Caroli a Linné ... Systema naturae : per regna tria natura, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis

11쪽

REGNUM LAPIDEUM.

HUMUS Terra Vegetabilium, Nitri amasia, aeescens.

Colure nigra, Humidi bibula, Fraetura friabilis, Siccitaι pulveracea Ignitione lagrans, Ustione combustibilis, haec diurna compressione induratur in fissilem Schisum. qui assii in Bitumine saturatus evasit Lithamtrax relblvitur vero Schistus non raro in terrestrem Ochram. regenerandam multiplicativa mineralisiatione M Topham. CALX Terra Animalium , atri coniux , slealina, Colore albida, Acidi absorbens, Ratione obsecundans, Siccitate farinacea Ignitione penetrabilis, Ultione effervescens, caecificans peregrina Humosia Argillosaque in Marmor; at resoluta saturataque acido recrystallifatur in GVpsum acido, sine igne depuratorio, amplius non effervescens utrumque ab elementis resolvitur in farinosam Cretam, aqua aetherea, te ite Echinita, concrescentem in Silicem;

at resoluta. testes Italastita recrystallisiatur in Spatum. SD MATRE Lapidum. LΛPIDES e Terris concreseunt, resolvuntur itorum recrescunt:

LAPILLI Diapham e Matre quida, ut e fixa paci surrexere. Tineti saepius alumine Vitriolico, colore Vari e Vario; his replentur & consolidantur rupium Vulnera cum Cicatrice. Mic concretio Argillae, squamosa, de Illis opaca nitent, ignition. tigidior ses nitidior evadens. QUARTEUM crystallisatio aquae elementaris, pelluciduo durum, cavitate aquosa rupium, ideoque semper paraliticum obscuratis saepiux crystallic motu L. Copia. SpATu crystallisiatio quae calcariae, diaphanum, fragile, cujus rhombos internos a diverita crystallo gnarus distinguit: marte adulteratum evadit durius chalrbeque scintillans CE Y-

12쪽

RrGNUM LAPIDEUM.

CRYSTALLI lapidosae, in qua, sale impraegnata,

ne Iamrsta, atomis terrestribus impalpabilibus scatente, in xavis p dum retenta, exsurgiuit quiete mora. nec iterum aq*a 6 biles in atomos impalpabiles. F:gura polyedia liberunt a reliquis nauibus lapidibus, ne i alia xaud ut, quam salibus popularibus propria, quae crystallitat ni unica caussa naturalis hodie nota, nee salui inaram detei minarent, nisi limul incorporando. Stala rite sic accrescit tunica crystallina, uti Calculus, at sine ullo ibi crystallos existere nemo pollulabit, o tetram salitus cr stalli lari sanus nemo dubitabit; harum Pelluciditas ab atomi, Color autem a Metallis Gemmarum a pelluciditate, duritie periistentia colore pretium, impotentis humanae . itaque libidinis oriaciae. VITRIOLUM aluminis natum, Metallo maritatum, varium exsurgit Figura gaudet diversa pro indole cujuscunque metalli; hujus res frequentissimae beetes ferri, Cupri, Zraeci; illorum totidein vulgatissimi fiunt sulphurei Pritae, horumque totidem frequentiores evad Uut terreae chrae. Pyritae itaque diversi diversam assumant Figuram; horum terra, in quam resolvuntur, vulgo audit obra, qta enim e Fesro lutea, stulata vero fit ruseis; quae autem e Cupro ex acido viridis , ex alca' Ge ialea inde lapides Ateio Rubri plerlamque e Ferro, uti lapides Virides' Caerulei plerum oue e Cupro,

utraque Ochra crystallifando coagulat tenas in Tophos. NETALL supradecomposita constis e TerrA GD. Sulphure.

Ferrum ubivis presentaneUm s e solvitur ab elementis, stiluto scilicci sale it tolico piaecipitataque ter a chraeca Ferrum crysta; ita ido sem minat Terras in lapide , absorptum milli plicabit metallo, ut vidi in littore '), sic multoties plus producir, quam primittis et perat. stagnans in ruptam aquam retin tibus muris transit aettate multi ' iciarum praecipit trimque in venam,qi a transverse talltc ta, usui ue cpleta teria pererrina mutabit illico metria carri ibi venam in diversam, ut ex erro pe Plorastina Argento hes e.

