De impedimentis magnorum auxiliorum in morborum curatione lib. 3. Autore Antonio Ponce Sanctacruz protomedico ... Secundis curis emendatiores è museo Petri a Castro ..

471쪽

sequi solet copiosa spirituu iacturi, quam viriuin sequitur clabilitastam; idem dolor causa est concitandet fluxionis,qua aucta,inorbus quoque A getur.Eodem modo de vigilia, animi, deliquiis, vacuationilarus, M. Suba die ui virium etiam agna debilitas,quq exdo actione innotescit,

ciun morbum superare nequeat, exlusa actione annotescit,cum morbiim superare nequeat,ex accidenti occas est, ut morbus augeatur , donec Grum tollat. Sed dubitas,quid dicendum de s bre symptomate, an quartum genu hoc loco constituendum Neutiquam , nam febris sympi ma non est veru symproma, sed morbus: dicitur tamen symptorna,- sumilitudinem, nam videtur non aliter ac symptoma, cum principali morbo tolli. Cum autem, ut supra dixi, sympto na in secundo significato tris uriam diuidatur , non constituimus grauia hec symptomata,de quibus loquendum , in qualitate mutata, sed in actione lesa, cu excretis, cum Gal.

472쪽

I 2 naei. c. I.& dedis ym'c. . nam color mutatus, odor , sapor lonus , mollities , asperitas. c. raro, aut nunquam increscunt , ita vi cmati .

nem die trahant. Nota raro, aut, nunquam, quia magna est controuersia inter Scnolasticos circa aliqua 'symptomati, an proprie testatim, ani morbi per se, ut color in oculo,am .ritudo in lingua. c. Sed de has tria nostris coment. se morbo δε sympia ex professo tractamus; ad praesens m-stiuitum lassicit agere de syna citra: Vocant curationem ad se , aut imp diunt vacuationes CAP. LX.

oin symptomata, signa idem, qualia signa

DEclarandu est hoc quaesitum , ut

si iamus,an symptomata, s

quibus agimus,signa sint 4 alia :non enim symptomacum signo reuertitur , nain causae pro tarcticiae

signa sunt aliquorum moibo uni nota Astii tomata dici possunt at δε omnia

473쪽

onnia signaquae ex corporeo aliquo. affectu prodeunt, symptomata sunt,

it ivtquidquid est symptoma, signuetiam sit, non vero e contra, quo signum est, sit etiam symptoma. Cum ergo symptomatumri signorum in aegris apparentiuis quaedam sint demonstrativa, alia prognostica, ac mox apparentia, sub quibus assidentia comprehendimus, cum Gal. 1. de cris cap. , merito dubitas ad quod gemis signorum reducuntur stulto inata, de quibus loquimur. Dico non esse rivia ieranda inter ea, quae essentiam morbi dem strant, sed inter mox apparentii, aut asside-ti, ut docuit Galbiti metae I Explico. Dolor lateris est signum demo stratiuiam , seu pathognomonicum pleuritidis, amen si ita increscat, magnus sit, ut vertat ad se curatione, hoc non facit , ut pathognoitioni . sed ut assidens,aut superueniens:quia

licet oliuies pleuriticies habeant dolorem, non tamen vehementem , nisi istae, quibus cause, vehementia aut assident. ut superueniunt. Hoc et-go ignorum genus comprehendit

stiones

474쪽

maris incipiendum: atque cum At ne aut Megetales, a vitales , aut animales existant, quae aut abolitae, aut diminutae, ammeprauatae ex amorbi redduntur, ab animalibus o diamur, Quae ut multiplices, ita Ltiplicem lympioniarum Monem, thimur, quae non mediocre impediamentum praestant ad Vacua unxi x pruno de rectricibus

habendus sermo ras vero delirium in ne inter omnia accla tia,rationi, imaginationi,&c. comes mune, quod methodicam curatiota

inhibere sp illa 'acuationes prata clari quodammodo inledire. Sed notandum antea, Mid per la sonem rationis intelligaim, krelia

475쪽

ctis enoribus neotericorum aliquorum qitos late colatabimus in liv. de diis sympl. 3 opule de ficult quc e omnia supponimus, considerare portet , quod M.cum non cogno uerit potentiam aliquam spiritualem,

desectu diuinae illius Hipp. philoc&

Aristot quam segniter tractauit, quia putauit nil pulabrum, nil metaph cum coducere ad morborum cur tione . Ideo quotiescunque apud illum laseris, rationem laedi, mentem laedi, intelligas,aestimatiuam actione, seu cogitatium, tanquam corpores in sim organo pati, quodetiam intelligitur de imaginatiuisueintelle his, Acunas potentia, Quae no eget corpore , cuabiectis, edis obiecit , Hest,eget corpore, ut a potentiis cor

nes xςcipi x phantasmata, nunquaitur, et ex accidenti, remote, latenus inordinatis δε errantibus ministris utitur Mercatrumconsulto

omitto, quia putauitiquod Theophi, deluauit in crestativi, quod fuit melancholicus, no phreniticus,quod imaginatiua est organum,in quo resi- Hetratio, quod sora in vivi potenti

