장음표시 사용
321쪽
tempore Eduardi qμinti, dicti secundi.
i. T Arpessellis , saec. i c. et q. Misa A datum est , quod cum docem millia ex se ae sit, in praelio ) mmo tantum /x nni spatibus miles desideratu sit. At Brouius, Anno 1195. ait, hoc contigisse sub Eduardo primo, Baleus, Cent. q. c. sa. Ab illo Bostono) testimonium caepit Nicolaus T uel us, quod Rex Edoardus in os, dione Castri stri uelingensis o m paculose moni periculum eua erit, iaculo feriente corporuetas testem. Claruit etiam tunc, S. Ioannes Brid lingtonius, Canonicus Regu satis miraculis, de quibus dicemus in sequenti Rege, sub quo obiit. plura etiam ex miraculis s. Thomae Heresordensis, sub hoc Rese facta sunt. Cas grauius
invitas. Ioannis deueriacensis, AnnoDomini ista. De tumba S. Ioannis, oleum ema rem iuris horam diea sequentis tertiam non cessauit, O msitos caecos itia. linito, meri i iij viis anesi , 'fum recipere fecit. Harpessiilis, s c. i q. c. 1 . circiter h c tempονu Mo Mus. Edualdi secundi a Diui I m . Heres densis Di copi, cum mira L issius quotidie inchebescerent, ab ant quo lo , in th cum p. elis si imam trans se Hur. Ctiicere- moniae Rex cum multis 'opes procorbus interfuit. Et c. et s. Urilis Diui Albampnocomaroris nθὶ - , quam cum caecus eser, indurus erat, in antiqυο quodam apud Ui - : Mi e cinnitim tumulo, san ume quasi recenti, res e, si , t reue ta 6i. Et ibidem . , serianti dam miracula apsa Et ensem insulam, ad beata Virginis Milaredae tumulum, editasti,t. attingamus, Anno luei scribit, quod cum iubente Edu do Rege, se A , retrum in quo vestiss. Albani seruabatur , reclusum esset. Eoo inquit) , 'i' 'Io iam illum asummo sue deosum, quodam panno illlo sita occupatum, Ῥthisi posset aliud cohtinere. Insuperiori ero partem timenti , consticiunt cruoris coagula deme ν ste, a , ita noua , ita recentia , quasippi die fuissent et se a.
Anglia, ab Anno Io 66. usque ad Annum
IN primis fuerunt multi sanctitate ita celebres, ut ab Ecclesia in Catalogum sanctorum relati sint, nempe tres Archiepiscopi Cantitarienses; S. Anselmus, S. Thomas, S. Edmundus : Vnus Archiepiscopus Eboracensis, S. Gulielmus; Quinque s Episcopi, Tullianus Wigorniensis, s . Os mundus Sarisburiensis , S. Hugo Lincolnicia sis, S. Richardus Cicestrensis, S. Thomas He- resordensis : Et inscrioris ordinis, S. Stephantis Hardingus, S. Gilbertus, S. Robertus, S. Ioannes Bridlingtonensis, praeter alios multos, qui idem me
Tres institutores sacrorum ordinum religiosorum, ut S. R Stephanus, & a Lx. S. b Cilbertus praediciti, & e Gulielmus instatutor Ordinis Vallis scholarium. Vt nihil dicam de .l Richardo institutore ordinis Bonorum hominum, de quo sis i. '
locati sumus, c. 8. sec. 1. l. . . t.
Vna Regina Monialis, nempe Elenora uxor Henrici terti): Ouinque Regum a T. r. filiae, nempe, Cecilia& Adela, filiae Gulielmi primi; Iuliana filia Henrici pri- μ. mi, Mathii dismarus eiusdem. Maria, filia Eduardi quarti, dicti primi. Quinque sancti Eremitae, S. Ailricus, S. Godricus, S. Caradocus, s . Nul-sticus, S. Robertus Knaresburgensis.
322쪽
sol tauandus quintus, dictus fecundus Rex
Gentium Apostoli, Finlandiae,s. Henricus: Noruesiae, Adrianus quartus S. Sisseidus suetiae Apostolus.l Martyres, S. Thomas Cantuariensis , S. Henricus praedictus, S. Gulielmus' puer Nomicensis, S. Hugo puer Lincolniensis, s. Robertus Buriensis, alius puer apud Nenloc. S. Thomas, Monachus Douerensis. Eminentes eruditione , Lansrancus, s . Anselmus, Robertus Lincolnien sis, Ioannesi Sarisburiensis, Petrus Blesensis , Polcnus mensis, Mediauilla,
Expeditionem in terram sanctam susceperunt duo Reges Angliae ; nempe R ichardus primus, & Eduardus quartus dictus primus ; di duo Regum Angliae iiij, scilicet, Robertus filius Gulielmi primi, & Richardus filius Ioannis Resis. Et in uno anno, plus quam sexaginta millia Anglorum eo profecti sunt. Eminentes gloria miraculorum, S. Vulsianus, S. Thomas Cantuariensis, S. Edmundus, S. Richardus , S. Thomas Hereserdensis. Vt nihil dicam de S. Cruce Brom holmiae; per quam, praeter alia mi ocula, triginta nouem mur tui suscitati sunt, ut retulimus, i. q. c. g. sec. q.