Vena . una ea Cerinque a labiit modificatione scatet

13쪽

REGNUM LAPIDEUM.

maxime longaeva, tamquam telluris eminentia olla,

ex Arena , Sabulo , Lapillis , Lapidibusqne Concreta, immixtis passim argillacet, vadentidus saepius alcolis, ferruminata demum in solidiora, repletisque inter illi scr, stallis uariti, pati Micaeque varie coemere mittis;

haec Temporis natos esse ob strata naturae nullus dubitet, O, partes vero eorum constitutivas nullus non palpabit; Metallurgi imprimis scrutantur has inerarum matriccs, ex miscet polymorphas, in igne diversias. PETRIFICATA, Marmoreorum montium Verius parentes qu. Iasti, tot possibilia, quot Animalia Ve*eta φ .iaye coni illentiora; Sapiens itaque coarctet minus fluctuosam S ieluiam, ignotos tamen offerim ibi incolas Curiusque deque habeat. Mod petriticationis quadruplices prae primῖς Observantur: Fb lia, Re integrata, Impresa, Trrius Uant,a a, ita teqtientia in Marmore, Sitice, Achisio, Core,

FisSDRAs rupium consolidatas clare distin teque vidimus, at quae 'vis valuerit, eas frangere ' non attigi. SpATUM omne crystalli ando genitum ex cavis repletis perspexi, nec sine rhombis, authorum Spatum umquam concepi, at cur in rhombos frangatur non fatis intellexi

aut quomodo e cubico- muriatico rhombeum evaserat. AMIA 'TUM e terra alc regeneratum vidi, at causam non intellexi. MOLYADAENUM metallicum esse diib tare non potui,

Zinco saepe praegnans aut Stanno a variis didici, an mere tale non credidi. JUDAiCOS ap. e corpor cavo petrificata esse perspicio, cum Spato, e fluido generato, saepe toti constent, at e duo animali orti sint , me prorsus fugit

quum Echini non mihi satisfecerint. ALIA ii maria gaudent proprio determinata figura,

sed mutata saepius Ioriuntur in diversam edam determinatam; at x qua miscet propria aut mi tura altera terrena nondum perspeIere Halurgi Cumque Metalla ex sale generantur crystallisando. frustra in Metallorum cram trans tormationem desuda' runt Alcnen stae , quamdiu hae saliuria me-morpho s. ct amnia in lineat , quam de neglexerunt

14쪽

to REGNUM LAPIDEUM.

STRATA Telluri ex ruptis montibus conforma scpius vidi, nec tamen dixero Onan: Cusdem generis meis pelagica: i. infimum Cote. secundum Sehisto. 3. tertium Marmore nidulantibus perrificatis Pela. gicis, saepe euamnum cregrinis.

q. qua tum Schiso. s. supremum e Sax rupestri saepe vastissimo. OcEANUM Matrem Telluris escte nullus si v dere potuit: a. Hribu Nitroiis turbatur praec halbris crystallisatur aqua mali, in Arenam, maris fundum obtegentem. b. Fuc Maraist Pelagus passim latissimeque obducitur, unde quies aquae non obsecundantis variabili vento. e. Linus mortui Euci b sensim descendit arena a levior, duna percit uois i in pratum natans concrescere. Verme pelagici Mollusca Testacea Litho- Zoophyta, Piscesque natantibus ovis, Ave,que compeditae impennesque sub prato Fucos pelagico pascuntur. e. Pacata s: aqua b depluit sedimentum Argillaceum, cum sensi in emortuorum vermium d testis calcareis usque in cumulum altum superficiei mari, proximum, dura re Tro excitans aquam b depellat pelagica d). f. ad Scopulaim forinatum sua lege, rejicit vlare imprimis Eucos copiosos varios ita humum deliquescentes, usque dum nuda terra inferior arenacea a emineat, quae siccata volitat mixtaque in sabulum axaque conerescit. g. eculorum dein longior aevo, temporumque perenna quiete I. concreta Arena a in Corem varie sed proprie fissam, a ferruminata Humo c)in Scsisum 1 lametatosta combullibilem 3 indurata Argilla e in Marmor 3 . a Vermibus coagulatum, . ferruminata D L sum A superiorem modo priore, s. Concreta rena is in abutam si immixtis peregrinis 6. hoc de n in lapillos, in hi in saeta , haec in Rupes, subsidente demum lente maris aqua evasit Abns; nec potuisse auissimae Rupes ue natasse supra Argillam, dum antequam calcificaretur Verme pelagici in ea adolescerent ideoque Rupes saxeas allii fimas aevi veros filios esse, dum Omnia obmutuere, ipsi loquantur Lapides '')ι-tum aevi longinqua alet mutare vetusas.

15쪽

REGNIIM LAPIDEUM.

5PLCIES taplissime vi ac ne vix sumcienter determ nati queunt, cum in genesis ex ovo, omnino nulla unquam exilia sed mulsole mere ludentis naturae polymori hae varietas fit calani tas ipsius artis metalliartiae undamentum; Species itaque helc, qui laboriose perperam multiplicaverit, aeque ignarus est, et i te qui omnino discordes combinaverit; nec Matrix in his magis diversas species distinguit, quam in plantis Terrae, Stationes aut solum natale, adeoque in Lapid bus plerumque merae sunt varietates,

in quibus caecutiemes errare certa I.

