장음표시 사용
361쪽
2 6 SERvivs HONORA Tvs diximus, naturalem uniuscuiusque sermoniς inuicem nostrae cicuationis sinuant tenorem, nam ipsi Arsin Thcsinque moderantur. Quanquam sciendum est, quod in usu non est hodierno gra
Verum lex accentuum ita est, quod syllabae in qui bus isti poni debent, ii sine numerantur: Nam si syllabarum quantarumvis sermo sit, circumflexus non tenebit nisi penultimum locum. Acutus accentus in Latinis non tenebit, nisi penultimum locum & ante penultimum. Penultimum tunc in disyllabis, cum prior fuerit vel correpta, vel positione longa: vel cum ambae naturaliter longae fuerint, vel cum ambae breues: Ita fit ut in dissyllabis cum acuto accentu in pedes coniuncti sunt, Trochaeus positiones actus, Iambus, Pyrrhichius, Spondeus. In trisyllabis vero, vel in quanto vis numero syllabarii, tunc est acutus accentus, cum tres ipsae syllatae a sine breues naturaliter: ut, anima, macula, Vel
quicquid horum inuentum suerit, quae in dissyllabis ante docuimus: ita fit in trisyllabis, hunc eundem accentu cognoscimus in tribracho, molosso: cuius syllabae ambar a fine, aut naturaliter longae fuerint, aut positione longar, Dactylo, Anapaesto, Amphimacro, Amphibractio: cuius tamen media positione sit Bachio naturali, & Antibachio, cuius item media positione longa.
Huctisque dictum est in dissyllabis eiusdem modi qui esse possitnt accentus; nunc dicendum est, in
362쪽
qua parte in trisy llabis acutus sit ponendus.
In trisyllabis antepenultima accipit accentum, etiamsi penultima sit longa positione ex muta & liquida: vi, latebrae colubri: In tribus fac penultima acuetur: vi, Mecoe nas. Vbi ante penultima luerit breuis, penultima vero sit longa, in penultima ponendus est, ut amicus.
Sane sciendum est, quod monosy llaba pars orati nis, quae vel naturaliter breuis est ut,&, quer vel positione fit longa, accentum habebit acutum: Vt, pax, dux, nux, crux, saX. Circuitis exus autem accentus in trisyllabis, vel in quantovis numero syllabarum, penultimum sibi vendicat locum, & hac lege, ut ubi sucrit hic accentus, penultima sit naturaliter longa, ita fit ut
huic accentui trochaeus naturaliter longus conuenire videatur: Item monosyllaba pars orationis tunc istum habebit accentum, cum natura longa suerit tantum, ut, sol, dos: Gratiis vero accentus cum acuto &circumsexo accentu poni poterit:postumus enim in eo quod est Catullus grauem ponere in antepenultima: item cum circumflexo ita ponitur,ut Cethegus,verum quia necesse non est, ut cum reliquis accentibus ponatur, sit scriptoris arbitrio. Sed hic grauis accentus non habet eandem communionem cum caeteris accentibus, quam .cum circumflexo & acuto, quia lacum caeteris habuerit, non habet tamen nisi per istos, ut male sanus,interea loci. Sed nequis N in huiusmodi dictio tribus.
363쪽
s Envrvs HONORAT us' quatuor esse accentus: Hyphen, aut acutum, aut circumflexum,aut grauem, laquidem dicit in compositis dictionibus unum accentum esse debere, non minus quam una parte orationis. Sciendu est,
quod modo Hyphen pro distinctione ponatur,
grauis autem superfluo scriptoris arbitrio, ut supra dictu est. Restat igitur ut ex illis legitimis duobus in dictione positis iure dicatur accentus. Scienduautem quod nullum barbarum nomen ,vel verbum aliquod peregrinum, neq; ipteriectio certum potuerit accentum tenere. Nam in barbaricis nominibus nulla sunt sui ratione, sed quali volumus stane non aspero proferamus accentu: G ca autem suis accentibus pronuntiando esse cognoscimus.