323쪽
REGIBUS. AB ED VARDOS EXTO, DICTO TERTIO,
USQUE ADHENRICUM OCTA M. C A P V T PRIMUM ED VARDVS SEXTUS, DICTUS T ERTIVS
N Eduar si quinti, dicti secundi,locum, suspeeliis est eius
filius Iduardus sextus, dictus tertius, Anno Domini 1327. regnauitque annos quinquaginta & via uia, usque ad Annum I 377. Quem Walsingamus squi eum vidive potuit
ita describit, Anno a 377. Fuerat Eexi se inter omnes Reges Ia.λ E. Orbri Principes gloriosus , benignus, clemens , magrificii , d EAM AEntonomastice Gratiosus, propter gratiam singularem, qua praecelluit. Erat oecorde magna nimus, belliger quoque insignis, fortunatus, familiaris, humilis, tirmansuetus in omnes, ram extertus , quam interius, subditossos omnes fovens, diligens , prom uens, C pie regens. Deo deuotus extitit, peregrinationes saepe faciens , O Ministros Eoclesiae venerans, m honorans. In curis temporalibus prouidus σε tea fabitu, consiliri edi cretus. In elocru suauitate , mitis labilis, in Iesu Ο moribus, compositi in m maturus. orp;anis erat quasi Pater, at ictis compatiens. Iu conferendis benefici s γltra omnes viventes duissemperno iv, Ο p, optus. In rerum ari luentia modestus, non elatus aut superbus. In aedifici; consimendis, risus O furcitus. Corpore fui elegans o rura, quae nec iv stum excederet, nec κ mu depressioni huccumberet , vultum habens humana momtalitate malis en ab em , similem anteti. Regnum Ῥοὴ huum ue in senium stren e , hapienter, G magni celub auit. Similia de eo scribit Polidorus, i. is. Harpe fetidus, saec. r . c. q. & alij domestici Catholici scriptores. Ex exteris ita de eo scribit Emilius in i hilippo valelio. Erat impe is nomini siue appetentissimus. BZo-uius, Anno 1336. Eduardus honestissima indue, pectore aninisse, cr virtutibus princi' re dignisii inu, exornatus. Maior , l. s. c. I . Mundana gloriae clarim erat. C. I 8. Frat ni sus, oe' imper, cupidus. Spondanus , Anno 1377. Eduardus ingeHis gloria Prin-
324쪽
3o Guardus extas, distis tertius Rex
ceps , necta νὴ belli , pacisve facinoribus partae. Et ad Annum a 3 s. vocat eum , tium Ruriis. ferres , in sua historia a princeps iuemo persticari, corde ma animo. Tillet in Henrico primo eum laudat, ob magnanim talem, O ducarum ex cituum. Rebdor iis in Annalibus, Anno 1339. Rex sapiens, prouidus, virios, fortunatu ianitis. Craiarius in Noruegia, t. q. c. a. ah, quod cognominatus filii, ma-
m. Frossardus, Li. c. 3r6. refert, quod Carolus quintus Galliae Rex, tamet- Edualdi hostis inscia si si mus, audita eius morte, aiebat, quod praeclarer gnauerat, ac quod meruerat recenseri inter heroas. a di. Ex protestantibus Anglis, ita de eo Balcus, Cent. s. c. s . utile principi ,
pratistant. absque . oris naturae dotibus , cum 'imisjorme dignita suffragabatur i ingenium priuidum , perlicax, ac mite, nihil porro ηοn sapiorem, non confiderate agebat s Homo pe
ma Abiu, es fugi. Illos summe diligebat, honoribi que ornabat, qui probitate, modesta,
et ite innocentia orbos antecederent , militaris disciplinae inprimi siens erat. Ioannem Gallo m, at Dauidem Scotorum Reges , a a captiuos hahebat. Calettim ae Sertii cum cepit ac tenuit, istis omnium fere Regum, qui nullis aut levibus dediti sit in , Similia
de eo scribunt Coperus&Stous in Chronicis, Anno 13a . Foxus in Actis suis, p. 3 4. weuerus in monumentis, p. 46 s.&seq. spedus in sua historia, l. s. c. ia. Holinuehed, Anno I37 . Set lenus,l. I. Analecton, c. s. Canadentis in sua Britan. p. 26 o. ita de eo scribit. Eduardus rex longe potentissimus, cum fatistioriae , sati ive natura ita pei, diem ex dolore ob t, quem in filis bellico simi morte has Ν hsiisu. i. '. ipsi iuersa Anglia tantus erat, ut omnem conflationem et G. 66. Et iustissane hoei Mμ- tempore , si quam alius aut a dolor. Intra et num enim annum, solidum rei mri rapis c c; . I.; mulataque nurtutis laudem amisit : ν terque etenim τι tricia arma po Gallam ρει --A . νendo, tantum terrorem intulerunt, ut pater cum Antiocho, fulminis, silotis O m P M.
