Constitutionis aevi nostri febrilis quaedam momenta ...

21쪽

- 174o 1676 ad annum I 68s intercurrerunt, febres ii dissimili modo ab eo curatae fuerunt, id Od etiam de noua anni I febri dicendum

Hoc itaque viginti quatuorque annorumi pus febribus occupatum videmus, qVae, intum ex fida earundem descriptione iudicare,que licet, inflammatoriae vel omnino vel Ina tamen ex parte fuerunt, idque in urbeunti, hominum resertissima tuncque tempo- aedificiorum et angustia et propinquitate pu-inem potius quam inflammationem fovente. mdum tamen est, ivltimo illo tempore inde is deflexisse febres et progredientibus annis uiius semper parciorem Sydenhamum exsti-Nouimus quoque Meadium ineunte hoe .ulo praecipientem, Ut omnis pene in febretionis initium a sanguinis missione fiat. Nous integram scholam omnium fere morborumnem a sanguinis abundantia tunc repetiisse.

dii vero quam longe alia isthaec nostro contigeret Inter nos si Statilius renasce, iterum certe non erraret I namque Varetram coniecturas a veri tamen aliqua spelirium suum habuisse putandum est. Quotusso nostrum quadraginta sanguinis uncias

detrahi in febribus iubet, id quod non Sydentiamus fecit i Quam valide sanguini

22쪽

abundantiam rarum nostris diebus vitium econtendunt i Nonne et Gallorum medici cutemporum mutationibuS morboS curandi quo rationem mutare et sanguinis minus prodigi febribus esse multorum tandem interitu ed cfuerunt Z Sed quid per ambages peto, ubi remelius itur. Ad eos igitur Viros prouoco, iiii exercenda arte nostra consenuere, annonflammatorias febres multo minus et frequenet vehementes et simplices nostris temporii euasisse viderint. Si, quae per Britanniam, Gliam omnemque fere Germaniam vel de polaribus vel de singulorum etiam hominum mhis seu in uniuersum de locorum temporunconstitutione morbosa aetas nostra memoriae didit, admodum multa peruoluimus, sta cogitatio subit, quam exigua inflammatoriae fel ad reliqua febrium genera inter nos ratio praesertim vero si cum ea conferatur, qUam liores nostri memorauerunt. Quum huius igiraritatis atque catarrhalium contra et gastricar febrium maioris in dies frequentiae causas blico eruditorum examini celebris admodum terarum societas nuper proponeret, de ipsa adeo non dubitauit, ut neque responsuris ditandi locum relinqueret. Quae vero adhucd

obueniunt, illiusmodi febres longe ab urbi il

23쪽

rr campos et rura recessisse videntur; neque: quidem locorum antiquum acumen et simitatem tenent, neque nisi raro iteratam san

iis detractionem ferunt. Posteaquam Sydenus intermittentes febres inflammatorii gene- at multas conspexisset, iam Boerhaavius sanem in illis febribus mitti tantum non sem- noluit. Firmare quoque hanc sententiamini, quae de rarius continenti febrium no-um typo supra contendi; quo enim magis s remittunt, eo fere longius ab inflamma-; natura abscedere solent. Plura quidem in meam adferre possem, nisi, in quo omnestritire videntur, Vlterius id probare superim esset. Ne quiS Vero contrariam forte regionis constitutionem mihi obiiciat; ubi uniuersia alicuius aeui constitutio agitatur,agularem cuiusdam prouinciae nedum urbis: conditionem resipici haudquaquam potest; ad per omnem hanc disputationem pensitasque Velim.

. Diage autem diuersia gastricarum febrium ist. Comprehendere enim communi hoo ingentem illam febrium cateruam sol quarum materies supremo vel infimo vel

det. 49icquid itaque corrupti intrinsecus

s foris ust

24쪽

forisve intestinis illatum vel in eorundem vicitate haerens vel demum per sanguinem late ipersum, attamen illuc comportandum, febrim lcitat, vitiosi tum mutatione tum vero egestii

tollendam, idiomne pro gastricae febris miriali caussa habetur. Multifarium quidem scorruptum est, vitiosa bilis viplurimum, se ciborum saburra et humorum quos ad intelnunquam non natura effundit peruersa colluet quaecunque acrium diuersissima genera erientioribus forte posteris mulius a se inuicerrparabuntur. Isthoc iam febrium genus omi frequentis 1 in uia1 est, uti inter diutina etiam nquae a ventris aliqua labe propullulant, quorum habita ratione numerosissima fere lQuamuis autem omni prope aeuo ita se r

