Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico

61쪽

Li32 SECUNDU3 37 socios bellum gereretii , audique iisdem esset, si fuissent. His conditionibus tradita Hispanis est arx Dertonensis, quae neque oppugnari vehementius, neque diligentius desendi potuit ne que erit, Opinor , rei militaris peritus, qui citius , quam oportuerit , sectam esse deditionem dicat, cum sciat, tantam fuisse hujusce oppugnationis vim , ut diebus

ininus xiv a qua die oppugnari coepta est , ollarum millia incendiari rum i in arcem conjecta fuerint, telorumque adacta millia circiter xx. Interea dum oppugnabatur De tona, Philippus, ducesque orboniorum primi de reliquis rebus consul tabant. Namque hostes tanto etiam sub oculis accepto detrimento, suisse tamen castris tenere adhuc velle,

di longius cillinc discedere vehemen

tius

62쪽

, DE BELLO ITALICO, tius etiam vereri Videbantur, quam ipsius Dertonae acturam. Quod fore praevidebat agius, idque ipsum cor silia nostra tardabat implicatique hae

rere videbamur, quo O tandem ex pugnata Dertona, Verteremus. Nam

dc Alexandriam oppugnare iisdem de causis, quae supra sunt demonstratae, longum atque impeditum videbatur 5 ad hostem proficisci duobus subnixum exercitibus, quique loco tam munito atque Opportuno castra habe ret, temerarium .periculosum erat.

Itaque ejus imprimis rationem habemdam esse Gagius censebat, ut hostium copiae aut e suis latibulis elicerentur, aut distraherentur. Atque id, inquit,

dissicile non videtur , cum numero superiores tantum simus, ut pluribus locis, rebusque pares esse queamus. Plura igitur radire QCca eorumque alias

63쪽

L1BER SECUNDUS. 39 alias tentare proVincias opportet. Tantum enim imperii, atque existimationis suae discrimen aut hostes eliciet ad pugnam, in qua abducti illia munitionibus , ripisque fluminum impari nobiscum conditione decerta bunt aut ad suis ferendum auxilium distrahet distracto , paucosque

adversus plures, praestantiores nul lum certe flumen, nulla munitio de fendet. Hoc probat consilio, d ne

efferretur, cum perpaucis communicato, Vievillaeum legatum mitti placuit, qui cum viii hominum millibus, tormentisque aliquot castrensibus Placentiam, Parmam, Obiumque versus statim proficisceretur, in eaque invaderet loca. Sed Philippus, expugnata, ut diximus Dertona , equo

invectus in oppidum ex passim dis jectis, deustisque munitionibus quan

64쪽

o DE BELLO ITALICO, ta vi res essent administrat e , cum judicasset, agium pro ejus merito, ejusque milites collaudavit : ipsum, qui Regis Sardini e jussu arcem defenderat, Theodorum Phaletium quitem verbis est prosequutus honorificentissimis, cui non animum in ace rima Oppugnatione , non fidem erga Regem suum defuisse dixit Dertonenses autem bono est animo jussit, eosque mitissime appellaVit, quo minore essent timore. Illi obviam ei gratulantes exierant uniVersi, per specta Hominis indulgentia in victos, imperii commutationem adeo non querebantur, ut Philippo visb obliti malorum viderentur, quae plerumque sequi oppugnationes consueVerunt. Ipse cohortibus Hispanis iv. , unaque Gallica cum Leertio ieri , qui praeesset, praesidi, Dertonae relictis in

65쪽

LisIR SECUNDUM. I in sua se castra eodem die recepit. Gagius ab Rege Hilpaniet aureo nuper vellere donatus, quod insigne est summi apud Hispanos honoris,

ad Castrum cum exercitu OVUm

progreditur , cujus castelli moenia amnis Iria praeterlabitur , castraque metatus, v. ibi ipsis moratur dies. Id quod haud scio, an recte factum fuerit, cum praecipitante belli tempore, celeritate maxime opus erat.