Saepe accentum disii pat legendo, vel distinctio, velut cum debet dici, sub Hyphen maleIanus, male,quis distinguendo dicat separans male,sanus, vel pronuntiando, ut cum dicere debeamus latebras, legendo versum quis dicat: Impulerat serro argolicas se dare latebras. acute producens: Vel necessitas separan di verba similia, ut cum dicere debeamus, pone, ut penultima syllaba habeat accentum, quia nullum latinum verbum est,in quo ultima syllaba habeat accentum necessitate ducti, ne putaretur modus imperatia vus, ab eo quod est pono, dicamus pone,Vt aduerbium significet loci, vel similiter ergo,ut intelligatur, pro eo quod est causa, ut in Vergil. illius ergo, Venimus, id est, illius causa venimus. Hyphen,est nota quae duo verba subiungit,ac ne
364쪽
ctit siubposita, quae ducitur a praecedentis sine verbi usque ad initium consequentis, ut interea Io ci,cum tamen usus exgerit. Diastole est nota contraria Hyphen, hac enim nota vitiose iuncta separamus, & ponitur ad imam partem litterae, quali
Ereptae virginis, ira. El. Viridiq; in littore conspicitur, sus. Apostrophus,est nota similiter facta ut Diastole, sed ad summam partem posita est, scilicet consonantis,quae quasi sub vocali motu velata suspendiatur. Scire autem debemus Graecorum Dasian &Psilen, H,notam aspirationis modo posita, modo sublatam simulare.
Dicta distinctio est vel positura,quod positum, punctum distinguit nostram orationem, & cum distinctio species sit positurae, tamen abusive pro ipsa positura, hoc est, pro ipso genere distinctione habemus: Nam cum sat codex emendatus distinctione, media distinctione. & subdistinctione dicitur tamen codex esse distinctus: Igitur distinctio est, punctum appositum ad caput littere plenae sententiae. Subdistinctio, punctum appositum ad imam partem semiplenae orationis. Media distinctio, punctum appositum mediae sententiae suspensae propter respirationem.Sciendu est aute, quod in lectione textus unius sensus periodos no minatur,ut est:Nihil ne te nocturnum praesidium
palatii, nihil urbis vigiliae, nihil timor populi,nil ilconcursus omnium bonorum' &c.
365쪽
ὴ so Sanvivs HONORAT Vs Cola autem & commata eiusdem orationis singulae partes esse noscuntur. verum meminerimus in prosa oratione cola & commata idem esse, Munum significare: in versu vero aliud di diuersum, nam ubi duo liberi sunt pedes, colon dicitur, ut apud Horatium, Terruit urbem. Comina vero, quando post duos pedes, vel post tres pedes sequitur syllaba quae partem terminat orationis. ut in primo versu Aeneidos, Arma virumque cano. Item, ' Arma vitumque cano Troiae.
de quantitate syllabarum Libellus.