necessario quidem habuerit, de nullo id talmagis quam de nostro perhibendum est. C

enim locum inflammatoriae aliaeque forte fς sen11m inter nos reliquere, eundem gastrica genuS penitus occupasse videtur. Non entia Pulares tantum, quae nostris diebus occur ut plurimum febres eo pertinent, verum equae singularibus causis excitatae singulos p. homines inuadunt. Inter omnes quidem stat, febres illas feruidae terrarum Lunae et iacentibus versus utrumque polum cum si

25쪽

:: morbis quasi domesticas esse, et dum annuae te recurrunt, multa hominum millia occidere, ut nonnullas regiones dudum iam incolis ex-asissent, nisi nouus semper colonorum adqu-: illuc foret; verum enim Vero ex plurimistrum Iocorum nuperis modo diebus de morium ratione certius aliquid adlatum ad nos est. l ue ideo temporum comparatio cum iis rite

litui potest. Multo facilius id nostris in terris: ; et testes quidem sententiae meae aduoea-

i, si singulis testibus conficienda res foret. id quaquam enim sufficit, ut unus alterue ea vel illa morborum genera nuno frequentiora lim magisque communia viti sibi fuisse tests- . Verum ut quam plurimi illud testentur, ut e de loci sui suae ue gentis aegritudinthus et

quiores et nuperi prodiderunt, ea inuicem con-ntur, quidque temporum cursu in illis nauta- fuerit, inde coniiciatur, hic labor, hoc opus Id iam moliri et opellae limites, et, Vt v fatear, supplenda adhuc supellectilis copia. t. Probent igitur siue damnent, qui iudices in re esse non quidem arrogant, sed iure

Vindicare possunt, cum quo rariores inflamorii generis febres, eo frequentiores gastricasi ulla nostris temporibus dicam. Eo magis au-

probabili ratione id mihi adseruisse videor,

26쪽

quod de nullo alio febrium genere plura volimina aeuo nostro composita fuere, neque vel ullius curatio adeo profecit, quam Vero gastrici

febris, quodque, nisi alii sapientiores prouideri nonnulli eo progressuri erant, ut fere cunctarus ebrium fontem ab aliqua ventris labe repe

Tent; quorum certe neutrum contingere pote

nisi seculo gastricis febribus prae caeteris mi tum VeXato. Inter reliqua vero de gastrica cqstitutione nostratum argumenta id mihi praeipuum aliquod esse videtur, quod bene mulsebrium genera, quae simplici propriaque tantii facie olim apparuere, gastricam nunc indolqmagis magisque sibi adsociare soleant. Fieri hi quidem potest, dum contagiosa aliaue mater Ventriculo illapsa varios in eo tumultus ciquem irritabilem minus validiorem que inno forsan transisset, vel dum, quae noctua in fel Zbis olim viis corpore egesta fuerunt, ad delliora nunc intestina feruntur, aliasue febris p caeteriS corporis partibus gastricum imprimis istema mouet atque disturbat; ex quibus On hus illa magnopere incitatur, et nouam quoqcum nouo fonte faciem sumit. Qtiod igitur xstra aetate saepius, quam olim factum suaccidere facile constabit, si modo variolas atqmorbillos, qui olim fuerint et qui nunc si

i. qual

27쪽

aamque a simplici sua vel etiam phlogistica

cura ad gastricam temporum progressu deflexe-it, intueri aliquis propius velit 3 quicquid lim illorum perniciositati demtum nostro hoclio fuit, neutiquam id leuioribus hisce morbis, num saniori eos curandi modo tribuendum: ne est. Quid, quod nonnulli lique principes

lira aetate viri scarlatinam febrim contagiosam numero eXimere, interque mere gastricas onere voluerunt, quod alii arthriticos mor-;: adeoque et huius generis febrim gastricae plurimum originis esse contendunt i Omnium io loco excitare placet catarrhum, qui ante. tium hunc annum a Sinensibus inde per Sibi- ii ad Rusios longe deuolutus uniuers S EUro-

fines ad Lisboam utque et Calpem ita sensim

indauit, Vt neque aetati neque s*xui neque

te generi ulli parceret ; is iam diuersa diue in locis sub forma apparuit , in longe pluri- tamen biliosus fuit, adeo ut hac aegritudi- parte sublata parum adhuc febris superesset;

ltum aliter vero, si conferre tempora VeliS, irrhales illiusmodi epidemiae apud maiores nO-;s se habuerunt. Huc quoque pertinere magna parte celiseo, quod de impddita magisque imita febrium nostrarum conditione pauciS mO-im supra fuit. Ad haec virum, quo vix alius