Sed iisdem diebus Sanctacrucium Orillii Comitem dc Tarraconensis alae Praefect una, qua in ala Castruccius

Bonamicus harum Scriptor rerum,equo merere coepit , cum delecta manu, quae appellabatur Castulonensis, tu misy aliquot equitum d tormen iis castrensibus iv proficisci , eundemque, cum ad Stratelliam perve

nerit, subsistere non longe rab eo

66쪽

L DE BELLO ITALICO, eo loco in Pado pontem efficere jubet. Pontes item alii aliis in locis institui dicuntui . Exciduntur ea de

causa longe lateque arbores, d con vehuntur conquiruntur undique a ves . Increbrescit quotidie rumor, meditari astatim transducere Padum exercitum, locaque trans flumen,

prcesidia hostium adoriri . Expugnatur ab nostris Pluviera , quem illi

locum cis Tanarum munierant, fir- imoque praesidio tenebant . Quibus rebus hostes perterriti, cum una ex parte ad occupandam Placentiam Parmamque profectum Vievillarum legatum , altera pontes in Pado fieri audirent , cum transpadanae regioni timerent, nostro autem , expugnata Pluvieraci propius accedere perspice rent, magnopere perturbabantur, ne que satis certum habebant, cui pO-

67쪽

Liphi SECUNDUM. 4 tissmum rei occurrerent. Itaque suisse castris siducia loci continebant, , quo tutiores essent, unum in Pado pontem, unum item in Tanaro reli querant, reliquos interruperant .nihilo tamen secius per eos dies Mantuae subsidio, eique circum regioni

cohortes i. miserant , expectabant

que ancipiti cura distracti, dum aliquies nostri tertius conarentur. Interim Vievillarus legatus Placentiae appropinquabat , quae c. non longe a Pado pastus in campis posita aequissimis arcem habet non admodum probe munitam . Hujus urbis , itemque Parmae imperium, atque haereditas, agnationis lege , e nire dicebatur ad Elysam Farnesiam Hispaniae Reginam, quae reliqua erat una ex ea familia, quae iis in civi

68쪽

DE BELLO ITALICO, nuerat. Tunc ex Vormaciensi, ut diximus, cedere ab Rege Sardiniae os sidebatur . Nihilominus Placentinisve desiderio veteris dominationis,s1ve odio praesentis, orboniis partibus studebant . i , qui in primo Vievillari agmine ibant, Placentiam,

canaque ad partem improviso accedunt, qua vergit urbs ad septemtriones. fons est Augusti vetustissimus, qui magna aqua vi in Padum ill

bens portum efficit Opportunum Scalis admotis muros transcendunt,

effractaque porta, primo urbem impetu inVadiant , neque quidquam propius est factum, quam ut praedae studio a Borboniis militibus amicis simorum hominum oppidum vestigio diriperetur nihil adeo milites inania juvant partium studia . Sed legatus in tempore adveniens militum liceim

69쪽

LIBER SECUNDUM. Flicentiam auctoritate, minisque compressit. At Subalpini, quos numeroa dcc praesidii causa e miserat Sardiniae Rex, cum nonnulli incipio

tumultu excepti ab nostris essent, reliqui fere omnes in arcem confugiunt. Prim confirmant se .colligunt, tormentisque prolatis conantur arcem deridereo postea verbubi potiis naum ab ea parte , quae spectat in meridiem , juxtaque portam, quae a Raymundi an appellatur, extrui aggerem, tela, ignesque

accidere creberrimos, murumque arcis

labefactari nostros ad vallum usque sibi aditum operibus patefecisse vident, fractis jam animis, d desperatis omnibus auxiliis, colloquium petunt, o te, atque arcem levi iam dedere coguntur. Quo facto Subal in milites praesidiarii ferme om

70쪽

i DE BELLO ITALICO, nec sacramentum apud Hispanos, δε Neapolitanos dicunt. Recepta Vievillaeus Phlcentia,

nihil moratus Parmam contendit eoque item oppido, secunda oppidano

rum voluntate, sine ulla contentione

potitur , propterea quod Austriaci milites ccc., qui ibi erant praesidio , Placentinae arcis casu cognitos sub adventum nostrorum Oppido excesserant, statimque Mirandulam profugerant. Quibus rebus gestis , Bobiens item agro pacato, redit in castra Vievitheus magna felicitatis opinione , fitque ingens inter milites, vulgoque tota Italia inter eos gratulatio, qui, nulla quasi a Borboniis servitus impenderet , liberam , ejectis Austriacis , de florentem Italiam fore dictitabant, victores venire Bor

bonio. laetabantur. Qua laetitia