VI triplex tantum per Regnum Lapideum curiosos ducit: PRYsic quae descendit per Lapid am obscuras eis es. NATURA Lis quae et currit per Lapidum apricas Si estinus Cnguic quae ad Scendit par Lapidis de tructivas Analyses. Mediam itaque nuci , ut semper, turissimam ibit Tyro, sequendo ubique arctillime suum filum Talneum,ne semio ire cum . therapa contundat Empircus. oen a deperdiis atavis faepe dubiam reperint progeniem, minus panophobos fingat in tenebris imaginarios manes aut lolide e eineribus regenerandum poetae Phoen cera; dii est qui repugnent conveniantve nomina re ras, sciet que characteres definiri diagnosticiri nec Elymo. Haec nec ultra obscurus videar obscurioribus.

angue per ambages ta irae 4 , orsa teneri.

16쪽

SYSTEMATA

LAPIDUM

Sequentia praecipua junt.

17쪽

BRO MEL Magn Bergarier. io . 1 3 octav. Dec. III. TERRAE.

Veronentis. Viride montan. Cimolia. coloniensiS.

Ochra. Creta. Tripolitana. Porcellana. Marga. Gur. Turia.

II. SALIA.

IN SULPHURA

Sulphur. Bitumen. Petroleam. Succinum. Lith traT.

IV. LAPIDES. VIII PETRIFICATA.

Corallia. Lap. in se et Azi. Ichth volithi. CrusLicet. Te: tacet. Petris animalia. Igne persissentes. Ollaris.

F stilis. Specularis. VI. 3. Igue Vitrescentes. Arena. Arenarius. Gemma. Granatus.

VII. FIGURATI

Geographicus. 2Etites. Osteocolla. Fulminaris. Violace s.

IX CALCULI.

Oculi 69.

Margarita.

Sterile nigr.

XI. METALLA.

18쪽

Generαm nulli Characteres dati.

Violaetus opis a B llo olitho, ipsi innato audicatus propria

species. Aren separat a Terris. Sulphur Ord. 3, a Pyritae ord Io, distinguitur. Serpentinus ad Marmora rosertur ab eo pluribus. Micam cum Calcariis convcnire judicat. Dividit Lapides simplices in os qui in igne persis uvi; qui in igne mitrescunt; qui in igne transeunt in alcem Hanc divisionem assumsere dein alii: Ego I. Olter S-dorf, , , . alterius , , . nonymus , , . Voge I, mutato solo nomine. Methodus Prometiana nequit dici Systema quamdiu Clavis Clas-lium, charactere Generum, distereuuae Speaicrum, Synonyma Authorum deficiam.

I. E.

19쪽

LINNAE Car. Systema Naturae Lugdb. 736, 748. II

i. VITRESCENTES

a. CALCARIAE.

II MINERAE.

r. SALIA.

Natrum. Selenites. Nitrum. Muria. Alumen. Vitriolum.

Electrum. Bitumen. Pyrites. Λrsenicum.

3. MERCURIALIA.

III. FOSSILIRI CONCRETA.

a. PETRIFICATA.

Marga. Ochra. Creta.

Argilla.

Arena. Humus.

20쪽

TERRIS illum facere suadet genesis, sed repugnaut Leges Sy

Terrae enim omnium consensu constituunt Ordinem naturalem, non itaque dividendae inter diversas lailes. Species congeneres separarentur a sociis Argilia aliae pyrae, vitrescentes, calcariae allae. Ochrae tum praecederent Metalla, ante datam deam Metallo rum, quorum tamen progenies sunt ne dicam quod aliae ad Cuprum, Ferrum, ii mutum e. aliae relerendae ii est. Species Terrarum aliae primitiva petris antepon dae, aliae derivativae petris postponendae. FOSSi Ll si inter Petras incras dividerentur, tiam' phi Sia:actitae ad diversa genera traherentur a genere sus na

turali.

PETRI EICAT A plurima subjicerentur Calcariis petris, nonnulla Combusibilibas, pauca Iorisae, Cupro, itumini Jcc. CRYsTALLos, quod subjecerim Salibus, ne quemquam offendat mutet vocem SALIS in C saui, si magis placeat, in verbis erimus faciles Anne idem utrum dicas alia sub Crystallorum genesi determinalle figuram aut Salium elementa constitutiva Sic Selenites a Creta in aqua soluta instillato acido vitriolico, vide Act Berol. v. inspersione pulveris terrestris subtilissimi in puncto crystallitationis alium, lapillos prodire dudum vidit Dole.