장음표시 사용
2쪽
EN E R A BILIS Sanm simae Trinitatis Archi-
constaternitas paruis Initys ιnchoara intra paucos annos ad summam pietatis laudem magnis incrementis', totiusque orbis admirationem processit. βuinquaginta enim ab hinc annis, paulo amplius Persea .Rofa,ct B.Philippo Nerio Florentino auctoribussodalitas es insituta,ade .moxNoHoc finio, Xenodochιο uni comparatae, in quaa reciperentur peregrini per triduum qu0. ex alijs Noficomis quo ebre carerent,dimi , morbo certe, purgationibus. consumpti,quo ad plane confirmarentur,vire .prisinas recuperarent benigne alendi. Haec autem licet quotidissingulis annis affatimn stenturitamensuperioribus Iubileorum annis Greg.xiis O ci mente vij. Summis Pontificibus Sodalitatis huius stadium in peregrinis quidem comiter, opipareq. excipiendis maxime enituit. Non erum t nuιores , O mendici tantum ex uniuersa Europa eo consuebant. Sed ex totius Italia ciuitatibus sodalitates honesissimae flue in sodalitatemn syram adscita sue nunquam adseriptae, latire omnes hospitio accipiebantur . siuamquam adscriptis, ct aggregatis obuiam procederetur , Oxplendidius conuiuium exhiberem . Cum autem non solum maribus, sed feminis discretis tamen caenaeulis,euliculi . spitales ades nos paterent , concursus Populi Romani omnium ordinum, O viris inexus in Xenodochium minum miminebat. Sodales ali, alijs miniserise disemispectabantur, al. . ciuium multitudine adiuvabantur. Non puduit muro a Romanaa mulierum peregrinarum pedes in aqua calida pe uim immissos lauare, ais exosculari, fercula in mensas inferre, coenam libus ministrare, c, dormitantibus lectosternere. Optimates quoq-, a proceresa
3쪽
Pro eres,Praelati, cardinales 'si eadem fere miniseriaraudisse obibant, uius liberalissime Iuppeditahant. Ponti item Mam Clemeninquam Octauus quis ex absentibus poseri . id credet nono, laxular
humanitatis, ct humilitatis exemplo, incredibilis. in peregrinos caritate eadem fere omnia in Xenodochio notiro praefuit. Ad eius pietatem quam proxime accepit benignitad Tua Petre oldobran ine ordinalis vere Amplissime. Ministrantibus enim Sodalibu epe numero intersi iis peti. tulisti, vim pecuniae maximam erigam, auxiliasubministrasti. . se licet Uenerabilis Sodalitas piorum Elemo nis perpetuo subleuaretur, tamen parum abfuit, quin bonis omnibus, reditis q. disractis hospitalistatem desineret, quod aes alienum, in mutia hominum millia per Angulos Anni Sincti dies alenda contractum minussoluendo e et . Clementis uia . tur Ot aut immensa liberali s Soualitatem ςollabentemsumntauit omverius colla fam erexi-annua veritigate Dium qureorum missium a tributo, in Singula . babaeo madas aHeis Elemo ua suotidiana nomine quinquagintasuppeditandis, νsimis. uua Dem SMahivi tasti bene Fry Non immemor Clementem Octat iam Parentem, Vindicem, O Condiatore uum a pellat, proq. eiur incolumitau, loci q.familia Aldobramiana amplitudine Deum assidue orat.EMem ructa asscio Ioanni Fram o AIdobrandino S. B. E. Copior nem vero quam i se in eiusfune e Sodaluoιιι iustu θώkinio μω - ,
ris ectio certe copiosior magis arrideat. Equi m- θα se animum. ad Carmen de Viri EAcHentis. Moribus οὐ cribenuum appuleram ct Sodalitatis decreto incitamsDAM Oratione, eius laudatioum coaeserit ,
4쪽
ET ARCIS S. ANGELI pRAEp. Paulinus Arnosinus Lucensis Felicitatem.
o D A L E S Sanctiss. Trinitatis ad
monumentum honorarium magnifcentissime in oratorio apparatissimo,s luculentissimo excitatum Ioanni Francisco Patri Tuo Principi Goriosissimo iusta xiij xat Ian. persoluerunt. Orationis inibi a Iosepho Castalione habita, ea
Petro ordinati Aldobrandino dicata exemplum manusicriptu nactus 'pis imprimendum, oeedendum curaui.