LTiΜARvΜ syllabarum natura sicut proposueras, breuitet lucidxq; digessi, in qua re mea audacia tuo de- . senditur imperio. Namque hoc opus arduum, dum veluti facile ac per se patens multi reliquerunt, dissicilius reddiderunt, quanquam rationem
366쪽
DE QUANTIT. SYLLABAR v M. 21 Iiationem litterae syllabae Donati artibus habeamus, lamen breuiandi causa, aliqua ex his descri- psimus, quae ad scietiam metrorum proficere credidimus. Igitur primas syllabas omnium partium orationis duobus modis considerabimus, natura& positione. Natura tripartita est, nam, aut diphthongis syllaba longa esse cognoscitur,Vt,ae, , au, eu,et,aut exemplo. Quaeritur enim virum syllaba longa sit an breuis, ut, Musa mihi causas memora quo numine laeso. . Aut incompositione, ut si nescias qualis sit pius, ex cinia positione, quod est impius, qualis sit pi icognoscitur,licci in aliquantis hoc fallat. Nam cudicimus nubere,nu, longa est. Item cum dicimus innuba aut pronuba breuis est nu, in compositione: sed hoc mu enita raro contingit. Politio est,
cum correptam vocalem duae consonantes sequutur, ut arma,aut una quSuis duplex,ut axis, ut Me etentius vel maior, aut altera consonans & altera
vocalis loco consonantis posita, ut, at vino, &, at venus. Verum si quaelibet pars orationis, cu praepositionibus componatur, ex his primas syllabas cognoscimus. Nam talis manebit sere omnis
composita sillaba, qualis &ipsa praepositio fuerit, Vt ineptus: ex his praepositionibu ac,& ob, &in,
sub, diuerse in verbis ponuntur, nam cortipiuntur cum crescendo distyllabum reddunt,ut,auit, obit, init, subit. Indisserentes enim sunt, cum trisyllabia faciunt ut adicit, inicit, obicit, subicit. producuntur tantummodo cum tetrasyllabum ex se red-
367쪽
per que & per pre in primis syllabis scributuri ple
mnque producuntur, eXcepto precium, premo, preces, prehendo, & queror hoc est querelam depromo, & quae ex his per derivationem aut declinationem fieri possunt, &,que,coniunctio. Item econtra breuiantur, ex eisdem praepositionibus, in compositionibus,de,&pro, ut deninc, deinde, prosectus,professus, profanus, prosatus, proauus, pronepos,&c. Item sunt aliquanta verba quae primas syllabas temporum ratione producunt quae subter collecta. In omni enim praeterito peVecto.& omni praeterito plusquam perfecto,& omni suturo modi tantum coniunctivi, producuntur, in caeteris autem modis & temporibus breuiantur,ut sunt haec, lego, legi, legeram,legero. Faveo, faui,
saueram, fauero. Venio, Veni, veneram, Venero.
Fugio,iugi,fugeram,sugero. Facto,seci, seceram, secero. sedeo, sedi, sederam, sedero. Fodio, sodi, soderam, sedero. Video, vidi, videram, videro.
Voveo,Voui,voveram, vovero. Foueo,soui,souciam, fouero. Iuuo ui, iuueram, ro, ago, egi, ram, Io.emo, mi, ram,ro. lauo,Vi,iena, ro. Odio, di, ram, ro. eo, tui, iueram, iuero. queo, quiui, quiueram, qui uero. Sino,uiueram,ro. Sero, seu ueram, uero. Caveo, caui, caueram,ero.Item econtra inueniuntur quae in praesenti tempore producta sunt, & in praeterito breuiantur, ut sunt narsi pono posui, cogo coegi, do dedi,sto steti. Item omnia verba quae in praeterito antecrescunt, in primis stllabis breuiantur
368쪽
D E Qv A N T. sYLLA B. assantur,ut pendeo pependi,tondeo totondi, tendo tetendi, posco poposci,curro cucurri. Medias syllabas tribus modis cognoscimus,Positione, Diphthogis& Accentu. Sed de positione &diphthongis supra tractauimus,accentus autem est quasi ad cantus dictus, quod ad cantilenam vocis nos facit agnoscere syllabas. Qui vocis accentus duo, ad ea quae tractamus. necessarij, correptus &productus. Correptus est, quotiens sine ulla mora vocis medias syllabas enuntiamus,ut macula tabula, productus est quoties medias syllabas cum aliqua mora vocis exprimimus, ut sortuna natura. Sciendum est tamen, quod illa, quae in verbis, i, correpta proseruntur, cum in medium venerint Sipsam, i, in , e, mutauerint, ut legis lege legere, ubique breuiantur, excepto cum 1 tribus excipiuntur consonantibus, b, &m, & si ut legebam, legemus, legetur. Caetera melius accentibus colis
