De motu sanguinis origine neruorum cerebro leniente cordis aestum imaginationis viribus Quartoquaesitis per epistolas clarorum virorum responsa medicophilosophica Fortunii Liceti Genuensis ..

2쪽

ac Excellentissimo D. D.

BER TUCCIO VALERIO

Fortunius Licetus B. A.

AGNvM sane quid est,inclyte Senator, insignium

Atauorum, praeclaris asstis in Antiquitatis Maiest te refulgentium, longis serie decorari: Maius est adhuc , interieminentes homines proprijs enitere splendoribus r At vero maximum omnium est, utroque simul hoc genere Claritudinis , auitat pariter atque virtutis propriae radiis emicantem sese praebere mortalibus. Quid ergo murum , praestantissimisVA 1 a sti, si

Plae, Nunquam noti ab aeuo toga sagoq Φειciatissimae, Te culmen hodie cu nctis virtutibus exaggeratum in leb Hadriacos Heroas Un uersi suspiciunt Merito scilicet admiramur singularem Pludentiam, qua rebus in arduis perspi-

3쪽

cacissimum seo rex eri stiri facundum eloquiti πρ , qsto fleeteret Deila seleg

animos omnium in conceptas l& propositas abs te sententias utiliores': celsam adium fortitudi

qua pro bono rittite Istrimina sit imma

ut1ele tulerit oportunitas intreprde 1ubire minime vereris : N alia sexcent ora, quibus Omnium animoq in tui cultum, & omnium linguas in tui laudem allicere soles, & attrahere vel inultos Veneti Nominis hostes. Ego vero, qui ductum inter alios assidue veneratione maxima Te sum prosectitiis, quum eximias animi tui dotes apud me silentio tegere nequeam diutius , obseruanoae se nania ; nunc erga Te meae publicam tesseram esse volui volumen hoc Responsionum mearum ad pulcherrima Quaesitata Varorum insignium, quod sub pra lacissimo Nomine Tuo publici iuris in Literario Mundo,constituo. Tu iam, qua polles humanitate singulari, munusculum simul, o offerentis propensissimae voluntatis obsequium benigno vultu suscipias, meque magna & essicaci tua Clientela dignum habeas velim . Vale Patriae, Tibi,& Studiosis. Dabam Pataui, e meo Scallinaviae Mu-

4쪽

INDEX, ET SERIES CAPITVM

. pag. II De motusanguinis reciproco a tarde per universum corporis habitum m imitas Amrinarteriis incor. Cap. I. 1 Responsio De. explicans primo titulum a siti. cap. II. 2De duplici substantia partis eri que Uuentis, a corris utroque simuper arterias . O veras alimentum sibi geminum attrahente .

Devis breui, O patente nullis hac με proposita, prater allatas ab aliis controuersas , per quam a dextro hau cyssis, oe a vena ca- . . m Anguis fert in -- C , In tot s Arterias o venas esse vias , per quas ab utroque sinu eordis sanguis fertur ad alendas omne corporis particulas. cap. U. i. :: IT De regressu mas sanguinea a partibus omnibus ali ρον arteriar cri venas in cor seu versus cor . cap. VI. ἡ aqBe refluxu Jeciatim reseras seri, quod fuit alimenti vehiculum, a partibus uniuersister venas in arterias Wrsus eor. Cap. VII. 26 De refluxti pychisanguinis alimentariyapartibusqui,sque solidispervenaa i arterias in cor , undeprimum imaerat. Cap.VIII. 3Iolligitur ex balatis summasimentisoristotelica de sanguinis sexuo u an gemino a cordis ventricutis per venas oe arterias ad membrasingula, inde per easdem vias ad eosdem sinus cordis.

5쪽

INDEX CAPITUM.

De inaequatitate furirct refluxus sanguinis per venas in arterias a' deque lautaram uin ventro arteriis. cap. xVIL' 7r Sanguinem ex arterijs in venas , O ex venis eapillaribus non ferri. Jonte vi ad focum calidisrem , ne concrescat; a eorde ad partes non violentia pelli , ned naturali motu fluere, atque a partibus ast ' ci. Op. XVIII. scontagione per extimas partes illaesas toti eorpori eommunicata febris, tertianas Vtomatibus retri reis remediis purgantibus:propor tione e se eam sanguine msi invenis meserescis: vena umbilicatis habitudine adiecur emb ir o tempore formationis eordis σhepatis in fatu , Mon confirmari yclum sanguinis Harueianum s, sed nostros Euripos . cap. XI x. cor me cordipropori imalem situm habeat meorpore exanguium: M' putθι rvtalimentum Edomnes partes distribuat: ut piares habeat in omni animali ventraculos reur dextrum sinum habeat ampliorem Icuo : cur m fatu sanguinem non aecipiat per eum ductum imunnator cursibrosos habeat sinus: Pur istulas non exacte elaudat: de disserentijs inter arteriam veriosam, oe venam arteriosam; de que aliis ad pulmones attinentibus . l. Viro sanguinis circulari ' Mem persuadentibus. cap. xw:' ἰne neruorum origine primava ex conde Amtotelis opinio maesta. cap. XI I. - . . t De

6쪽

INDEX CAPITVM.