. t aquilae nomen merit si μὴ gereret. Reulnerus, in Genealog. Princeps δει tempori, cla, is . i. xmihi fraus irrisiimus, militaris disciplinascienti Gapienti simus, Ur lici simus. Ceuer. b. monumentis, p, 67. Opera pietatis erus erant multa , o matna. A . 3. Erat terra, marique in bellis fortunatissimus: Nam in praelio Nauali Sti m '. sensi , expugnauit classem oo. nauium, captis aut depressis sere omnibus naui-
u. bus, ac occisis triginta millibus hostium. ln praelio Cresciacensi, cum militi
H ι sibia bus, ait spondantis ς Anno a 3 6. J de ita languentibus fame pene ojectis, cum otio contintios dies modico pane, relida , pol sique aurarum arborum vix leat, O ut 1. . addit Meyerus )aeum decem aut paulo amplaim mallibus Anglorum, pugnauit contra
' Imperatorem Carolum quartum, Philippum Regem Galliae, Ioannem Regem ,.a. a. i hemice, N. Regem a Maiori carum, Comites Flandri . Lotharingiae, ae
iii . Sabaudiae, ac centum millia hostium, caesis Rege Bohemiae ac Maiori carum, ae Comitibus Flandriae, & Subaudiae , i & triginta hostium millibus. mi Abi is. Ei . mi sinquit Arsent reus,l. 6. histor. Britan.c. 22. nunquam 'visi ejs dAstrior. In prae--- lio Pictavienti, filius eius Eduardus, Princeps Calliae, cum exigua manu, cius auspicijs, vicit, ac cepit, Ioannem Regem Galliae cinctum exercitu quadra-d T ith m. ginta millium, b pluribus hostium casuis, quam ipse haberet milites. ln prae- lio Nahareno in Hispania , idem princeps deuicit Honricum Regem Ca-i, Ch . a. stellae, ac sexaginta laostium millia, fugauit, restituto in testium legitimo It se Petro. praelio Dunei mensi, Proceres eius, dum ipse Caletum obsidebat, . . ' o is deuiccrunt ac ceperunt e Dauidem Regem, caesis multis millibus Scotorum :, 1 ita ut ipse de septem potentibus Regibus triumphacit, captis duobus, duobus ea, A. caesis,&reliquis fugatis. Tantae celebritatis erat, ut non ambiens , unanimiter 3.iso s a clectus suerit in β Imperatorem. Instituit etiam , nobilissimum Garteiij ordi-: . e. t. nςm , Anno F 13 Id. Vt e ipsis tabulis institutionis reserunt, Stous eo an- ω - , - no, & alij, ideoque non ad aemulationem Ioannis Regis Galliae s ut asserit 3 Gualterus in Chronico qui suum ordinem Stellar incepit, Anno i 3st. vi rese-
a. runt Spondanus co anno, Chesnerus in Eduardo tertio, aut Anno i 3s v. ut Dio. vult Menennius, de ordin. militar. p. 16. S. Martha in Ioanne Rege. Spondari inae nuβ , Anno i 3 9. ait, quod Eduardus co anno, habuit in Osris, ceruum millia EA-
CATuo latorum, quὸd traiecit in Galliam cum undecies centenis navi m.
ς Romano-Catholica huius inuictissimi Regis religio, manifestillima est ;primo,
325쪽
Ab Anno, is 27. ad Annum, i377. Lib. V. Cap. i. io,
prinio extiteris ipsius ad summos Pontifices, &ipsorum ad illum. Cassino- imus, Annor336. p. 139. resert Epistolam eius ad benedictilin XII. Papam, in
qua ita scribit Rex, Non igitur πνdm prae fieri miseric diae nctitatis, locum inuiniat detrahentium infumatio aemula , ,elsint sera, fu in desilio , 1ui suorum hae editario iure maiorum , in vestra . apololic sed: ζ alia or obedientia , per in is si
set. Im quaevis de iis rati . facta fiet esto pulseuerit, Beatitudini bisu aum, non
prius a n e stra ditnati e sancta , credulitas illi detur, quam auditus fit bus, qui tantiis cur, qui ossit, indesinenter intendit antesanctitatis estri iudicium, omni praesiderim e , ture, quod negare, haeresin est probare io m dicere, vel ioam facere quamlibet causim suam. Illud demum dicimiis ad Wsirae intentionis, Maiori que devoti s euidenisi iam subiun eates, quod si sit aliquis is nobissedere natura coniunctus, nobis te ad n stram defensionem adiunctus, qui per Tiam Apostolica cedi tira sedis vulsae non ambulet , sicut debet, dare inreudimus, s quam non parum τι iliter dare posse dimus operam
in fissim , ut omnium demisso demo, ad viam Obedientiae redeat. Accum questus esset Rex, quod Ponti sex iuvisset Regem Galliae, liostem suum ex redditibus Eccletiasticis, subdit. Certὲ, Reges κη'liae, nobiros Iraedecessores, ill tres Christi pugiles.sidei AEletas, anctae Romanae Ecclesiae iuris amantissimos α elatores, est que mandator mdeuotissimo ei uatores , is nos etiam , nesimus, ncc credimus meruisse. Item, consanter se imis , minus, persi eranter erimus, τ6ὶraesanctitatis, voeae sedis deu tηs humili, liui. - Nunc autem no hae tu titiae, utra nos iniuriae sic multiplica Ince Fum, p/aeeminentiam ubi sancti culminis intimamus , fra summa jantiaque mentura boni, G aequi, cuius adeὸ sibi competit dare claues, aperires' clauderem terra istas portas caeh, pr rex Iu plenitudo suae potestatis, pra est suifra, quantum tuerit rati vis , fauere debeat vostro iuri, parati semper, nedum a s o μη lo cunctope sedente, iudicio, i m. a quolibet alio de veritare cumrar, ,siqui eam nouerit, humili ire inibi mari. Haec Rex Eduardus ad Pontificem Gallum, in