Id quid quid eri muneris ad Te defero, vi cu sudor tacans Perus ν absis in urbe intersuisse videis risormenquoq. Protrepticon, quod ad Te pertineret, Tibi reddendumsuit. praesertim cum in illo memoria eius diei, quo in possessionem inreis Sancti Angeli Praefecturaesuiui , Icisseruetur. Epitaphium insuper ab eodem compositum adieci, ratus nihil tibi gratius acc deroptis, quam quidquid litterarum monumentiae de Pa-
5쪽
De o immortalitate dignissimo mandatur. DE
Iam cetera , ad Teque mittam , neque patiar obsequia mea desiderari. Vale , Idumissime Princeps Iuventutis. Roma pridie Natalia , qua Tibi, famialiaq. Tua gloriosissima Fau semper,bselicia vo-seo. MUL CI. .
6쪽
D IOANNIS FRANCISCIALDOBRANDINI
CLASSIS. ET COPIARV Μ S. R. E.
Habita per Iosephum 6 anationem L. V. D. Roma
In Oratorio Archi Confraterninatis Sanct/ffima Trinitatu po verum conualescen-ctium, S peregrinorum. 2Anno a UT G L xij. l. Ian.
Cum Iusta funeri ad Monumentum honorarium a Sodalibus persoluerentur. Ad S. R. E. Cardinales qui laneri operam dabant. ψ M primum de Ioannis Francisci Aldobrandini obitu dissipari per urbem rumor est caeptus P. A. nihil prius in publico luctu faciendum sibi Qdalitas nostra censuit, quam curare,ut iusta funeri ad Cenotaphium hoc in loco quam amplissime persoluerentur , at rarisque sacrificio solemniter supplicaretur, quod is optime de S. I. E. meritus esset, arctissimaq. pro pinquitate Clementem Octauit Pont.Max. conring nostrum aere alieno graui oppressum annuo trium au- morum millium vectisale attributo subleuauit,& inexhausta Iiberalitateis quotidie sustentat, quiq. instituta nostra non verbis solum, sed etiam re, &opera comprobauit. Nam ipse, ipse,inquam, tantae maiestatis vir, ad cuius pedes Populi, Regesq. Venerabundi accidere, & aduolui solent, non semeI per Anni Sancti celebritatem in aedes hospitales nostras concessit, eaenacula inuisit, peregrinorum pedes linteo praecinctus, abluit, & extersit Quare tot nominibus, neficijsq ingentibus deuincta Sodalitas Nostra sacris in ctis laudatione quoq.haberi per me voluit. Ego aute semi horae spatio mihEad Diuitiaso by GO le
7쪽
ad dicendum proposito orationem ad compendiurn eonseram , & pauca degenere,educatione, moribus, & rebus eius gestis recense proximosq. con-sblaboridam si omuia complecti velletn,exitum prosecto non reperiret ora rioaniti uin a genere ducetur. Magnum enim ad virtutem momentum gen
iis nobilitas habere istet, ac fieri vix potest, ut in pronepotibus insita, i nata , S quasi per manus tradita proauorum virtutis semina non reluceant. Natus est igitur Ioannes Franciscus Florentiae Sexto, & quinquagesimo abhinc anno, quincto Idus Martias Patre Georgio viro praestantissimo qui septuagesimum aetatis annum magna cum laude di bonorum omnium adis miratione peruasit. Fuit enim vir ciuilis prudentiae gloria spectabilis, Magi stratus gessit, Ius dixit, oppida Florentina ditionis saepius administrauit. Bello etiam Senensi Cosmo Magno Etruriae Duri studium, opcram, &fidem suam probauit bellicis muneribus Praefectus. De Aldobrandinorum vetustate, nobilitateq. neminem esse opinor, qui expectet, dum dicam, , cum nemini obscurum sit vetustissimam , nobilissimamq. & maiorum gentium apud Florentinos Aldobrandinorum Familiam semper esse habitam. Nemo enim ignorat, in ea ramilia belli, paci R. artibus, ingenij,doctrinae,& Iuris prudentiae gloria clarissimos viros singulis aetatibus per multos floruisse,& nostra memoria ex eadem gente prodierunt,qui ad amplissimum evecti sunt Cardina latus honorem, excelsis timui M. Pontificiae dignitatis fastigium. Neq. minus ornamenti ex materna origine percepit. Mater ei late Margarita e Cornu semina honestissimo loco nata, &mira probitatis pietatis l. fama inter Florentinas matronas insignis: Huc accedit affinitatis splendor. I, largaritam enim Georgij Aldobrandini sororem Ioannes Adl- marius Iacotii huius Pater, quem Ioannes Franciscus ut amitae suae filium,ut spectatae fidei virum, domum recepit, & honorificentissime apud se habuit,