liguntur, quia accentus in trisyllabis & tetra*llabis, & deinceps ita considerandus est, ut si quaeratur. amicissimorti, quibus syllabis constet, diciamus primam breuem exemplo,ri, Nimium d lexit amicum. secundam cum longo accentu invenimus,lertiam positione longam,quarta breuem accentu, quia cum dicimus amicissimus penultimam cum breui accentu dicimus, ultima vero qualis sit per singulas partes orationis, demostrabunt rationes subiectae. Nominatiuus singularis has habet breues,a,Vt mu-sa,e, ut sedilho,ut virgo, rivi cornu, ei. Vt mel, it,ut
369쪽
igit,ut,ut consul,m,Vt tectum,en,Vt carmen, i Vt vir, or, ut dinor, i, Ut caput: ex his autem producuntur in Graecis,e, ut Euterpe, o, ut Dido,en, ut lien, stren, it,in uno hetrusco, vi tanaquil .Hsc sunt item quae producuntur,i,Vt frugi, ol, ut sol, an, ut titan, on,vi memnon, ita, Vt delphin, as,ut facultas,c,ut allec. Sed as sinitus nominatiuus in Graecis, tuc breuiatur cu genitivus, dos, habuerit, ut Arcas
arcados, Pallas pallados: er autem in Graecis producitur,ut aether,aer. I te hic sunt que in monosyllabis produciatur, in dissyllabis aute& trisyllabis & tetrasyllabis & in caeteris polysyllabis corripiuntur, ar, monosyllabu, ut sar, dissyllabu ut Caesar,cr, monosyllabum ut veri dissyllabu pater, harmonosyllabum visur, distyllabum ut murmur, is monosyllabum, ut glis,dissyllabum ut sortis, at monosyllabum visat,tiisyllabum ut Hannibal. Item haec sunt quae varietatem nominatiui faciut,& quae sibya genitivo suo regulam sumunt, es, os,us. Nam es syllaba nominatiuus quando finitur, modis quinque producitur, duobus aute corripiatur tunc ergo producitur chi nomen quintae fuerit declinationis, ut dies diei. Item producitur cum
totidem syllabas genitivus habuerit, quot &nominativus, ut proles prolis. Tertio modo producitur, cum genitivus syllaba crescens, e, productam in medio habuerit, ut merces mercedis. Quarto modo producitur cum a monosyllabis
ducta suerit, ut pes, bipes, sonipes, semipes. Quinto modo producitur cum, i, ante es in fine habuerit,
370쪽
habuerit, ut alites, aries, paries, quies. Duobus autem modis corripitur, cum ante mediam breuem in genitivo habuerit, ut seges segetis: aut cum, c, mutauerit, ut miles militis. Os igitur monosyllabum si ora significet,producitur, ut os oris, si ossa significet, breuiatur, ut ossis. Quae tamen,
os, syllaba, cum in disyllabis vel in trisyllabis venerit & media syllaba genitivi natura producta
permanserit, tum longa erit, ut nepos nepotis, si vero correpta fuerit, aut diphthongon in genitiuo Graeco habuerit, breuiatur, Ut compos compotis, Vs vero cum ingenitivo crescente, ii longa permanserit producitur, ut virtus virtutis, tellus telluris, excepto uno palus, quod in genitivo, dis, terminatur, ut palus, paludis, inde est Sterilisq; diu palus aptaque remis. Si vero ingenitivo crescente ,-correpta aut mutata permanis
ierit aut non creuerit, breuiatur. ut pectus pectoris, vulgus vulgi. Genitivus, dativus & ablativus singularis producuntur, sed genitivus, cum aut os in finesecudum Graecos habuerit,aut tertiae sue rit declinationis, cum ablativo siclo, e, tantum littera terminato breuiatur, excepto uno quod prod citur, ut ab hac fame quia veteres huius famei, non huius famis declinabat: sed & dativusin Graecis,i, terminatus breuiatur,ur Palladi. Accusativus in Latinis breuis est semper. In Graecis tunc tantu br uis est, cum,a, vel onserminatur, ut Thesta, D lon, alias longus. Voςatiuus quoq; in Latinis breuis est, excepto cum, i,terminatur, ut, Mercuri.