De tenorum erigine a ratae inistotelis opinio explieata . cap. XXII. Galeni rationes in Aristote- allata de ortu nemorum a tarde r s luuntur . tap. XXIII. Io8De eerebro instituto ad temperationem feruoris cordis. Cop. Og

Galeni obiecta diluuntur. Cap. XXV. rq De Viribtis imaginasionis erga corpus hominis imaginantis ac ιψμια tim virum imaginatio Nehemens procreare valueor in coipore

S. Francisti Iigmata Crucifixi. cap. X XVI. I 36 Explicatur Quaesiti sensus germanus. Cap. XXV II. I 38 sua ratione parentum imaginatio pbsice valeat e formare figuras rerum alienarum in corpore Dius intra matris uterum concluserpunoscitur in fundamentum dicendorum pro recta determinatione Quaesiti propositi. cap. XXVII I., I4r Determinatur Quaesitum de Stigmatibus S. Framisci, demonstrando

prodirens potuisse μγ sice ab eius imaginatione, sed orta fuisse diuinitus a causasupernaturali. Cap. XXIX. I sPersatio totius operis. cap. XXX. . . . II

7쪽

PRO IMPRESSIONE.

O praesens, cui titulus en Fortant, Liceti Genuensis in Amehivmnasio Bononiensi Tbilosophi supraordinari' de uuasitis peν Epistolas a Cl. Utris Responsorum Tomus quartus, fuit pro impressone per me visum, oe approbatum, eum in ipso nihil eoni sFidem , Principes,aut bonos mores appareat. v . . Ita en ego Fr. Antonius Vercellus a Lendenaria.. . Inquisitor Generalis Padummou propria.

Vissuprascripta approbatione pro impresione mini conceditur licentia. t naen Fr. Ludoauus Sallanus Inquisitor Generalis .i , Aquileia oeconcordia.

Battista Nani Resormator.

8쪽

FORTUN II LICET IAd sua Responsa

Per Epistolas Clarorum Virorum

PRAEFATI O.

Vastorum Quartam Tartem hoe opere conclusimus, quibus praeipue cordis attributa Peripatetica, superioribus volu-mιnιbus non tacta, sanguimsque reeursus a partibus ad cor enucleatur. Spiritus Sancti gratιa illuminet sensus o corda nostra .

De motu sanguinis reciproeo a corde per uniuersum corporis habitum mediantibus venis & arterijs in Cor. Caput Primum.

clarisi. Vira Fortunio Lisero Philosopho Summo Ioarines Uesiuias S. P.

DIu est, Vir Cl. quod finitimo terrae fidere detineris, eui maiestatem

suam asseris asserto congenitae Iucis honore. Digninme, quem pro Endymione Luna diligati quemque,si pluribus nequit,ostulo saltem diuino remuneretur. Patere tamen , ut te reuocem ad ea, quae propius oculis n fris admouit Naturar ad Hominis ideo contemplationem, & quam Pythius potissimum exigebat Apollo, ejnseautu suo . Equidem Mundi & pinsanin Hominis Analogiam,quanta eum ingenii doctrinaeque laude in lucem prin ano tuleris, frequens etiamnum memoria animo iugScrit. Sed ecce habet haec suime in quoque Eleusis, quod ostendat reuisenti. Haruerum enim nostrum .s am titiam. Qis,agnosces in humano pariter corpore caelestem sanguinis cyclum,dum is a siniitro eordis thalamo arterias ingressus,ex arteriis per venas in dextrum Cordis sinum regreditur. Agnostes hic quoque Solem suum astra salutare, eidem se seiungere, mox ab eodem seiungenda : Terram microcosmi petvices nee vivifici caloris illustrari,&humidita tum illum influxum, peremni accessu & recessis intra alveolos vasorum pari cum Oceano necessitate, conseruari. Mihi disitum in fontem intendisse satis est: Tu rem ipsam,qua polles iudicu dexteritate,expendas in Peripara certior futuru ,non in genia.' . i. , A ratione Dissiligod by Corale

9쪽

Fecurrere naturam,it reuolua ad

trincipium.

2 F. L. Responsa cle Quarto-Quaesitis

Responsio explicans primo titulum Quaesit

Portamus creetus P. A.