28쪽

in Germania plures et Vidit et sanauit aegros nuper dicentem audiuimuS, apta primarum via. rum purgatione dimidiam in febribus aeque a diutinis aegritudinibus nostris curationem absolui Ρutrida autem febris non ea mihi est, ii

qua nostri corporis humores vere putrescant, ii quod per vitam contingere nunquam potest; verum ita nominauere antiqui, quum ex quibusdam in illa febre apparentibus eiusmodi humorum conditionem, quae cum inanimatorum putredine aliquam similitudinem habeat, adesse coniicerent, tum etiam quod putredine in laetum corpus talem febrim prae se ferre conspicerent. Duiimprimis genera putridae febris sunt; alterum Vbi humorum corruptio a primis viis initiursum sit, indeque transgressa in sanguinem est alterum vero, ubi infectus corruptusue hic aliratione fuit. De singulis dicendum aliquid est

Atqui primum earum febrium, quae e gastricis putridae fiunt, magna pars sunt miliaria atque petechiae, rarius ab alia origine prcgressae. Hos igitur morbos quamuis antiquisiimis medicis haudquaquam ignotos fuisse ex rc Potius natura quam illorum non nimium lucidnarratione ducam ue petechiae tamen inde ab ireunte saeculo decimo sexto apud Italos prβec pue

29쪽

lle , miliaria vero cum aliis id genus exanthe- atibus centum postea annis in Germania omni-lae fere Europa emoruisse videntur. Ρosteaquama ad sextum fere saeculi nostri decennium longe teque dominium extendissent, multaque truculissent millia hominum ; in eo iam OmneS con-ntiunt, quod a nobis isthaec febrium generat dies magis recedant, illio modo saevitura, Di inculta fere medicina iacet; id quod etiam uniuerso hoc putridarum febrium genere periberi merito licet. Neque alia ratio est putridarum subrium, Mae sanguineae a prima corruptionis sede dicunt r. Quodsi enim rerum antiquitus gestarum unales peruoluimus, quanta proh dolori quam ue horrenda pestilentialium atque malignarum,

i dae raro non putridi generis erant, febrium ges narraturi Ita Platerus, ut in exemplo um Vbertate hoc unum adducam, pestilentialibro afflictam sua aetate septies patriam vidit, uinquies Bartholinus. Dolendum vero eo ma- s id erat, quum inter populares morbos hCebrium genus perniciosissimum sane fuerit ; quas: im strages edidit, adeo saeuae ingentesque issim dicuntur, ut ex quo Europae nostrae ho- unes in pagos et urbes propius confluxere,

B s haud

30쪽

haud mediocris eorum pars ita occidisse censendi sit. Numeros adferre taedet; sed et ipsa nomina testantur. Mutatum igitur et hoc itifebrium nostrarum constitutione est; quo eniri, magis hocce quod Vivimus seculo processum nobis fuit, eo et rariores putridae illae febres apparuerunt, et minores inflixere clades, unde nostrum hominum numero haud leue augmentum accessit. Superest, ut neruosae febris rationem exponam. Haec cum inflammatoria in eo conuenire videtur, quod Vtraque a corporiS, quod mor-hifica materies ingreditur, conditione potiuS quadam quam vero ab ipsa, quae corpus ingreditur, , materie morbifica pendere putatur. Neque omnis tamen neruosa febris a neruorum vel debilitate vel nimia irritabilitate efficitur; tertium

enim quoddam genus est, validissimis etiam ne vis superueniens, cuius adeo causa in materiei quae morbum eXcitat perniciosa aliqua vi ponenda erit ; nonnulla huc contagia pertinent. De hac autem neruosa febri alteraque illa acuta, antiqui ne morbi sint, num vero noui, dubium quantum ego sciam non est, id quod de lenta multum inter medicos ambigitur. Equidem ex eorum numero sum , qui tantiquitatem morbi tuentur,