Tabulæ in tres libros artis paruæ Galeni, per quas vnusquisque facile poterit vno intuitu totam artem medicam definitiuo ordine traditam contemplari ad communem studiosorum vtilitatem excogitatæ, ac in lucem ȩditæ a Ioanne Baptista Montano physico Ve

2쪽

Diuiti sed by Cooste

5쪽

TABULAE IN TRES LIBROS 'ARTIS PARVAE GALENI, PER QUAS

TU TOTAM A VERI MEDICAM.d finitis ordine traditam contemptari

COMMUNEM STUDIOSORUM

utilitatem excogitatae, ae in lucem sditae

AIOANNE BAPTISTA MONTANO

Physico Veronensi M D XLVI.

Mense Nouembri.

p ATAVII.

Excudebat Gratiosus Perclia inus.

Ad instantiam Iuvie Botelli.

7쪽

Tabula Prima.

salubritatis Corporum. Quq quoniam ι salubria Psusceptiua sunt i Nentrae dispo Dicuntur si stionis, corpora Neutra, Insalubritatis, Insalubria. Corpus humanum quatenus est sanabile aegrotabile,& neutrae dispositionis susceptabile, est subiectum artis Medicae.

signorum. Haec rerum Occultarum manifesta

sunt vestigia: & rei indicat et naturam vel praecedunt, vel comitantur,

Melchia vel sequuntur . Quia

Scientia

vero indicativa sunt Galubritatis, 'Neutrae disponicuntur. sitionis, signa In lubritatis salubria.

Neutra .

Caussarum. Cum vero quatuor sint genera caulinum, Medicus primo emcientem, secudo materialem, tertio format Altimo finalem c

ficiunt, conseruant, vel Praeseruant Neutram dispositionem i Insalubritate

Dicunturi

caussae Neutrae Insalubres.

8쪽

Salubria

Neutrataec veli In aliis

Tabula II. de Corporibus

Maxime sunt eq.ialia in temperatura & copo itione, ut nil ut prprius exuberet j i, vel deficiat. l Tale raro, vel l Ut super.H Robu lis stirias habent operationes pes. mine imae iit. lValidi, inae resistunt omnibus causisal : te intibus. /lixe deficiunt aliquatulum ab exquisita equalitate. noti multum tamen.Dcfe- lut multum. cius aut est vel in teperatura vel inco h frequeter positione,vel utraq; aqiubasq' antii streperitur.

deficit, tantii minuitur robur actiosui & resistentia cotra causas alterantes. I

Hης plurimum deficiunt ab aequalitate, vel in

temperatura,vel incompositione, vel utraque: & quanto magis recedunt ab squalitate, tanto robore virium & resilientia minus Pollent. . . itSunt aute haec neutra triplicia. Regressas .adfinitate reserunt,& dicutur neutra coualest aliae . status .hec pariter ad utruque reseruntur, de dicuntur neutra absolute ut cor

pora senum. Nullius participant extremi: sed ambigunt inter utruque, aequaliter distantia. Haec proprie neutra appellantur,ut corpora senum 3e imbecillium. E t propter hunc primum modum reliqua neutra dicuntur. Est igitur hic maxime pro . prius. simul participant utriusque: ut qui imbecillo quidem vetriculo, aut cereoro, aut alio membro sunt, ut illud membrii ambigat inter salubritatem & insalubritate reliqua vero membra salubria sunt. Hscrota appellantur neutra,quia unum me-hrum habent neutrum primi modi: sicut& aegra quae unum membrum haberi aegrum,ut caput vel pedem. Vtriusique simul participant diuersic tame temporibus, non simul eodem tem pore siue secundam totum, siue secundum partem. Vt qui istate salubres degunt, hyeme neque plane iam, neque plane aegri: de nil refert si haec disposi- , tio si in toto vel in parte. Simpliciter Maxime quidem recedunt ab aeqitalitate vel tempera salirae, it coinpositionis, vel utriusque: ita ut si vel minimum ulterius recesserint, statun cadant. Adhuc tame sana sunt: licet insalubria, idcii maxime parata ad morbum,Talia minimum habent robur,minimcq resistunt causis alterantibus. sumqvi nunc. Haec actu recedunt a tota latitudine sanitatis. lint .n. mor- duplabum in actu. unde vel teperatura cecidit a stitu sanoru,vel cia compositio vel utrunq;. Ideo imbecillas habent actiones, de iacere cosuntur vicia a causis alterantibus. Hic gradus tota regione opponitur salubri simpliciter: Reliqui omnes seriatim medii sunt, quorsi alii magis ad salubre declinant,alia ad insalubre,alia inter utrunque ambigunt . desunt omnino gradus .XV. & si addas neutra absolute erui. XVIII. ut patet in margine. salubre ut semper.

salubre ut multum 3 salubre ut

nunc.