Gallijs agentem, & R gi Galliae contra se fauentem. in ipso bellorum fremitu. In quibus, primo profitetur, haereditarium sibi filii se, a suis Praedecestaribus, Regibus Angliae, in Apostolica sectis obedientia, inconcusse persistere, seque semper inconcussEperstiturum. Secundo, Rcges Angliae ac seipsiani fuisse ainantissimos gelatores, S. Romanae Ecclesiae, eiusque manda orum deuotusinos ψbs rinores. Te tio , quod iudicium Pontificis cunctis praesidet, & quod sit probare ii resin,n gare iudicium Pontificis omni humanae creaturae praesidere. Demum promittit, quod si quis suorum, vel sangat ne coniunctiissimorum, vel maxime necessariorum, ab obedientia Romanae sedis discederet, se daturum operam initasessam, ut ad illius obsiequium reducatur. Prohi quando putasset aliquem uorum successorum condemnaturum Primatum Pontificis tanquam crimen laesi Regiae Maiestatist prout secit Hen rictis octauus, & eius succcstores. s. Atque ei respondet idem Benedictus Pontifex apud cundem Talsingamum , ibid. p. I o. Benedictus E 'sopus ,seruus struorum Dei, Chapsi in Christo flio Edoando Re M ae flutem , solicam benedictionem, Dudum te, Ni AEa- νιη me, clara imitari velti a P renitorum KCum χροα, qui erra Deum, factam Romanam Ecclesiaem, ,elut peculiares eius alumni deunti silii plenitudine deuoti xjs e Dei claruerunt , que splendorem prosepia a qua uis objii statione nubili e nr. ij praesentarint , Apaternae cliaratatis dilectionis sectum, quo testatumque tuum sns rmur , n leas tuae celsitudini literas di exisse meminimus. En i quam illustre testimonium integerrimae fidei ac pietatis erga Deum & sedem Apostolicam, Angli; Regibus, Benedictus perhibeat. Et in alijs 'literis ad eundem Regem apud M
adinsum , tona. 3. Annalium, Anno i 33 s. ait, quod in eo ,1 lendor lon' lateque radiit fidei orthodoxae. Eumque vocat; si e tuismum Chriysi, eiu emque fidei ει - --A,.lem. Cui simile testirnonium etiam perilibet Gregorius Papa undecimus, inli- 3 'teris ad cundem Edaardum apud Tatfingamum, Anno 1378. p.ro . ubi inquit, Tui Cra nitores in liti, Catholicae fides re eo umerunt esse praecipui x atores. Alias se etiam iiteras eiusdem Regis . ad pridietiam pontificem Benedi etiam , resert allingamus, Anno dicto i3;6. p. i s. in quibus ita scribit. Supplicamus vj re
clementia toto corde, quatenus Tesras iii ima mor intentionem iis νeritate fundatia, velim
326쪽
si placet , debit ponderare, nosiue os, S. Romana Ecclesia in omnium deuotiosis nitudine, G suidae dilectionis cri moris gratia incidenter confovere , de nobis is dilem' mofliosentientes. Nam te s est nubis conficientiarum Dominus Deus, quod honores h-bertates Ecclesiuticas extulere cupimus, tueri. Anno 129 . Episcopus Dunei men-ε ir sis apud Κnighton, l. 3. e. 7. nomine Regis ita loquitur ad Cardinales Legatos. - imis, E lpondet obis Dominus Rex ,sice quὸd ratione O reuerentia Romanae Ecclesia, qua totius orbis capvres magistra,c c. Anno etiam, a i 3 3. scribit ad Clementemt st..i hi sextum Papam, quando, licet oi sensus, quod Pontifex prouentus beneficiorum Anglicorum exteris contulisset, tamen eum vocat niuersalis Ecclesii sum num Ponti idem. Oifert deuota pedum oscula deuotorum i profitetur cum constitutum in specula celsitudinis Apostolicae, &csse successorem Principis Ap stolorum i & quod plenitudine deuotionis, domus sua Regia, id Clerus ac populus Angliae perstiterunt in obedientia sedis Apostolicae. - Ac tandem : Nos,
nostri fouam mestramsi rectissimam, Osanctam Romanam Ecclesiam reuereri cupiis mus ii debemus. Cui rescribens idem Pontifex ibid. p. 163. Attenta deuotionesnc ra, quam ad Dominum , se sacrosanctam Romanam Ecclesiam, matrem tuam terere di is, sicut clarae memoriae Progenitores tui Reges Angliae gerunt, dum inhumanis et
rent. Foxus etiam in Actis suis , p. 3 36. refert alias ' literas eius ad Clementems xiiiiii, in quibus Rex agnoscitemu lupplere vices fili, Dei in terris, ac rexere omnes Fideles. Et p. 3 32. refert literas Optimatum Angliae ad eundem Pontificem, in
quibus cum vocant, Summum Pontificem Uniuersata Ecclesiae, ac caput Vniuersalis Ecclesiae ; per quod, Vniuersalis Ecclesia , ac populus Dei, tanquam per suis radios debeat i e minari , offeruntque deuota sanctorum pedum oscula, cum omni huiusmodι ν erentia au mi Aione. Demum Nad innas, toni. q. Anno 13s s. refert literas Innocentii sexti, in quibus huius Regis laudabile propsuum, commendabilem et elum quem ad Deum , re ad Ecclesiam habere di scitur, plurimum in Domino commendat.
6. Deinde ex factis Eduardi Regis, Catholica eius Religio testatissima est.
Nam ut refert Prossirdus, i. r. c. I 28. ac Spondanus, Anno 13 6. Mane ante pugnam Crescia restem , Eduardus Rex, ac Princeps Galliae, filius Ros, Missam audie- bant , ae sacreo anctam communionem perceperunt, ac plerique milites μι , peccatas co fiebantu . inmonasteri j obtulit caput S. Benedicti, ut resert alsingam, An-i nor 31 s. ae velles in quibus S. Petrus celebrauit , ut idem refert, Anno i 362. M Acs τὸ Vismonasterium, L Canonicorum Cottigium S. Stephan acrum, Regia ma
