetationis unctionibus conjungantur ut pluribus in circumstantiis illas sejungere a surdum sit, seri debet, ut minime termini statui queant, quibus educationis moralis officia contineantur nihilominus ad ordinem quemdam et in pertractatione materierum illarum quae ad ipsam spectati servandum, ad ipsius Petium pertinereasthitrabimur:
1. Exercitium conveniens sensuum externorum. a.'Aptam moderationem facultatum intelleetualium
5. Rectum animi laculiatum regimen. 4. Convenientem inter somnum et vigiliam relationem
5. Tandem organorum volitionis nutui obedien tium optimam exercitationem. De quibus omni-hus, majori illa quae fieri poterit brevitate, aliquid
10쪽
Sed et altera maximi pariter momenti se se os .set solvenda quaestio:
Quaenam, inter cetera svilicet, melior erit moratis edueatio tQuicumque vero consideret, quod maxime perse-etus ille diei mereatur homo qui cum maiori, qua
capax est, intellectualium ac moralium facultatum evolutione, et maxima eodem tempore donatur
vegetantis vitae Persectione i , statim intelliget, quod inter omnes melior moralis illa educatio sit oxistimanda quae eodem tempore quo vitae superioris unetionibus maxime uvet, pari Passu et inferioris, re productivae scilicet, convenienter promo Wet incremeatum ac persectionem rata ut et physicae proprietates, et mo Pales facultates halmo hie ad altissimum illud, quod attingere possunt, extollantur fastigium Quando vero moralis educatio ita erit consti tuta, ut intellectus facultates vegetationis detri-meuto colantur, utque vita animalis ad perseetici. nem deducatur, qui physica vita aequo incedat gressu, omnibus pejor erit existimanda, nam non tantum ipsam individuor uni existentiam in discrimen iud utili verum etiam plerumque quos nimis praecoces vel Iuxuriantes offert flores, matu.
nos in seuerus haud perducere valet. Quod quidem quotidie penes institutores ac ei dero illos oh servamus, qui facultates insantium intellectuales evol endi nimio studio illecti, physicam eorumdem posthabent sanitatem, ex quo fit ut infantes