Neutrum i mo

di ut sempersNeutrum I modi ut multum.

Neutrum t modivi nunc.

quatenus neu- I Neutrum a motra, medio mo i di ut semper

do se habent i s

inter salubria i Neutrum 2 mo

& insalubria. divi multum

recedunt ab ε- l 9 qualitate in te Neutrum 1 inciperatura , vel l di ut nunc. I compositione, i Iol vel utroque . t Neutrum 3 mo. Hic gradus frequetisi sinu est,&screta i 'Iεs inueniuntur lio ἰl mines noltra prae- sertim aetate . :Lapsus.hic re omnia. neutra seruntur ad ἰ i morbum, &dictitur neui tradecidet te Ideo medio modo habent robur actionuMedio ite modo resilui causis alteranxi

bus mi sempe quε sunt exquisite talia.

ut multu, quae li sint maxima l, ex parte talia ldivi semper

Neutrum 3 modi ut multum

gressiis Neutrum sta

IsInsalubre, ut semper. IIInsalubre, Ut multum IsInsalubre, ut

nunc

9쪽

Tabula V. de Signis Progia osticis.

Signa

Prognostica. salubria. Horum proprium ut significent rem suturam ro presentem. Apparent autem in his qui habentinia lubritatem ut ii Lac, vel neutralitatem res ita in quam diximus conualescentis, Se reseruntur potissimum ad saluoritatem ut nuc licet

postea ad salubr.a simpliciter possint referri. Summuntur ab iisdem sontibus tam rerum naturalium quam rerum praeter naturam, a quibus diximus sumi signa salubria dia nostica. sed duo hic addenda

sunt.

- i Quod in se ipsis spectatur diminuta vel ablata.

i Quod reseruntur ad spe sanitatis sutu

, Actio aliqua, quae prius admo dum laesa fuerat insigniter remitti incipiat. Perversa figura nacmbri corripi incipiat, vel piorsus cCrrecta a pareat. Caliditas, sedilitas. vel alia. te Peries morbola remittatur

Duricies aliqua, vel mollicies, aut glabricies, alia huiuia

modi, remittantur.

Excrementa in siil,stutia. quantitate,qualitate, horis, S: vicibus rectificcntur, S ad naru-

ram redeant. Dolor i remittat, aut

Tumori aboleatur. Haec enim omnia s nitate vel portendi tu et poricdere possimnia Neutra . Haec ipsa etiam futuram rem, non prasentem dispositionem ostendunt Cum vero sint in medio duorum hoc habet proprium. vi ae' raliter in stero extremo esse possint, dummodo semper relatantur ad medium. Omnino enim quaecunque signa, denominamur a termino, ad quem re runtur, tam salubria, quam insalubriare neutra. Et cum relatio ad neutrum sit in duo bus extremis, ut ostend. mus in figuris superioribus: ideo duplicia lint signa neutra prognosti t. Vel enim inueniuntur. --- . In corporibus habentibus insalubritatem, ut nuc idest morbum in actit. & reseruntur ad neutrum quod dicitur conualescentiae. Haec sutriuntur ab omnibus sontibus, Ac quibus praediximus hauriri signa indicantia aegritudinem ut nunc, id est in actu. Sed neque plane, ita Retissa erunt, ut inde speretur salus sevit di ximus de Drubribus prognosticis : Neque tam intensa, ut ostendant perieuerat iam praesentis morbi, ut diximus de insalubribus dia osticis : Neque tam maligna,

Vt pronuncient mortem,vel pernicit m futuram. iicut prognoilica mortis vel periculi: Sed sunt rimissiora quam ut significent morbi persei ierantiam S i utensiora quam Plat pronuncient certam salutcni futuram. Medio igitur modo ambigentia, metito ad neutram dispositioneiri reseruntur, & vocantur prognostica neutra conualescentiae. x iis . uIn corpore salubri ut nunc, quod actu habet sanitatem

S reseruntur ad neutra existentia in termino opposito, relata ad neutram dispositionem . Haec sum-niuntur ab iisdem sontibus, a quibus sumuntur signa indicantia praesentem salubritatem ut nunc, videliceti rebus naturalibus tantum, ab essentia, a necessario consequemilius, ab actionibus. Quae ubi ita declivant a persectione. vi ncq se priscinem statum seruari posse indicent, neque propterea portendunt mani- secium casum in aegritudinem, quia non sunt tantae

maliciae, ut propterea insalubtia appellari possint, sis ambigunt in medi0 : iue i merito appellantur ta gna neutra pronostica decidentiae.