- Α- uentum Carmebrarum conuertit. Praeterea sui tradit Stous, Anno 1377. F undauit,tu. East nasterium, Ῥulgo dic um s Novam Ambaliam , iuxta turrim Londinensem, o bi posuit monachos Cistertiensis ob honorem Deiae grata Viginis, iuxta τοιοm, quod tu ma- ...is , ri fecerat, cum in graui pericula versaretur. Extruxit etiam Abbatiam Dertfordiae. Fun-
ιο. davit aulam Regiam Cantabrigiae, pro pauperibus scholuiicis, de Hosti: le C leti, proia Cenu. Quilinus omnibus, Bdeus, Cent. ii. c. qi .aadit. Aueri Oiensi Collegium, μαρνο Cannielitis. Atque inter leges ordinis Garteri j a se instituti, hanc esse voluit.' H f ' IIchesi, legitime probata , praecipuum impedimentum roso accedendi ad hunc ordinem. n. φλ. ι. Polidorus, i. I9. Rex Hsitu incognito in Galbas nos Aus, illien nullas aedes sacras s voti nomine visendi causa , aliquot dies pererrinatus e i. Blouius, Anno i 333. resert ex
allingamo , quod tru uerit ire in terram ad Eum pro ijs sumptibus. Con sibio minis. , etiam eius erat ' Thomas Irad sardinus, Archiepiscopus Cantuariensis,quem Ἀ- 1 Protestantes insta, l. . fatebunttii Papisiam misse, atque ut refert Polidorus, l. iς. Huius Regis tempore duo Francisiani ordinis modomonachi, Londini igne
M. necantur, quod de religione mallistentirent. Ouos Baleus, Cent. F. c. 7 q. ait, necatos fuisse, quod de Papi fimo malestentirent. Ac Cent. 6. c. ao est. Ea vi tempore, quidam Londini concrema, Huν ob laesam, ut dicunt, religionem. Eiusque tempore, omnia
publica Regis, regnique munia, a Clericis administrata sunt, uti refert Par - in vitis Archiepiscoporum , n. 66. Stous, Anno 136 s. & alij. Leges etiam nonnullas tulit in fauorem Cleri, quas refert Parkerus in vitis Archiepiscopo-cum,n. 62. Denique ivt tradit albingamus, Anno 1377. ac Harpesiaildus,
327쪽
saec. i . c. q. ' Hic sitit Catholicus obitus huius bellicosissimi Principis. Maeeum reuerentia summa , t a mi Cruccmὶ accipiens , deosculabatur deuotis me, nuηcma num , ut poterat , in signum pranda enleprotendendo, nunc Wνὸ desis oculis tach D, in beres emittendo, o pedes imagini Urequentis me sculanti: tandem , cum ad nutum pre-
, ueri , motibus es Inis, quibus potuit peti set , primos privo aliter, deprecatu a Deo rem honem , secundarae a cunctιs erraturu, qui scienter, Me oranire os de tibi, ritum exhalavit. Eumque, Gregorius Papa undecimus, apud eundem attinga- nium , in literis datis post chas mortem, Anno I 378. ac ros eius, at catholicos rur Asor. Principes , O les dei. Ac Regnum Angliae, Glori sium , potentia copia facul rarum sed oriosius pietate Uer rutilante.
. Quanque Catholica'suerint in Anglia tempora sub hoc Rege, & aliena a Protestantismo, agnoscunt ipsi protestantes. Nam ita Foxus in Actis suis,
P. 39O. Moc , extra omnem controuersiam eys, quodquo tempore , totus orbis erat
sub do erat Amal, ac vilis ima conditione , Cr quod lamenta Abs i orantia , ac c citas verbi Dei totum bem obumbrauerat, h:c vir iclesus 3 pria i tanquam Puni κ. ---.fertis. Et p. 39i. Nulla erat mentio gratuite iuystificationis Protestanticae ) ι-beriatis christianae , in qu sita eji Amma nosμε professionis. Ibidem , in hae
funda ignorantia , c a nulla propemodum stintilla residia purioris do strinae videbatuν , exortus 6ὶ VῬicles , in =uo voluit Dominus mundum expergefacere , plus ni miis humanarum sive itionum somni,s sepultum. Eademque repetit Beseus , Centur. 6. c. 2 s. qui etiam ibid. c. i. ait, Dens suscitauit I iccisum, in medrs errorum tene u unus cy' primus extitit, podis Satanae flutionem , qui in caliginosist illo saeculo, 'eritatis attulit lucem. AC Cent. 3. c. si . EO tempore, non flum Britannia issis,heas tota simul Europa , imo a niuersus seu mundus, Papa Iam im corrumpebatur. Si milia habet, c. 28. 8s. yr. &Cent. 6. c. 8.& 69. Simplon etiam in suo Chron. Gnt. i . In hoc desperatissimo tempore, cam latus religionis presus corruptus esset, ac solum nomen Chri tisuperesset apud chrytianos, eius vera ac Ῥiua doEmina penitus incogni-ra , Dominus si citauit VI cIesum. Goduin. in Archiepiscopis Cantuariensibus,n. V MAUus reformationis viamini primo peripexit c ingressus 6 .
s. At dicet aliquis, Anno 13 3. Eduardus vetuit pro uti nes beneficiorum p in Anglia procurari 1 Pontifice. Respondeo, hoc eum secisse sartim, ex Pontifici, neglectu erga ipsum : partim, exabusu in eis conserendis. Nam cui tra- νηtieno M. dunt Albertus, Argentinensis in Chronico, Nauclerus Generat. s. Spondanus, ac Brouius, Anno I3st. &alij cum Clemens sextus, ad petitionem r. aeris . . Ioannis Regis Galliae, hustis sui, duodecim creasset Cardinales , rogatus ab Edualdo, ne unum voluit creare. Et ut scribit y Harpesseidas, saec. i c. 44 Q .