uxorem duxerat. Adlinariam vero gentem Florentinae nobilitatis antiquiGsma & clarissima, illustriorein reddidit Alamannus Adimarius S. R. E.Card. Pisanus, cuius monumentum in templo Sanctae Mariae Nouae hodieq. Romae conspicitur, centum ,& octuaginta ante annos constructum, di cuius bona ad huius Iacobi parentes successione peruenerunt. Dixi de generis nobili tate. Sequitur, ut quam honestissime educatus, institutu'. fuerit, videamus, quod cum domesticus splendor postulabat, tum animi, corpori'. bona, ad omnem laudem consequendam apta, & idonea flagitabant. Itaq. Optimorum parentum cura,& studio aspietatem in Ermatus,litteris etiam imbutus ad omne humanitatis ossicium mores composuit, ingenium pro temporum conditione diligenter excoluit. Omnes homine libero dignas artes edidicit. Neque per inertiam aut lux Drit m Iuventutis pninos exegit. Sed ad amplissima omnia obeunda se comparauit. Prudentiae qum. Comitatis, & temperantiae habitum est adeptus . Sic formatus, sic rerum omnium usu mirificaque dexteritate 8e illertia prceditus Romam venit. Et ob tot eximias i virtutes anno abhinc Sexto decimo Hyppolitus Cardinalis Aldobrandinus, quem nunc Clementem Octauiam appellamus , & veneramur, Olympiam Petri statris sui filiam Virginem lectimamam in matrimonium dedit. Ordo postulat, ut de moribus eius dicam, sed ad
8쪽
ad res eius gestas in magistratu festinat oratio. Te ex iis qualis priuat is
minis vita fuerit, facile intelligetur . Magistratus enim virum ostende perhibetur. Solent pleriq. dum ad potentiam, dignitatemq. perueniant, in arctis, de angustis rebus animum spe, corpus animo sustentare , Omnia nauiter agere , pati durissima quaeq. nihil ijs temperantius, nihil modestius, nihil mansuetius fieri posse videtur. Ubi vero peruenerint, quo aspirabant, torpori se dedunt, in voluptate summum bonum constituunt, tune impotentes, contumeliosi, auidi, auari, alieni appetentes, sui profusi, &prodigi apparent, di omnia in omnes sibi licere arbitrantur. Huius aute viri in siimma potentia summam , & perpetuam continentiam quis non admir tur λ Laudatur quidem Tiberius , commendatur Nero, sed primis Imperij, annis. Erupit eorum mox avaritia, libido, turpitudo, desidia, saeuitia, &crudelitas ad tempus dissimulata. Ecquis est, vos appello Cives, vos appello aduenq, qui per decem totos annos sciat quemquam a Ioanne Franci-sto unquam damno,aut contumelia fuisse assectum. Ο innocentiam singui rem,o temperantiam constantem, & ad imitandum posteritati propositam. Agite vero, quam se otio, & Vrbanis delicijs tradiderit, vergente praese tim ad senectutem aetate consideremus. Nihil tale in sortissimo viro reperietur. Semper enim in negotijs, semper in laboribus, semper in periculis usq. ad extremum spiritum, pro bono publico, H D fide, & religione Catholica eius versata est vita. Pontificatum acceperat Clemens octauus turbulentum, & propter crebra illa interregna, temporumq. mutationes sediti nibus, licentia, & caritate annonae laborantem. Latium in primis, & Picenum adeo latrocinijs obnoxium, & infestum crat, ut vix oppidorum maenibus ciuium salutem detenderet. Nemo certe in agris impune opus facere, nemo in viam se tuto dare, nemo rem priuatam, nemo publicam obire poterat . Omnia tenebant latrones; ules'. non in angustijs quidem viarum, &amfractibus viatores inuadebant, non ex saltibus, 3c insidiis subito erumpentes adoriebantur mercatores . Sed aperto Marte ; sed iusto exercitu, &collatis prope signis impetum in obvios, & repugnantes faciebant. Agros diripiebant. villas incendebant. Omnia caedibus , & incendi js iniscebant. Oppida etiam oppugnare,& obsidere temerario ausu instituebant,In eorum sane potestatem venerant Episcopi non nulli & Principum virorum fit ij,
quos aut summo praetio redemptos, aut crudeliter excruciatos non ignoratis . Eadem fere peste aliae quoq. ditionis Ecclesiasticae Regiones laborabant . In tantis malis , in tanta populorum calamitate anxius, & sollicitus optimi Pontificis erat animus, quippe qui sciret se in summum dignitatis gradum non ad suam tantum, suorumq. utilitatem a Deo euectum, sed ad publicum commodum in celsissima Petri Sede collocatum , ut omnium incolumitati prospiceret. Quare breui per alics alias regiones sedauit,
pacauit, correxit. In Latium autem & Picenum aduersius latronum, exu- Iumq.exercitum contra feroces,pugnaces,& desperatos sicarios in apertum
capitis periculum cum imperio mittit,quem maxime apud se perpetuo esse cupiebat, quem unice diligebat, cuius in familiari sermone acquiescebat, ' qui cum grauissimis de rebus communicabat, hunc nostrum Ductorem in
9쪽
volentem, &-ta me studio pubIicae quietis petentem anuitus quidem, M.