Insalubria,

u Hic vel

Insa ibi Itatem ut nunc, idest futurum morbum indicant. Haec proprie inueniuntur in salubri ut nunc N: reseruntur ad insalubre ut hunc, ubi iam actu morbux est. Sumuntur aut abiis Irin miti , us a quibus & sal oria, non lainen omnibus. sed a rebus tantiitu naturali bus in t ita is . Qio . n. sumerentur a rebus praeter naturam liῖ sequuntur morbum, cum nullux ad uest ibi morbus sed futurus timeatur 3 Erunt igitur vel qualitat ex vel temperatura, vel quae ad compositionei a pertinen , ita immutata ut licet praesentem ruinam non im licent raroxima tamen & imminentem Ostendan n. Eadem ratio est de actionibus diminutis

vel corruptis,& de consequentibus substantiam,vi discursum est in superioribus figuris. Pernicio a mortalia appellantnr. Hoc penus inuenitur in insalubribus ut nunc. Et resertur ad mortem vel perniciem suturam: eodemque modo prognostica vocantur. Sum ut turq; ab iisdem sontibus se it D in Ialubria indicantia insalubritate, ut nunc, nisi quod omnia itini extrema, D in pessi no statu constituta, ita ut vix sperari possit restitutio, aut cor- rectio, vel etiam omnino non speretur.

10쪽

Tabula UI. de Caussis

. Conseruant sanitate. Hae I Primo, ut semper. 1 reseruntur ad sanitatem. x Deinde, ut multu. salubre - Efficiunt sanitatem. Hae simplices noni vel , intrediuntur latitudinem sanitatis. Haec enim corpora cum habeant maximam salubrit item, conseruatione tantum indigent. Est autem manifestum simile a simili conseruari a cottario cor- rumpi, Ergo caussae conseruatiuae similes erunt dispositionibus corporum salubrium. Vtrunq; faciunt mixte,vel coposite: quia partim

efficiunt partim coseruant. Hae dicuntur praeseruatiuae,& ingrediuntur latitudinem sanitatis manis 3e minus secundum maiorem vel minorem

sapsam a persectione. Quod enim imperfectum es corrigi potest: quod persecti ineruari.

Ergo salubribus corporibus ut nunc, cum sana quiadem sunt, sed multum deficiunt a persectione applicari postlint caussae salubre-- Insaluis Mes

Consentativae, cum volumus seruare gradum sinitatis, non persectiorem reddere. Mixtae, cum volumus ad persectionem deducere: tum enim construamus quidem quod bonum est: reficimus autem quod deficit. Et caussae, quae ad hoc consilium applicantur, praeseruatiuae dicuntur: Neque enim absolute efficiunt sanitatem, ut illae quae curant morbum: neque absolute conseritam, sicut ee qui salubria simpliciter corpora conservari. sed partim es ficiunt, partim seruant. Ideo prae eruare dicuntur quas mutare & praeparare corpus , ut magis resistat caussis alterantibus.

Nelitrae aut

Conseruant. Porro consectatio in his sicut in caeteris, fit cum similibus.

Esficiunt neutram dispositionem. Id fit per contraria. Porro hae quoque duas requirunt conditi x nes necessirio quas in insalubribus diximus. Neutrae praeseruantes non dicuntur : nam quando praeseruant,non amplius neutrae sunt, sed ad salubres proprie reseruntur. Conseruantes insalubritatem. Hae sunt quae Miles applica ntur corporibus insalubribus. Nam sicut Qiximus,quicquid seruatur,a simili seruatur.

Efficientes insalubritatem. Has omnino contrarias ei se dispositioni quam inueniunt necesse est, de ita contrarias, ut in deterius transinutent. Hae enim duae conditiones necessariae sunt in caussis insalubr. efficientibus: - 1. Vt contrariae sint dispositioni presenti: ariter itransmutarent vel efficerent. Praeseruantes insalubritatem. Has Medici dimittunt tanquam superuacaneas, ciuia nemo utitur praeseruatione inialubritatas: sed praesciuatio semia per resertur ad salubritat .

Ii. Quod mutem in deterius: sic, aut non eem causae insalubres.' I t