clemens . oeat, Romani, hocsaeculo, Pontifices, Anglicanas Ecclesias Ῥalde premere cre- o. ἐebantur, c m nouoi mprimosfructus omniumsacerdotiorum vacantium, saepe sibi deceri γ' perent, exteris acerdotia , Praebendas, Caenobiorum praefecturas, Epistopatus ,c 'Archie- M. . i . piscopatus donirent i sidc - saepe donarent, tui nou A m pietate . doctrina , quae tantis mune ins responderent , de tituoretur, sedc stissmper unictionibus abessent. Com paris A. cesseratque Clemens Sextus, I duobus cardinalibus Ara decein millia marcarum annuatim , ex redditibus antliae redigenda. Id Regi Regni Proceribus, populoque, oppido quam dili licuit. Et in hii loria iclesiana, c. r. Romaκus Pontifex, imo er exactio- os nes, quodque adsie sacerdotiorum in Anglia collariovem traheret, Re D c populo inusior
factu, est. Unde ita Rex scribit ad Clementem Sextum apud si aliingamum,
Anno 13 3. Pe impositiones orprouisii οὐ si is stili , quaesoliturauius inualescunt, i situ Ecclesiae Anglicanae peculium c tra piam n oluntatem G ordinationem donatorum , manus Vant ιηdi orum , praesertim exter um .s eius dignitares c bene scia conferuntur pinguia pres nis alienigenis, plerumque nobis pectis, qui non re side t ιν, dictis benesiciis, O vultus commis hum eis pecorum, nis ainscunt-ius Patronatu a quod nos or fideles nostri in talibus obtinemus bene' s, eneruatur, O c. Ex quibus ver-
bis liquet, Regem non ipsas Prouisiones Papales, sed earum abusum impro- basse. Imo ut fatetur Godsin. in Archiepiscopis Eboracensibus,n. 23. Eoar
runi abretate. Idque facto palam testatus est: Nam tum s ipse, tum saccasi
328쪽
smm an res eius omnes, utque ad Hemicum octauum, admiseruntEpiscopos pes prouisionem pontificum creatos i adeo ut Codsin. in Episcopis Wintoniensibus,
iis, s u. n. 33. ita scribat. Pontificum Roman. orannis est uehis remporibus t Henrici quar-
A r- imp di et aut impediri premiurere promotos a ctiria Romana per Iulia/, accepta re bene ' -r assi incumlenii a s ν ' sitim es, quod Rex sene acceptarer pae sos clericos qui essentc. υ - in bene conditionis, O qu di lent 'omoueri, alis, non. Et sut scribit Parherus, in Archiepiscopis Cantuariensibus, ta 33. 3 Rex ipsi, in Secretari fuit, attam, 'ρι- , ..o . . mus aproposito, in qu econtra Iapam cum Proceribus saturum omisisset, stes, . imbι- ε Ciaconius, in vita Clementis Sexti , i ait : Cum exitiabiti inter nancis c glos conserta pugna , Ioannes Francorum Rex cum Phili po, ab Anglosem Principe Edisaias ca-K i hi ' plus esset, Ponti ex Franci opem latuγus, Crucem contra Anglos praedicarii ir; co
' ' aio m Luatti,, ct captit des utus es hic caγdinalis Perpus A angi. Hoc si verum sit, mirum est, Regem nihil grauius contra talem Pontificem statuisse. Ad- Π de etiam, quod attingamus, Anno 13 q. scribit. Circa principium Me is augu- si fuit ira, illum apud s Ues ,super diuersis arti tu intra papam cy' Regem aut
Vsi. f., ei. Ad de Richardo Rege, ita scribit idem Wallingamus, Anno i 39 i. ' a u nso, mi filius obedientiae, auditis primi verbis Nuntis Papae) cir concepti se se
Ahter,subuenire de euit, cor pareres utis, quo expediςbam maximen Alicebant. Item,isceptum es PaHamentum Londonis, iis quo tractatum es, de Papali negotio, quoadj
tutum nuper editum contra prouisores: quanquam Rex ipse Dux Laneoriae mi ιν - ριγ rapae deserie, tamen milites Parta mentare ullo modo cons tire voluerunt, or lueret
Tomiperis impune a ni ree ibi beneficia , scut ius. Idem habet Parxerus in vita Arundelli Archiepiscopi, Spondanus, Anno 13si. &alij. His adde, quod Har-' pesseidus, saec. is. c. 7. scribit, quod Henricti, quarius, O filius eius duo Catholicissimi Reges)n et a quaedam, contra' uisiones, decreta kensua M. ibid. c. s. Regem Arundelius cantuar. obtesatu, es τι peouisiones abroga, et. Accedit , quod
Eduardus nolim minuere potestatem ipsius Ponti scis in conserendis benes-oth, sed stlummodo libertatem Anglorum in eis procurandis 1 pontifice iste enim se habet lex apud Parnerum in Archiepiscopis Cantuariensibus, n. 61.
- , ' di quis impetret aut presequatuν ,seu Imperrare o ettersequι procuret, ia curia Romanu , eis . . ,. al-i, aliqης eiusmodi tra actiones ,processus, sententias comm lea suum, Scilla , f. . . . . inser menta , et aliam rem quamcunque, quae se rem turiat , contra eum, eius ' Rega
s.ct emili in talem, ,el Ret m. Ex quibus verbis letis, ct sactis etiam Eduardi, ae successorum eius, admittentium prouisones faetas ab ips, Pontifice , liquet, noluisse restringere authoritatem ipsus pontificis in conferendis beneficij, in A. io. Anglia, sed solummodo licentiam Anglorum indignorum, & indignis modis'. et . ea procurantium seu ambientium a pontifich t neque hanc etiam, nisi in rebus,
no, param quae Regem, ei que dignitatem, aut R ta ebant.
' s. Atque hine elucet mens eius,&successoris sui, in alia lege. Nequi, causis, di ychii. nis per Appes.stionem ad Romanum P tificem des ν r. vii refert Polidorus , l. 19. coni Cenebrardus, Anno isso. &alii. Non enim vetuit Pontisci, euocare ad se,.ἡri is, ex Anglia, aut appellationes Anglorum admittere in quo saluus ma-ὰ...isi Da net eius Primatus o sed tantum vetuit Anglis deserre causas ad Pontificem, ui- . sper appellationem. Et quidem si admisit appellationem ad pontificem ex An- , - μὰ, xlia, eo ipso ad milit eius iurisdictionem in Anglia, cum certia sit appellationem ti non scri nisi ad superiorem, ut etiam ipsi r Protestantes agnoscunt : Conci Ti i lium autem Mescuit anum, Can. 22. Ulterius processi, nam prohibuit ipsas appellationes Clericorum ad Romanum Pontificem, nec tamen negauit Primatum ipsius. Praeterea, haec prohibitio non fiebat nisi in causis, quae a d Retis N in v. Tribu i s Enrent, ut testatur Harpesset id , saec. 1 . e s. & constat ex verbis i
piscitatis, vel sut asserit Stapletonus, i. contra Horitissat una. c. sq. Non rc ...... t . a cui Me a peraretur adsedem soticam si vitam causam, ed ne ob quamuis causim.