vi q. populorum salus, quam sua, erat autiquior. Urbem Romam Proui den tillimus Pater constituit, annonae caritatem subleuauit, seditiones composuit, licentiam repressit. Hic autem noster Ductor bis in Prouin ara . suam cum exercitu prosectus latronum, exulum q. maximos conatus distia
bauit, nefaria consilia euertit, copias caecidit, dissipauit , deleuit. Latium, S Picenum rapinis, caedibus, & incendijs liberauit. Re bene gesta ferme ans in Urbem reuertitur, ad quietem ne, & delicias Vrbanas in aedibus suis rerum omnium copia difluentibus cum uxore,& liberis carissimis n-ge contra. Nam cum magna esset corporis, animiq. similitudo Beatissimo Patri Clamenti cum Ioanne Francisco, idem uterq. quod ad dignitatem Sedis Apostolicae, Christianiq. nominis incolumitatem spectaret, sentiebat,& vehementer volebat. Αd Regem igitur Philippum secundum magnis de rebus ad salutem, gloriamq. Christianorum pertinentibus legatur Ioannςs Franciscus. Dat statim se itineri cum magno & splendido comitatu vir elarissimus,Naues conscendit, in Hispaniam appellit, Regem conuenit, quae in mandatis haberet exponit. Rex autem vim, suauitatemq. dicendi prudentiamq. & vultus, corpori'. totius formam dignitatis plenam adeo est in eo admiratus. ut inter Hi aniae Proceres summates , quos GrandeS appellant, qui summus dignitatis apud Hispanos est honor, nes. post Regiam maiestatem amplior , excelsiorue ullus est splendoris gradus,ivirum ultro cooptauerit, In urbem reuerso diutius cum suis esse non licuit. Bellum Imperatori Rudolse intulerant Turcae nationibus sere omnibus sermidabiles , perpetuiq. Christianorum hostes. iamq. in Ungariam impressionem fecerant, vastitatem aris, soci'. afferebant. Clemens autem Princeps optimus Imperatorem pecunia primum,deinde militibus adiuuat. Romae ,
caeteri'. in oppidis, Vicis, Regionibusq. Apostolicae Sedi subiectis delectus
habetur. Ecclesiasticis copijs praeficitur Ioannes Franciscus.Huic armato, armati'. militibus stipato Pont. Max. in Basilica S. Mariae Maioris inter Mitarum sollemnia circumsedente sacro Cardinalium Collegio sceptrum Ducatus insigne,signaq.militaria,& vexillum ritu solemni tradit. Confestim ab Urbe discedit Ductor, ad Imperatorem contendit, copias iungit, hostem invadit, fundit, fiigat, obtruncat, oppida aliquot hosti adimit, Strigonium obsidet, praesidioq. ad deditionem compulso recipit. Quae res plurimum adetaostium animos stangendos, spiritu sq. summittendos , & ad Christiani
nominis existimationem , gloriam q. extollendam permultum valuit. Hinc quidem perspici potest, quanta eius fuerit virtus , qui sere primus immaniubarbarorum impetum fregit,& superbiain domuit. Primus certe oppidis exin pugnatis docuit Turcarum arces quantumuis edito loco sitas, di validis praesidijs firmatas inexpugnabiles non esse, illorumq. multitudinem, & copias virtuti nostrorum cedere. Bis ex Vngaria milites Victores reduxit. Ter in Turcas ex Vrbe copias transportauit. Non viς,no pulueris,non ςstiui caloris inolestia virum deterruit,quo minus tot Regiones adiret,bellorumq. pericula sertiter toties subiret. Herculem dixeris, qui ex laboribus ad Iab res mitteretur. Romae autem quamdiu fuit tanta suis ceruicibus munia a. suste
10쪽