476쪽

in anima, oc statim proponit Varia organa ad plures potentias, alia huius census,quq omnia ad lib.de morb. hinp. relegamus Ad rem nunc.Ergo delirium , quod reci παραφρο συρην appella proprie pertinet in homine ad stimatiuam , siue cogitat uam quoquia elauata est ab anima rationali, perfectius operatur, quam in brutis Mob id permittemus Gal. aliis Medicis vocari rationem par

ticularem, quae vetiatur circa conueniens.Illi proximior adest imaginatrix atq; ob id Ges tria adiuuenit de

litia, cogitationis. imaginaraonis ui utriusque simulaenius comunis , nec

memoris vlla facta mentione sirasus quide, quia confundit cui i*aginitione in eius opinione,memoriae, quia dimimite, aut abolite lidi putauit Nos vero qui quatuor potentias cum S. Tho dc Arist. conuituimus , qu tuor laesiones distinctas proponimus. Sed in pr senti adcurationem sufficit declarare uidelisia poscant Vacua

. tionem , qu impediant.

477쪽

- CAP. XLII. QMd destrium, ut delirimn est,

causa tis inspecti, potius impedit uacuationes. SI consideres huius capitis senis. sum iacile intelliget co clusionem . Delirium , ut sic o gerit multa, quivires dissipant:pea turbat siquidem , impedit humataqvitigubernacula. Quando bibendu, aut edendum,tum cibo potuissimnere cogit quando dormiendum , vigiliam expetit; si vena secanda, si potiones salutares exhibendo, ubi

quiescendum, ac vestibus, de me ciuis induendu respuit omnia: tu demmotibus intempestiuis , ac forti bus aegrum concitar, ac nudari com- Dellit quibus omnibus , dc virtutem lilisfactati, sebre,aut incedi,ue -- geri est necessarium:& ob id psudem ter M. amor text. 28 aicebat. Delirantes,ob inordinatos motus, intra paucos dies extenuantur.Ergo recte di-

est, delirium ut sic impedire

478쪽

Macuationes.' stat ut causa delirii moneat Medicum ad aliquid exeque

causa deliri perpensimum , quini

Ut usant uer temporiecerebra quisuerit, tanto, etiam mos is insanimus autem Moto cere in 'o.Quam sententiam reperit epist. se insania nos vero ini'stro commet,

'rio ad diuinum thim Hip. lib. si

se explicuimus dion solummerentes, tum alterarimis moligere Hipp. sed etiam aliquando motum localeni inordinatum ipsius rubilanti me tu - - spiritus contenti diuersos en tintextus scripsit ad numquemo; motum, quod nemo hucusoue ad 'tauiti pro omnibus laus sit loli Deo., Sed agamus nunc de motione tantina alterativa cerebri, quae terminatur in intemperiem. Quetur alteratiu

479쪽

cer bruma calore, vel cum siccitate, ves cum frigore , humiditate , idque aut cum affluxu , aut suae affluxu hin.

anoris.

Quod autem ob solam intemperie calidam deliret cerebru , docuit ἀ3. de iccis astha ubi ait siue reo- sensum, siti e per primogeneam asse monem cerebrum laboret , delini si, ueta calore aut fuligine , aut v pore , aut humore cerebrum aeterante. Et clatissime lib. . de praesag expuli. e. . it, calori imi nodico, si quando

solus perse steteris , delirium succedit.

At non dubites, obsecto , delir re hominem per solam simplicem in atemperiem oebes enim memoria te nere , quela vi intractatu de faculi 'remperies cerebri attingit actionesi qefrices , non m gemere causae effici elatas, sed materialis , quia taliter dia honi orgatriana, ut facultas tecte eliciat actioneni hoc est proprium p tentiis cognostitiuis sentientibus ut ergo calor attingit actiones , deseri, stus virtutis nutritiuae mi gener cause efficientis, ita in cerebro rectrices statim oriferialiter . Igitur en

480쪽

. Impediret mari auxim ij

nea cogitario fieri, Mim natio is

la intemperie calida. Ousd Hipp. urepidem explicante M. t. de locis,ga tu animam, delirium , si in cor νη , epi fila, S c. Vbi Gale ignorans animam , non ignorauit explicatibne; nam dixit, si ineretur setiun cerebiu, feri delirivincii obstruatuo fieri eps

sepsiam Addimus nos, hiritum an

nauem perturbari , aut anici, ut si mine cnoli morbo , quem animet honorabili stemate insignivit antiquiras'. quod aduersus Murr in alibi

probatum inuenies. igitur per diuisionem causaru δε- venies facile in causam delitis, quae petat vacuationem ubi dolendum anaxime quam audactet Tyiones iii delirio sanguinem mittunt: si enim Asola intemperie calida, aut calidasac sicca rius hecticas sese cauta a, menti uia sola melancholia frigida, sicca,in quibus omitibus virtus ianifatiscit, delirium procedit quis au'

det mittere sanguinem , cum nec vires admittant, nec causa exposcas. Que prorsusa evulsionis pia tia vi