329쪽
Addo etiam ex eodem Stapletono , controu. 3. q. T. Ius appellati hyaetis multas exceptiones O casus , in quilus appellare non licet fluo tamen ipse iure appagandi. Et tu ad multu perfoms im appellationis ne pari pote, , saluot in iure appedax li fi pliciter: silc iam in Anglia, dum C let, ; . nunc in Frama ter pragmaticam animonem , Laicis personis , clero inseri, ri , ius appellandi Romam sublatum es sui se . he ordinari s ludi ab , nisi tu ca is quibusidam, rates committuxtur. Item , etiamsi, nec clericis, nec si Nad Romanum i out secem appellandi ius daretur , sed per cui queP cuinciae Primates, aut Episcoporum concilia terminari, omnes causae etiam ei aut sima deberent , aluum tamen nihilominus Romani sedis Primatum ese posse . Et ibidem ι appellationes supremae, non fiunt, misi in casu, τι delicet, aut neces raris, AEurgouitatis rei. Bellarminus etiam, l. t. de Romano Pontifice, c. 23. ait : S. Ciprianum ea tu-hsse appellationes eorum , qt i de mani γλ mu criminibus convicti iudicati fueran. Et c. et . Praecipue, propter Romanam Ecclesiam , A ricam Patres tatuerunt , ut non liceret appellare Mira mane. Item, Concilium Sardicense quod et oluit Episcopos posse appellaue ad Pontificem , volu r ca .ra pre byterorem, cim minurum Clericorum terminari , apud τicinos Di ivos. Item, Au tinusseribit in Drysola isi a. licere uisi is Africanis, appellure a ira mere; clericis minoribus, non licere. Et c. 2s. Africani scripserunt cete no , t non facile admitteret appellantes ex Africa. Item, Respondemus, iure qu=dem diuino, adsummum Ponti cem appellari semper potuis . , tamen an expediret ea p
teblate πιι G omnibus in locιs, non ine cati a dubitatum esse S. Ciprianus, non semel conqueritur de 3s, qvi Iemellegitime iudicati Cr damnati, Romam ad Ponti cem prouoca bant. S. Lernardus multa cnumcrat incommoda quae ex nimia sequentia appellationum oriuntur. l tem, Africam Para es imperi e cupiebant ei modi appellationes, quoniam exi, Jhmabent ea, Ecclesiae tuae non ' expedire, tametsi non ι orarent, neque ne arent, eas ab
jolute impedire non posse. idemque sentiendum est de Catholicis Regibus, Eduar do, &i Richardo i ius succcssore, qui legem ab Eduardo latam confirmauici Cardinalis Peronius, in Replica ad Regem Angliae, c. 12. ait': Veteres Galli,
saepe in qu utionem vocarunt appellationes de Gallia Εοmam in causis minoribus , pers natibus, ab que eo, quod in cu si em Tocarent, aut euscationem , aut superiorit tem - Atque hodie, quoad I pellationes de causis minoribus, po sena libys, nec causae, nec per senae Ecclestolicae Gallorum , Romam eum , ut iudicentuν. Quare non
recte Bossius, i. et O. de signis Ecclesiae , signo 89. c. s. hos duos Reges insimulat schismatis, cum nec desciverint a communione Pontificis, in quo sutum est schisma, nec aliud secerint simo multominus J qu in quod, Catholici Patres Africani fecerant, nec potestatem Pontificis minuerint, sed tantum ibcentiam suorum subditorum cohibuerint Perperam etiam Polidorus, i. eto.&post cum Gordonus, Anno i 39 i. scribunt :' Reti parito ac Principibus visime F, e sepublica Iua Anglica fore , sit pars aliqua imperill Romani Ponti scis, Oceano term n retur . nulla vi deinceps Ponti cis, in AEn iam execrandi seu ex ommunicaadi potesas δε-ret. Non enim volvat Rex partem aliquam in peri j Pontificis Romani. , Oceano terminari, magis quam voluerunt Patres Africani partem imperij eius, mari Mediterraneo terminari, imo multo minus, cum Patres Africani voluerint omnino prohiberi appellatim ex Africa ad pontificem , quas Reges Angliae ut vidimus admiserunt, ac duntaxat prohibuerint Anglorum mi umui es a Pontifice, idque in rebus, quae ad ipsorum tribunalia spectabant Neque magis quam b Carolus 7. Rex Galliae, qui pragmaticam legem sanciuit . terminari Alpibus: sed cupiebant impedire Procurationes Anglorum 1 Pontisce. & in robus ad sin tribunalia spectantibus, idque quia ut asserit Bella tminus de Pa tribus Africanis eiusmodi Procii rationes Respublicae suae censuerunt non expedire. Addo etiam, quod Spondantis, Annoo 68. n. q. refert, quod S. Lx dovicus Rex Galliae, e didit Phagmaticam, qua p-hibentuν Vaues exaectiones Curia R. mana , nisi pro vi tente cavsa, consense Remis. Et quod Solus i. s. de iure &iustitia, q. 6 art. 3. dicat. In Liuiloxe Monachorum de non ast ellando P t ces cou 'manr , non quod per hoc is sis ummis Pontisci sui ob die aliae quippiam sit ademptum . verum quod sic consultum di relinoni nach li. Item , Reth deo, per ams ncie reli ionibus abi appellandi sum. Ioannes etiam Peccamus Archiepisco
330쪽
3io Guardus simus, dictus tertius Rex
pus Cantuariensis, Romana sedi addastissimus, apud Tadingum, toni. a. An-mia natium Minorum, Anno 1279. n. et 2. in literis ad Nicolaum Pontificem ter tium scribit, quod Admis O in uillarum appellationμm, poti sim usafuit, quod Grae- ιι ca Ecclesi a Romana desiluerit, quin defeetionem illam cuius meminit Aposolus, ex hac inter alias causes, olim manaturam. Id ipsum habet Harpesicilii, fec 13. c. 8.Demum Edincrus, i. 3. p. 73. ait Romanorum Coolio, Papa Pascalis nonnullo paternos Uus, Re Henrico primo) concepit. Et l. F.p.ra Rex i Henricus primus). 1 --, a Papa Calix O i impetrauit, ut omnos consuetudines, quas e Patersuus in Metha ha D u. uerat , etiam in Normania sibi concederet. Consuetudines aut e d i 'atris eius mula M. - .i; to minuunt authoritatem Pontificis, quam Statuta Eduardi aut Richas ι, ν - di Regum, ut videre est, apud eundem Edna erum , l. i. p. s. lino ipse Henri- . - . -- cus primus, ut scribit Paschalis Papa ad cum, apud 'Edmerum, s. s. p. ias. i. i , .s Oppreius , sol obcae Medii oppellationem Iubtrahcbat. Et ut scribit Huntingtonus, i.