sustentaula, tantis oecupationibus super optimo Cinitatis statu distinebatur, ut ne respirandi quidem prope facultas esset. Principem quotidie adibati Imperata faciebat,amicorum rebus prospiciebat, Ciuibus,peregrini'. consulebat, nemini, qui ad eum adisset non satisfecit. De summa eius in Deum pietate, atq. in homines ad benigne faciendum propensia voluntate, deq. mente viri pura, casta, & integra, quam magna,quam admiranda pe cunctanti mihi narrauit vir Religiosissimus quidam . Omnium autem semper salutem ei curς fuisse, illud argumento est,quod cum hoc anno Kalendis Ianuarijs Tiberis exundatio per aliquot vicos , Regione'. Vrbis restagnaret, magnoq. in periculo vertarentur Cives, ne fames in Vrbe esset, ipse per Urbem equitans, & Pistores urgebat, & rem frumentariam expedivit, iris eorumq. aedes, ad quos pedibus nemo accedere posset, per nauiculas panem importandum curauit, & Ciuitati in tanta calamitate nullo loco demit.
Idem quoq. hostibus formidini, Imperatori Christianorum adiumento, B-cijs non grauis, S. R. E. ornamento, & prqsidio semper fuit. Deum in primis summa pietate sine domi, siue belli degeret colebat, & post Deum Beatissimae Virgini Mariae supplicabat. Sanctorum Reliquias, memoriam. venerabatur. Ad eorum patrocinium, intercessionemq. quotidie confugiebat.
Nihil moliebatur . nihil inchoabat, nisi precibus ad Iesu Christi Crucifixi
imaginem profusis rei diuinae quotidie mane adstitisset. Tot vero expeditionibus. Nihil unquam temere, nihil timide aggressus est. Omnia consilio, omnia virtute aditanistrauit. Milites in ossicio continuit, ad virtutem tu flammavit, strenuos ornauit, ignavos notauit, omnibus stipendia singulix mensibus sum a fide perstauit, aegros, & imbecilles incredibili studio , Mearitate in Nos omijs curari, refici, & confirmari iussit. Omnes optimi Ductoris partes egregie sustinuit. Nihil in gratiam loquor. vera detestata in medium assero. Te, te inquam Bonuisi Cardinalis optime testem app ello, arbitrum, & spectatorem rerum omnium quae a Ioanne Francisco iterum in Ungaria Ductore sunt gestae. Tu Pontificij Fisci Prς sectus,& Camerae Apostolicae Commissarius Generalis in exercitu suisti. Tu rebus fere omnibus,praesertimq. stipendijs militi numerandis non interiuisti modo,sed. praefuisti. Tu Ducis virtutem, Tu militum merita expendisti. Nihil Te fallit, nihil Te latet, Ioquere, oro, utrum ficta, aut supra fidem amplificata , . exaggero,an multa,& maiora,que me fugiunt,omitto,& praetereo. Tu vi rex optimus. Tu veri, & recti amantissimus. Tu non ad voluntatem, sed ad veri tatem loqui soles.omnibus ingenium tuum ingenuum,& liberum est notum ἀPercunctamini quaeso a Card. Bonuisio Quirites, percunctamini. intelligae iis, nihil nostro Ductore iustius, nihil praestantius fieri potuisse Dies me de
ficiat P. A. si quaecumq. λrtiter,iuste,prudenter,& summa cum laude gessit, recensere vellem, & ad exitum iam maturat oratio. Ultima expeditionuiri, operumq. mortalium eius fuit ad Canisiam, a Turcis per proditionem ann. v
snperiore occupatam, prosectio. Imminebat iam hostis perfidus non Vngariae Blum, & Germaniae finitimis Regionibus sed Italia si , clademR- huic Vrbi minabatur. Quamobrem in tanto rerum discrun me ClemςnSOptimus Austriacis auxilia sumministrare, Turcas loco deijcere arcς R-