Nae tu, Vir Cl. qui Patauinae praees Anatomicae administratios, facile

potes orbiculares sane uinis fluxus 1 refluxus a Corde per arterias &vι nas irrigatis uniuersi corporis particulis, in cor ipsum, ab eximio Har- uelo primum disputationi propositos, latius aperire Studioss: humorumque per uniuersum corpus humanum a corde recessus,& ad cor accelsius enucleare . Nec erat, ut faciliorem ob irceres istam ccntemplationem medi latio .

ni de Luna luce subobscura , natiuave; quandoquidem lux illa Lunaris o uia sensibus est: his autem sa uina cursus & recursus Harueranua longe magis abest a sensus nec, pisi multis amotis impedimentis, in conisecium utcumque se dedat; contradicentemque sentiae uni iustum fere Messicorum. Galeni doctrinam sequentium, scholam. Immo vero,quid me Philosophum in Peripato spatiantem, ad id muoeris vocas Medicus di Anatomicus egre gius, quod purum putum est Anatomes & Medicinae musterium λ Seo tamen tibi parendum est, qui apud me iam omnia potes, quique tibi satis hamstae Medicina fontibus, inquiris a me, num ex Peripato quoque deriuari queant. Equidem iussa tua capessam, &an Aristoteles hunc Euripum naturae nostrae tenueri t incol umis, inquiram. Seram tamen tiuam feriam fatis, ad te responsionem mitto a quod mihi de proposito quicquam scribere non licuerit,ni si perlecto Cl. Haruei, libello, di iusgnium virorum id argumentum ex professo tractantium exercitationibus: quorum scripta paucis ab hinc diebus, ut nosti, primum habere potui. Sed iam ad rem. Certe geli sanguinei nostro seculo primus inuentor Harueius, & eiusdem secum confirmatores uualaus, Regius, & alii viri praeclari, quos ego vidi, tot obseruationibus & oculatis experimentis eiusmoui sanguinis e t fluxum a si nistro sinu cordis in arterias, di ex arterijs per venas, iam uniuerso corporis habitu peragrato, refluxum ad cordis ventriculum deatrum, di inde per v nam arteriolam parenchymate pulmonum emenso in arteriam venosam, &In laeuum thalamum corcis,unae primum exierat,ingeniose comprobare laotagunt, &Ob oeulos unicuique facilem tanta dexteritate ponere studenti ut veritatis quemcumque Studiosum ad sibi consentiendum allicere debere videantur. E contra tamen acuti solertesque viri doctrinam Galeni potis fimum sartam tectam tueri se profitentes, ab Harueiano cyelo sanguineo uisti impugnatam,non lembussi argumenus Iepugnam,prium complure pro,

10쪽

per Epistolas Clarorum Virorum

positarum obseruationum experimentis, ab se lactis non respondisse test an res, easque proinde penitus insimulantes, partim concessarum rationem abeo cyclo prorsus abhorrentem, & veteri Medicorum scholis consentaneam proferentes. Ego vero iudicem inter hos inclytos autores agere nee debeo, nee volo: sed ut pleraque vera dogmata veneror, & recipio ab utraque eo tradicentium classie; sic mihi nunc propono dicendum, quid ex Aristotelis doctrina de massae singuineae circulatione intra venas & arterias in habitudine a 1 cor haberi possit, quod rei naturae, Veritatique consentiar. Porro sensatis obseruationibus de sanguinis in animalium perfectioium corpore circulatione, vel in eo primunt adstipulatur Aristoteles, quod aperte decernit, lentuum bene se habentium iudicia de motu corporum non esse reis a g. phystinquenda, sed omni ratiocinio contrarium suadere conanti, prorsum a n. t.1 a. teponenda, sub poena infirmitatis intellectus, aliter facienti. Dein omnia, speciatimque cunctos humores,imitari,sequive calestium corporum circuliatus , clare docuit alibi Ddicens ,8Mam et i serum revises citatium cireurrus b4.de gen

cmne tempus,'vi a merseratur e. rcurru . Et denique , G Motusne quieta d 3.phy. t. iis inest, qua sunt, veturi et ita quadam , qua in s natura subuentibus cmmbus .

di infra uicii, 0 morum I blem ita Ie habere proportionabiliter in animaia a rei. I r ii, sicut in uniuerto : ita in patimn undo, sicut in magno; in quo perennis est motus circulatis, non solum in calestibus corpo libus, sed etiam in ese. fr. de sten

mentis nostratibus , in aquis S I vaporibus. Verum enimvero speciatim t. M.&se. Aristotclem agnouisse san guiris & humorum a coide cursum in onanes par- quentib. 'tes corporis, & ab i iidem ret ursum in cor, seu versus cor, aperussime mihi tex. so.6o videre videor. In primis enim id clare nos edocere videtur Aristoteles a L ro.

serens causam lomni vigiliaque promtiarn his notis, CO)sqr ηrnutimes x. deten.