At i 8. p. 391. In Iha appellatrones in e se non erant, donec eas Henricus Witur ie is ,
i. '' i dum Letam, esset, intrusit. Quod factum est, Anno Domini iis i. cum tamen An- uasi .m gli non minus Catholici fuerint tunc, quam postea. His adde, quod Henricus . -- tertius, proauus huius Eduardi,apud Parisium in Addimentis, p. i's. asserat,
A. iiii. subditos suos, trahi in causam extra re numbuum, est e contra indulgentiam , abs
si sica de concessam. Ex quibusomnibus patet recte dixisse i Harpesselidum, quod sit commentitium, hquid alium , D putidumst refutare, quod praedicti Re- es Angliae voluerint, imperium Pontificia Oceano terminari, aut quod ait ossius vix possent a schismate purgari. io. Dii scilius excusari potest negligentia huius Regis in supprimendo V celso qui sub finem Regni & vitae cius, nempe Anno i 37a. ut vult Bellarminus f . ,- iis in Chronico aut 77. ut ait Valsingamus in chron. & ypodigmate, &h alij AHh . is primus omnium Anglorum , impugnare caepit fidem Catholicam. Caeterum haec Regis negligentia, non oriebatur ex approbatione ulla haeresum iclesi,1 ,. a a, sed partim ex animi sui imbecillitate, quae, sub finem vitae, tanta crat, ut i quodd l . tia iidi ζ Walimgamus, Anno 1376. authoritate hordinum Hia , .d nati siue
e . cori , σ comites, at 'quesapieηtes, qui gubernarent Regem iam vetulum, . ris ira ait ια cessa cunctis aduentantibus re ponsa darent: partim ex i Ioanne Duce Lancastriae,
filio eius, qui ut scribit Parycrus in vita Sudburgij, n. s8. Re e aegroto, regnum A.. iiiis pene Mus adminiserabat, ac graues inimit ias cum quibusdam Episcopis exercens,h N ad tempus Vticio auebat. Vbi autem hae inimicitiae sopitae suerunt; mandauit sin- . r. si quit I Xus. in Acitis suis, p. qOO. V M aeso, ut sesubmitteret iudicio accenseri sis G ρρ- ,--i Gari . Et p. go8. Cum duo famosi Wiclestiae ad Ducem profugissent, Duae de- ... I. O miseros clientes suos - - interim rete fit a Duce, ac deestituti eius patrocinio , Au. i,ii. O c. Quare falsum est , quod scribit ipse Foxus, ibid. p. 39 s. Retuante Eduardo, Vmicte usprotei A. fuit idoneoauoreo auxilio. Et quod Balcus habet Cent. 6. c. i. Eduaνdo Muente scuri sperstitit. imb I xus ipse, p. 39a. fatetur, quod Simon Archiepiscopus Cantuarienss illius temporis, priuauit V Milesum bene 'cio, quod
Ox is habuerat. Et p. 393. circa Annum is 76. Simon ducturius, primus eum deposiuerat
ac tul erat, ne γltra in huti modi rebus nocederet. Et Parhor invita eiusdem Archie-x Vu tu, piscopi n. 18. V Dctoum captum ad se adduetum, in k Ducis Lancastriae praesentia, et , si,' i iis, ne huiu=qdi dogmata deinceps diuulgaret: GPVn clous aliquando conticuit. v. it uem cum Episcopi uerius cujsigare ex Papae atque Regis Nota praecepto voluissent, conuenreunt Lambethi , HV Dcle ius ad luctus ebs. Et ibidem ; Ioanne, Bal sectator
his L. A, Wiclcfi excommunicatus ab Archiepiscopo, captus, ctar carceribus inclusus est. Caniden.: etiam in sua Britan. p. 386. al. 46 i. Va defus, cum calamum in Ponti clam aut νι- ,... -, talem Romanam ct a trinxit et , grauissim e exagitatui erat, dum Gueret. Vnde Ani. Bellarminus. l. 3. de Laicis, c. 2O. Va ideo, a tua Ῥοω , paucissimos peruertit, docuit enim lumin an lia , cti bipene nullos reliquit sui erroris haeredes. Caeterum cuiusculi.
que culpa fuerit, quod confestim in Nicle in seuere animaduersum non sit, in No f illud certum est, quod ut notat Polidorus, i. 19. t Edua, o Regi, ante hac
I omnia atquepostera fuerunt, qui hominum admirati e in cito fuerat , ita postmodμm versa vice cuncta in pia euene, e. Quod ex historijs Anglicanis manifestissimum est.
sious, Anno is s. 137 7. scii bit,quod filia eius Ioanna, nupsit Regi Hispaniae